Roald Engelbregt Gravning Amundsen (ur. 16 lipca 1872 w Borge, ob. Fredrikstad w okręgu Østfold w Norwegii, zaginął 18 czerwca 1928 w Arktyce) - norweski badacz polarny, pierwszy zdobywca bieguna południowego.
Zdobywał doświadczenie uczestnicząc w wyprawach arktycznych i antarktycznych innych badaczy. M.in. był pierwszym oficerem na statku Belgica - podczas belgijskiej wyprawy antarktycznej trwającej w latach 1897-1899 (dokonano wówczas pierwszego udanego zimowania w rejonie Antarktydy).
W latach 1903-1906 Amundsen jako pierwszy przebył drogę dzielącą Ocean Atlantycki i Spokojny tzw. Przejściem Północno-Zachodnim, prowadzącym przez Ocean Arktyczny wzdłuż północnego wybrzeża Kanady. W 1910 roku wyruszył na biegun północny. Wyprawa nie powiodła się jednak. Jako pierwszy dotarł tam Amerykanin Robert Peary, wtedy Amundsen postanowił zdobyć drugi z biegunów. Ta wyprawa była wyścigiem z ekspedycją brytyjską, której przewodził porucznik Robert Falcon Scott. Amundsen dotarł do bieguna południowego jako pierwszy, 16 grudnia 1911 roku, a Scott dopiero miesiąc później (17 stycznia 1912) - on i pozostali uczestnicy wyprawy brytyjskiej zginęli w drodze powrotnej.
W 1926 wspólnie z pilotem Umberto Nobile i Lincolnem Ellsworthem dokonał pionierskiego przelotu nad biegunem północnym na włoskim sterowcu wzorowanym na niemieckim Grafie Zeppelinie, oznaczonym symbolem N-1, a przez Amundsena nazwanym "Norge".
Andrzej Zawada właściwie: Maria Andrzej Zawada (ur. 16 lipca 1928 w Olsztynie, zm. 21 sierpnia 2000 w Warszawie) - polski himalaista, z wykształcenia inżynier sejsmolog, jeden z pionierów polskiego himalaizmu i wspinaczki zimowej, autor filmów i fotografii z wypraw wysokogórskich, współautor książek alpinistycznych (m.in. Ostatni atak na Kunyang Chhish, 1973).
Honorowy członek brytyjskiego Alpine Club, francuskiego Groupe de Haute Montagne oraz The Explorers Club. Jego żoną była Anna Milewska.
W 1959 kierował pierwszym przejściem zimowym całej grani głównej Tatr. W 1965 dokonał drugiego przejścia drogi Bonattiego i Gobbiego na Wielkim Filarze Narożnym Mont Blanc. Był organizatorem i kierownikiem licznych wypraw wysokogórskich, m.in. w 1971 dokonał pierwszego wejścia na Kunyang Chhish (7852 m n.p.m.) w Karakorum, w 1973 pierwszego zimowego wejścia wraz z Tadeuszem Piotrowskim na szczyt siedmiotysięczny Noszak (7485 m n.p.m.) w Hindukuszu, w 1974 pierwszego przejścia północnej ściany Koh-i Mandaras (6628 m n.p.m.).
Był kierownikiem wyprawy, która dokonała pierwszego zimowego wejścia na Mount Everest w roku 1980 (Krzysztof Wielicki i Leszek Cichy stanęli na szczycie 17 lutego) - oraz wiosennej w tym samym roku, podczas której Andrzej Czok i Jerzy Kukuczka poprowadzili nową drogę na wierzchołek najwyższego szczytu Ziemi.
Prowadził również zimową wyprawę na Czo Oju na przełomie 1984 i 1985 roku, podczas której szczyt zdobyli (nową drogą, do dziś nie powtórzoną - Maciej Berbeka i Maciej Pawlikowski 12 lutego) oraz trzy dni później Zygmunt Andrzej Heinrich i Jerzy Kukuczka, dla którego było to drugie wejście na ośmiotysięcznik podczas jednego sezonu zimowego (osiągnięcia tego do dziś nikt nie powtórzył).
Na przełomie 1987 i 1988 roku poprowadził pierwszą zimową, polsko-kanadyjską wyprawę na K2. Wyprawa nie osiągnęła szczytu, jednak w trakcie jej trwania Maciej Berbeka jako pierwszy człowiek w historii przekroczył zimą granicę 8000 m w Karakorum, zdobywając 6 marca przedwierzchołek Broad Peak - Rocky Summit (8030 m).
Krzysztof Kolumb, kat. Cristòfor Colom, wł. Cristoforo Colombo, hiszp. Cristóbal Colón (ur. prawdopodobnie pomiędzy 25 sierpnia a 31 października 1451 roku w Genui, zm. 20 maja 1506 roku w Valladolid) - europejski żeglarz i nawigator. Kapitan wyprawy, która płynęła na trzech okrętach Santa María, Niña i Pinta pod flagą Kastylii w poszukiwaniu zachodniej drogi morskiej do Indii, jako pierwsza wyprawa w historii nowożytnych odkryć geograficznych pokonała zwrotnikowy Ocean Atlantycki i 12 października 1492 dotarła do Indii Zachodnich (Antyli) u wybrzeży Ameryki - kontynentu nieznanego w ówczesnej Europie. Za dokonania został mianowany admirałem i pierwszym namiestnikiem hiszpańskich kolonii w Ameryce Środkowej. Organizator i kapitan czterech odkrywczych wypraw transatlantyckich z Hiszpanii do Ameryki.
I |
1492 |
ok. 90 osób |
3 statki |
Kuba, San Salvador, Morze Sargassowe, Haiti |
II |
1493-96 |
ok. 1500 osób |
17 statków |
Dominika, Marie-Galanté, Gwadelupa, Antigua, |
III |
1498-1500 |
ok. 300 osób |
6 statków |
stały ląd Ameryki Południowej (delta rzeki Orinoko), Trinidad |
IV |
1502-04 |
ok. 150 osób |
4 statki |
wschodni brzeg Ameryki Środkowej, |