26.10.2010

Przeciwwskazania do masażu twarzy:

1. Usunięcie zęba (do 3 dni).

2. Wszelkie guzy niewiadomych pochodzeń.

3. Zmiany skórne: liszaje, wysypki, egzema, opryszczka, trądzik młodzieńczy.

4. Nadczynność tarczycy.

5. Podwyższona temperatura ciała spowodowana np. przeziębieniem, zapaleniem migdałków, zapaleniem spojówek.

Tok postępowania podczas zabiegu masażu leczniczego

CZĘŚĆ WSTĘPNA (3-10 minut)

1. Zapoznanie się ze zleceniem lekarskim (imię, nazwisko, wiek, rozpoznanie, zlecenie, ilość zabiegów, w jakiej okolicy i jak często).

2. Uzyskanie od chorego dodatkowych informacji o występujących dolegliwościach.

3. Zorganizowanie stanowiska pracy w niezbędne, odpowiednie dla danego chorego pomoce.

4. Poinformowanie chorego o sposobie przygotowania się do zabiegu i ewentualnie pomóc choremu w rozebraniu się, przyjęciu właściwej pozycji do zabiegu oraz odpowiednie osłonięcie miejsca zabiegu.

5. Przygotowanie tkanki do zabiegu (rozluźnienie mięśni chorego, zdezynfekowanie skóry chorego i rąk masażysty).

CZĘŚĆ GŁÓWNA (10-30 minut)

Faza przygotowawcza

1. Palpacyjna ocena kreatywności tkanek i reakcji ogólnej chorego.

2. Palpacyjna ocena występowania zmian tkankowych (przeczulica, napięcie mięśni, zmiany łącznotkankowe, tkliwość bólowa).

3. Masaż wstępny okolic funkcjonalnie związanych z miejscem występowania schorzenia.

Faza właściwa

1. Masaż tkanek powierzchownych w okolicy zmian chorobowych.

2. Masaż tkanek głębiej położonych w okolicy zmian chorobowych ( chorobowych ile nie ma przeciwwskazań).

Faza utrwalająca

1. Masaż tkanek funkcjonalnie związanych z procesem chorobowym.

2. Ruchy bierne lub czynne w stawach funkcjonalnie związanych z okolicą masowaną w fazie właściwej.

CZĘŚĆ KOŃCOWA

1. Oczyszczenie skóry chorego i rąk masażysty po zabiegu.

2. Poinformowanie chorego o przewidywanych reakcjach po zabiegu.

3. Pomoc w ubraniu się oraz poinformowanie chorego o zachowaniu się po zabiegu.

4. Uporządkowanie stanowiska zabiegowego.

Siła bodźca

Siłę bodźca dostosowuje się do indywidualnej reaktywności osoby masowanej, która zależy między innymi od:

- płci,

- wieku,

- typu psychosomatycznego,

- stanu zdrowia.

Zachowuje się zasadę stopniowania bodźca przechodząc od bodźców słabszych do mocniejszych.

Masaż powinien być wykonywany z siłą poniżej progu bólu.

O sile bodźca mówią reguła Arndta-Schulza, Hildebrandta, prawo Wildera i Kowarschika wg których:

- słabe i średnie bodźce działają uspokajająco i pobudzająco na układ nerwowy,

- silne i bardzo silne bodźce działają hamująco i znoszą reakcję ze strony układu nerwowego.

Przy doborze siły należy stosować zasadę:

Bodziec powinien być tak silny jak to jest konieczne i tak słaby, jak to jest możliwe.

Zasady wykonywania masażu klasycznego i leczniczego

1. Zasada warstwowości: głaskanie, rozcieranie, ugniatanie, oklepywanie, wibracja itd.

2. Zasada dawkowania bodźca: od słabego, średniego, mocnego do bardzo mocnego.

3. Zasada kolejności opracowania mięśnia:

- głaskanie ogólne,

- rozcieranie (przyczep końcowy, przyczep początkowy),

- rozcieranie granicy powięzi,

- rozcieranie brzuśców mięśnia,

- ugniatanie mięśni,

- wibracja przerywana,

- wstrząsanie z wibracją nieprzerywaną,

- głaskanie głębokie i powierzchowne.

4. Zasada kolejności opracowania mięśni

- zginacze,

- przywodziciele,

- rotatory wewnętrzne,

- prostowniki,

- odwodziciele,

- rotatory zewnętrzne.

5. Masaż wykonujemy częścią dłoniową lub grzbietową rekina obnażonej części ciała pacjenta.

6. Masaż jest zabiegiem biernym.

7. Zasada kierunku masażu.

8. Węzłów chłonnych nie masujemy.

9. Zasada ilości powtórzeń: 8-10 razy.

10. Masaż przerwany, co najmniej na 10 minut powinien być rozpoczęty ponownie.

11. Nie przerywa się masażu!

12. Dobór siły, tempa i rytmu masażu zależy od wielu czynników:

- masy mięśni okolicy masowanej,

- schorzenia (siła normalna - stan przewlekły, delikatnie - podostry),

- budowy pacjenta

- typ asceniczny: szczupły, wysoki: masaż lekki i spokojny,

- typ pykniczny: otyły: masaż silny na pograniczu bólu,

- typ atletyczny: umięśniony: masaż średni mocny.

- wieku i płci pacjenta

- do 14 lat: słabo,

- 14-40 lat: średnio mocno lub mocno,

- 40-55 lat: średnio mocno,

- powyżej 55 lat: masaż łagodny, słaby

- tempo

- pacjentów znerwicowanych - wolno, łagodnie, tempo wolne, rytmiczne

- pacjentów flegmatycznych - szybko, energicznie, arytmicznie

- stan zdrowia

- ostry: nie masuje się

- podostry: łagodnie

- przewlekły: mocniej.

13. Po zabiegu odpoczynek 15-20 minut, nie można oziębiać tkanek.

14. Po pierwszych ok. 5 masażach może wystąpić pogorszenie stanu zdrowia; efekt leczniczy odnotowuje się po 7 zabiegach.

15. Masaż robi się w seriach 10 zabiegów, mogą nastąpić 3 serie po sobie. Jeśli nie ma efekty, przerwać zabiegi na pół roku.

16. Masaż poszczególnej części ciała trwa 10-15 minut, po tym czasie występuje szczyt efektu terapeutycznego. Przedłużenie może doprowadzić do odczynu paradoksalnego.

17. Masaż ogólny całego ciała trwa 40-60 minut, a jeśli połączony jest z ćwiczeniami czynnymi lub biernymi trwa ok. 70 minut. Na poszczególne części ciała przeznaczamy 10-15 minut.

18. Dawkowanie masażu uzależnione jest od odczynu, czyli reakcji pacjenta na zabieg.

19. W masażu wykorzystujemy zjawiska odczynu konsensualnego, kompensacji pośredniej i bezpośredniej.

20. Czas masażu uzależniony jest od jednostki chorobowej, objętości okolicy masowanej, aktualnego stanu zdrowia pacjenta, kolejności wykonywania zabiegu.

21. Siła masażu wzrasta wraz ze wzrostem liczby wykonanych zabiegów.

22. Masażu nie wykonujemy bezpośrednio po posiłku - nawet do 2 godzin.

23. Zgodnie ze wskazaniami i przeciwwskazaniami.

Środki poślizgowe stosowane w masażu

Cel stosowania środków poślizgowych:

- ułatwić pracę rąk masażysty po tkance masowanej,

- znieść dolegliwości bólowe,

- wspomaganie działania terapeutycznego masażu.

Zasady stosowania:

- nie nalewamy na ciało pacjenta, lecz na swoją rękę,

- stosuje się takie ilości olejku, aby ułatwić poślizg ręki nie zaburzając siły tarcia,

- środki poślizgowe stosuje się do całego zabiegu masażu lub stosuje się tylko do krótkiego wmasowania w miejsce chore,

- przed zastosowaniem środków należy przeprowadzić test przeciwuczuleniowy pacjenta i masażysty.

Środki ułatwiające masaż:

- wszelkie środki poślizgowe chemicznie obojętne dla masowanego organizmu:

- talk kosmetyczny,

- zasypka dla dzieci,

- oliwa z oliwek,

- oliwka do pielęgnacji skóry,

- olej wazelinowy,

- kremy do masażu.

Środki wspomagające masaż:

- preparaty leczniczo obojętne:

wazelina, linomag, dermosan, oliwa

- preparaty o działaniu leczniczym:

maści, kremy, żele, aerozole

o działaniu: rozgrzewającym, przeciwbólowym, znieczulającym, przeciwzapalnym, przeciwobrzękowym, przeciwwysiękowym

Kremy, maści i żele przeciwzapalne:

- Butapirazol (m),

- Dolgit (k),

- Fastum (ż),

- Feldene (ż),

- Naproxen (ż),

- Piroxican (m, ż),

- Profenid (ż),

- Voltaren emulgel.

Maści rozgrzewające:

- Histadermin,

- Bengay sport,

- ABC,

- Lumbolin,

- Algesal,

- Mobilat,

- Pulmex,

- Viprosal.

Preparaty przeciwobrzękowe, przyspieszające wchłanianie:

- Haematoven (ż),

- Heparinum (k),

- Himdoid (m),

- Lioton 1000 (ż),

- Veno-żel (ż),

- Aescin (ż),

- Esceven (ż),

- Venoruton (ż).

BHP i organizacja pracy masażysty

Kwalifikacje zawodowe masażysty

1. Masaż może wykonywać:

• technik fzjoterapii,

• licencjonowany fizjoterapeuta,

• mgr fizjoterapii,

• wykwalifikowany masażysta po szkole dla niewidomych,

• uczestnik kursu masażu z dyplomem ukończenia.

Masaż jako zabieg leczniczy wymaga biegłej znajomości podstaw anatomii czynnościowej opisowej, fizjologii, fizjopatologii, biomechaniki narządów ruchu, patobiomechaniki, psychologii, pedagogiki.

Cechy psychofizyczne masażysty

Osiągniecie celu terapeutycznego wymaga współpracy masażysty z pacjentem.

Masażysta powinien być:

- cierpliwy,

- zrównoważony (spokojny),

- wyrozumiały,

- umiejętny w nawiązywaniu kontaktu z pacjentem,

- umiejętny w zdobywaniu zaufania pacjentów,

- sprawny fizycznie i manualnie,

- dyskretny,

- ogólnie zdrowy,

- powinien formułować zdania wyraźne, jasne i zrozumiałe,

- od masażysty wymagana jest umiejętność sprawnej obserwacji reakcji miejscowych i ogólnych na wykonywany zabieg.

Przeciwwskazania do zawodu masażysty:

- choroby skóry,

- padaczka,

- zaburzenia statyczne,

- żylaki KKD,

- płaskostopie,

- skolioza,

- schorzenia alergiczne,

- astma oskrzelowa,

- niewydolność układu krążenia,

- wady serca,

- stany wzmożonego lub obniżonego napięcia nerwowego,

- nadmierna potliwość rąk,

- choroby psychiczne.

Higiena i bezpieczeństwo pracy masażysty

1. Skóra rąk masażysty powinna być czysta bez zmian chorobowych, a paznokcie krótko obcięte. Przed i po zabiegu ręce powinny być dobrze umyte ciepłą, bieżącą wodą, a okresowo należy je dezynfekować i natłuszczać.

2. Masażysta podczas zabiegu nie powinien nosić zegarka i biżuterii.

3. Strój masażysty powinien być:

- wygodny i swobodny,

- dwuczęściowy, płócienny.

4. Obuwie zmienne, wygodne.

5. Wygląd masażysty: schludny, włosy spięte, strój czysty.

6. Stosowanie środków poślizgowych (aby nie dopuścić do podrażnienia skóry pacjenta oraz w celu ułatwienia przesunięcie rąk masażysty).

7. Podczas zabiegu masażysta powinien unikać długotrwających obciążeń statycznych w pozycjach wymuszonych (np. pochylanie się, praca jednorącz).

8. Czas pracy masażysty 8 godzin (praca dwuzmianowa).

Gabinet masażu - BHP

1. Masaż można wykonywać trzyłóżkowo (głównie w szpitalach i klinikach) oraz w gabinecie masażu lub na wydzielonym do tego stanowisku.

Wyróżniamy:

1. gabinet masażu suchego - klasycznego,

2. gabinet masażu podwodnego, wirowego,

3. gabinet masażu przyrządowego.

- każdy z gabinetów może być jedno- lub wielostanowiskowy,

- środowiska zabiegowe powinny być oddzielone parawanami lub stałymi ściankami działowymi,

- na jedno stanowisko zabiegowe przypada 6m², natomiast jednostanowiskowe pomieszczenie do masażu powinno mieć ok. 12-16m²

Wyposażenie:

- stół do masażu (z regulacją wysokości) - dodatkowe wyposażenie stołu, które stanową różnej wielkości i kształtu wałeczki oraz poduszeczki z gąbki obszytej materiałem,

- krzesło i taboret o regulowanej wysokości,

- biurko na dokumentacje zabiegową,

- szafka na środki chemiczne (szklana, zamykana),

- szafki na fartuchy, prześcieradła, ręczniki, koce itp.,

- kubły na brudne materiały,

- szafa dwukomorowa na garderobę osobistą i służbową,

- gabinet musi być wyposażony w umywalkę z bieżącą wodą oraz przy gabinecie powinien znajdować się natrysk,

- podłoga zmywalna,

- pomieszczenie dostatecznie oświetlenie - oświetlenie naturalne i sztuczne (75 luxów, mierzone 80cm nad podłogą),

- wentylacja naturalna i sztuczna,

- temperatura powietrza: 20-22^o,

- wilgotność powietrza 40-60%,

- powierzchnia okien: minimum 10% wielkości gabinetu.

Masażysta powinien prowadzić kartę masażu - jest to dokument stosowanych metod masażu i ocena procesu leczniczego (5 lat jesteśmy zobowiązani przetrzymywać tę dokumentację)

5

MASAŻ - wykład2

---