IV - 19

Czas - 45 min

Filmy - 11 min 20 s (łączny czas)

KONSPEKT ZAJĘĆ TEORETYCZNYCH

Film „Podstawowe pojęcia i definicje w ruchu drogowym”

Film „Znaki zakazu”

TEMAT:

ZATRZYMANIE I POSTÓJ

CEL POZNAWCZY:

• poznanie zasad zatrzymywania się i postoju,

• poznanie przepisów dotyczących zatrzymywania się i postoju, zasad i rad praktycznych,

• poznanie związku znajomości i przestrzegania przepisów ruchu z bezpieczeństwem na drogach,

• poznanie zależności pomiędzy znajomością podstawowych pojęć i definicji a właściwym zrozumieniem i interpretowaniem przepisów ruchu drogowego i świadomym zachowaniem się na drodze,

• poznanie zależności pomiędzy znajomością znaków zakazu a właściwym zrozumieniem i interpretowaniem przepisów ruchu drogowego i świadomym zachowaniem się na drodze,

• poznanie związku pomiędzy poznawanymi zasadami ruchu drogowego a ich praktycznym zastosowaniem w ruchu drogowym,

• poznawanie zasad bezpiecznego zachowania się na drodze,

• poszerzenie wiedzy na temat znaków drogowych.

CEL KSZTAŁCĄCY:

• kształcenie odpowiedzialnej postawy słuchacza kursu przepisów ruchu drogowego,

• kształcenie świadomości, że każdy uczestnik ruchu drogowego ma wpływ na bezpieczeństwo,

• kształcenie zrozumienia zależności pomiędzy stanem kompetencji kierującego, a poziomem bezpieczeństwa,

• kształcenie postawy kompetentnego kierowcy,

• wdrażanie do korzystania z fachowej literatury w sytuacji „teoretycznych wątpliwości”.

CEL WYCHOWAWCZY:

• kształcenia postawy poszanowania dla przepisów ruchu drogowego,

• wdrożenie do kulturalnego zachowania się na drodze,

• kształtowanie nawyku używania właściwych pojęć dotyczących ruchu drogowego,

• wyrabianie postawy uczestnika ruchu przestrzegającego prawo,

• kształcenie postawy kierującego świadomego swego wkładu w bezpieczeństwo na drodze.

METODA:

• wykład,

• wyjaśnienie,

• pokaz plansz,

• pokaz z użyciem modeli i makiet,

• pokaz z użyciem programu na CD,

• pokaz filmu DVD,

• test wyboru przy użyciu programu CD jako metoda sprawdzenia wiadomości.

ŚRODKI DYDAKTYCZNE:

• tablica,

• flamastry,

• wskaźnik,

• ustawa „prawo o ruchu drogowym”,

• odtwarzacz DVD,

• TV,

• komputer ,

• rzutnik multimedialny,

• „Znaki drogowe”: plansza nr 1 -17,

• „Sytuacje drogowe”: plansza nr 15, 16, 17 „Zatrzymanie i postój”, nr 18 „Zatrzymanie i postój na chodniku”,

• program CD „Znaki i sygnały drogowe”,

• Film: Podstawowe pojęcia i definicje w ruchu drogowym” - zatrzymanie i postój ( 3 min); „Znaki zakazu” - znaki zakazu zatrzymywania i postoju (8 min 20 s),

• CD PRAWKO B „CREDO” - testy i nauka.

STRUKTURA LEKCJI

SPRAWY ORGANIZACYJNE:

• sprawdzenie obecności,

• wpisanie tematu do dziennika,

• inne sprawy organizacyjne.

POWTÓRZENIE I SPRAWDZENIE WIADOMOŚCI Z POPRZEDNICH ZAJĘĆ I NAWIĄZANIE DO AKTUALNEGO TEMATU

• co to jest zatrzymanie?

unieruchomienie pojazdu niewynikające z warunków lub przepisów ruchu drogowego, trwające nie dłużej niż 1 minutę, oraz każde unieruchomienie pojazdu wynikające z tych warunków lub przepisów;

• co to jest postój?

unieruchomienie pojazdu niewynikające z warunków lub przepisów ruchu drogowego, trwające dłużej niż 1 min;

• jakie znaki zakazu zabraniają zatrzymywania i postoju pojazdu

Pokaz plansz „Znaki drogowe” nr 4, 5, 8, 10.

• B35 - zakaz postoju

• B36 - zakaz zatrzymywania się

• B37 - zakaz postoju w dni nieparzyste

• B38 - zakaz postoju w dni parzyste

• B39 - strefa ograniczonego postoju

• B40 - koniec strefy ograniczonego postoju

• B42 - koniec zakazów

• D18 - parking

• D18a - parking miejsce zastrzeżone

• D18b - parking zadaszony

• D44 - strefa parkowania

• T30 - tabliczka wskazująca sposób ustawienia pojazdu

• P7a - linia krawędziowa przerywana

• P7b - linia krawędziowa ciągła

• P17 - linia przystankowa

PODANIE NOWEGO TEMATU I ZAPISANIE GO NA TABLICY

ZATRZYMANIE I POSTÓJ

OGÓLNE ZASADY DOTYCZĄCE ZATRZYMYWANIA I POSTOJU POJAZDU

1. Zatrzymanie i postój pojazdu są dozwolone tylko w miejscu i w warunkach, w których jest on z dostatecznej odległości widoczny dla innych kierujących i nie powoduje zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym lub jego utrudnienia. Wymaga to od kierującego nieco wyobraźni. Jeżeli miejsce zamierzonego zatrzymania lub postoju pojazdu nie narusza wyraźnego zakazu wynikającego z przepisów lub ze znaków drogowych, to sam kierujący musi ocenić czy spełnione zostały ogólne przesłanki bezpiecznego zatrzymania i postoju, czyli musi uwzględnić szerokość jezdni, rodzaj pojazdu, warunki atmosferyczne i inne okoliczności (warunki oświetlenia i inne ograniczenia widoczności). Pozostawienie więc na jezdni nieoświetlonego pojazdu w porze nocnej może stanowić umyślne naruszenie zasady bezpieczeństwa. Trzeba pamiętać, że ważna dla nas sprawa, wymagająca zatrzymania pojazdu a nawet postój spowodowany awarią samochodu dla innych użytkowników jest sytuacją irytującą a nasza awaria nikogo nie obchodzi i uznawani jesteśmy za „zawalidrogę”. Nie liczmy na wyrozumiałość w takich momentach.

2. Jeżeli zmuszeni jesteśmy zatrzymać pojazd na jezdni to należy ustawić go jak najbliżej jej krawędzi oraz równolegle do niej. Jezdnia bowiem przeznaczona jest do ruchu pojazdów i jeżeli kierujący jest zmuszony zatrzymać na niej pojazd to musi uczynić to w sposób jak najmniej uciążliwy dla jadących pojazdów. Jeżeli sposób ustawienia pojazdu wskazany jest znakami, to kierujący zobowiązany jest do takiego ustawienia pojazdu.

3. Dlatego też, w czasie postoju na drodze poza obszarem zabudowanym pojazd powinien znajdować się, jeżeli to tylko możliwe poza jezdnią . Proponuję jednak, żeby w miarę możliwości starać się aby postój również w obszarze zabudowanym odbywał się poza jezdnią. Będzie to bardziej bezpieczne dla innych użytkowników i dla nas. Zimą ułatwi też odśnieżanie jezdni. a nasz pojazd uchroni przed zasypaniem brudnym śniegiem

4. Kierujący pojazdem jest obowiązany stosować sposób zatrzymania lub postoju wskazany znakami drogowymi. To jest sprawa oczywista. Znamy już znaki regulujące te sprawy i dlatego dzisiaj będziemy mówić o innych przepisach odnoszących się do zatrzymywania i postoju pojazdu.

5. Pamiętajmy również o tym, że kierujący pojazdem jest obowiązany w czasie postoju zabezpieczyć pojazd przed możliwością jego uruchomienia przez osobę niepowołaną oraz zachować inne środki ostrożności niezbędne do uniknięcia wypadku. Rozumiemy przez to właściwe unieruchomienie pojazdu, a także prawidłowe oświetlenie pojazdu w warunkach niedostatecznej widoczności. Trzeba unieruchomić silnik, wyjąć kluczyk ze stacyjki, zamknąć okna i drzwi. Wiele razy widziałem pojazdy wytaczające się ze stanowisk postojowych wprost na jezdnię, bo kierujący w pośpiechu nie zaciągnął hamulca ręcznego ani nie włączył biegu. Na spadkach drogi należy koła przednie skręcić w stronę krawężnika lub w ostateczności podłożyć coś pod koła. W celu zabezpieczenia pojazdu przed kradzieżą, można stosować rozmaite techniczne rozwiązania.

Poszczególne przepisy ilustrować należy planszami - „Sytuacje na drodze” lub scenami z programy „Vademecum wykładowcy”

Pokaz fragmentów filmu „Podstawowe pojęcia i definicje w ruchu drogowym” - zatrzymanie i postój - 3 min.

ZATRZYMANIE - DEFINICJA I RODZAJE ZATRZYMANIA

Musimy wyróżnić dwa rodzaje zatrzymania:

1. unieruchomienie pojazdu nie wynikające z warunków lub przepisów ruchu drogowego, trwające nie dłużej niż 1 minutę, Po 1 minucie przechodzi w postój. Nie ma więc postoju bez zatrzymania;

2. każde unieruchomienie pojazdu wynikające z tych warunków lub przepisów.

Przepisy, o których będziemy dzisiaj mówić odnoszą się do zatrzymania z woli kierującego, a nie do zatrzymania wynikającego z przepisów ruchu lub warunków ani też zatrzymania pojazdów komunikacji publicznej na oznaczonych przystankach.

ZAKAZY ZATRZYMANIA

Zatrzymanie jest zabronione

1. na przejeździe kolejowym, na przejeździe tramwajowym, na skrzyżowaniu oraz w odległości mniejszej niż 10m od przejazdu lub skrzyżowania. Znaczy to, że nie wolno zatrzymywać pojazdu po obu stronach przejazdu lub skrzyżowania;

2. na przejściu dla pieszych, na przejeździe dla rowerzystów oraz w odległości mniejszej niż 10m przed tym przejściem lub przejazdem. Na drogach dwukierunkowych o dwóch pasach ruchu nie wolno zatrzymywać pojazdu również za tym przejściem lub przejazdem;

3. w tunelu, na moście lub na wiadukcie;

4. na jezdni wzdłuż linii ciągłej oraz w pobliżu jej punktów krańcowych, jeżeli zmusiłoby to innych kierujących pojazdami wielośladowymi do najeżdżania na tę linię;

5. na jezdni, obok linii przerywanej wyznaczającej krawędź jezdni oraz na jezdni i poboczu obok linii ciągłej wyznaczającej krawędź jezdni;

6. w odległości mniejszej niż 10m od przedniej strony znaku lub sygnału drogowego, jeżeli zostałyby one zasłonięte przez pojazd. Dotyczy to raczej pojazdów większych, nie osobowych;

7. ma jezdni przy jej lewej krawędzi, z wyjątkiem zatrzymania na obszarze zabudowanym na drodze jednokierunkowej lub na jezdni dwukierunkowej o małym ruchu;

8. na pasie między jezdniami;

9. w odległości mniejszej niż 15m od słupka lub tablicy oznaczającej przystanek, a na przystanku z zatoką - na całej jej długości;

10. w odległości mniejszej niż 15m od punktów krańcowych wysepki, jeżeli jezdnia z prawej strony ma tylko jeden pas ruchu;

11. na drodze dla rowerów.

Te zakazy dotyczą tylko sytuacji, kiedy zatrzymanie wynika z potrzeb osób korzystających z pojazdu, a nie z warunków ruchu czy też przepisów. Np. zabronione jest zatrzymywanie pojazdu bezpośrednio przed przejściem dla pieszych ale należy tam zatrzymać pojazd aby umożliwić pieszym przejście przez jezdnię. Nie wolno zatrzymać pojazdu 10m przed przejazdem kolejowym ale należy się zatrzymać jeżeli sygnały świetlne nakazują takie zachowanie, itp. (można poprosić o podanie przykładów).

POSTÓJ - DEFINICJA

Postój jest to unieruchomienie pojazdu nie wynikające z warunków lub przepisów ruchu drogowego, trwające dłużej niż 1 min.

POSTÓJ JEST ZABRONIONY

1. w miejscu utrudniającym wjazd lub wyjazd, w szczególności do i z bramy, garażu, parkingu lub wnęki postojowej. Czasami widzimy tabliczki, napisy - „nie zastawiać wjazdu”. Wynika to z przepisów i takie tabliczki nie byłyby potrzebne, gdyby kierujący przestrzegali przepisów;

2. w miejscu utrudniającym dostęp do innego prawidłowo zaparkowanego pojazdu lub wyjazd tego pojazdu. Nie raz zdarza się, że kierujący zmuszony jest wsiadać do pojazdu prawymi drzwiami i wyjeżdżać ze stanowiska postojowego aby mógł wsiąść pasażer;

3. przed i za przejazdem kolejowym, po obu stronach drogi, na odcinku od przejazdu kolejowego do słupka wskaźnikowego z jedną kreską. Zwróćmy uwagę na różnicę w przepisach dotyczących zatrzymywania się i postoju;

4. w strefie zamieszkania w innym miejscy niż wyznaczone w tym celu; często grozi to usunięciem pojazdu na koszt właściciela;

5. na obszarze zabudowanym, pojazdu lub zespołu pojazdów o dmc przekraczającej 16 t lub długości przekraczającej 12 m poza wyznaczonymi w tym celu parkingami. Nie dotyczy kierujących pojazdami kat. B.

W miejscach i sytuacjach wymienionych powyżej zabroniony jest postój, natomiast dozwolone jest zatrzymanie pojazdu. Jednak tam, gdzie zabronione jest zatrzymanie, tym bardziej zabroniony jest postój.

Zabrania się pozostawiania pracującego silnika podczas postoju na obszarze zabudowanym. Przepis ten stosujemy niezależnie od tego, czy kierujący przebywa w pojeździe czy nie. Przepis ten nie dotyczy pojazdów wykonujących prace porządkowe, remontowe, modernizacyjne i inne czynności związane z utrzymaniem dróg i ich otoczenia - koszenie rowów przydrożnych, mycie znaków drogowych, malowanie znaków poziomych na jezdni.

ZATRZYMANIE I POSTÓJ NA CHODNIKU

Przepisy dopuszczają zatrzymanie lub postój pojazdu na chodniku kołami jednego boku lub przedniej osi pojazdu samochodowego o dmc nieprzekraczającej 2,5t, pod warunkiem że:

1. na danym odcinku nie obowiązuje zakaz zatrzymania lub postoju;

2. szerokość chodnika pozostawionego dla pieszych jest taka, że nie utrudnia im ruchu i jest nie mniejsza niż 1,5m;

3. pojazd umieszczony przednią osią na chodniku nie tamuje ruchu pojazdów na jezdni.

Dopuszcza się zatrzymanie lub postój całego samochodu osobowego, motocykla, motoroweru lub roweru całkowicie na chodniku pod warunkiem jednak, że:

1. szerokość chodnika pozostawionego dla pieszych jest taka, że nie utrudnia im ruchu i jest nie mniejsza niż 1,5 m;

2. pojazd jest ustawiony przy krawędzi jezdni.

Inny pojazd o dmc nieprzekraczającej 2,5 t może być w całości umieszczony na chodniku tylko w miejscu wyznaczonym odpowiednimi znakami drogowymi. Oznakowanie takie składa się ze znaku drogowego „parking” uzupełnionego tabliczką informującą o sposobie ustawienia samochodu i wyznaczone są stanowiska postojowe na chodniku.

ZNAKI DOTYCZĄCE ZATRZYMYWANIA I POSTOJU POJAZDU

Omówienie znaków drogowych dotyczących zatrzymania i postoju przy użyciu programu „Znaki drogowe”. Slajdy 175 - 183; 186, 187.

B-35 - zakaz postoju - obowiązuje do najbliższego skrzyżowania, chyba że został wcześniej odwołany. Może być na nim napis określający zakres obowiązywania znaku.

B-36 - zakaz zatrzymywania się

Znaki B-35 i B-36

• obowiązują po tej stronie drogi, na której są ustanowione;

• dotyczą jezdni, chodnika i pobocza (chyba, że tabliczka dodatkowa lub napis daje taką możliwość;

• mają swoje znaki odwoławcze;

• mogą być do nich dołączone tabliczki T-25 wskazujące na początek, kontynuację i koniec zakazu wyrażonego znakiem;

B-37 - zakaz postoju w dni nieparzyste;

B-38 - zakaz postoju w dni parzyste;

Znaki te nie obowiązują od 21 do 24godz. Jest to czas na przestawienie samochodów, żeby umożliwić np. sprzątanie jezdni.

Znaki te nie dotyczą pojazdów komunikacji publicznej zatrzymujących się na wyznaczonych przystankach.

Jeżeli kierowca nie stosuje się do znaku B-35 to grożą mu konsekwencje przedstawione na tabliczce

T-24 - pojazd zostanie usunięty z drogi na koszt właściciela

Pojazd może być również odholowany na koszt właściciela nawet wtedy, kiedy nie ma takiej tabliczki. Stanie się to wtedy, gdy jest zaparkowany nieprawidłowo i utrudnia ruch lub zagraża jego bezpieczeństwu. Tabliczka jest tylko dodatkowych ostrzeżeniem.

B-39 - strefa ograniczonego postoju; zakaz obowiązuje na wszystkich drogach za tym znakiem; wyjazd z tej strefy musi być oznaczony znakiem B-40

Pokaz fragmentów filmu „Znaki zakazu” - znaki zakazujące zatrzymania i postoju 8 min 20 s.

ZATRZYMANIE I POSTÓJ NA AUTORSTRADZIE I DRODZE EKSPRESOWEJ

Zabrania się zatrzymywania lub postoju pojazdu na autostradzie lub drodze ekspresowej w innym miejscu niż wyznaczone w tym celu. Jeżeli unieruchomienie pojazdu nastąpiło z przyczyn technicznych, kierujący pojazdem jest obowiązany usunąć pojazd z jezdni oraz ostrzec innych uczestników ruchu.

USUWANIE POJAZDU NA KOSZT WŁAŚCICIELA

Pojazd może być usunięty na koszt właściciela, jeżeli:

• pozostawiony jest w miejscu, gdzie jest to zabronione i utrudnia ruch lub zagraża jego bezpieczeństwu

• nie ma tablic rejestracyjnych lub jego stan wskazuje, że nie jest używany

Podane przypadki dotyczą usunięcia, którego powodem jest nieprawidłowy postój.

Pojazd może być również usunięty z drogi na koszt właściciela w innych sytuacjach, o których będziemy mówić na następnych zajęciach.

UNIERUCHOMIENIE POJAZDU PRZEZ ZASTOSOWANIE BLOKADY KÓŁ

Pojazd może być unieruchomiony przez zastosowanie urządzenia technicznego do blokady kół, jeżeli:

• jest pozostawiony w miejscu, gdzie parkowanie jest zabronione ale nie utrudnia ruchu i nie zagraża bezpieczeństwu ruchu

Takie sytuacje są częste w strefach zamieszkania.

SYGNALIZOWANIE POSTOJU POJAZDU LUB PRZYCZEPY Z POWODU USZKODZENIA LUB WYPADKU

Pojazd stojący na drodze stanowi zagrożenie dla bezpieczeństwa ruchu drogowego lub ten ruch utrudnia. Stopień zagrożenia tego ruchu zależy od konkretnych warunków, szczególnie zaś od prędkości, jakie osiągane są przez pojazdy na danej drodze.

Istnieją przepisy regulujące sposób sygnalizowania postoju pojazdu silnikowego lub przyczepy z powodu uszkodzenia lub wypadku. Określają one sposób sygnalizowania postoju a także odległości, w jakich ustawiony ma być trójkąt ostrzegawczy. Wynika to z prędkości, jakie osiągane są przez pojazdy na tych drogach. Im większa dopuszczalna prędkość tym większa odległość ustawienia trójkąta ostrzegawczego od unieruchomionego pojazdu.

Postój pojazdu uszkodzonego sygnalizujemy przez:

1. włączenie świateł awaryjnych lub pozycyjnych (jeżeli nie ma świateł awaryjnych);

2. wstawienie trójkąta odblaskowego;

1. AUTOSTRADY I DROGI EKSPRESOWE

Sygnalizować należy zawsze, bowiem zabronione jest zatrzymywanie i postój na tych drogach. Należy:

• włączyć światła awaryjne a jeżeli pojazd nie jest w nie wyposażony, włączyć światła pozycyjne;

• umieścić ostrzegawczy trójkąt odblaskowy w odległości 100 m za pojazdem (jest to odległość minimalna); trójkąt umieszcza się na jezdni lub poboczu, odpowiednio do miejsca unieruchomienia pojazdu;

2. INNE DROGI POZA OBSZAREM ZABUDOWANYM

Sygnalizować należy w razie postoju na jezdni w miejscu, w którym postój jest zabroniony, a

na poboczu, jeżeli pojazd nie jest widoczny z dostatecznej odległości. Należy:

• włączyć światła awaryjne a jeżeli pojazd nie jest w nie wyposażony, włączyć światła pozycyjne;

• umieścić trójkąt odblaskowy w odległości 30-50 m za pojazdem;

3. NA OBSZARZE ZABUDOWANYM

Sygnalizować należy postój pojazdu w miejscach gdzie jest to zabronione. Należy:

• włączyć światłą awaryjne a jeżeli pojazd nie jest w nie wyposażony, włączyć światłą pozycyjne;

• umieścić trójkąt ostrzegawczy za pojazdem lub na nim, na wysokości nie większej niż 1 m;

Takie sygnalizowanie obowiązuje przez cały czas postoju.

Niedopuszczalne jest używanie świateł awaryjnych do innych celów. Włączenie tych świateł przez niektórych kierujących uważane jest za dostateczne usprawiedliwienie zatrzymania lub postoju pojazdu w miejscu, gdzie jest to zabronione. Jest to zachowanie niewłaściwe.

PODSUMOWANIE I KONTROLA OPANOWANIA MATERIAŁU:

Prezentacja pytań testowych na ekranie, słuchacze odpowiadają, prowadzący zaznacza podane odpowiedzi i sprawdza ich poprawność. (opcja nauka).

Wykorzystać CD:

Prawko B -testy i nauka - CREDO

Pytania nr:

241 -245: 42 - 55; 88 - 93; 113 - 116; 118 - 120; 317 - 320; 361, 394 - 399; 407 - 410

PODANIE I OMÓWIENIE PRACY DOMOWEJ:

Opanowanie wiadomości dotyczących podanego materiału w stopniu umożliwiającym dalszą sprawną naukę przepisów ruchu drogowego.

Jeżeli na zajęciach nie dokonano analizy pytań testowych, podajemy numery pytań do samodzielnej realizacji w domu.

5

---