|
Autor |
Data |
Wydarzenia |
Główne tematy |
Ewangelia Św. Mateusza |
Mateusz, celnik, którego Jezus wybrał na apostoła. Prawdopodobnie autor wydaje się czerpać materiał od Marka. |
60 - 80 r. |
Rodowód Jezusa Chrystusa; Sen Józefa, aby nie opuszczał Marii; Narodzenie Jezusa; Mędrcy ze Wschodu; Sen Józefa; Ucieczka do Egiptu; Rzeź dzieci w Betlejem; Sen Józefa (o powrocie z Egiptu); Powrót z Egiptu (po śmierci Heroda)
Kazanie Jana Chrzciciela; Chrzest Chrystusa; Kuszenie Jezusa; Początek nauczania w Kafarnaum; Powołanie pierwszych uczniów
Uzdrawianie chorych w Galilei; Kazanie na Górze (5 -7)
Uczniowie (8-10): Uzdrawianie i nauczanie;powołanie 12 apostołów; misja apostołow;
Królestwo Niebieskie (11 - 13): misja Jana Chrzciciela; misja Jezusa; przypowieści o królestwie;
Kościół - lud Jezusa; Śmierć Jana Chrzciciela; Nauczanie i cuda; wyznanie Piotra o Jezusie; Jezus zapowiada swoją śmierć i zmartwychwstanie; Jezus wzywa do naśladowania; Przemienienie Jezusa; powtórna zapowiedź śmierci Jezusa;
Nauczanie i uzdrawianie (18-…): Jezus błogosławi dzieci; życie wieczne i bogactwo; przypowieść o robotnikach w winnicy; III zapowiedź o śmierci Jezusa; uzdrawianie;
Wjazd Jezusa do Jerozolimy; Wypędzenie przekupniów ze świątyni; Rozmowa Jezusa z kapłanami w świątyni; Jezus potępia faryzeuszów; Zapowiedź przyszłych wydarzeń: Zburzenie świątyni w Jerozolimie, o znakach zbliżania się końca świata; O końcu świata
Spisek przeciwko Jezusowi;Namaszczenie Jezusa w Betanii; Zdrada Judasza; Ostatnia wieczerza;Jezus zapowiada zaparcie się uczniów; Jezus w Getsemani; Pojmanie Jezusa; Sąd nad Jezusem; Zaparcie się Piotra; Jezus przed Piłatem; Śmierć Judasza; Jezus i Piłat; Ukrzyżowanie Jezusa i śmierć; Pogrzeb Jezusa; Zmartwychwstanie Jezusa; Jezus ukazuje się 11 uczniom w Galilei |
Ewangelia ta słusznie umieszczana jest jako pierwsza, ponieważ stanowi pomost łączący ST z NT. Przedst. Jezusa jako Mesjasza, Pomazańca Bożego, zapowiedzianego przez proroków. Został w niej starannie opracowany plan skupiający się na najważniejszych naukach Jezusa. Osobnym tematem jest ustanowienie Kościoła, wielkiej wspól noty uczniów Jezusa. |
Ewangelia Św. Marka |
Wczesna tradycja wiąże tą ewangelię z Janem Markiem, uczniem wymienionym w Dziejach. Działał on od wczesnych dni Kościoła w Jerozolimie. Treść zawartej w Ewangelii historii sugeruje, że gł. źródłem informacji był Piotr; z tej Ewangelii prawdopodobnie korzystali później Mateusz i Łukasz. |
60 - 70 r. Rzym |
Wydarzenia z czasów nauczania (1-8): Kazanie Jana Chrzciciela, Chrzest Jezusa, Kuszenie Jezusa, Początek nauczania, Powołanie pierwszych uczniów, nauczanie i uzdrawianie w Galilei; Jezus wychodzi z Galilei.
Przygotowanie do męki i śmierci (8.27 - 11): Wyznanie Piotra o Jezusie; Jezus zapowiada swoją śmierć i zmartwychwstanie; Jezus wzywa do naśladowania; Przemienienie Jezusa; Powtórna zapowiedź śmierci Jezusa; Jezus błogosławi Dzieci; III zapowiedź śmierci Jezusa
Jezus naucza w Jerozolimie (11-13): Wjazd do Jerozolimy; Wypędzenie przekupniów ze świątyni; Rozmowa Jezusa z kapłanami w świątyni; O zmartwychwstaniu; Zapowiedź przyszłych wydarzeń: Jezus zapowiada zburzenie świątyni, o znakach zbliżania się końca świata, o końcu świata;
Spisek przeciwko Jezusowi; Namaszczenie Jezusa w Betanii; Zdrada Judasza; Ostatnia Wieczerza; Jezus zapowiada zaparcie się uczniów; Jezus w Getsemani; Pojmanie Jezusa; Sąd nad Jezusem; Zaparcie się Piotra; Jezus przed Piłatem; Wyszydzenie Jezusa przez żołnierzy; Ukrzyżowanie Jezusa; Śmierć Jezusa; Pogrzeb Jezusa; Zmartwychwstanie Jezusa; Jezus ukazuje się Marii Magdalenie i uczniom; Wniebowstąpienie Jezusa; |
Niemal z pewnością spisana najwcześniej ze wszystkich ewangelii; jest krótka, w której akcja posuwa się szybko. Mogła być napisana aby pomóc chrześcijanom w przekonywaniu innych do prawdy o Jezusie; Gdy Ewangelia św. Mat skupia się na Jezusie jako nauczycielu, Marek pokazuje Go jako człowieka czynu. Ewangelia ta składa się gł z krótkich epizodów, z których większość opowiada, co Jezus zrobił. Ewangelia szybko przechodzi od piętrowego wyznania wiary do śmierci i zmartwychwstania Jezusa. Kluczowym fragm. są słowa: „syn człowieczy nie przyszedł, aby Mu służono, lecz żeby służyć i dać życie swoje na okup za wielu”. |
Ewangelia Św. Łukasza |
O tym, że Łukasz napisał Ewangelię oraz Dzieje Apostolskie, chrześc. byli przekonani bardzo wcześnie. Jako lekarz niemojżeszowego wyznania odbył z Pawłem wiele podróży; pisał dla Teofila; Dzieje Apostolskie kończą się gdy Paweł trafia do więzienia w Rzymie. Stąd niektórzy sądzą, iż Ewangelia wg św. Łukasza oraz Dzieje Apos. zostały napisane dla obrony Apostoła w procesie; nie jest to jednak do konca pewne; |
60 - 85 r. |
Wstęp - zwrot do Teofila;
Przepowiednia o narodzeniu się Jana Chrzciciela;
Przepowiednia o narodzeniu się Jezusa:
Maria odwiedza Elżbietę; Narodzenie Jana Chrzciciela; Narodzenie Jezusa; Poświęcenie Jezusa w świątyni; Błogosławieństwo Symeona; Błogosławieństwo prorokini Anny; Dzieciństwo Jezusa, Kazanie Jana Chrzciciela; Chrzest Chrystusa; rodowód Jezusa; Kuszenie Jezusa; Początek nauczania Jezusa; Jezus wzgardzony w Nazarecie;
Cuda
Przypowieści
Wjazd do Jerozolimy; Jezus płacze przed Jerozolimą; Wypędzenie przekupniów ze świątyni; Rozmowa Jezusa z Kapłanami w świątyni; przypowieści;
Pasja: Zdrada Judasza; przygotowania do Ost Wieczerzy; Ost Wieczerza; Prawdziwa wielkość; Zapowiedź zaparcia się św. Piotra; Jezus w Getsemane; Pojmanie Jezusa; zaparcie się św. Piotra; Jezus dręczony i bity; Jezus przed Radą Najwyższą; Jezus przed Piłatem; Jezus przed Herodem; Piłat, Barabasz i Jezus; Ukrzyżowanie Jezusa; Śmierć Jezusa; Pogrzeb; Zmartwychwstanie; Jezus ukazuje się uczniom na drodze do Emaus; Jezus ukazuje się apostołom; Wniebowstąpienie; |
Ewangelia św. Łukasza i Dzieje Apost są dwiema częściami jednego dzieła. Łukasz stawia sobie zadanie powiedzenia całej prawdy o życiu Jezusa i późniejszych wydarzeniach, czerpiąc informacje z „pierwszej ręki”, od „naocznych świadków i sług słowa”. Jego Ewangelia napisana jest przede wszystkim dla czytelnika spoza kultury żydowskiej
Ewangelia św. Łukasza rozpoczyna się i kończy w Jerozolimie; uwypukla to jeden z gł tematów ewangelii: zbawienie przychodzi dla całego świata, jednak Jezus najpierw przyszedł do Żydów, spadkobierców Bożej Obietnicy zbawienia, lecz oni odrzucili Go. Ewangelia ta, będąca najpełniejszym sprawozdaniem z życia i działalności Jezusa podejmuje także inne ważne tematy: Jezus oferuje zbawienie najbardziej potrzebującym; Jezus zwraca się do ludzi w sposób bardzo Osobisty, jest Człowiekiem modlitwy pełnym Ducha Św. |
Ewangelia Św. Jana |
Prawdopodobny autor tej Ewangelii nazywa siebie „uczniem, którego Jezus mialował”. Jest to Jan Apostoł. Ewang ta podaje inform niezależne od pozostałych Ewang; miejsce akcji: Jerozolima; |
60 - 80 r. |
Prolog - Jezus i Słowo Boże; Świadectwo Jana Chrzciciela o Jezusie;
Siedem znaków: Pierwsi Uczniowie; Wesele w Kanie Galilejskiej; Rozmowa Jezusa z Nikodemem; Powtórne świadectwo Jana Chrz o Jezusie; Rozmowa Jezusa z samarytanką; Uzdrowienia i cudy;
Pasja: arcykapłańska modlitwa Jezusa; Pojmanie Jezusa; Rada Najwyższa pyta Jezusa o uczniów i naukę; Zaparcie się Piotra; Jezus przed Piłatem; Piłat wydaje Jezusa Żydom; Ukrzyżowanie Jezusa; Śmierc; Pogrzeb; Zmartwychwstanie; Jezus ukazuje się Marii Magdalenie; Jezus ukazuje się uczniom; Jezus ukazuje się Tomaszowi; Treść Ewangelii; Jezus ukazuje się uczniom nad M. Tyberiadzkim; Ostatnie słowa Jezusa do Piotra; Zakończenie; |
Od samego początku Jezus jest „Słowem Boga”; dzięki Niemu Bóg komunikuje się ze światem; idea słowa jest ideą wywodzacą się ze ST; autor chce ukazać znaczenie Jezusa Żydom oraz tym, którzy znają myśl grecką; Jan umieszcza swoją relację z życia Jezusa w ramach 7 znaków (cudów) i 7 mów Jezusa; tematami przewodnimi są światło, życie, miłość, które daje Jezus; do różnic pomiedzy tą Ewang a pozostałymi można zaliczyć miejsce akcji (pierwsze trzy Galilea) w Jerozolimie, oraz częściowo styl narracji; u Jana nie ma przypowieści, a Jezus podej muje dłuższe dialogi i rozmowy. Ewang ta pomagała ludziom wierzyć, że życie wieczne można znaleźć dzięki wierze w Jezusa; |