Biełow
Problematyka wiejska
-Debiutuje jako poeta
-później proza- zbiory opowiadań ( `Znojne lato', ` Rzeczne zakola' - oba dobrze przyjęte przez krytykę)
- `ludzka rzecz' opowieść o życiu rodziny chłopskiej( od wiosny do późnej jesieni)
- gł boh - Iwan Afrykanowicz Drynow- istota ukształtowana przez naturę jako cząstka pejzażu wiejskiego, wszystko, czego doświadcza w życiu- dobro i zło-traktuje jednakowo jako naturalne fakty własnej egzystencji
- wymiar tragiczny- Drynow za namową wiejskiego szwagra jedzie do Archangielska `za łatwym zarobkiem,'za co zostaje ukarany
Wraca i dowiaduje się o śmierci żony- rozmyśla nad jej grobem nad sensem życia, które ostateczne akceptuje
-wyższość wsi nad miastem
Rozwinięcie tego tematu w opowieściach- „ Życiorys','Wychowanie wg doktora Spocka'
- lata 60 próba napisania powieści dotyczącej kolektywizacji wsi
Kolektywizacja- praktyczna rozprawa miasta z wsią, gwałt cywilizacji na naturze
- proza refleksyjno wiejska
- związek człowieka z przyrodą
- motywy religijne - religia pomaga człowiekowi
- Приличное дело - 66'
- Iwan Afrykanowicz- gł Boh
*jest dziki, ma kontakt z przyroda i naturą
* przedstawiciel Syberii kt. jest częścią przyrody
* ma kochającą żonę, ale nie wiedział dokładnie ile ma dzieci (9 lub 11)
Gubił się w tych rachubach, był prostym człowiekiem
robił wszystko by wykarmić rodzinę
jedzie wołem do magazynu, jest pijany, wszystkie samowary wpadają mu do rowu i się niszczą
jak człowiek pije to mu się dwoi w oczach, chyba że pije tyle żeby mu się troiło to wtedy jest dobrze
gromadką dzieci zajmuje się jego teściowa, opowiada im bajkę o głupich prostych ludziach kt. Bardzo lubili palic machorkę, bo nią musieli jeździć b. daleko do wioski, ale jechali całą wioskę i ludzie po drodze robili im psikusy np. zawracali konie gdy byli pijani > wszystko kto im co powiedział oni w to wierzyli> byli skazani na zgube , potopiła się część z nich
Katarzyna ciężko pracuje, poroni kolejne dziecko i znowu idzie pracować
Michał przyjeżdża traktorem i wjeżdża po pijanemu w łaźnię i przesuwa ją o 80cm ( z karę ze miał w traktorze zdjęcie nagiej kobiety, a żona mu je wyrzuciła) bo w łaźni siedzi jego żona na którą jest zły
Szkoda łaźni była dobra
Nikogo nie obchodziło ze zniszczył traktor bo był niczyj- kołchozowy
Miał krowę - w nocy iwan chodził do boru kosić trawę dla krowy
- zabrał syna ze sobą i on się wygadał komuś po drodze że poszli po trawę
W czasie innej wyprawy Iwan zabłądził w lesie bo poszedł po drzewo żeby zrobić z niego łódkę - był załamany po śmierci żony, rozmyśla w otoczeniu przyrody jakoś dochodzi do siebie
Afrykanowicz potrafi zabłądzić, był załamany - tajgę trzeba szanować- zapomniał o tajdze nie uważał na drogę
Iwan Afrykanowicz maił wydąć ludzi kt, też nielegalnie zbierali- nie zgodził się
Siedział w areszcie z Polakowem, pomylili nazwiska więźniów jednego zwolnili a drugiego zatrzymali, był to brat żony ( Katarzyny Afrykanowicz)
Za namową brata Katarzyny Iwan postanawia jechać do Murmońska(?) na północy
- jak wrócił wszystkim stawiał-cała wieś chodziła pijana- tyle zarobił
-zatrzymuje ciężarówkę by dostać się na kolej, szofer nie chce pić a już na pewno nie z butelki, zatrzymuje pojazd, wypijają po szklance wódki- mają wypadek
Szofer boi się, że w razie jak by ich zatrzymała policja- to nie mają mówić, że z nim jechali, kazał im uciekać z miejsca wypadku, żeby nie było ze kogoś podwoził- prywatnie podwoził-
państwowym samochodem oskarżyli by go o to że kogoś wiózł choć mu nie wolno
- fiasko podróży- Iwan wraca, mija po drodze pole kt. Jest rozkopane- tam była przełożona zmarznięta kukurydza- nie przyjęła się - marnotrawstwo
jak wraca-spotyka letnika-pyta się czy cos się stało we wsi- dowiaduje się że mu żona zmarła
mieszkańcy szanują własność prywatną -łażni żałowali bo była ich a traktora nie bo był kołchozowy
- mamy do czynienia z tragikomedią
Afrykanowicz znajduje to drzewo w końcu ale ma słomiany zapał
PESYMISTYCZNY ODDŹWIĘK
Afrykanowicz zdaje sobie sprawę że musi żyć bez Katarzyny- mimo że ją opłakuje
*przyjdzie mu wziąć 2gażonę- wraca z cmentarza i po 40 dniach od śmierci żony- ma nową żonę
- musi zabić krowe- głód
- bliźniaki do domu dziecka
kilka dzieci wywozi do miasta
teściowa podsuwa mu nową żonę- wszystko się dzieje samo przez się
ludzką rzecz - Приличное дело
na końcu wyje pies- Kalinka- wyje tak jak dusz człowieka
pies to protoplasta wilka kt jest przyjacielem człowieka, a wiec natur jest częścią człowieka- jeśli ją dobrze traktować
I 18 ( na podstawie wierszy ze spisu)
Zabłocki i jego kwazirealistyczne pejzaże
- Zabłoci wieku 7 lat napisał 1szy wersz
- był zaprzyjaźniony z ugrupowaniem OBEIRU- napisał dla nich rozdział. Manifesty
Treść jest u niego zapisana kwazirealistycznymi opisami przyrody
„Творцы дорог”- skrytykowany- opublikowany w Nowym Mirze- rola człowieka w kontakcie z naturą jako rola organizatora przyrody
III zbiór - „ Стихотворения” nowe wiersze podkreślają klasyczny styl Zabłockiego, zajmuje się problematyka filozoficzną, fantasmagoryczne miasto albo pejzaże opisy - „ Белая ночь”
Przypomina malarza flamandzkiego- malarstwo płaskie ludzie przypominają plakaty cyrkowe (np. osiołek ciągnący wózek), groteska, ironia w życiu
Obrazy z życia „ На рынке”
Posługuje się metaforami, filozofia-wszystko co w przyrodzie jest piękne i rozumne, więc skoro wszystko jest niezwykłe, niezwykłe muszą być tez opisy
Twierdził, że przyroda została napełniona wszystkimi pojęciami w momencie, gdy została stworzona np „metamorfozą” - jako poeta uważa by nie nadepnąć na kwiatek. Świat się zmienia i on też. Umierał wiele razy- umierało tylko jego ciało. To, co było kiedyś ptakiem może być zapisaną kartką
- klasyczny realizm i wiersze o tematyce Puszkina, Baczyńskiego, Tjutczewa
Panteistyczne postrzeganie przyrody - Pasternak
I 17 Nikołaj Kubcow- reprezentant tzw. Cichej linjki
Został zabity nożem kuchennym przez kobietę kt miała być jego żoną- pili wódkę. Przewidział własną śmierć.
„ Я умру в крещeнские морозы” - motyw wew. osamotnienia nawet posmierci podmiot liryczny nie zazna spokoju
Последняя осень - o Jesiennie
Последняя ночь- o Kiedrine zamordowanym w nocy
” Я переписывать не стану „ - stawia się wśród najlepszych poetów nawet jeśli umrze
- to poeta narodowy jest nosicielem rosyjskich cech, charakteru i psychiki nostalgika
styl cichy- styl klasycznu
-puszkinowska tradycja
W lit lat 70-80 może być uznany za styl zastoju, stylizacji, tradycjonalizmu. Liryce w okresie zastoju przenieśli się w wiejskie zacisze z pejzażami płynących rzek i cerkwią nad urwiskiem. Niebo słońce, gwiazdy, las, pola, łąki -to najczęstsze tematy poetów
I 17 Rubcow-reprezentant cichej liryki*
*poezja ros. Pod koniec lat 60; zmiana stylu+ związki poetów z rzeczywistością pozaliteracką
- puszkinowska tradycja- styl klasyczny- styl cichy jako ze w lit. W latach 70 i 80 wybitnych talentów może być uznany za styl' zastoju','stabilizacji' , tradycjonalizmu
Liryce okresu zastoju przenieśli się w wiejskie zacisze z pejzażami wolno płynących rzek i cerkwia nad urwiskiem
Niebo słońce, gwiazdy, las, pola, łąki -to najczęstsze tematy poetów- obywatel wiejski( zam wielkomiejskie bloki)
Sokołow, Żygulin, Kuniajew
Mikołaj Nikołajewicz Rubcow ( 1936-71) pochowany we wsi Jelec
-wychoał się w domach dziecka, pracował fizycznie, był palaczem pokładowym w marynarce
1962- instytut literacki in Gorkiego- zwolniony potem dyscyplinarnie
Zamordowany w wyniku gwałtownej sprzeczki przez narzeczonego
Skromny dorobek poetycki
Tom „Стихотворения” 1986
Zbiorki „ zachowane w duszy” 1969
Tomik „zielone kwiaty” 1971
jego twórczość wrosła niemal do symboliki całej plejady poetów ciszy
Biełow i Rospietkin w prozie- Rubcow w poezji
W liryce odwołania do dawnej historii, wspomnienia z wczesnego dzieciństwa
W wierszu „ W drodze” „ Elegia” (1970) - nastrojowość lirki, motyw poety udręczonego wędrowca
„Staruszek” „Nieznany” - transformacja motywy wędrowca-pojawia się pątnik
„Przy rozstajnej drodze” - uczucie leku, niepewności podmiotu lirycznego co do istnienia wyższego bytu, powracające z dzieciństwa wspomnienia
Wiara w tajemniczą siłę Rosji -„ O moskiewskim Kremlu
51 ŁUGOWSKI - KONSTRUKTYWISTA Z WYBORU
KONSTRUKTYWIZM - orientacja artystyczna XX w, realizowana również przez 2 ugrupowania poetyckie: LEF- posługiwał się pojęciem „ konstruktywizm” rozumiejąc go jako skromny utylitaryzm, I kształtowanie życia przez sztukę metodami przełomowymi.
LITERACKIE CENTRUM KONSTRUKTYWISTÓW propagowało natomiast formowanie samej sztuki wg wzorów współczesnej techniki ( celowość ekonomia środków wyrazu) sztuka miała być poletkiem doświadczalnym, które umożliwiałoby wypracowanie narzędzi technicznych dla przezwyciężenia zacofania przyśpieszenia europeizacji ZSRR
Stosowane do tego założenia sięgały do terminologii technicznej, przetykając lit. Piękna elementami statystyk, planów i dokumentów
„HUSKUL” - targowisko
LCK działało w latach 1921-30
I 1 Rozrachunek ze stalinizmem A. Twardowskiego
I 24 A. Twardowski i jego obraz Rosji
Jest redaktorem naczelnym: Nowy Mir” jedyne czasopismo, któremu coś się chciało. Opublikowano w nim powieść Grossmanna „Za słuszna sprawę”, nie udało się umieścić „ Oddziału chorych na raka”, ale był” Jeden dzień z życia Iwana Demisowicza”, utwory Nierasowa ( frontowy kt w warunkach pokoju musza zmagać się z zakłamaniem, złem, obłudą)
- wstawiał się za ludźmi, których utwory były zakazane, bronił literatury, honoru, człowieczeństwa
- nad Twardowskim wisiało piętno wroga klasowego
- na XX zjeździe- wymiana legitymacji partyjnej, i aby dostać każdy musiał napisać CV. W jego dokumentach wyszło na jaw, że ojciec był kułakiem, Twardowski napisał do Chruszczowa z prośbą czy może zweryfikować swoją biografię> okazało się, że jego ojciec niby był kowalem, choć miał pole, więc on nie był synem kułaka, ale średniaka ( rzemieślnicy)
Młode lata- poeta wiejski
36r „ Kpaина Mypaвя”- o kolektywizacji wsi, sięgnął do tradycji ludowych, legę o poszukiwaniu krainy szczęścia („ Komy на pycи жить хоршо”) problem dotyczy GL Boh kt nie chce uwierzyć w lepszą przyszłość. Wstępuje do kołchozu. Autor stara się wytłumaczyć, że chłopi innego wyjścia nie widzieli.
Utwory wojenne- pracuje jako korespondent w wojnie fińskiej „ За далью даль”(1953-60) celem utworu jest pokazanie okresu wojny i historii przemian społ_polit. Całego kraju. Miał się odcinać od utworów, w których Stalin był wielkim strategiem. Podm. liryczny podróżuje pociągiem przez Rosję i widzi perze okno co zostało zmienione od okresu rewolucji. Po kolei jest opisana cała historia Rosji.
Historia Rosii- II Wojna Światowa- fabryki na Syberii pracują by dostarczyć broń na front, wojna jest w umyśle każdego Rosjanina
Kończy się wojna zaczyna się życie poetów> czystki Stalina, ci, którzy jeszcze żyją piją wódkę, aby zapomnieć, by można było innym kłamać prosto w oczy, widzie tacy jak on przyzwyczaili się by żyć w kłamstwie
Jadąc widzi Wołgę- elektrownie, wodne fabryki, Ural-zagłębie, piękne są huty- wszystko pracuje, Syberia- widzie są nowe miasta porty, widzie ludzie żyją
Całe społeczeństwo to budowało- nie Stalin. Chce wszystkim tym, co siedzą w gabinetach pokazać jak to życie po 32 r wygląda( moment narodzin socrealizmu, zaczęły powstawać 5-latki)
Krytykuje pisarzy, którzy zajmowali się prozą produkcyjną, że wydawało im się, że mogą napisać prawdę. Krytykuje całą literaturę socrealizmu.
Jedzie dalej i spotyka kolege, który jedzie w drugą stronę. Umiera Stalin i wypuszczeni więźniowie wracają z Syberii.
Spotyka wyniszczonego kolegę. Stalin, partia-cały czas obecne.
Chwaląc Stalina w pewnym momencie myśli, dlaczego on zamknął się na Kremlu, odgrodził od ludzi, zaczął uważać się za boga wszyscy, którzy w niego wierzyli byli jego więźniami. Niezdecydowanie w opisie Stalina- unik taktyczny przed cenzurą. Przypomina jak Stalin stał nad trumną Lenina z prawą ręką na piersi. Teraz on jest martwy, ale wtedy nikt się nie spodziewał jak podtoczą się losy narodu
1.24 A. Twardowski- poeta walczący
Twardowski już w latach 30-tych napisał utwory wyróżniające się z licznego grona rówieśników „Kraina Murawia” - poświęcony kolektywizacji wsi. Sięgnął do tradycji ludowych legend o poszukiwaniu krainy szczęścia.( Koму на Руси жить хорошо')
Rozkwit twórczości T. przypada jednak na lata wojenne- „Wasyl Tirokin” i powojenne „ Za dalą dal”
„Wasyl Tirokin” (1943-45) to utwór nie maj Wasyl Tirokin” ący sobie równych- gatunku poematu wojennego tematyce ludowej. Rodowód ten to cecha specyficznie rosyjska, której uwagę trwałej lit. Nadali poeci XIX w- Kolcow i Niekrasow (` Koму на Руси жить хорошо' ` Мороз красный нос' a potem w XXw - Jesienin i Kluje)
Hasło ludowość literatury podjęli głównie pisarze młodzi, piszący pieśni marszowe, sielankowe, bojoweo wydźwięku państwowo twórczym. Spośród pisarzy, T. jako jedyny przebył ewolucję twórczą ____ga o żołnieżu” jak autor nazwał
w podtytule swój poemat `Wasyl Tirokin”. Niezwykłą popularność czytelnicza podczas wojny i po wojnie poemat zawdzięcza głównie postaci tytułowej wykreowanej zgodnie z zasadą wykreowania prawdy o żołnierzu na wojnie, bijącej prosto w duszę. Wartość poematu, który zyskał sobie niejako zawyżone miano” encyklopedii wojennego okresu” polega na wyeksponowaniu bohatera- prostego żołnierza z ludu : waleczny i sprytny, praktyczny ale też bohaterski, ceniący wygodę ale bez szemrania. Znoszący trud wojennego życia, poważny, za wszystko odpowiedzialny, ale też znający właściwą miarę rzeczy czym pomaga mu wrodzone poczucie realizmu. T. pioasł swój poemat z myślą o pokrzepienu sercby pod wpływem tej lektury było żołnierzowi cieplej na duszy, i zamiar ten zrealizował z
powodzeniem ( o czym świadczyła bogata korespondencja do autora) . Nie poddał się'cukierkowej' ideologii i oparł się poetyckiej fali iewców wojennego geniuszu Stalina.Był w tym raczej odosobnionym twórcą towarzyszy po piórze.
Sowją „daninę” „ojcu narodu „ złożył między innymi „ Krainie Murawia”. Ale szybko znalazł się w szeregu najcenniejszych demaskatorów stalinizmu.
W 1946 T. pisze poemat „ Dom przy drodze” podsumowując przeżycia wojenne. Szczególnie drastycznie poemat zarysowuje sceny z pierwszych dni wojny. Obrazy żołnierzy radzieckich wycofujących się w bezładzie na wschód, oraz przemarsz wojsk pod niemiecką eskortą- należą do najmocniejszych stron poematu dalekiego od trwałego optymizmu.
- pamięci poległych żołnierzy T, poświęcił balladę „ Poległym pod Rżewem” (1946) W tym utworze napisanym w formie monologu żołniera, który padł w `bezimiennym błocie' pisarz upomniał się o `”poległych bez wieści'latem 42 roku. Polemizując z nurrooptymizmem wielu współczesnych poetów T. nawoływał do skromności i umiarkowania. Głosu trzeźwej refleksji; poety nie usłyszano w potoku poematów na cześć „ głównego architekta zwycięstwa”
- od 1952 T. zaczął publikować poemat liryczny „Za dalą dal” w formie dziennika, ukazywał środkami poetyckimi zmiany społ-polit. W ZSRR po referacie Chruszczowa. Pokazuje dramat człowieka i społeczeństwa poddanych presji stalinizmu. Jeszcze ostrzej i bezwzględniej nie poruszając kwestii własnej winy podejmuje T. w poemacie „Wedle prawa pamięci” (1969)
- T. położył ogromne zasługi dla literatury powojennej walcząc jako redaktor „Nowyj Mir” o zgodę na publikacje takich dzieł, które w ówczesnym systemie kult. Wydawały się niemożliwe.
„Prawem pamięci”- ostrzej
osąd Stalina i stalinizmu jako nieludzkiego systemu burzącego fundamentalne wartości> dzieci zmuszane do wyrzekania się rodziców,> odżegnywanie od korzeni