INFINITIVKONSTRUKTION
]ezeli w zdaniu występujq dwa czasowniki, to zawsze odmienia się tylko jeden a drugi stoi na końcu zdania w bezokoliczniku. Najczęściej bezokolicznik ten poprzedzony jest wyrazem zu. (w przypadku czasowników rozdzielnie złożonych zu stoi między przedrostkiem a rdzeniem czasownika i tworzy z nimi jeden wyraz)
Bezokolicznik bez zu występuje tylko po kilku czasownikach. Oto one:
wszystkie modalne
helfen, hören, sehen, lassen
lernen, lehren, gehen, kommen, bleiben
Konstrukcje bezokolicznikowe można utworzyć tylko wtedy, gdy do obu czasowników w zdaniu odnosi się ten sam podmiot. Oto przyklady takich zdań:
Ich beabsichtige, zwei Wochen in Berlin zu verbringen. (Mam zamiar spędzić w Berlinie 2 tygodnie. )
Wir hoffen, bald die Antwort zu bekommen. (Mamy nadzieję dostać wkrótce odpowiedź. )
Er hat versprochen, mich vom Bahnhof abzuholen. (Obiecał, że odbierze mnie z dworca. )
Hast du vor, heute Abend ins Theater zu gehen? (Czy planujesz pójść dziś wieczorem do teatru ? )
Die Kinder beginnen ihr Zimmer aufzuräumen. (Dzieci zaczynają sprzątać swój pokój.)
Hör endlich auf zu rauchen! (Przestań wreszcie palić!) Frau Schmidt pflegt jeden Abend einen Spaziergang zu machenti (Pani Schmidt ma zwyczaj chodzić co wieczór na spacer.) ' Professor Bauer scheint müde zu sein. (Profesor Bauer wydaje się być zmęczony. ) Ich versuche abzunehmen. (Próbuję schudnąć.) Ich habe darauf verzichtet, ihr einen Brief zu schreiben. (Zrezygnowałem z napisania do niej listu.)
Der Arzt hat ihm geraten, jeden Tag ein Glas Wein zu trinken. (Lekarz poradził mu pić codziennie lampkę wina. ) Es freut mich, dich wiederzusehen. (Cieszę się, że mogę cię znów zobaczyć.) Es ist unmöglich, alle S.prachen zu beherrschen. (Nie jest możliwe poznać wszystkie języki.)
Es ist verboten, Getränke mitzubringen. (Nie wolno wnosić napojów.)
Es ist angenehm, einen Brief von seinem Freund zu bekommen.:(Miło jest dostać list od przyjaciela.)
Istnieje kilka czasowników, po których stosujemy zdania podrzędne z dass lub ob, których nie można zamieniać na konstrukcje bezokolicznikowe, np. antworten, fragen, berichten, sagen.
Sie sagt, dass sie schon nächste Woche zurückkommt.
Er berichtet, dass er gestern Herrn Krause getroffen hat.
Der Schüler fragt, ob er den Klassenraum verlassen darf.
Należy zwrócic jeszcze uwagę na użycie czasów gramatycznych w konstrukcjach bezokolicznikowych.
Jeżeli oba czasowniki w zdaniu wyrażają czynności równoczesne wtedy stosujemy bezokolicznik czasu teraźniejszego [Infiniti Präsens] , np. Er befürchtet, keine Arbeitsstelle zu erhalten. (On obawia się, że, nie dostanie posady. ) :,' Er befürchtete, keine Arbeitsstelle zu erhalten. lub Er hat befürchtet, keine Arbeitsstelle zu erhalten. (On obawiał się, że nie dostanie posady. )
Jezeli wydarzenie opisane za pomocq konstrukcji bezokolicznikowej miało miejsce wczesniej niż to wyrażone pierwszym czasownikiem, stosujemy bezokolicznik czasu przeszłego [Infinitiv Perfekt]
np.
Ich bereue, ihn nicht geheiratet zu haben (Żałuję, że za niego nie wyszłam. )
Ich bereute, ihn nicht geheiratet zu haben. lub
Ich habe bereut, ihn nicht geheiratet zu haben . (Żałowałam. ze za niego nie wyszłam. )
Der Schüler versichert, dem Lehrer das Heft abgegeben zu haben (Uczeń zapewnia, że oddał nauczycielowi zeszyt. )
Der Angeklagte gestand, das Gemälde gestohlen zu haben. (Oskarżony przyznał się do kradzieży obrazu.)
Frau Schulz hat behauptet, ihren Ehemann mit einer fremden Frau gesehen zu haben. (Pani Schulz stwierdziła, że widziała swego męża z obcą kobietą. )
Zdania wyrażające konieczność lub przymus, w których najczęściej stosuje się czasowniki modalne, mogą być również utworzone przy pomocy konstrukcji haben + zu lub sein + zu
Der Autofahrer muss die Verkehrsregeln beachten. =
Der Autofahrer hat die Verkehrsregeln zu beachten.
Der Sportler soll viel trainieren und gesund leben. =
Der Sportler hat viel zu trainieren und gesund zu leben Man muss das Buch noch einmallesen. =
Das Buch ist noch einmal zu lesen
Die Fenster sollen geöffnet werden =
Die Fenster sind zu öffnen
W zdaniach wyrażających możliwość wykorzystuje się konstrukcję sein + zu, np
Die Blumen kann man noch verkaufen. =
Die Blumen sind noch zu verkaufen.
Diese Uhr kann nicht mehr repariert werden. =
Diese Uhr ist nicht mehr zu reparieren
W tym miej scu warto wspomniec kilka słów o zasadach interpunkcji.
W konstrukcjach bezokolicznikowych z zu przecinki stawiamy wtedy, gdy ich brak może doprowadzić do nieporozumień.