Temat: Różne ujęcia motywu tańca w literaturze i sztuce. Omów, odwołując się do wybranych przykładów.

I. Literatura podmiotu:

1. Baczyński Krzysztof Kamil: Sur le pont d'Avignon.W: Poezje. Kraków, 1993,s. 12-13.

2. Degas Edgar:Niebieskie tancerki. W: Arcydzieła malarstwa. Wyd.4. Kraków, 2001, s. 45.

3. Mickiewicz Adam:Pan Tadeusz. Wyd. 4. Warszawa, 1999.ISBN 436-09-112-09.

4. Mrożek Sławomir:Tango. Wyd.2. Warszawa, 2000.ISBN 765-00-987-87

5. Reymont Władysław Stanisław: Chłopi. Wrocław. 1999. ISBN 786-009-89-776.

6. Wyspiański Stanisław:Wesele. Wrocław, 1994. ISBN 887-098-54-33.

II. Literatura przedmiotu:

1. Chojka Jan: Dramaturgia Sławomira Mrożka. Gdańsk, 1994, s. 67-81.

2. Huizinga Jan: Taniec śmierci.W: Jesień średniowiecza. Warszawa, 2003, s. 12-27.

3. Lichański Stanisław:Chłopi Władysława Stanisława Reymonta. Warszawa, 1987,s. 45-54.

4. Ostasza Grzegorz: Nad wierszami Baczyńskiego: interpretacje, szkice i rozprawy. Rzeszów, 1998.ISBN 666-09-876-12.

5. Skwarczyńska Stanisława: Wokół teatru i literatury. W: Studia i szkice. Chocholi taniec Wyspiańskiego jako obraz-symbol w języku późniejszej sztuki polskiej. Warszawa, 1970,s. 23-59.

6. Taniec i literatura. Pod red. Czaplejewicza Edmunda.Warszawa, 2002, s. 46-49.

7. Wyka Kazimierz: Pan Tadeusz.Studia o poemacie. Warszawa, 1993, s. 56-75.

8. Ziejka Franciszek: Wesele w kręgu mitów polskich. Kraków, 1997.

III. Ramowy plan wypowiedzi:

1. Wstęp:

1. taniec towarzyszy ludzkości od wielu tysiącleci (czytamy o nim w "Biblii", rysunki przedstawiające tańczących ludzi odnajdujemy w jaskiniach).

2. w literaturze i sztuce przedstawienie tańca służy ukazaniu barwnych rozrywek wcześniejszych pokoleń, często jednak służy czemuś jeszcze - jest symbolem ukazującym, np. bezwład i zamieszanie.

2. Rozwinięcie:

1. danse macabre (taniec śmierci) w średniowiecznej literaturze i sztuce - korowód tancerzy ze wszystkich stanów społecznych prowadzony do grobu przez śmierć (najczęściej przedstawianą jako szkielet) oznaczający równość wszystkich wobec śmierci. Omówienie obrazu "Taniec śmierci".

2. prowadzony przez Podkomorzego polonez w ostatniej księdze "Pana Tadeusza", odbywający się z okazji przybycia do Soplicowa gen. Dąbrowskiego oraz zaręczyn trzech par, w tym Tadeusza i Zosi, jest symbolem odchodzącego w przeszłość świata szlacheckiego (Podkomorzy - "ostatni, co tak poloneza wodzi"). Scena poloneza pełni istotną funkcję kompozycyjną: podkreśla optymistyczną

1. wymowę "Pana Tadeusza".

2. opisując wesele Boryny i Jagny, Reymont przedstawia polskie tańce: mazura, oberka i krakowiaka. Każdy z tych tańców ma inny charakter.

3. w "Weselu" Wyspiański opisując taniec Pana Młodego i Panny Młodej, wyśmiewa chłopomanię. Chocholi taniec z ostatniej sceny dramatu symbolizuje bierność, apatię i niemoc społeczeństwa polskiego, uwięzionego wewnątrz błędnego koła marzeń i mitów.

4. w wierszu "Sur le pont d'Avignon", stworzonym w szpitalu w 1941 roku, Baczyński opisuje świat, który przestał istnieć wraz z wybuchem wojny. W ciężkich czasach poecie pozostało jedynie wspomnienie tańczących pań i panów na moście w Awignon.

5. w "Tangu" (nawiązanie do "Wesela") odpowiednikiem chocholego tańca jest tytułowe argentyńskie tango.

6. Omówienie obrazu "Niebieskie tancerki".

2. Wnioski:

1. motyw tańca jest częstym motywem w sztuce i literaturze,

2. różne są ujęcia motywu tańca - raz jest on radosnym wydarzeniem ("Pan Tadeusz"), innym razem zapowiedzią czegoś smutnego (danse macabre)

IV. Materiały pomocnicze:

1. kartka z cytatami.

2. Degas E., "Niebieskie tancerki" [reprodukcja].

---