Etyka - pytania
1) co należy zrobić po badaniu, jeśli sie wprowadzało instrukcję maskującą
wyjaśnić cel badania itp.
2) czemu psycholog jesz zawodem zaufania publicznego
3) coś o chronieniu dzieci w polskim prawie - pytanie nie wiadomo skąd je wzięła, ja dałam że dzieci są chronione przed każdym rodzajem przemocy
4) na czym polega autonomia u pacjenta
chyba na tym, żeby pozwolić mu wybrać własny kierunek, nawet jeśli terapeuta sie z nim nie zgodzi
5) co jest grzechem głównym w etyce godności
materializm
6) jaką zasadą jest to, że nie ujawnia sie badanemu kierunku, w którym chce sie iść
7) czym jest decepcja
zatajeniem celu badania
8) kiedy psycholog jest zwolniony z udzielania informacji zwrotnej
9) coś o badaniu dzieci, kiedy można je przeprowadzać
10) coś sie robi z dokumentacją zebraną w trakcie wystawiania opinii
chyba to ze powinno sie ją na jakiś czas zachować
11) o zachowaniu tajemnicy
że nie jest ograniczona w czasie
12) do czego służy pomoc przez telefon
przy samobójczych myślach
13) kiedy nie trzeba mieć zgody
u poborowych
14) coś o ochronie przed wpływem nie umiem powtórzyć, ale były jakieś fekty galatei itp., ale odpowiedź dobra to, że żadna z powyższych
15) kiedy można złamać zasadę poufności
kiedy jest zagrożone zdrowie pacjenta
16) jeśli przeprowadzasz badanie przymusowe, to co musisz zrobić
ja sie wahałam pomiędzy uzyskanie zgody odnośnie czynności, jakie się będzie robić a między tym, że trzeba powiedzieć o tym, co sie będzie robić
17) kiedy nie trzeba zawierać kontraktu
przy interwencji kryzysowej
18) kiedy może dojść do zerwania kontraktu
kiedy nie możemy już pomóc pacjentowi
19) na czym polega zasada bezpieczeństwa
że dajesz zapewnienia o poufności
20) na czym polega anonimowość
że nie można powiązać ankiet z badanymi
Zjawisko decepcji w eksperymencie (co to jest)?
Instrukcje maskujące ( decepcja - od ang. deception=oszustwo, podstęp.
- wprowadzenie w błąd lub niedoinformowanie osób badanych ma spowodować spontaniczne ( rzeczywiste) zachowanie się osób badanych.
Decepcja- szybkie po badaniu podanie wyjaśnień
Co to jest kontrola oczekiwań psychologa
Psycholog często nieświadomie swoim zachowaniem , mimiką głosem przekazuje badanemu, czego od niego oczekuje. Jest to tak zwany efekt Rosenthala. Psycholog o wysokim poziomie oczekiwań skłonny jest reinterpretować napływające dane w duchu wcześniejszych oczekiwań, zwłaszcza jeśli dane te są niejednoznaczne.
* EFEKT GOLEMA
*EFEKT GALATEI
*EFEKT KOGOŚ???????
* ŻADNE Z POWYŻSZYCH
Oczekiwania badanego - badania Orne'a
Postrzeganie sytuacji zgodnie z założeniami badającego:
badanie jest dobrowolne
nie jest odbierane jako zagrażające
Sytuacja jest niejasna- badany zakłada ukryty cel
Lęk przed oceną - badania Rosenberga
RELACJA PSYCHOLOG - BADANY JEST NIESYMETRYCZNA
psycholog ocenia- badany jest oceniany
nastawienie badanego na ochrone poczucia własnej wartości
* jak zostane oceniony przez psychologa
*zderzenie obrazu samego siebie z tym, który może wyłonić się z badania
Nastawienie psychologa - efekt Rosenthala
POTWIERDZENIE WSTĘPNYCH OCZEKIWAŃ
-pozytywnych / efekt Galatei/
-negatywnych / efekt Golema/
ŹRÓDŁO OCZEKIWAŃ WSTĘPNYCH
-osobowość psychologa
dane o badanym - obiektywne i subiektywne
uprzednie kontakty z badanym
Anonimowość w ankietach oznacza?
Anonimowe to takie, gdy nie można powiązać informacji z konkretną osobą
• Brak danych identyfikacyjnych (usunięcie ich jeśli były)
• Szerokie kategorie danych (kodowanie)
• Grupowanie danych
• Celowe prowadzanie błędu
Dziecko w polskich warunkach jest chronione przed ( jakim rodzajem kar)?
Wszelkie użycie przemocy
Psycholog może przeprowadzić badanie w szkole bez zgody jeśli ?
Dlaczego psycholog jest zawodem zaufania publicznego?
Oznacza to, że psycholog w swojej praktyce zawodowej nawiązuje specyficzne relacje z osobą czy grupą , z którą pracuje . Odbiorca usług psychologa obdarza go zaufaniem, powierzając swoje intymne, osobiste przeżycia, wyrażając zgodę na ingerencję w świat wewnętrzny, wyłącznie jemu dostępny.
Cechy zawodu zaufania publicznego:
obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej
kierowanie się zasadmi etyki i deontologi zawodowej
posiadanie specjalistycznego wykształcenia
utworzenie samorządu dbającego o standardy wykonywania zawodu
Deontologia (gr. déon = powinność; czasami też zwana etyka/moralność zawodowa, etyka specjalna): normy etyczne w życiu zawodowym. Czyli - łącząc obie części - jak osiągnąć cel/szczęście w zawodzie. Deontologia zawodowa zajmuje się szczegółowymi normami wymaganymi do wykonywania moralnie dobrze danego zawodu.
Podstawowe zasady zawodu psychologa - najbliższe są etyce autonomii- poszanowanie godności klienta do : GODNOŚCI, AUTONOMII, INTYMNOŚCI, POUFNOŚCI.
Grzechy główne etyki godności
pogoń za dobrami materialnymi, utrata honoru,
Kiedy nie jest wymagane podpisanie kontraktu?
Interwencja kryzysowa
Kiedy można zerwać kontrakt?
1. Zerwanie kontraktu
Rezygnacja pacjenta
Rezygnacja psychoterapeuty
a. poczucie braku kompetencji
b. nawiązanie nieprawidłowej relacji z pacjentem
Kiedy psycholog może złamać zasadę poufności?
Jak długo powinna być zachowana poufność po terapii?
Art. 14.
1. Psycholog ma obowiązek zachowania w tajemnicy informacji związanych z klientem, uzyskanych w związku z wykonywaniem zawodu.
2. Obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej nie może być ograniczony w czasie.
3. Przepisu ust. 1 nie stosuje się, gdy: 1) poważnie jest zagrożone zdrowie, życie klienta lub innych osób, 2) tak stanowią ustawy.
Co należy zrobić z dokumentacją zebraną podczas diagnozy?
Kiedy psycholog zwolniony jest z udzielenia informacji zwrotnej?
Kiedy dana osoba tego sobie nie życzy
Kiedy można udzielać porady przez telefon?
informacje edukująca
gorąca linia dla osób z myślami samobójczymi
krótka interwencja kryzysowa
działalność rozjemcza
Użycie telefonu do prowadzenia systematycznej psychoterapii czy celów diagnostycznych jest niedopuszczalne.
Kontakt powinien być jednorazowy
Co powinien powiedzieć psycholog badanym w przypadku badania przymusowego?
W przypadkach skrajnych, gdy występuje prawny przymus badania ( na przykład w wypadku oskarżonego), wyjaśnienie procedury postępowania daje możliwość milczenia lub odmowy badania. Psycholog - dążąc do poszanowania godności i autonomii badanego, musi zaakceptować także prawo do obrony poprzez milczenie i odmowę poddania się badaniu. Wywieranie jakiejkolwiek presji psychicznej na osobie badanej jest naruszeniem etycznym.
Po badaniu z instrukcja maskującą jakich informacji powinien udzielić psycholog badanym?
Odkłamanie, wyjaśnienie
instrukcje maskujące
Zrzeczenie się prawa do bycia poinformowanym
Nie oznacza to zgody na oszukiwanie
Zgoda i fałszywe informacje
Osoby badane wierzą, że uczestniczą w procedurze, na którą wyrazili zgodę, są jednocześnie dezinformowani o niektórych aspektach badania instrukcje maskujące
Brak informacji, brak zgody
Badani nie wiedzą, że uczestniczą w badaniu
Oszukiwanie
Cel badania jest całkowicie różny od tego, czego spodziewa się badany, co mu
powiedziano.
Oszukiwanie przez osobę trzecią
WPROWADZENIE INSTRUKCJI MASKUJĄCEJ POWODUJE:
Naruszenie prywatności - badacz wydobywa takie informacje, których badany nie życzy sobie ujawniać
Narażenie na ryzyko - nie wiadomo, czego oczekiwać, ani jakie jest ryzyko dla psychiki badanego
Brak możliwości decydowania o sobie - nie wiadomo, czego się jeszcze spodziewać
17.W jakim przypadku niewymagana jest zgoda na prowadzenie psychoterapii/ albo badania psychologicznego?
1. Sytuacje uregulowane prawnie
Art. 12.
1. Podjęcie usług psychologicznych następuje za zgodą osoby (klienta) lub grupy osób (klientów) stanowiących podmiot diagnozowania i oddziaływania psychologicznego, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3.
2. Zgoda nie jest wymagana w przypadkach określonych w przepisach Kodeksu karnego, Kodeksu postępowania karnego oraz w ustawie z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz.U. Nr 11, poz. 535, z 1997 r. Nr 88, poz. 554 i Nr 113, poz. 731, z 1998 r. Nr 106, poz. 668 oraz z 1999 r. Nr 11, poz. 95 z 2000 r. Nr 120, poz. 1268).
3. Zgoda na przeprowadzenie badań nie jest wymagana także w stosunku do poborowych, kierowanych do specjalności i funkcji zgodnie z kryteriami doboru poborowych do poszczególnych specjalności wojskowych, oraz osób ubiegających się o przyjęcie do zawodowej służby wojskowe
Interwencja w sytuacjach kryzysowych - podjęcie kontaktu przez klienta uważa się za zgodę domniemaną
Eksperymenty naturalne w ramach badań naukowych
„Zgoda poinformowana” oznacza , że klient jest w ogóle zdolny do udzielania zgody, został poinformowany o istotnych kwestiach dotyczących procedury postępowania, wyraża zgodę dobrowolnie i bez nacisku.
18. Autonomia
Wartość centralna
dobro innej jednostki - dobro człowieka
Cnoty kardynalne
poszanowanie wolności i praw, pomaganie, lojalność wobec drugiego człowieka
Grzechy główne
- krzywdzenie ludzi, łamanie praw, nielojalność