~Województwo dolnośląskie~

1.” W czasach, kiedy wartość czytania i życia wewnętrznego jest tak silnie atakowana, literatura jest wolnością” ( Susan Sontag) - rozwiń i skomentuj wypowiedź na przykładzie wybranych utworów.

2.” Obcy wśród swoich” - odwołują c się do wybranych tekstów kultury, rozważ problem alienacji bohaterów w świecie, w którym przyszło im żyć.

3.Analiza porównawcza wierszy: Ewy Lipskiej „ Kraj podobny do innych” oraz Adama Zagajewskiego „ Klęska” lub analiza tylko pierwszego z tych utworów.

4.Czytanie ze zrozumieniem: wypracowanie na podstawie tekstu Leszka Kołakowskiego

„ Niepokój wieku naszego”.

~Województwo kujawsko - pomorskie~

1.” Gdzież jest miejsce dla ciebie w tym wieku zamętu, książko mądra, spokojna...” ( Czesław Miłosz). Które z utworów literackich mają szansę ocalenia w świecie zdominowanym przez media? Uzasadnij wybór.

2.Polsko, jaka jesteś? Literackie wizje ojczyzny w konfrontacji z rzeczywistością. Rozwiń temat na podstawie wybranych utworów różnych epok.

3.Wielkość i upadek - odwieczne wyznaczniki ludzkiego losu. Rozważania inspirowane literaturą i historią.

4.Interpretacja do wyboru:

4a.tekstu poetyckiego - Ewa Lipska „ Kraj podobny do innych” lub tekstu prozatorskiego - Bruno Schulz „ Martwy sezon”.

4b.tekstu prozatorskiego z zadaniami - Leszek Kołakowski „ O sławie”.

~Województwa lubelskie i podkarpackie~

1.”Podwaja swoje życie, kto przeszłość rozważa” (W. Syrokomla). Przedstaw jaką funkcję pełnią wspomnienia w różnych utworach literackich.

2.Miłość, nienawiść, zazdrość, gniew... Zaprezentuj bohaterów literackich, którzy znaleźli się we władzy namiętności.

3.Albert Camus twierdził, że pisarz współczesny powinien przemawiać „ w imieniu tych wszystkich, którzy cierpią”. Wykorzystując utwory literatury polskiej i obcej XX wieku, rozważ, w jaki sposób pisarze realizowali to przesłanie.

4.Wiersz Wisławy Szymborskiej „ Zamiast felietonu” odczytaj jako refleksję na temat iluzoryczności świata kreowanego przez współczesne media.

~Województwo łódzkie~

1.”Kochać i tracić, pragnąc i żałować” (Leopold Staff). Twoje rozważania o literackich obrazach pożegnań i rozstań na podstawie utworów wybranych epok.

2.Poświęcenie, ofiarność, rozwaga, brawura…Przedstaw swoje refleksje na temat postaw młodych ludzi wobec sytuacji zagrożenia ojczyzny. Odwołaj się do wybranych utworów literackich.

3.Bohater tragiczny. Na podstawie wybranych tekstów rozważ przyczyny i różne postacie tragizmu bohaterów literackich.

4.Zintaerpretuj wiersz Ewy Lipskiej „Stół rodzinny”. Zwróć szczególną uwagę na funkcję, jaką pełni w utworze motyw rodzinnego stołu.

~Województwo małopolskie~

1.” Szczęście i nieszczęście człowieka jest po większej części jego własnym dziełem”. Odwołując się do wybranych tekstów literackich, rozważ myśl Johna Locke'a.

2.Odchodzili, a jednak wracali. Dlaczego? Zaprezentuj tych bohaterów literackich, w których biografii odnajdujesz sytuacje odejścia i powrotu. Zinterpretuj je.

3.Bezradność, odwaga, heroizm…Jakie postawy człowieka wobec zła otaczającego świata odnajdujesz w literaturze XX wieku? Możesz się odwołać również do innych tekstów kultury (film, teatr, malarstwo).

4.Zinterpretuj wiersz Zbigniewa Herberta „Głos wewnętrzny” jako refleksję o moralności współczesnego człowieka.

~Województwo mazowieckie~

1.Czy zgadzasz się ze stwierdzeniem, że twórców, którzy dają ludziom chwilę radości, powinno się cenić wyżej niż tych, którzy każą im płakać? Swój pogląd uzasadnij, odwołując się do wybranych tekstów literackich i dzieł filmowych.

2.”Uciekłszy kiedyś jeszcze w dzieciństwie, wyemigrowawszy w duchu nad Morze Śródziemne, rychło spostrzegłem, że uciekłem nie od Polski, lecz w głąb Polski”. Skomentuj słowa Zygmunta Kubiaka, analizując związki literatury polskiej wybranego tekstu z tradycjami literatury śródziemnomorskiej. Odwołaj się do kilku utworów literackich.

3.Mataria i wyobraźnia - sprawdzian z rozumienia czytanego tekstu Andrzeja Osęki i tworzenia własnego. Tekst składa się z 23 poleceń. Trzy spośród nich wymagały napisania krótkiego te3kstu własnego.

4.Dokonaj interpretacji wiersza Haliny Poświatowskiej, odpowiadając na pytanie, czy utwór ten można uznać się za refleksję nad sensem twórczości poetyckiej. (wiersz bez tytułu)

~Województwo warmińsko - mazurskie~

1.”Człowiek coraz bardziej bytuje w lęku” (Jan Paweł II).

Zastanów się nad słusznością powyższego sądu. W swoich rozważaniach posłuż się przykładami z literatury i codziennego życia.

2.”Śmiech jest bronią błazna”(Aleksander Bocheński). Wskazując na wybrane przykłady, określ rolę śmiechu, humoru i satyry w literaturze.

3.Prawda, dobro, piękno. Czy dzisiejsza literatura realizuje te wartości? Swoje rozważania poprzyj przykładami z literatury XX i XXI wieku.

4.Analiza i interpretacja wiersza Czesława Miłosza „Ogrodnik”.

PROFIL HUMANISTYCZNY

1.”Człowiek nie może być raz niewolnikiem, raz wolnym. Jest wolny całkowicie i na zawsze lub nie jest wolny wcale” (J.P. Sartre). Powołując się na przykłady literatury i sztuki, zastanów się nad obliczem wartości, jej istotą i rolą w ludzkiej egzystencji.

2.Jaką rolę odgrywają społeczności lokalne, narodowe i światowe w kształtowaniu tożsamości jednostki? Podejmij próbę odpowiedzi na to pytanie, obrazując swój sąd przykładami z literatury i kultury XX i XXI wieku.

3.”Jestem obywatelem Ziemi, dziedzicem nie tylko Greków i Rzymian, ale prawie nieskończoności” (Zbigniew Herbert). Zastanów się nad testamentem, wieków, odziedziczyła współczesność, jakie odzwierciedlenie powyższe słowa znajdują w dzisiejszej literaturze i sztuce.

4.Dokonaj analizy i interpretacji porównawczej wierszy „Życie na poczekaniu” Wisławy Szymborskiej i „Toast” Antoniego Słonimskiego.

~Województwo podlaskie~

1.”Gdziekolwiek się jest, byle się było człowiekiem. Dźwiga się razem z wszystkimi losy świata”. Rozważanie o istocie prawdziwego człowieczeństwa w kontekście słów pisarki Marii Dąbrowskiej, trzech wybranych tekstów literackich i własnych refleksji.

2.Różne sposoby pisania o czasach nieludzkich. Zaprezentuj trzy utwory, konfrontując ich kształt literacki oraz wizje świata i człowieka.

3.Analiza tekstu Andrzeja Wernera pt.” Obraz Polaka, a może człowieka w kinie polskim lat 90.” I pisanie własnego tekstu na jeden z podanych tematów.

4.Analiza porównawcza sonetu Adama Mickiewicza „Ajudah” i wiersza Jarosława Marka Rymkiewicza „Ogród w Milanówku - poezja brzóz i kotów” lub analiza i interpretacja wiersza Rymkiewicza „Ogród w Milanówku - poezja brzóz i kotów”.

~Województwo pomorskie~

1.”Stara, szanowana, pyłem siwa księga (…) najmniejszy jej szczątek wart miejsca w świętej skarbnicy pamiątek” ( W. Gomulicki). Utwory literackie, które moim zdaniem należy ocalić od zapomnienia.

2.Obrazy polskiej społeczności wielonarodowej i wielowyznaniowej w wybranych utworach literackich.

3.”Mądrzeję razem z moimi bohaterami” - uczę się życia, czytając.

4.Zanalizuj i zinterpretuj: albo wiersz Władysława Broniewskiego „Łódź”, albo fragment powieści Władysława Reymonta „Ziemia obiecana”.

~Województwa lubelskie, wielkopolskie, zachodniopomorskie~

1.” To nie autor, lecz czytelnik nadaje lekturze jakieś znaczenie, otwiera przestrzenie” (Grzegorz Leszczyński ). Skomentuj słowa współczesnego krytyka, przywołując lektury szkolne i książki czytane z własnego wyboru.

2.Jakie wartości polskiej literatury ostaną się na zawsze - niezależnie od gustów, mód i zmieniającej się koniunktury politycznej? Omów problem, analizując wybrane utwory.

3.Szlachetny - występny - okaleczony…Jaki obraz człowieka odnajdujesz w literaturze powojennej XX wieku? Rozważ problem, odwołując się do różnych utworów literackich.

4a.Analiza porównawcza wierszy: Zbigniew Herbert „Dom”, Józef Baran „Apokalipsa domowa”.

4b.Analiza dramatu Adama Mickiewicza „Dziady cz. III” ( fragment ).

~Województwo śląskie~

1.” Krzepić serca” i „ rozdrapywać rany” - dwa wielkie tematy w literaturze polskiej i dwa sposoby uczestnictwa twórców w losie narodu. Zinterpretuj utwory literackie podejmujące te wątki.

2.Poezja jako lustro uczuć i refleksji człowieka. Podejmij tę myśl, interpretując liryki, które są dla Ciebie źródłem wzruszeń i przemyśleń na temat kondycji ludzkiej.

3.Utwory, które potwierdzają europejską tożsamość Polaków. Zinterpretuj podane przykłady, wyjaśniając, z jakich postaw i przekonań wyrasta poczucie wspólnoty.

4.Analizując i interpretując wiersz Bolesława Leśmiana „Z lat dziecięcych”, zwróć uwagę na sposób rozwijania przez poetę motywu arkadii dzieciństwa.

~Województwo świętokrzyskie~

1.” Gorzki chleb jest polskość” ( Cyprian Norwid ). Czy podzielasz zdanie poety? Rozważ tezę i wyraź swój pogląd, odwołując się do wybranych utworów literackich.

2.Błądzić jest rzeczą ludzką. Przedstaw niewłaściwe decyzje, mylne kroki lub myśli wybranych bohaterów literackich lub skomentuj efekty ich doświadczeń.

3.Każdy człowiek przeżywa chwile refleksji nad sensem egzystencji. Zaprezentuj te dzieła literackie ( filmowe, muzyczne), które napełniły cię optymizmem, wiarą w człowieka i w wartość jego działania.

4.Zinterpretuj wiersz „ Krótkie życie naszych przodków” Wisławy Szymborskiej, zwracając uwagę na refleksje dotyczące sytuacji człowieka w świecie.

~Województwo opolskie~

1.Wolność - odwieczne pragnienie człowieka. Rozwiń temat na przykładach wybranych utworów literackich.

2.” Bo coś w szaleństwach jest młodości…” ( Leopold Staff ). Przedstaw fascynujące - twoim zdaniem - wizerunki młodych w wybranych utworach literackich.

3.Analiza i interpretacja porównawcza wierszy Jarosława Iwaszkiewicza „ Odwiedziny miejsc ulubionych w młodości” i Czesława Miłosza „Dwór” albo analiza i interpretacja wiersza Jarosława Iwaszkiewicza „Odwiedziny miejsc ulubionych w młodości”.

4.Refleksje o zaufaniu ( Jacek Wożniakowski „O zaufaniu”). Czytanie ze zrozumieniem i pisanie własnego tekstu.

---