AKADEMIA ROLNICZO - TECHNICZNA
W OLSZTYNIE
KATEDRA FIZYKI
ĆWICZENIA LABORATORYJNE Z FIZYKI
(CZĘŚĆ PRAKTYCZNA)
ĆW. NR. 3:
Promieniowanie Röntgena. Określanie położenia defektów w ciałach stałych
Wnioski:
Na wyniki pomiarów mogą wpływać śladowe ilości poprzednich roztworów pozostałych na powierzchniach pryzmatów i wewnątrz pipety. Przyrząd jest wyskalowany w temperaturze 20 °C i w takiej temperaturze należy wykonywać pomiary. Gdy temperatura nie jest równa 20 °C, w celu skorygowania wyników należy się posłużyć tablicą dołączoną do instrukcji przyrządu. Ze względu na temperaturę otoczenia większą od 20 °C, niemożliwe było utrzymanie stałej temperatury pomiaru i w czasie wykonywania ćwiczenia wzrosła ona o 1 °C. Poza tym podczas pomiarów z wykorzystaniem światła odbitego od powierzchni styku roztworu i pryzmatu, utrudnione było ustawienie kąta granicznego ze względu na zjawisko rozczepienia światła obserwowane w okularze lunetki.
Poznana metoda pomiaru gęstości roztworów umożliwia bardzo szybkie uzyskanie wyników z dużą dokładnością. Ponadto można ją wykorzystywać do badania cieczy o silnych odczynach kwasowych i zasadowych. Warunkiem wykonania pomiarów jest stosowanie światła o długości fali przenikającej przez badaną ciecz.
Po dokonaniu pomiarów stwierdziliśmy, że w stałej temperaturze gęstość roztworu i związany z nią współczynnik załamania światła rosną wraz ze wzrostem stężenia zawartych w nim substancji. Z tego względu np. woda morska ma większą gęstość (a co się z tym wiąże wyporność) od wody słodkiej oraz wody o mniejszej zawartości soli mineralnych. Z tego względu przy załadunku statków morskich pływających po różnych akwenach uwzględnia się zmiany wyporności wywołane zmianą gęstości wody. Wzrost temperatury powoduje spadek gęstości roztworu. Efektem tego zjawiska jest większy ciężar płynów o mniejszej temperaturze co powoduje, że gromadzą się one na dnie zbiorników, w których się znajdują. Zjawisko konwekcji jest powszechnie obserwowane w przyrodzie. Wykorzystuje się podczas do lotów balonów, lotni, szybowców, itp. oraz w sprzęcie chłodniczym.