WYŻSZA SZKOŁA OFICERSKA WOJSK LĄDOWYCH
imienia generała Tadeusza Kościuszki

Wydział Zarządzanie

Kierunek: Zarządzanie

MJ

JJ

MP

PP

PC

PLAN DZIAŁANIA NA WYPADEK WYSTĄPIENIA ZAGROŻENIA EBOLI W WOJEWÓDZTWIE DOLNOŚLĄSKIM

Wrocław 2014

Wstęp

Epidemia Eboli, jednej z najgroźniejszych chorób zakaźnych na świecie, niszczy Afrykę Zachodnią. Epidemia, z którą mamy do czynienia obecnie, jest zdecydowanie najbardziej zabójczą w historii. Szacuje się, że dotąd zmarło około 4 tys. osób. Wirus ciągle rozprzestrzenia się po obszarach Afryki Zachodniej i zbiera śmiertelne żniwo.

Śmiertelność w przypadku zakażenia wirusem Ebola jest bardzo wysoka. W zależności od szczepu wirusa, umiera od 25 do 90 proc. zakażonych osób. A wirus, który wywołał obecną epidemię, należy do najzjadliwszego. Wirus Ebola jest groźny również dlatego, że łatwo się nim zarazić. Co prawda, nie przenosi się drogą powietrzną, jak na przykład grypa, ale do zakażenia może dojść zarówno poprzez bezpośredni kontakt z chorym, jak i rzeczami, których dotykał. Nie ma też szczepionki, ani leków skutecznych w walce z tym wirusem. Stopień zagrożenia wirusem Ebola w Polsce jest bardzo niewielki, jednak powinniśmy być przygotowani na ewentualny import wirusa, przygotowując plany zarządzania kryzysowego przeciwko epidemii dla poszczególnych województw.

Projekt planu zarządzania kryzysowego ma na celu wykazanie działań które należy podjąć w sytuacji zagrożenia, jakim jest pojawienie się wirusa Eboli, na terenie miasta Wrocławia. Składa się on z następujących części :

- charakterystyki zarządzania kryzysowego oraz wyszczególnienia jego faz;

- opisu wirusa Eboli;

- wykazanie działań niezbędnych do uniknięcia, wystąpienia lub zminimalizowania szkód, które mogą powstać podczas wystąpienia wirusa zgodnie z fazami zarządzania kryzysowego;

- podsumowania wyników działań podjętych zgodnie z planem zarządzania kryzysowego;

- rekomendacji.

1. ZARZĄDZANIE KRYZYSOWE

1.1. Zarządzanie kryzysowe – istota pojęcia

Zarządzanie kryzysowe to działalność organów administracji publicznej będąca elementem kierowania bezpieczeństwem narodowym, która polega na zapobieganiu sytuacjom kryzysowym, przygotowaniu do przejmowania nad nimi kontroli w drodze zaplanowanych działań, reagowaniu w przypadku wystąpienia sytuacji kryzysowych, usuwaniu ich skutków oraz odtwarzaniu zasobów i infrastruktury krytycznej.¹
Celem zarządzania kryzysowego jest zapobieganie i minimalizacja negatywnych skutków sytuacji kryzysowej, przez którą należy rozumieć „…sytuację wpływającą negatywnie na poziom bezpieczeństwa ludzi, mienia w znacznych rozmiarach lub środowiska, wywołującą znaczne ograniczenia w działaniu właściwych organów administracji publicznej ze względu na nieadekwatność posiadanych sił i środków.²
Istotą zarządzania kryzysowego jest działalność mająca na celu w szczególności przeciwdziałanie powstawaniu sytuacji kryzysowych i sprawne ich rozwiązywanie (reagowanie) już w momencie wystąpienia, w drodze wcześniej zaplanowanych działań.³

1.2. Fazy zarządzania kryzysowego

„Zarządzanie kryzysowe to działalność organów administracji publicznej będąca elementem kierowania bezpieczeństwem narodowym, która polega na zapobieganiu sytuacjom kryzysowym, przygotowaniu do przejmowania nad nimi kontroli w drodze zaplanowanych działań, reagowaniu w przypadku wystąpienia sytuacji kryzysowych, usuwaniu ich skutków oraz odtwarzaniu zasobów i infrastruktury krytycznej”.⁴ Definicja ta potwierdza istnienie czterech, powiązanych faz zarządzania kryzysowego:
-zapobieganie
-przygotowanie
-reagowanie
-odbudowa.
Istotne jest to, że kolejność faz nie jest jednoznacznie ustalona. Fazy mogą występować w dowolnej kolejności. Zależy to od potrzeby na określone działania. Każda sytuacja kryzysowa może mieć na przykład inne natężenie, przez co mogą wystąpić inne przesłanki do podjęcia działań występujących w danej fazie.
W literaturze występują również inne możliwości przedstawienia faz zarządzania kryzysowego. Na przykład wg K. Sienkiewicz-Małyjurek i F. R. Krynojewskiego wyróżnia się dwie zasadnicze fazy: stabilizacji i realizacji. Faza stabilizacji obejmuje działania zapobiegania i przygotowania, a realizacja – reagowania i odbudowy. Autorzy podkreślają, że granice pomiędzy fazami zarządzania kryzysowego są elastycznie, a fazy mogą przebiegać równolegle i występują sprzężenia zwrotne. Tym samym można twierdzić, że proces zarządzania kryzysowego jest ciągły.⁵

Rysunek 1. Fazy zarządzania kryzysowego
Źródło: materiały wykładowe

Faza zapobiegania polega na realizacji przedsięwzięć redukujących prawdopodobieństwo lub wykluczających możliwości wystąpienia sytuacji kryzysowych oraz, w przypadku wystąpienia tych sytuacji, w znacznym stopniu ograniczających ich skutki. Rację ma R. Grocki pisząc: „lepiej zapobiegać, niż leczyć”. Faza ta jest związana z działaniami technicznymi w tym bilansie dostępnych zasobów i podjęcia działań związanych z uodpornieniem infrastruktury technicznej, a także identyfikacji zagrożeń oraz określeniu ich źródeł, monitorowaniu zjawisk mogących stanowić zagrożenie.
Faza przygotowania polega na zaplanowaniu działań na wszystkich szczeblach administracji rządowej i samorządowej dotyczących sposobów reagowania w różnego rodzaju sytuacjach kryzysowych. Polega ona również na prowadzeniu szkoleń, ćwiczeń i treningów z zakresu reagowania na potencjalne zagrożenia. Faza przygotowania obejmuje tworzenie warunków organizacyjnych, technicznych i finansowych sprawnego zarządzania kryzysowego oraz organizację i utrzymanie systemów łączności, monitorowania, ostrzegania i alarmowania.
Faza reagowania polega na podejmowaniu przedsięwzięć, których celem jest udzielanie pomocy poszkodowanym, zahamowanie rozwoju sytuacji kryzysowej i występujących zagrożeń oraz ograniczenie strat i zniszczeń. Faza reagowania jest najbardziej widoczna w procesie zarządzania kryzysowego. Wszczęcie procedur zarządzania kryzysowego, stosownie do występującego zagrożenia, w tym skierowaniu odpowiednich sił i środków do działań ratowniczych jest ustawowym obowiązkiem organów władzy administracyjnej, a następnie koordynacja i kierowanie tymi działaniami, aż do ustania przyczyn, które spowodowały powstanie zagrożenia.
Faza odbudowy polega na realizacji zadań mających na celu przywrócenie stanu pierwotnego, odbudowę zapasów oraz odtwarzanie infrastruktury istotnej dla funkcjonowania danego obszaru. W zadaniach szczegółowych tej fazy wyróżnia się szacowanie powstałych szkód i strat, uruchomienie programów pomocy indywidualnej i zbiorowej dla poszkodowanych, odtwarzanie infrastruktury krytycznej, odtworzenie i uzupełnienie zasobów, przywróceniu gotowości podmiotów ratowniczych oraz stosownie do wniosków wynikających ze sporządzonych analiz i raportów modyfikacji planów, programów i procedur reagowania.⁶

2. WIRUS EBOLA

Wcześniej nazywany oficjalnie Zaire ebolavirus – grupa wirusów należących do gatunku Zaire ebolavirus, z rodzaju Ebolavirus i rodziny Filoviridae.
Gatunek Zaire ebolavirus jest gatunkiem typowym rodziny Ebolavirus. Jest najbardziej niebezpiecznym, pod względem liczby zakażeń i śmiertelności, z pięciu gatunków wchodzących w skład tego rodzaju wirusów, z których cztery wywołują gorączkę krwotoczną Ebola – ciężką chorobę zakaźną (z grupy gorączek krwotocznych) u ludzi i innych naczelnych. Nazwa wirusa pochodzi od nazwy rzeki Ebola w północnej części Demokratycznej Republiki Konga, gdzie odnotowano pierwsze przypadki choroby wywołanej tym wirusem.
Materiał genetyczny wirusa stanowi jednoniciowe RNA o ujemnej polarności. Przypomina poskręcaną pałeczkę, ale wykazuje odmienność antygenową. Ebola zbudowana jest z siedmiu białek, z których nie przebadano jeszcze czterech, a co najmniej jedno z nich jest odpowiedzialne za spowolnienie działania układu immunologicznego.
Epidemia choroby rozpoczyna się od osób, które miały kontakt z krwią lub innymi płynami ustrojowymi zakażonych zwierząt, takich jak małpy czy owocożerne nietoperze. Uważa się, że naturalnym rezerwuarem zarazków są owocożerne nietoperze, jednak pomimo intensywnych badań nie zostało to potwierdzone. Następnie wiriony mogą być przenoszone pomiędzy ludźmi poprzez bezpośredni kontakt z krwią i innymi płynami ustrojowymi chorych oraz zmarłych na tę chorobę osób, a także poprzez bezpośredni kontakt z przedmiotami skażonymi przez ich krew i inne płyny ustrojowe.
Wirus gorączki krwotocznej ebola jest wymieniany w kategorii A jako jeden z najgroźniejszych czynników o wysokim potencjale bioterrorystycznym. Nigdy nie były użyte na polu walki, choć badania nad tym były prowadzone. Obecnie ich znaczenie jako broni B jest wątpliwe, ze względu na szczególne tendencje wirusa do samoograniczania swojego rozszerzania (duża śmiertelność i gwałtowny przebieg). Poza tym jedną z trudności przy wykorzystaniu eboli jako broni biologicznej jest problem z uzyskaniem wirusa.⁷

3. FAZA ZAPOBIEGANIA W ASPEKCIE WIRUSA EBOLI

Mając na uwadze dynamicznie rozwijającą się sytuację epidemiologiczną gorączki Ebola w Afryce Zachodniej, zintensyfikowane zostały działania mające na celu sprawdzenie przygotowania kraju na wypadek ewentualnego wystąpienia choroby przez osoby podróżujące z rejonów występowania epidemii.

W związku z powyższym Główny Inspektor Sanitarny przekazał wojewodom, a także PWIS na ternie kraju informację o konieczności zweryfikowania funkcjonujących na terenie województwa planów zarządzania kryzysowego pod kątem możliwości podjęcia działań w sytuacji wystąpienia potencjalnego zagrożenia.

3.1 Wyposażenie osób podejmujących działania w terenie i mających kontakt z osobą chorą lub podejrzaną o zachorowanie w środki ochrony osobistej

Zgodnie z art. 4 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 22 kwietnia 2005 r. ‘w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki’, pracodawca jest zobowiązany do zapewnienia wszelkich dostępnych środków eliminujących narażenie na biologiczne czynniki chorobotwórcze lub ograniczające stopień tego narażenia w celu ochrony pracowników.
Przed wyborem środka zapobiegawczego pracodawca, zgodnie z art. 5 ww. rozporządzenia, jest zobowiązany do dokonania oceny ryzyka zawodowego, na jakie jest lub może być narażony pracownik. Przepisy te dotyczą każdego pracodawcy.

Środki ochrony osobistej są niezbędne do zabezpieczenia:
- lekarzy, pielęgniarek, ratowników medycznych i innego personelu medycznego, którzy mają bezpośredni kontakt z pacjentem (w tym kierowcy karetek);
- personelu sprzątającego, poddającego procesom dekontaminacji materiały, sprzęt i narzędzia używane w trakcie opieki medycznej nad chorym oraz mających kontakt z odpadami medycznymi powstałymi podczas czynności medycznych wykonywanych przy pacjencie;
- personelu laboratorium, który ma kontakt z próbkami pobranymi od osoby zakażonej;
- osób, które uczestniczą w przemieszczaniu pacjentów lub ciał zmarłych pacjentów, lub uczestniczą w przygotowaniu ciał do pochówku, a także członków rodziny którzy uczestniczą w opiece nad pacjentem.

Istnieje konieczność:
- posiadania na terenie województwa zapasów środków ochrony osobistej na wypadek potrzeby natychmiastowego ich użycia;
- szczegółowego opisu funkcjonalnych rozwiązań w zakresie możliwości szybkiego pozyskania dodatkowych środków ochrony osobistej z innych dostępnych źródeł (np. na podstawie ustawy z dnia 29.10.2010 r. o rezerwach strategicznych).
Należy mieć na uwadze, że przesłanką do uwolnienia rezerw może być brak dostępności asortymentu na rynku lub wystąpienie masowej sytuacji nagłej, nie zaś uzupełnienie zapasów własnych.⁸

3.2 Transport pacjentów chorych lub podejrzanych o zachorowanie na gorączkę krwotoczną do miejsc hospitalizacji

Istotne są przy tym takie elementy jak m.in.:
- wydzielone pojazdy (ze wskazaniem ich lokalizacji) do przewozu osób wysoce zakaźnych lub możliwość skorzystania z izolacyjnych noszy transportowych;
- wiedza dyspozytorów obsługujących numery 997 i 112, co do sposobu postępowania w przypadku otrzymania zgłoszenia Eboli;
- dostępność informacji w ramach PRM o lokalizacji, możliwości i czasie skierowania odpowiedniego transportu do osoby podejrzanej o zakażenie wirusem Ebola do najbliższego szpitala posiadającego możliwości hospitalizacji w warunkach izolacji;
- znajomość i stosowanie procedur dezynfekcji karetki i sprzętu, który był użyty do opieki nad chorym w trakcie transportu i przekazania do docelowego miejsca hospitalizacji.⁹

3.3. Organizacja opieki medycznej z uwzględnieniem możliwości hospitalizacji w warunkach izolacji

- wskazanie miejsc hospitalizacji z odpowiednim zabezpieczeniem, co do izolacji pacjenta, wydzielonym personelem, wystarczającą ilością środków ochrony osobistej;
- procedury funkcjonujące na poziomie szpitala dotyczące postępowania w przypadku hospitalizacji osoby chorej na chorobę wysoce zakaźną, w tym:
* postępowania z odpadami, pościelą, pomieszczeniami, sprzętem używanym w opiece nad chorym;
* zabezpieczenia się przed wejściem do pomieszczenia gdzie izolowana jest osoba chora.
* dekontaminacji i rozbierania się z ochronnej/roboczej odzieży skażonej przed opuszczeniem pomieszczenia;
* funkcjonalna procedura poekspozycyjna w przypadku narażenia personelu (odsunięcie od pracy, ocena narażenia, badanie laboratoryjne zgodnie z aktualnymi wytycznymi ECDC, obserwacja stanu zdrowia przez 21 dni lub do czasu uzyskania ujemnego wyniku badania, ew. kwarantanna, bądź izolacja w zależności od oceny narażenia i stanu zdrowia).
W przypadku zgonu pacjenta z powodu zakażenia EBOV, należy przestrzegać przepisów rozporządzenia MZ z dnia 7 grudnia 2001 r. ‘w sprawie postępowania ze zwłokami i szczątkami ludzkimi’.¹⁰

3.4 Przekazywanie materiału pobranego od pacjenta chorego lub podejrzanego o zachorowanie na gorączkę krwotoczną Ebola do badań diagnostycznych w NIZP-PZH

Istotne jest, aby personel pobierający materiał do badania w kierunku obecności materiału genetycznego wirusa, oprócz zachowania reżimu tych czynności, znał procedury dotyczące bezpiecznego pakowania materiału do transportu, i aby zachowane zostały także zasady bezpieczeństwa podczas transportu.¹¹

3.5 Postępowanie z osobami mającymi kontakt z osobą chorą lub podejrzaną o zachorowanie na gorączkę krwotoczną Ebola, w szczególności organizacja miejsc kwarantanny dla osób z kontaktu

Należy jednoznacznie rozstrzygnąć i wskazać w planie, w jaki sposób odbywać się będzie transport osób ze styczności, do miejsc kwarantanny - kto jest wskazany w planie do zorganizowania transportu, jakimi siłami i środkami będzie się odbywać i w jakim czasie od zgłoszenia takiej potrzeby pojazdy zostaną podstawione do skazanego miejsca.

Należy też określić kogo i w jaki sposób, osoby, które będą dokonywać segregacji np. pasażerów samolotu, mają powiadomić o konieczności zapewnienia jak najszybszego transportu pasażerów do miejsc izolacji i kwarantanny oraz czy plany przewidują kwarantannowanie osób w miejscach ich pobytu docelowego (w warunkach domowych) a jeśli tak, czy wskazane są siły i środki, przy pomocy których miejsca i osoby objęte kwarantanną zostaną zabezpieczone, z uwzględnieniem środków ochrony indywidualnej.

Niezbędne jest określenie maksymalnego czasu rozwinięcia miejsc kwarantanny jak i wyznaczenie osób/podmiotów odpowiedzialnych za zorganizowanie odpowiednich warunków socjalnych w ośrodku kwarantannowym (pościel, wyżywienie itp.), a także za realizację pozostałych działań logistycznych (wywóz i utylizacja odpadów, usługi pralnicze, zabezpieczenie osób kwarantannowanych w niezbędną odzież i przybory).
wskazanie personelu, który będzie sprawował opiekę nad osobami podlegającymi kwarantannie, a także wymogów, co do niezbędnych środków ochrony indywidualnej oraz warunków bytowych personelu.

Należy wskazać osoby, które będą zapewniać porządek i bezpieczeństwo miejsca kwarantanny i osób jej poddanym; wskazać podmiot, który przeprowadzi zabiegi dekontaminacji.¹²

3.6 Sposób organizacji pracy i zasad wymiany informacji w sytuacji pojawienia się na terenie międzynarodowego portu lotniczego/morskiego pasażera manifestującego objawy gorączki krwotocznej

- procedury dotyczące współpracy pomiędzy portem lotniczym, a innymi służbami podległymi wojewodzie;
- spójność wewnętrznych procedur portu dotyczących postępowania z osobami podróżującymi, które manifestują objawy gorączki krwotocznej, z wojewódzkim planem zarządzania kryzysowego;
- zgodność procedur funkcjonujących na terenie portów z zapisami MPZ, aktualnymi wytycznymi i zaleceniami organizacji międzynarodowych - WHO, Organizacji Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego (ICAO), Międzynarodowego Zrzeszenia Przewoźników Powietrznych (IATA).¹³

3.7 Sposób wymiany informacji, w tym zasady prowadzenia polityki medialnej

W planie zarządzania kryzysowego należy wskazać:
- osobę, która udziela informacji mediom;
- informację z kim osoba udzielająca informacji wcześniej je konsultuje;
- informację na temat tego, kto wydaje komunikaty dla społeczeństwa oraz w jakim zakresie;
- jakie informacje będą przekazywane mediom.¹⁴

3.8 Schemat postępowania w zależności od rodzaju narażenia osoby na zakażenie wirusem Ebola
Rysunek 2. Schemat postępowania w zależności od rodzaju narażenia osoby na zakażenie wirusem Ebola
Żródło: Posobkiewicz M, p. o. Głównego Inspektora Sanitarnego, op. cit., s. 11

4. FAZA PRZYGOTOWANIA W ASPEKCIE WIRUSA EBOLI

4.1 Rządowy Zespół Zarządzania Kryzysowego o przygotowaniu służb na pojawienie się wirusa Ebola

Przygotowanie służb na ewentualne pojawienie się wirusa Ebola było głównym tematem posiedzenia Rządowego Zespołu Zarządzania Kryzysowego, które odbyło się 21 października 2014 roku pod przewodnictwem premier Ewy Kopacz w Rządowym Centrum Bezpieczeństwa.

Zespół omówił stan przygotowania służb, w tym medycznych, wojskowych i policji na ewentualne przyjęcie pacjenta zarażonego wirusem Ebola. Wojewodowie przedstawili raporty na temat przygotowania portów lotniczych do pojawienia się w Polsce bezpośredniego zagrożenia.

Minister zdrowia poinformował zespół o procedurach wdrożonych w szpitalach i systemie informowania lekarzy o zasadach postępowania z pacjentami zgłaszającymi objawy wirusa.

Premier Ewa Kopacz po posiedzeniu RZZK poinformowała, że w Polsce przygotowanych jest 11 szpitali, które są wyposażone w nowoczesny sprzęt i kombinezony dla personelu.

- Mówiliśmy też o naszych obywatelach, którzy uczestniczą w misjach wojskowych w Afryce, o obywatelach, którzy mieszkają na terenie Afryki, a utrzymują ścisły kontakt ze swoimi rodzinami w Europie i w Polsce - powiedziała  premier Ewa Kopacz.  

Szefowa rządu poinformowała, że minister zdrowia, główny inspektor sanitarny, minister spraw wewnętrznych i minister administracji i cyfryzacji ściśle współpracują  przy koordynacji działań związanych z ewentualnym pojawieniem się w Polsce zagrożenia Ebolą.

Premier zapewniła, że system powiadamiania, który podlega ministrowi administracji i cyfryzacji, jest w pełni sprawny. Będziemy na bieżąco zbierać raporty, które będą spływać od wojewodów do ministra zdrowia, który jest koordynatorem całej akcji. Gdyby się cokolwiek wydarzyło, będziemy o tym na bieżąco informować – podkreśliła premier Ewa Kopacz.¹⁵

4.2 Dodatkowe wytyczne w sprawie Eboli

Przygotowano dodatkowe procedury postępowania dla personelu medycznego w przypadku pacjenta z podejrzeniem zarażenia wirusem Eboli. Ma to stanowić uzupełnienie wskazań przekazanych placówkom medycznym przez resort zdrowia.

Procedury kierowane są do lekarzy oraz dyspozytorów i zespołów ratownictwa medycznego. Dotyczą podejrzenia wystąpienia gorączki Ebola i kładą nacisk na zapewnienie bezpieczeństwa pracownikom medycznym. W tym celu opracowano też film instruujący jak poprawnie założyć kombinezon ochronny.

Wytyczne obejmują m.in. schemat wywiadu z pacjentem dla lekarzy (pierwszego kontaktu, izb przyjęć, szpitalnych oddziałów ratunkowych, ambulatoryjnej opieki specjalistycznej, nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej), procedurę transportu karetką czy schemat postępowania dla dyspozytora ratownictwa medycznego.

W skład zespołu, który opracował wytyczne, weszli konsultanci wojewódzcy w zakresie epidemiologii, chorób zakaźnych, medycyny rodzinnej i pielęgniarstwa epidemiologicznego, dyrektor mazowieckiego sanepidu oraz dyrektor Wydziału Zdrowia MUW.¹⁶

4.3 Wojewódzkie plany epidemiologiczne

Według Światowej Organizacji Zdrowia ryzyko pojawienia się w Polsce osoby zakażonej wirusem Ebola jest bardzo niskie, ale jest to właściwy moment do weryfikowania i doskonalenia procedur. W związku z tym podpisano aktualizacje wojewódzkich planów epidemiologicznych.

Dokumenty te określają zasady współpracy między wszystkimi podmiotami administracji publicznej, które zajmują się zapobieganiem epidemii i usuwaniem jej skutków w przypadku chorób wysoce zakaźnych, takich jak: Ebola, cholera, dżuma, ospa prawdziwa i SARS (zespół ostrej ciężkiej niewydolności oddechowej). Plany zawierają również wykaz podmiotów leczniczych przystosowanych do izolacji albo kwarantanny pacjentów. Do hospitalizacji osób chorych lub z podejrzeniem gorączki Ebola wytypowany został m.in. Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie.¹⁷
Plany obejmują w szczególności:

- charakterystykę potencjalnych zagrożeń dla życia lub zdrowia mogących wystąpić na obszarze województwa dolnośląskiego, w tym analizę ryzyka wystąpienia zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi,

- zasady postępowania w razie stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii,

- postępowanie służb medycznych w razie wystąpienia zachorowań lub podejrzeń o zachorowania na szczególnie niebezpieczne choroby zakaźne,

- wykaz i rozmieszczenie na obszarze województwa dolnośląskiego podmiotów leczniczych i innych obiektów użyteczności publicznej, które mogą zostać przeznaczone do leczenia, izolowania lub poddawania kwarantannie,

- określenie liczby osób, które mogą zostać poddane leczeniu, izolacji lub kwarantannie w podmiotach leczniczych i innych obiektach użyteczności publicznej,

- imienne listy osób, które mogą zostać skierowane do działań służących ochronie zdrowia publicznego przed zakażeniami i chorobami zakaźnymi,

- zabezpieczenie środków transportu sanitarnego,

- zadania dla poszczególnych osób i jednostek organizacyjnych,

- inne informacje służące ochronie zdrowia publicznego, w tym diagnostyka mikrobiologiczna oraz system powiadamiania.¹⁸

Odbyło się kilka spotkań w ramach zarządzania kryzysowego, powołano zespół konsultacyjny, doposażono zespoły ratownictwa medycznego w kombinezony ochrony biologicznej. Zaplanowano też ćwiczenia epidemiologiczne. Jeden ze scenariuszy będzie przewidywał przylot chorego pacjenta na lotnisko, drugi - wizytę potencjalnie chorego u lekarza podstawowej opieki zdrowotnej (pierwszego kontaktu).

Premier Ewa Kopacz po posiedzeniu Rządowego Zespołu Zarządzania Kryzysowego w sprawie przygotowania służb na ewentualne pojawienie się w Polsce zagrożenia wirusem Ebola poinformowała, że na bieżąco będą zbierane raporty spływające od wojewodów do ministra zdrowia. Premier wyjaśniła, że minister zdrowia Bartosz Arłukowicz zapewnił, że zarówno lekarze pierwszego kontaktu, jak i lekarze zajmujący się chorobami zakaźnymi są na bieżąco informowani o tym, jak należy postępować z pacjentem, który się zgłosi z ewentualnymi objawami i jak należy go diagnozować.

W zeszłym tygodniu Arłukowicz zdecydował o uruchomieniu niewielkiej części rezerw, m.in. kombinezonów, żeby doposażyć te szpitale zakaźne, które są na liście placówek przygotowanych na leczenie ewentualnych pacjentów z wirusem Ebola. Do sprawdzenia, wykluczenia bądź potwierdzania wystąpienia wirusa całodobowo jest gotowy Państwowy Zakład Higieny.¹⁹

5. FAZA REAGOWANIA W ASPEKCIE WIRUSA EBOLI DLA WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO

5.1 Zasady postępowania w razie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii

1. Stan zagrożenia epidemicznego lub stan epidemii na obszarze województwa dolnośląskiego lub jego części ogłasza i odwołuje Wojewoda Dolnośląski, w drodze rozporządzenia, na wniosek Dolnośląskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego.

2. Z chwilą ogłoszenia stanu epidemicznego lub zagrożenia epidemią chorób zakaźnych postanowienia niniejszego planu są wiążące dla wszystkich podmiotów i osób objętych planem.

3. Po ogłoszeniu stanu epidemii Dolnośląski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny, (a jednocześnie Dyrektor Wojewódzkiej Stacji Sanitarno - Epidemiologicznej – służby wiodącej) organizuje i wdraża akcję przeciwepidemiczną we współpracy z Wojewódzkim Centrum Zarządzania Kryzysowego we Wrocławiu - współkoordynatorem działań przeciwepidemicznych na terenie województwa dolnośląskiego przy wykorzystaniu podmiotów ujętych w planie.

4. W wypadku zaistnienia konieczności leczenia, izolowania lub poddawania kwarantannie dla wymagającej takiego postępowania znacznie większej ilości osób chorych na chorobę zakaźną szczególnie niebezpieczną albo podejrzanych o taką chorobę lub narażonych na zakażenie, koordynatorzy działań przeciwepidemicznych przedłożą Wojewodzie Dolnośląskiemu wniosek zapewniający tym osobom warunki leczenia, izolacji lub kwarantanny przez wskazanie do wyznaczenia właściwej do potrzeb ilości obiektów lub pomieszczeń, ich wyposażenia oraz wyznaczenie do pracy osób posiadających odpowiednie kwalifikacje zawodowe.²⁰

5.2 Postępowanie służb medycznych w razie wystąpienia zachorowań lub podejrzeń o zachorowania na szczególnie niebezpieczne choroby zakaźne

Lekarz, który jako pierwszy rozpoznał chorobę lub ją podejrzewa, zobowiązany jest do niezwłocznego zastosowania środków zapobiegających jej rozprzestrzenianiu się, a w szczególności:

a) wydać zakaz:

- opuszczania przez chorego lub podejrzanego o zachorowanie pomieszczenia, w którym chory się znajduje,

- opuszczania pomieszczenia przez osoby, które miały styczność z chorym lub podejrzanym o zachorowanie,

- wstępu osobom postronnym do pomieszczeń, w których znajdowali się lub znajdują chorzy podejrzani o zachorowanie i osoby, które miały styczność z chorymi lub podejrzanymi o zachorowanie.
b) powiadomić:

- właściwego państwowego powiatowego inspektora sanitarnego, podając w zawiadomieniu dane chorego (imię, nazwisko, wiek chorego, adres zamieszkania), miejsce pobytu chorego w chwili udzielania porady oraz informacje z wywiadu epidemiologicznego, mogące mieć wpływ na rozpoznanie),

- lekarza dyżurnego koordynatora w Wojewódzkim Centrum Zarządzania Kryzysowego (nadzorującego m.in. pracę wyjazdowych zespołów ratownictwa medycznego) celem zabezpieczenia odpowiedniego środka transportu,

- policję w celu zabezpieczenia obiektu (pomieszczeń),

- lekarza dyżurnego właściwego rejonowo szpitala chorób infekcyjnych.
Osoby, które miały styczność z chorym lub podejrzanym o zachorowanie na szczególnie niebezpieczne choroby zakaźne są traktowane jako kontakt I – rzędu i pozostają w placówce do odwołania lub zostają przewiezione odpowiednim środkiem transportu (w zależności od stanu zdrowia) do izolatorium lub szpitala. Pacjenci mogą być przewożeni do szpitali chorób infekcyjnych (po uprzednim telefonicznym powiadomieniu lekarza dyżurnego szpitala).
Lekarz dyżurny szpitala chorób infekcyjnych, który został poinformowany o zaistniałym przypadku zachorowania na szczególnie niebezpieczną chorobę zakaźną lub jako pierwszy podczas badania pacjenta w ambulatorium bądź izbie przyjęć szpitala rozpoznał taką chorobę albo ją podejrzewa zawiadamia:

a) właściwego rejonowo państwowego powiatowego inspektora sanitarnego,

b) dyrektora szpitala.

Jeśli lekarz dyżurny szpitala chorób infekcyjnych po zbadaniu chorego, potwierdza w wyniku badania wstępne rozpoznanie choroby szczególnie niebezpiecznej, winien podjąć decyzję o czasowym zamknięciu szpitala chorób infekcyjnych i utworzeniu w jego części (obrębie) szpitala przeciwepidemicznego i izolatorium, a także zawiadamia Członków Klinicznego Zespołu Konsultacyjnego.

Decyzję o ostatecznym zamknięciu szpitala chorób infekcyjnych i utworzeniu w jego obrębie (części) szpitala przeciwepidemicznego podjętą przez lekarza dyżurnego izby przyjęć potwierdza dyrektor szpitala po konsultacji z Dolnośląskim Państwowym Wojewódzkim Inspektorem Sanitarnym.

Dyrektor szpitala przeciwepidemicznego podejmuje decyzje o:

a) ewentualnej ewakuacji pozostałych pacjentów i personelu do innych szpitali,

b) otoczeniu kordonem sanitarnym budynku szpitala,

c) przewiezieniu wszystkich osób z kontaktu I-rzędu do izolatorium celem obserwacji na czas okresu kwarantannowego.

Ponadto do obowiązków dyrektora szpitala przeciwepidemicznego należy w szczególności:

- przygotowanie planu mobilizacyjnego dotyczącego zabezpieczenia personelu do pracy w szpitalu przeciwepidemicznym łącznie ze sporządzeniem planu dyżurów,

- zabezpieczenie zaplecza socjalnego dla pracowników szpitala przeciwepidemicznego,

- przekształcenie laboratorium specjalistycznego szpitala chorób infekcyjnych w laboratorium szpitala przeciwepidemicznego.

5.3 Organizacja pracy szpitala przeciwepidemicznego

Skierowany do szpitala przeciwepidemicznego pacjent chory na szczególnie niebezpieczną chorobę zakaźną winien zostać umieszczony w izolatce tego szpitala. Powinna być to sala jednoosobowa z osobnym, pełnym węzłem sanitarnym, oddzielona od pozostałych pomieszczeń specjalistycznego szpitala przeciwepidemicznego śluzą (wewnętrzną), z wymuszonym jednokierunkowym przepływem powietrza bez możliwości recyrkulacji. Śluza wewnętrzna musi byś podzielona na część brudną (po stronie izolatki) i czystą (po stronie korytarza). Przed wejściem do śluzy powinna być umieszczona informacja na temat zasad postępowania wewnątrz śluzy. Każda osoba wchodząca do pacjenta pozostawia całą swoją odzież w czystej części śluzy i zakłada odzież ochronną jednorazowego użytku. Materiały ochronne wielorazowego użytku (maska, kalosze) winny znajdować się w brudnej części śluzy. Każda osoba wychodząca z izolatki zdejmuje odzież. Odzież jednorazowego użytku należy wrzucać do specjalnie przeznaczonych kubłów pedałowych, które winny się znajdować w części brudnej. Materiały wielorazowego użytku należy umieścić w pojemniku ze środkiem dezynfekcyjnym. Specjalistyczny szpital przeciwepidemiczny kontaktuje się ze światem zewnętrznym przez śluzę zewnętrzną. Śluza zewnętrzna powinna być podzielona na część brudną (do której wstęp mają jedynie pracownicy specjalistycznego szpitala przeciwepidemicznego) oraz część czystą (do której wstęp mają jedynie pracownicy izolatorium). Nikt ze specjalistycznego szpitala przeciwepidemicznego nie przechodzi do części czystej śluzy zewnętrznej, nikt z izolatorium nie przechodzi do części brudnej śluzy zewnętrznej. Śluza zewnętrzna powinna być wyposażona w umywalkę, dozownik substancji dezynfekcyjnej, ręczniki jednorazowego użytku i ladę lub stół.

5.4 Postępowanie w razie podejrzenia wystąpienia szczególnie niebezpiecznej choroby zakaźnej: w samolocie

Pilot przed wylądowaniem powiadamia kontrolę lotów. Kontrola lotów powiadamia właściwego rejonowo państwowego powiatowego inspektora sanitarnego i policję (w celu zabezpieczenia izolacji osób pozostających na pokładzie samolotu). Dalsze postępowanie ustala właściwy rejonowo państwowy inspektor sanitarny (w tym również, czy osoby znajdujące się na pokładzie samolotu potraktowane zostaną jako kontakt I-rzędu, a podejrzewany o zachorowanie na szczególnie niebezpieczną chorobę zakaźną chory, zostanie przewieziony do szpitala przeciwepidemicznego).

5.5 Zadania państwowych powiatowych inspektorów sanitarnych – województwo dolnośląskie

Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny, po otrzymaniu zawiadomienia o wystąpieniu zachorowań na szczególnie niebezpieczne choroby zakaźne lub podejrzeń o takie zachorowania:
a) wydaje decyzje o uznaniu za zakażone lub podejrzane o zakażenie: terenu, budynków, pomieszczeń lub środków transportu, w których przebywały osoby chore lub podejrzane o chorobę zakaźną,
b) nadzoruje tymczasowe zalecenia przeciwepidemiczne wydane przez lekarza, który rozpoznał lub powziął podejrzenie choroby a także prawidłowość przestrzegania jego zaleceń,
c) zawiadamia:
-Dolnośląskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego we Wrocławiu lub jego pełnomocnika,
- lekarza koordynatora pełniącego dyżur w Wojewódzkim Centrum Zarządzania Kryzysowego we Wrocławiu nadzorującego pracę zespołów ratownictwa medycznego,
- lekarza dyżurnego chorób infekcyjnych – właściwego rejonowo szpitala.
d) w sytuacjach awaryjnych połączonych ze skażeniem środowiska państwowy powiatowy inspektor sanitarny w uzgodnieniu z Dolnośląskim Państwowym Wojewódzkim Inspektorem Sanitarnym lub jego pełnomocnikiem włącza się do akcji ratowniczej w zakresie dotyczącym oceny stopnia i rodzaju zagrożenia.

6. FAZA ODBUDOWY W ASPEKCIE EPIDEMII

6.1. Minister Zdrowia jako podmiot wiodący

Minister Zdrowia odpowiada za odwołanie stanu zagrożenia, które jest wydawane przez Ministra na wniosek GIS.

Jego kolejnym zadaniem jest zapewnienie długo falowej opieki medycznej poszkodowanym za pomocą sił i środków wymienionych w ustawach poniżej. Opieka ta może dotyczyć zdrowia psychicznego jak i fizycznego osób bezpośrednio bądź pośrednio dotkniętych epidemią. Chorzy powinni pozostać pod stałą opieką medyczną, aż do stwierdzenia zaniku choroby lub zgonu. Osoby potencjalnie zagrożone powinny być monitorowane przez odpowiednie służby i zabezpieczane we wszelkie środki zapobiegania zarażeniu wirusem Ebola, np. szczepionki (powinni być również poinformowani o negatywnych skutkach działania szczepionki). Poszkodowani, jak i ich rodziny powinny być pod stałą opieką psychologa lub psychiatry w celu weryfikacji stanu psychologicznego i ewentualnej próby jego ustabilizowania.

Zapewnienie bezpieczeństwa sanitarno-epidemiologicznego powinno polegać na stałym dostarczaniu środków sanitarnych, i żywnościowych zdatnych do użytkowania, spożywania i nie skażonych. Wszelkie miejsca, które były potencjalnie zagrożone powinny być przed ponownym zasiedleniem dokładnie zbadane, odkażone i dopuszczone do użytku przez odpowiednie służby według ustalonych standardów. Osoby i środki, które brały udział w tłumieniu epidemii powinny być sprawdzone, zbadane, odkażone lub zutylizowane w odpowiedni sposób, zgodnie z regulaminami służb odpowiedzialnych za to zadanie.

Organem wiodącym podlegającym bezpośrednio pod Ministra Zdrowia jest Państwowa Inspekcja Sanitarna, która odpowiada za wspomaganie siłami i środkami inne jednostki zapewniające bezpieczeństwo sanitarno-epidemiologiczne. Monitorowanie sytuacji epidemiologicznej polegające na obserwowaniu terenów i osób objętych epidemią, prowadzenie stosownych badań, pobieranie próbek, i kontrolowanie migracji osób potencjalnie zagrożonych zachorowaniem. Przygotowanie sprawozdań z wykonanych badań, które uwzględniają wnioski z nich wynikające. Weryfikacja procedur reagowania szukanie ich słabych stron i szukanie rozwiązań możliwie najlepszych do rozwiązania powstałych problemów podczas zwalczania epidemii. Odtworzenie gotowości działania, ponowne przygotowanie sił i środków z uwzględnieniem poprawek wynikających z wniosków, odtworzenie stanu gotowości ośrodków przyjmujących chorych i potencjalnie zarażonych wyznaczenie miejsc kwarantanny i staranne ich przygotowanie na ponowną sytuacje kryzysową. Odbudowa stanu magazynowego środków do zwalczania epidemii i pomocy dla osób poszkodowanych, ponowne przeszkolenie personelu służb odpowiedzialnych za zwalczanie wirusa z uwzględnieniem wniosków.

Podstawa prawna działań:

ustawy:

• o działach administracji rządowej

• zarządzaniu kryzysowym

• zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi

• Państwowej Inspekcji Sanitarnej

• prawo farmaceutyczne

• produktach biobójczych

• świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych

• ratownictwie medycznym

• zakładach opieki zdrowotnej

rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów:

• w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Zdrowia

Podmioty wspomagające działania

Minister Spraw Wewnętrznych, któremu bezpośrednio podlega Państwowa Inspekcja Sanitarna MSW odpowiedzialna za pomoc PIS w zakresie usuwania skutków zakażeń u ludzi.

Podstawa prawna działań:

ustawy:

• zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi

• Państwowej Inspekcji Sanitarnej

Minister Obrony Narodowej i podlegająca mu Wojskowa Inspekcja Sanitarna, która również wspiera PIS w zakresie zabezpieczania i zwalczania skutków zakażeń wirusem u ludzi. Pomoc głównie w zakresie bezpieczeństwa jednostek zwalczających chorobę.

Podstawa prawna działań:

Rozporządzenie Ministra ON:

• w sprawie organizacji oraz warunków i trybu wykonywania zadań przez wojskową inspekcję sanitarną

ustawa:

• zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi

Minister Gospodarki, którego zadaniem jest wydanie decyzji o udostępnieniu rezerw strategicznych w celu pomocy i wsparcia osób poszkodowanych i jednostek zwalczających epidemię. Podlegająca mu Agencja Rezerw Materiałowych odpowiada za zorganizowanie udostępnienia rezerw strategicznych w celu wsparcia realizacji zadań zakresie bezpieczeństwa i obrony państwa, odtworzenia infrastruktury krytycznej, złagodzenia zakłóceń w ciągłości dostaw służących funkcjonowaniu gospodarki i zaspokojeniu podstawowych potrzeb obywateli, ratowania ich życia i zdrowia, a także wypełnienia zobowiązań międzynarodowych Rzeczypospolitej. Jak i również Agencja Rezerw Materiałowych, która odpowiada za zorganizowanie udostępnienia rezerw strategicznych w celu wsparcia realizacji zadań zakresie bezpieczeństwa i obrony państwa, odtworzenia infrastruktury krytycznej, złagodzenia zakłóceń w ciągłości dostaw służących funkcjonowaniu gospodarki i zaspokojeniu podstawowych potrzeb obywateli, ratowania ich życia i zdrowia, a także wypełnienia zobowiązań międzynarodowych Rzeczypospolitej

Podstawa prawna działań:

ustawa:

• rezerwach strategicznych

Minister Środowiska współpracujący z Głównym Inspektorem Ochrony Środowiska w celu pomocy PIS w zakresie usuwania skutków zakażeń wirusem u ludzi zgodnie z ustawą normującą te działania.

Podstawa prawna działań:

ustawa:

• o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi

Wojewoda w swoim regionie odpowiada za odwołanie stanu zagrożenia epidemiologicznego lub stanu epidemii na wniosek WIS. Odpowiednio odpowiada za kierowaniem usuwania skutków w obszarze swojej właściwości miejscowej. Odpowiada za koordynacje ośrodków interwencji kryzysowej które należą do zadań własnych powiatu, ocenia stan i efektywność działań pomocy społecznej i ewentualnie ją koryguje. Sporządza sprawozdania i przekazuje je Ministrowi właściwemu do Spraw Zabezpieczenia Społecznego.

Finansowe wspieranie programów w określonym obszarze pomocy społecznej, realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego lub podmioty uprawnione. Sporządzenie listy zbiorczej zasiłków z terenu województwa i wnioskowanie do Ministra Spraw Wewnętrznych o uruchomienie środków z rezerwy celowej na przeciwdziałanie i usuwanie skutków klęsk żywiołowych. Podlegająca mu Wojewódzka Inspekcja Ochrony Środowiska współpracuje z PIS w zakresie usuwania skutków zakażeń ludzi na swoim regionie.

Podstawa prawna działań:

ustawy:

• zarządzaniu kryzysowym

• wojewodzie i administracji rządowej w województwie

• zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi

• pomocy społecznej

Podsumowanie

Województwo dolnośląskie efektywnie realizuje zadania z zakresu zarządzania kryzysowego. Głównym celem działania jest zwalczanie sytuacji kryzysowych oraz zapewnienie bezpieczeństwa i porządku publicznego.

Realizacja zadań w zakresie zapobiegania zagrożeniom dla życia, zdrowia, utraty mienia, zagrożeniom środowiska, bezpieczeństwa oraz utrzymania porządku publicznego jest sprawą nadrzędną. Każde przemyślane i odpowiednio przygotowane działanie jest dowodem dobrze przygotowanych służb.

Województwo dolnośląskie z całą pewnością podejmuje niezbędne kroki, aby zminimalizować i nie dopuścić do sytuacji kryzysowej. Realizuje zadania, aby chronić to co najważniejsze – życie i zdrowie swoich mieszkańców.

Podsumowanie działań w obszarze ,których należy wprowadzić zmiany w celu ich udoskonalenia.

1. Faza planowania:

a) Program monitorowania zagrożeń;

b) Wyposażenie osób podejmujących działania w terenie i mających kontakt z osobą chorą lub podejrzaną o zachorowanie w środki ochrony osobistej;

c) Transport pacjentów chorych lub podejrzanych o zachorowanie na gorączkę krwotoczną do miejsc hospitalizacji;

d) Postępowanie z osobami mającymi kontakt z osobą chorą lub podejrzaną o zachorowanie na gorączkę krwotoczną Ebola, w szczególności organizacja miejsc kwarantanny dla osób z kontaktu.

2. Faza przygotowania:

a) Rządowy Zespół Zarządzania Kryzysowego o przygotowaniu służb na pojawienie się wirusa Ebola;

b) Wojewódzkie plany epidemiologiczne.

Rekomendacje

Należy usprawniać istotę zarządzania kryzysowego poprzez utworzenie Wojewódzkich Centrów Zarządzana Kryzysowego, wprowadzenie całodobowych dyżurów, zakup sprzętu specjalistycznego, podnoszenie kwalifikacji i organizowanie szkoleń dla osób zajmujących się zarządzaniem kryzysowym, odpowiednie wyposażenie służb ratowniczych, przeprowadzenie akcji edukacyjnej i informacyjnej dla mieszkańców terenów zagrożonych i nie tylko. Należy dokonaćkonketnych zmian zwłaszcza w następujących elementach planu Zarządzania Kryzysowego:

1. Faza planowania:

a) Program monitorowania zagrożeń;

b) Wyposażenie osób podejmujących działania w terenie i mających kontakt z osobą chorą lub podejrzaną o zachorowanie w środki ochrony osobistej;

c) Transport pacjentów chorych lub podejrzanych o zachorowanie na gorączkę krwotoczną do miejsc hospitalizacji;

d) Postępowanie z osobami mającymi kontakt z osobą chorą lub podejrzaną o zachorowanie na gorączkę krwotoczną Ebola, w szczególności organizacja miejsc kwarantanny dla osób z kontaktu.

2. Faza przygotowania:

a) Rządowy Zespół Zarządzania Kryzysowego o przygotowaniu służb na pojawienie się wirusa Ebola;

b) Wojewódzkie plany epidemiologiczne.

Ad.1.a

Uruchomienie obowiązkowych badań dla osób wracających do kraju z obszarów w ,których istnieje ryzyko zakażenia poprzez badania ogólnego stanu zdrowia, pobranie próbek krwi oraz monitorowanie stanu zdrowia pacjenta przez 30 dni od powrotu.

Ad.1.b

Wyposażenie osób podejmujących działania w stroje ochrony biologicznej, wskazać miejsca z kabinami dezynfekcyjnymi oraz udostępnić medykamenty w celu poprawienia stanu zdrowia pacjentów jak i chorych.

Ad.1.c

Zakup pojazdów o odpowiedniej zabudowie kabinowej oraz szybką możliwością dezynfekcji. Ustanowienie dyżurów pojazdów transportowych w szpitalach w ,których wyznaczone zostały izby przyjęć osób chorych na gorączkę krwotoczną.

Ad.1.d

Zakup Mobilnych stacji kwarantanny w ,których można podjąć czynności w celu zdiagnozowania pacjenta. Wyznaczenie szpitali ,które są w stanie przyjmować pacjentów chorych na Ebolę. Obowiązkowa kwarantanna dla wszystkich osób które miały kontakt z osobami chorymi oraz podejrzanymi o zachorowanie na gorączkę krwotoczną.

Ad.2.a

Regularne ćwiczenia w szpitalach ,które wyznaczone są do przyjęcia pacjenta z Ebolą. Ćwiczenia polegające na inscenizacji odkrycia chorego w miejscu publicznym oraz wyciąganie wniosków z treningów w celu udoskonalenia procedur.

Ad.2.b

Wyposażenie jak największej liczby szpitali w sprzęt odpowiedni do postępowania w sytuacji zagrożenia epidemią. Obezna liczba 11 szpitali w Polsce jest zbyt niska. Minimalnie zadawalającą ilość szpitali to 32 (2 w każdym województwie).

Zakończenie

Sprawne reagowanie jest podstawowym warunkiem skuteczności podejmowanych działań ratowniczych. Wszelkie działania należy oczywiście dostosować do rozmiaru i charakteru sytuacji kryzysowej. Niezależnie jednak od jego rozmiaru, o sukcesie w wychodzeniu z trudnej sytuacji decydować będzie nie ilość zaangażowanych osób, ale tempo ich działania. Im szybciej zaczną sprawnie działać, tym szybciej może się udać opanować sytuację kryzysową.

Jedną z ważniejszych funkcji państwa jest zapewnienie obywatelom podstawowych warunków ochrony przed potencjalnymi i realnymi niebezpieczeństwami związanymi z występowaniem klęsk żywiołowych oraz innych podobnych zderzeń, spowodowanych siłami natury lub awariami technicznymi, a także wynikających z działań zbrojnych. Dobrze zorganizowane społeczeństwo przygotowane jest do funkcjonowania w różnych sytuacjach, natomiast obowiązkiem administracji publicznej jest posiadanie ściśle zgodnych do każdej sytuacji rozwiązań systemowych, tj. odpowiedniego prawa oraz sił i środków, pozwalających na skuteczne zarządzanie kryzysowe.

Państwo powinno zagwarantować swoim obywatelom ochronę życia i mienia w każdym czasie i w każdej sytuacji. Społeczeństwo ma nienaruszalne, konstytucyjne prawo do ochrony przed katastrofalnymi zagrożeniami i skutkami działań zbrojnych. Obowiązkiem wszystkich organów administracji samorządowej i rządowej oraz podmiotów gospodarczych jest wypełnienie tych gwarancji, zarówno w czasie pokoju, jak i wojny, a pomoc obywateli w realizacji tych zadań ich moralną i naturalną powinność.

---

1. Art.2 Ustawy o zarządzaniu kryzysowym↩

2. Art.3.1 Ustawy o zarządzaniu kryzysowym↩

3. Sienkiewicz-Małyjurek K., Krynojewski F. R., Zarządzanie kryzysowe w administracji publicznej. Difin, Warszawa 2010↩

4. Ustawa o zarządzaniu kryzysowym z dnia 26 kwietnia 2007 r. (DzU. z 2007 nr 89 poz. 590).↩

5. K. Sienkiewicz-Małyjurek K., Krynojewski F. R., op. cit., s. 19.↩

6. Puchalski J., Materiały wykładowe, Podstawy zarządzania kryzysowego↩

7. Wikipedia, wolna encyklopedia, http://pl.wikipedia.org/wiki/Wirus_Ebola, (dostęp 18.11.2014)↩

8. Posobkiewicz M, p. o. Głównego Inspektora Sanitarnego, Przygotowanie do działań na wypadek wystąpienia szczególnie niebezpiecznej choroby wysoce zakaźnej, s. 3↩

9. Posobkiewicz M, p. o. Głównego Inspektora Sanitarnego, op. cit., s. 5↩

10. Posobkiewicz M, p. o. Głównego Inspektora Sanitarnego, op. cit., s. 8↩

11. Posobkiewicz M, p. o. Głównego Inspektora Sanitarnego, op. cit., s. 9↩

12. Posobkiewicz M, p. o. Głównego Inspektora Sanitarnego, op. cit., s. 10↩

13. Posobkiewicz M, p. o. Głównego Inspektora Sanitarnego, op. cit., s. 10↩

14. Posobkiewicz M, p. o. Głównego Inspektora Sanitarnego, op. cit., s. 11↩

15. https://www.msw.gov.pl/pl/aktualnosci/12474,Rzadowy-Zespol-Zarzadzania-Kryzysowego-o-przygotowaniu-sluzb-na-pojawienie-sie-w.html↩

16. http://www.radioplus.pl/wiadomosci-lokalne-czytaj/84921/dodatkowe_wytyczne_ws_eboli↩

17. http://www.radioplus.pl/wiadomosci-lokalne-czytaj/84921/dodatkowe_wytyczne_ws_eboli↩

18. Wojewoda dolnośląski, Wojewódzki plan działania na wypadek wystąpienia epidemii zachorowań na choroby zakaźne dla województwa dolnośląskiego, Wrocław, 07.05.2012↩

19. http://www.radioplus.pl/wiadomosci-lokalne-czytaj/84921/dodatkowe_wytyczne_ws_eboli↩

20. Wojewoda dolnośląski, Wojewódzki plan działania na wypadek wystąpienia epidemii zachorowań na choroby zakaźne dla województwa dolnośląskiego, Wrocław, 07.05.2012↩