Kultura Hiszpanii
Znaczne zróżnicowanie regionalne kultury Hiszpanii jest w dużej części odbiciem zaszłości historycznych i dawnego podziału na odrębne królestwa. Najbardziej odmienną grupę stanowią Baskowie.
Ten prastary lud, zamieszkuje północną część Półwyspu Iberyjskiego. Język Basków nie wykazuje żadnych związków z innymi językami indoeuropejskimi. Związki z Hiszpanią jak i francuską Prowansją wykazują mówiący swoim językiem Katalończycy. Podobnie swój język mają mieszkańcy Galicji. Odrębne dialekty są m.in w Andaluzji.
To co powszechnie uważamy za język hiszpański, to naprawdę język kastylijski z Kastylii - czyli największej, centralnej prowincji.
Na dziedzictwo kulturalne obecnej Hiszpanii składa się spuścizna chrześcijańska, judaistyczna i arabska. Mimo że dwie ostatnie grupy są nieobecne w Hiszpanii od pięciuset lat, szczególnie Arabowie wywarli piętno do dziś widoczne w charakterze i cechach fizycznych mieszkańców, a także w ich języku (szczególnie w dialekcie andaluzyjskim) oraz zwyczajach.
Kultura Hiszpanii jest jednak oparta przede wszystkim na podłożu silnej tradycji katolickiej. Taką genezę ma też większość licznie obchodzonych świąt ludowych, zwanych Fiestą.
Wśród nich na jedno z czołowych miejsc wysuwa się Semana Santa w Sewilli - obchody Wielkiego Tygodnia, z widowiskowymi procesjami, znanymi na całym świecie. Równie znane jest majowe święto El Rocio - w którego podłożu tkwi tradycyjna pielgrzymka do El Rocio, w prowincji Huelva.
Szczególny charakter ma fiesta Las Fallas de San José w Walencji, świętowana w marcu. Miasto zamienia się w miejsce niezwykłego przyjęcia uświetnionego pokazami ognia.
Wreszcie niektóre święta wiążą się ze szczególnymi datami w kalendarzu. W całej Hiszpanii fiesty odbywają się w dzień św. Jakuba (Santiago), patrona Hiszpanii - 25 lipca, przy czym obchody te mają najhuczniejszy charakter w Santiago de Compostela.
Kolejną ważną datą jest 16 lipca - gdy przypada święto żeglarzy i rybaków: Virgen del Carmen - Hiszpania wszakże do tej pory zajmuje czołowe miejsce w świecie w połowie ryb. Rybacy w ten dzień dekorują swoje statki kwiatami i zapraszają ludzi na przejażdżki.
Nieodłączną częścią wielu świąt są walki byków, zwane corrida. Jest wszakże jednym z symboli Hiszpanii. Z nich na czoło wysuwa się San Fermin - chyba najbardziej znana na świecie hiszpańska fiesta.
Na początku lipca odbywa się ulicami Pampeluny słynna gonitwa byków, przed którymi ucieka tłum odważnych, ubranych w czerwone chusty. Kto lubi walki byków nie powinien przegapić również święta San Isidro, które odbywa się w maju w Madrycie.
Drugim, równie znanym symbolem Hiszpanii jest taniec flamenco. Jego tradycja pochodzi z Andaluzji, i tam do dziś można oglądać jego najlepsze światowe wykonanie.
Jeśli ktoś przy tym wykazuje szczególne uwielbienie dla sherry powinien pojechać na Feria de Abril. Jest to cały tydzień tańców, śpiewów i próbowania sherry, który ma miejsce w kwietniu w Sewilli. Nazwa tego gatunku wina pochodzi wszakże od pobliskiego miasta Jerez de la Frontiera.
Wiele innych świąt w Hiszpanii ma "konsumpcyjny" charakter, poświęcone są tortilli lub winu. Trochę szczególnie wygląda jednak święto pomidorów La Tomatina, które odbywa się w Buńol, w prowincji Walencja. Ulice miasta są areną największej na świecie bitwy na pomidory, których zużywane są dziesiątki ton. Na koniec lokalna straż pożarna potężnymi strumieniami wody z pomp strażackich zmywa całe miasto i wszystkich uczestników bitwy.
Szczególny charakter wielu fiest dobrze nawiązuje do osobowości Hiszpanów. Uczestnicząc w nich można nie tylko zabawić się, ale odkryć tutejszy sposób życia. Niemniej trzeba na koniec nadmienić, że widowiskowy folklor stał się w ostatnich latach jednym z ważniejszych walorów przyciągającym do tego kraju turystów.