1. Struktura przestępstwa i wykroczenia skarbowego.
Każdy czyn zabroniony definiowany jest przy użyciu znamion, które określają: podmiot (sprawcę), przedmiot(dobro prawnie chronione), stronę przedmiotową (obiektywną) i stronę podmiotową (subiektywną, będącą wewnętrzną relacją sprawcy do czynu).
Dokonanie czynu zabronionego oznacza wypełnienie wszystkich ustawowych znamion.
Czyny zabronione mogą występować w typie podstawowym i w typie wyspecjalizowanym, kiedy do znamion podstawowych zostaje dodane jakieś znamię specjalizujące.
W KKS występują wyspecjalizowane typy przestępstw skarbowych. Zazwyczaj są to typy uprzywilejowane ze względu na niewielką szkodliwość. Wykroczenia skarbowe występują tylko w typie podstawowym.
Elementy struktury czynu zabronionego
Podmiot
- osoba fizyczna, która miała ukończone 17 lat w chwili czynu,
- popełnienie przez nieletniego, który ukończył 13 lat, czynu sklasyfikowanego jako przestępstwo skarbowe stanowi podstawę do wszczęcia w stosunku do niego postępowania przewidzianego w KKS, popełnienie przez takiego nieletniego wykroczenia skarbowego może stanowić podstawę do wszczęcia postępowania, gdy zostanie uznane za przejaw demoralizacji.
Do nieletniego który dopuścił się popełnienia czynu zabronionego - przestępstwa skarbowego sąd rodzinny może zastosować również środek naprawczy, tj. umieszczenie w zakładzie poprawczym.
W stosunku do sprawcy między 17 a 18 rokiem życia sąd może zastosować środki wychowawcze, lecznicze albo poprawcze, jeżeli okoliczności za tym przemawiają.
Szczególnym podmiotem sprawczym jest tzw. młodociany, tj. sprawca, który w chwili popełnienia czynu zabronionego ukończył 21 lat, a w czasie orzekania w I instancji 24 lat (oba warunki muszą być spełnione łącznie). Wymierzając karę młodocianemu sąd kieruje się przede wszystkim tym, by takiego sprawcę wychować. W takiej sytuacji jest możliwe również zastosowanie przez sąd nadzwyczajnego złagodzenia kary wobec sprawcy nieletniego lub młodocianego.
Sprawcą przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego materialnego z zaniechania może być jedynie gwarant, tj. osoba na której ciążył prawny, szczególny obowiązek zapobiegnięcia skutkowi. Źródłem takiego obowiązku może być umowa o pracę, umowa cywilnoprawna, ustawa.
Ze względu na podmiot dzielimy przestępstwa/wykroczenia skarbowe na:
-powszechne - sprawcą może być każda osoba,
- indywidualne - sprawcą może być jedynie zindywidualizowana osoba, np.; podatnik, płatnik, rezydent.
Przedmiot
Przedmiotem przestępstwa/wykroczenia skarbowego jest dobro chronione prawem przez przepis, który dany typ czynu zabronionego definiuje. Taka definicja dotyczy przedmiotu indywidualnego.
Wyróżnia się również przedmiot rodzajowy przestępstwa/wykroczenia skarbowego, tj. dobro prawnie chronione przez grupę przepisów definiujących określone typy przestępstw/wykroczeń skarbowych. W prawie karnym skarbowym wspólny rodzajowy przedmiot czyli przynależność do grupy czynów zabronionych tego samego rodzaju, jest kategorią istotną dla rozmiaru odpowiedzialności za przestępstwa skarbowe. Przestępstwami skarbowymi tego samego rodzaju są przestępstwa skarbowe określone w tym samym rozdziale KKS.
Strona przedmiotowa
Stronę przedmiotową stanowią czyn, skutek, okoliczności czynu(czas, miejsce, sytuacja), sposób popełnienia(np. uporczywe niewpłacanie podatku), przedmiot wykonawczy(obiekt na którym dokonywany jest czyn sprawcy).
Czyn to sterowane wolą zachowanie człowieka, które może przybrać postać działania lub zaniechania, czyli zamierzonej bierności w sytuacji, gdy byłaby prawem wymagana aktywność.
Przestępstwa/wykroczenia skarbowe dzieli się ze względu na postać czynu na:
- z zaniechania,
- z działania,
- mieszane
Skutek to każda zmiana wywołana przez czyn i różna od niego. Skutek może przybrać postać zmiany materialnej czyli uszczerbku dla dobra prawnego albo zmiany potencjalnej czyli konkretnego zagrożenia dla dobra prawnego. W KKS znamię skutku jest określone zazwyczaj jako uszczuplenie należności publicznoprawnej lub narażenie należności publicznoprawnej na uszczuplenie.
Wyróżnia się ze względu na znamię skutku przestępstwa/wykroczenia skarbowe:
- formalne tj. bezskutkowe,
- materialne tj. skutkowe.
Jednym z podstawowych warunków odpowiedzialności karnej za materialne przestępstwa /wykroczenia skarbowe jest ustalenie związku przyczynowego.
Strona podmiotowa
Strona podmiotowa jest relacją psychiczną sprawcy do realizowanego czynu. Strona podmiotowa może polegać na umyślności albo nieumyślności.
Umyślność może mieć postać zamiaru bezpośredniego(nagły albo premedytacyjny), kiedy sprawca chce popełnić czyn zabroniony lub zamiaru ewentualnego (wynikowego), gdy sprawca przewiduje ewentualność popełnienia czynu zabronionego i godzi się na to. Umyślność może być zabarwiona np. celem, mówi się wtedy o zamiarze kierunkowym. W orzecznictwie podkreśla się, że nie występuje nigdy samoistnie zamiar ewentualny. Zawsze jest on sprzęgnięty z jakimś zamiarem bezpośrednim.
Nieumyślność polega na naruszeniu zasad ostrożności (umyślnym albo nieumyślnym) i w konsekwencji na realizacji znamion czynu zabronionego, którego możliwość popełnienia sprawca przewidział (lekkomyślność) albo mógł przewidzieć (niedbalstwo).
W przypadku lekkomyślności sprawca popełnia czyn zabroniony na skutek niedochowania wymaganej w danych okolicznościach ostrożności, chociaż przewidywał możliwość popełnienia tego czynu, jednak bezpodstawnie przypuszczał, że tego uniknie.
Popełnienie czynu zabronionego z niedbalstwa oznacza, że sprawca nawet nie przewidywał możliwości wypełnienia znamion czynu zabronionego, jednak gdyby zachował wymaganą ostrożność mógłby tę możliwość przewidzieć.
W KKS nie występuje wina mieszana, tzn. kombinacja umyślności z nieumyślnością. Co do zasady przestępstwa i wykroczenia skarbowe są umyślne, a tylko wyjątkowo nieumyślne, gdy KKS wyraźnie tak stanowi.
2. Formy stadialne
Do form stadialnych należą: -przygotowanie, usiłowanie i dokonanie.
Przygotowanie
Nie każdy czyn zabroniony musi przechodzić przez stadium przygotowania. Jest on charakterystyczny dla czynów popełnionych w zamiarze bezpośrednim premedytacyjnym. Zgodnie z art. 16 KK przygotowanie zachodzi wówczas, gdy sprawca w celu popełnienia czynu zabronionego podejmuje czynności mające stworzyć warunki do przedsięwzięcia zachowania zmierzającego bezpośrednio do jego dokonania, w szczególności w tym celu wchodzi w porozumienie z inna osobą, uzyskuje lub przysposabia środki, zbiera informacje lub sporządza plan działania. W prawie karnym skarbowym nie przewidziano karalności przygotowania, jednak w art. 67 § 2 KKS zdefiniowano - jako osobny czyn zabroniony - zachowanie będące przygotowaniem do fałszerstwa znaku akcyzy. W przypadku realizacji znamion tego czynu sprawca ponosi odpowiedzialność za dokonanie przestępstwa skarbowego albo wykroczenia.
Usiłowanie
Zgodnie z art.13 § 1 KK usiłowanie zachodzi gdy sprawca (musi spełnić wszystkie 3 warunki łącznie):
ma zamiar (bezpośredni albo ewentualny) popełnienia czynu zabronionego,
swoim zachowaniem (działaniem lub zaniechaniem) zmierza bezpośrednio do dokonania,
dokonanie czynu zabronionego nie następuje.
Z art. 13 § 2 KK wynika, że wyjątkowo sprawca poniesie odpowiedzialność karną także za nieudolne usiłowanie. Usiłowanie nieudolne ze względu na brak przedmiotu nadającego się do popełnienia na nim czynu zabronionego lub ze względu na użycie środka nienadającego się do popełnienia czynu zabronionego, od początku nie może zakończyć się dokonaniem, z czego sprawca nie zdaje sobie sprawy.
W przypadku usiłowania udolnego zachowanie sprawcy może doprowadzić do dokonania, które jednak nie następuję z uwagi na niezrealizowanie przez sprawcę ostatniej czynności koniecznej dla dokonania albo pomimo zrealizowania wszystkich czynności (gdy np. dokonanie przestępstwa zależy od jakichkolwiek czynności innej osoby).
Żeby prawidłowo zakwalifikować zachowanie sprawcy jako usiłowanie przestępstwa skarbowego konieczne jest rozgraniczenie tego stadium od przygotowania. Zasadniczym kryterium umożliwiającym takie rozróżnienie jest ustalenie, czy czynności podjęte przez sprawce polegały na bezpośrednim czy pośrednim zmierzaniu do dokonania. W tym celu należy dokonać skrupulatnej analizy stanu faktycznego.
Według KKS art. 21 § 1 usiłowanie przestępstwa skarbowego zagrożonego karą poniżej jednego roku pozbawienia wolności lub łagodniejszą, jeśli karane tylko wtedy, gdy jest to przewidziane w kodeksie. Podstawą prawną takiego stanowienia jest art. 69 § 4 KKS. Natomiast zawsze karalne są usiłowania przestępstw skarbowych, które są zagrożone kara pozbawienia wolności powyżej 1 roku życia, są to:
przemyt celny
niezgłoszenie danych do podatku
firmanctwo
oszustwo podatkowe
Za usiłowanie przestępstwa skarbowego grozi kara do 2/3 górnej granicy ustawowego zagrożenia. Obniżeniu ulega także wartość grzywny, która występuje obok i alternatywnie do kary pozbawienia wolności.
Wg. art. 14 § 2 KKS i art. 21 § 3 KKS sąd może nadzwyczajnie złagodzić karę lub odstąpić od jej wymierzenia w przypadku karalnego usiłowania nieudolnego, tj. wówczas gdy nie doszło do dokonania ze wzgl. na brak właściwego środka nadającego się do realizacji owego czynu lub gdy wystąpił brak właściwego podmiotu wykonawczego.
Osoba usiłująca dokonać przestępstwa karalnego może uniknąć kary, gdy przejawi czynny żal (odstąpi od dokonania albo zapobiegnie skutkowi stanowiącemu znamię czynu zabronionego). Sąd może wymierzyć karę nadzwyczajnie złagodzoną, w przypadku „nieskutecznego czynnego żalu” tj. gdy sprawca starał się zapobiec skutkowi stanowiącemu znamię czynu zabronionego.
Dokonanie
W przypadku wykroczeń skarbowych karalne jest jedynie dokonanie.
W przypadku przestępstw skarbowych zawsze karalne jest dokonanie, natomiast w określonych przez KKS przypadkach przewidziano także karalność usiłowania.
Formy zjawiskowe
Do form zjawiskowych należą:
formy sprawcze: sprawstwo zwykłe - jednosprawstwo; współsprawstwo oraz sprawstwo kierownicze - sensu stricto i sprawstwo polecające
formy niesprawcze : podżeganie i pomocnictwo
Wszystkie formy zjawiskowe oprócz sprawstwa zwykłego polegają na zaangażowaniu w
określony czyn zabroniony więcej niż jednej osoby czyli na współdziałaniu.
KKS wprowadza pełną odpowiedzialność za popełnienie wykroczenia skarbowego i przestępstwa skarbowego w formie sprawczej oraz za sprawstwo rozszerzone. W przypadku przestępstw skarbowych karalne są również niesprawcze formy zjawiskowe oraz osoba prowokująca do popełnienia przestępstwa skarbowego.
Formy sprawcze
Zgodnie z art.9 § 1 KKS za sprawstwo odpowiada nie tylko ten, kto wykonuje czyn zabroniony ale również ten, kto kieruje wykonaniem czynu zabronionego przez inną osobę lub wykorzystując uzależnienie innej osoby od siebie, poleca jej wykonanie czynu zabronionego.
Sprawstwo zwykłe - jednosprawstwo polega na realizacji wszystkich znamion czynu zabronionego przez jednego sprawcę.
Sprawstwo zwykłe - współsprawstwo zachodzi, gdy co najmniej dwie osoby dokonują czynu zabronionego wspólnie i w porozumieniu. Składa się z 2 elementów: obiektywnego (wykonuje czyn wspólnie) i subiektywnego (działa w porozumieniu z inną osobą, porozumienie to musi nastąpić przed czynem lub w trakcie realizacji). Współsprawstwo może polegać zarówno na realizacji przez każdego ze współdziałających wszystkich znamion czynu zabronionego, jak i na „podziale ról”, tj. realizacji przez każdego ze współdziałających określonego fragmentu czynu zabronionego, przy czym wszystkie fragmenty muszą złożyć się na całość znamion danego czynu zabronionego. Współsprawstwo stanowi wykonawczą, tj. polegającą na realizacji znamion czynu zabronionego formę sprawczego współdziałania.
Od współsprawstwa należy odróżnić sprawstwo równoległe - zachodzi, gdy co najmniej dwie osoby popełniają identycznie kwalifikowany czyn zabroniony w tym samym miejscu i czasie, ale nie zachodzi pomiędzy nimi porozumienie co do wspólnej realizacji czynu zabronionego. Sprawstwo to może przemienić się we współsprawstwo, gdy sprawcy w trakcie realizacji czynów zawrą porozumienie, co do dalszego współdziałania.
Sprawstwo kierownicze - polega na kierowaniu realizacją wykonania czynu zabronionego przez inną osobę. Od osoby kierującej zależy rozpoczęcie, prowadzenie, zmiana czy też przerwanie realizacji czynu. Sprawstwo kierownicze jest formą sprawczego współdziałania, która nie polega na realizacji znamion czynu zabronionego, aby osoba kierująca odpowiadała za przestępstwo, czyn zabroniony musi zostać dokonany. Jeśli tak się nie stanie, wówczas sprawca kierowniczy odpowie za usiłowanie. Sprawstwo kierownicze stanowi niewykonawczą, tj. niepolegającą na realizacji znamion czynu zabronionego formę sprawczego współdziałania.
Sprawstwo polecające - zachodzi, gdy sprawca, wykorzystując uzależnienie innej osoby od siebie, poleca jej wykonanie określonego czynu zabronionego. Sam sprawca polecający nie realizuje znamion tego czynu. Stosunek zależności pomiędzy sprawcą wykonawczym a sprawcą polecającym może mieć charakter sformalizowany ( np. pomiędzy dyrektorem i podwładnym), albo faktyczny (pomiędzy małżonkami). Odpowiedzialność za sprawstwo polecające jest uzależniona od wiedzy wydającego polecenie o uzależnieniu wykonawcy czyli o jego zdeterminowaniu na wykonanie polecenia. Sprawstwo polecające, tak jak sprawstwo kierownicze stanowi niewykonawczą i jest dokonane z chwila dokonania czynu zabronionego. Natomiast jeśli czyn nie zostanie dokonany to wtedy sprawca polecający odpowie za usiłowanie.
Sprawstwo rozszerzone
Za przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe odpowiada, jak sprawca, także ten, kto na podstawie: - przepisu prawa, - decyzji właściwego organu, - umowy zajmuje się sprawami gospodarczymi, w szczególności finansowymi osoby fizycznej, osoby prawnej bądź jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, której odrębne przepisy przyznają zdolność prawną. Za jedn. organiz. niemającą osobowości prawnej nie może zostać uznana sp. cywilna, która nie posiada zdolności prawnej. Wspólnicy w sp. cywilnej mogą odpowiadać za sprawcze formy popełnienia czynu, określone w art.9 § 1 KKS (sprawstwo, współsprawstwo, sprawstwo kierownicze i polecające), oraz (w odniesieniu tylko do przestępstw skarbowych) za podżeganie i pomocnictwo.
Formy niesprawcze
Podżeganie
Polega na tym, że sprawca (podżegacz) chce, aby inna osoba dokonała czynu zabronionego i nakłania ją do tego. Podżeganie osoby już zdecydowanej na popełnienie czynu zabronionego jako przestępstwo skarbowe, w sytuacji gdy podżegacz wie, że dana osoba jest gotowa popełnić przestępstwo, może zostać zakwalifikowane jako pomocnictwo psychiczne, polegające na utwierdzeniu sprawcy w jego zamiarze. Natomiast w przypadku, gdy podżegacz nie wie, że osoba, którą nakłania do popełnienia czynu zabronionego jest już w pełni zdecydowana je popełnić - zachodzi nieudolne usiłowanie podżegania. Podżeganie musi nastąpić przed popełnieniem czynu zabronionego i dotyczyć zindywidualizowanej osoby.
Pomocnictwo
Polega na tym, że sprawca (pomocnik):
- w zamiarze (bezpośrednim albo ewentualnym), aby inna osoba dokonała czynu zabronionego,
- swoim zachowaniem ułatwia jego popełnienie aktywnie (np. dostarczając narzędzie, środek przewozu), albo pasywnie (wbrew prawnemu szczególnemu obowiązkowi niedopuszczenia do popełnienia czynu zabronionego swoim zachowaniem ułatwia innej osobie jego popełnienie)
Pomagać można fizycznie albo psychicznie. Pomocnictwo musi mieć miejsce przed popełnieniem czynu albo w trakcie jego realizacji. Ma charakter bezskutkowy.
Problemem jest oddzielenie pomocnictwa od współsprawstwa. Rozstrzygnięcie tego problemu może opierać się na kryterium :
- realizacji przez czyn znamion danego przestępstwa czy przestępstwa skarbowego, jeśli czyn realizuje te znamiona stanowi współsprawstwo,
- nastawienia psychicznego sprawcy danego czynu; jeśli sprawca w razie niepowodzenia czynu głównego odstąpiłby od swego czynu, uznając, że nie ma czego ułatwiać byłby pomocnikiem. Natomiast jeżeli w takiej sytuacji ratowałby czyn główny byłby współsprawcą,
- istotność wkładu w popełnienie danego przestępstwa czy przestępstwa skarbowego; współsprawstwo miałoby miejsce, gdyby bez zachowania danego sprawcy popełnienie przestępstwa nie mogło w ogóle dojść do skutku; pomocnictwo byłoby wtedy, gdy czyn główny mógł zostać zrealizowany bez tego zachowania.
Prowokator
Sprawca, który w celu skierowania przeciwko innej osobie postępowania karnego nakłania ją do popełnienia przestępstwa skarbowego - odpowiada jak podżegacz. Nie stosuje się do niego nieakcesoryjności odpowiedzialności podżegacza orz instytucji czynnego żalu.
Zasady odpowiedzialności współdziałających
W art. 9 § 2 KKS przyjęto zas. indywidualizacji współsprawców. Oznacza to, że każdy sprawczy współdziałający w popełnieniu czynu zabronionego jako wykroczenie albo przestępstwo skarbowe (współsprawstwo, sprawca kierowniczy, sprawca polecający) odpowiada w granicach swojej umyślności albo nieumyślności. W sytuacji, gdy jeden ze sprawczych współdziałających dopuści się ekscesu, tj. przekroczenia wspólnie ustalonych granic danego czynu, pozostali nie będą ponosili odpowiedzialności za ten eksces. Okoliczności osobiste, wyłączające, łagodzące lub zaostrzające odpowiedzialność, które nie stanowią znamienia czynu zabronionego uwzględnia się tylko co do sprawcy, którego dotyczą.
Odpowiedzialność za sprawcze współdziałanie w czynie zabronionym indywidualnym właściwym jest możliwa tylko, gdy wszyscy współdziałający posiadają indywidualną cechę podmiotu.
W świetle art. 20 KK w zw. Z art. 20 § 2 KKS zasadę indywidualizacji stosuje się również do niesprawczych współdziałających (podżegacz, pomocnik). Podżegacz i pomocnik za czyn zabroniony odpowiadają w granicach swojej umyślności, niezależnie od odpowiedzialności pozostałych współdziałających (zas. nieakcesoryjności odpowiedzialności).Od zas. nieakcesoryjności odpowiedzialności podżegacza i pomocnika przewidziano dwa wyjątki. Gdy czyn zabroniony tylko usiłowano dokonać podżegacz i pomocnik odpowiadają jak za usiłowanie. Jeśli zaś czynu zabronionego nawet nie usiłowano dokonać, sąd może zastosować względem podżegacza i pomocnika nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet odstąpić od jej wymierzenia.
Zgodnie z art.21 §2 i 3 KK, jeśli okoliczność osobista, wpływająca chociażby na wyższą karalność, stanowi znamię czynu zabronionego, współdziałający w popełnieniu tego czynu, podlega surowszej odpowiedzialności karnej, przewidzianej za ten czyn, gdy o tej okoliczności wiedział, chociażby go nie dotyczyła. Współdziałającemu, którego nie dotyczy ta okoliczność, sąd może jednak nadzwyczajnie złagodzić karę, a nawet odstąpić od wymierzenia karnego.
W odniesieniu do współdziałających (sprawczych i niesprawczych), w popełnieniu czynu zabronionego jako przestępstwo skarbowe, przyjęto wyłączenie odpowiedzialności karnej w zamian za zapobieżenie dokonaniu tego czynu, tzw. czynny żal. Wyłączenie odpowiedzialności karnej jest uzależnione jedynie od skuteczności zapobieżenia. Nieskuteczny żal pozwala sądowi na zastosowanie nadzwyczajnego złagodzenia kary.
3. Przestępstwa podatkowe
1. Uchylanie się od obowiązku podatkowego
Kara: kara grzywny do 720 stawek dziennie, kara pozbawienia wolności lub obie łącznie,
za wykroczenie skarbowe kara grzywny w wysokości od 1/10 do 20-krotności minimalnego wynagrodzenia.
Podatnik uchyla się od opodatkowania nie ujawniając właściwemu organowi przedmiotu lub podstawy opodatkowania lub nie składa deklaracji, przez co naraża podatek na uszczuplenie.
Podatek to publicznoprawne, nieodpłatne, przymusowe oraz bezzwrotne świadczenie pieniężne na rzecz Skarbu Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego, np. podatek dochodowy od osób fizycznych, podatek dochodowy od osób prawnych, podatek od towarów i usług(VAT).
Przedmiot ochrony: prawidłowa realizacja obowiązków podatkowych na rzecz Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego oraz UE.
Podmiot: podatnik, odpowiedzialność może też ponieść osoba nie będąca podatnikiem ,ale zajmująca się jego sprawami finansowymi, np. księgowa, doradca podatkowy.
Przestępstwo w typie podstawowym( zakaz prowadzenia działalności gospodarczej) i uprzywilejowanym oraz wykroczenie skarbowe( kara grzywny)
Czyny zagrożone przepadkiem przedmiotów.
Umyślność w zamiarze bezpośrednim.
2. Firmanctwo
Przedmiot: jawne prowadzenie działalności gospodarczej na własny rachunek oraz prawidłowe wykazywanie jej rozmiarów przez przedsiębiorcę
Podmiot: podatnik prowadzący działalność gosp. pod cudzą firma- firmowany. Firmujący - podmiot, którego danymi posługuje się firmant dla ukrycia prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, może on ponieść odpowiedzialność jako pomocnik lub współsprawca
Zachowanie sprawcy polega na posługiwaniu się w obrocie gospodarczym imieniem i nazwiskiem, nazwą lub firmą innego podmiotu.
Kara: grzywny( 10 do 720 ), kara ograniczenia wolności( 5 dni do 3 lat)
3. Oszustwo podatkowe
Przedmiot: prawidłowa, rzetelna realizacja obowiązków podatkowych, które podatnik sam musi obliczyć i wykazać kwotę w składanej przez siebie deklaracji albo oświadczeniu. Uiszczenie podatku powinno nastąpić we właściwym terminie i wysokości.
Podmiot: podatnik lub osoba niebędąca podatnikiem
Zamiar umyślności( bezpośredni lub ewentualny)
4. Naruszenie terminu wpłaty podatku
Podatnik, który uporczywie nie płaca w terminie podatku, podlega karze grzywny za wykroczenia skarbowe. Sąd może odstąpić od wymierzenia kary , jeżeli przed wszczęciem postępowania w sprawie o wykroczenia skarbowe wpłacono w całości należny podatek na rzecz właściwego organu ( czynny żal )
Umyślność w zamiarze bezpośrednim - uporczywość - negatywne nastawienie do realizacji obowiązku podatkowego
II. Przestępstwa związane z prowadzeniem ksiąg
5. Nieprowadzenie ksiąg
Trzy typy przestępstw: nieprowadzenie księgi, nieprzechowywanie księgi, niezawiadomienie właściwego organu o prowadzeniu księgi przez inny podmiot uprawniony.
Kara: 240 stawek lub w przypadku mniejszej wagi kara grzywny za wykroczenie skarbowe
Podmiotem jest ten, kto ma określony przez prawo podatkowe obowiązek prowadzenia określonej księgi: podatnik, płatnik albo inkasent( ust.1-2), podatnik, płatnik(ust.3)
Płatnik to podmiot zobowiązany na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania podatku od podatnika i wpłacenia go w wyznaczonym terminie organowi podatkowemu.
Inkasent to podmiot zobowiązany do pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go w wyznaczonym terminie organowi podatkowemu.
Księgi : księgi rachunkowe, podatkowa księga przychodów i rozchodów, ewidencja, rejestr , inne podobne urządzenia ewidencyjne, do których prowadzenia zobowiązuje ustawa, zapisy kasy rejestrującej.
6. Księgi nierzetelne albo wadliwe
Kara: 240 stawek dziennych oraz kara grzywny wykroczenia skarbowe( wypadek mniejszej wagi i wadliwe prowadzenie ksiąg)
Nierzetelne- czyli niezgodne ze stanem rzeczywistym
Wadliwe prowadzenie- niezgodnie z przepisami prawa
7. Niewystawienie faktury albo rachunku
4 typy przestępstw:
- niewystawienie faktury lub rachunku za wykonane świadczenia, w sposób wadliwy lub odmowa ich wydania- odpowiada podatnik prowadzący działalność gospodarczą, zobowiązany do wystawiania rachunku albo podatnik podatku VAT, zobowiązany do wystawienia faktury
- wystawienie faktury lub rachunku w sposób nierzetelny albo posługiwanie się taką fakturą - podatnik i inna upoważniona przez niego osoba oraz wystawca tzw. faktury pustej
- nieprzechowywanie wystawionej faktury lub rachunku, bądź dowodu zakupu towaru- podatnik, zarówno wystawca jak i odbiorca wskazanych w przepisie dokumentów
- dokonanie sprzedaży z pominięciem kasy rejestrującej albo niewydanie dokumentu z tej kasy, dokumentującego sprzedaż
III. Przestępstwa akcyzowe
8. Obrót bez znaków akcyzy
Przestępstwa skarbowe:
- nielegalne wydawanie wyrobów akcyzowych bez oznaczania ich znakami akcyzy albo z oznaczeniem ich nieprawidłowo lub nieodpowiednimi znakami akcyzy - czyny powszechne
- sprowadzenie do kraju wyrobów akcyzowych bez oznaczenia ich znakami akcyzy - podmiotem może być każdy(czyny powszechne)
- wydawanie/ sprzedaż wyrobów akcyzowych, wyprodukowanych poza składem podatkowym, nieoznaczonych znakami akcyzy- producent wyrobów akcyzowych( podmiot zobowiązany)
- wyprowadzanie z cudzego składu podatkowego wyrobów akcyzowych bez oznaczania ich znakami akcyzy- jedynie podmiot zobowiązany do realizacji określonych obowiązków związanych z obrotem towarami akcyzowymi, podatnik podatku akcyzowego
Przedmiotem jest prawidłowa realizacja obowiązków podatkowych na rzecz Skarbu Państwa, związanych z reglamentacją wyrobów akcyzowych - uzależnioną przed wszystkim od rzetelnego oznaczania ich znakami skarbowymi akcyzy - gwarantująca należne wpływy z podatku akcyzowego.
Wyroby akcyzowe to wyroby energetyczne, energia elektryczna, napoje alkoholowe oraz wyroby tytoniowe.
Znaki akcyzy to znaki określone przez Ministra Finansów, służące do oznaczania wyrobów akcyzowych podlegających obowiązkowi oznaczania, mające postać banderol, znaków cechowych lub odcisku pieczęci.
Skład podatkowy oznacza miejsce, którym określone wyroby akcyzowe są produkowane, magazynowane, przeładowywane, wprowadzane i wyprowadzane, z zastosowaniem procedury zawieszenia poboru akcyzy.
Nieprawidłowe oznaczenie - niezgodne z przepisami.
Nieodpowiednie znaki akcyzy: znaki uszkodzone, zniszczone, podrobione, przerobione lub nieważne ( znak, który utracił moc ze względu na wprowadzenie nowego wzoru znaku akcyzy)
Umyślność w obu postaciach zamiaru
Kara: grzywny (10-720),pozbawienia wolności ( 5 dni do 2 lat
9. Warunki wywozu wyrobów akcyzowych
- nielegalne wyprowadzanie ze składu podatkowego wyrobów akcyzowych - czyny powszechne
- nielegalne wydawanie win gronowych, alkoholu etylowego, wyrobów akcyzowych nieoznaczonych znakami akcyzy - podmiot produkujący określone wyroby akcyzowe
- nielegalne umieszczenie w składzie wolnocłowym lub w wolnym obszarze celnym wyrobów akcyzowych nieoznaczonych znakami akcyzy - czyny powszechne
Umyślność w zamiarze bezpośrednim.
Dostawa wewnątrzwspólnotowa oznacza przemieszczenie wyrobów akcyzowych lub samochodów osobowych z terytorium kraju na terytorium państwa członkowskiego UE.
Eksport to wywóz wyrobów akcyzowych lub samochodów osobowych z terytorium kraju na terytorium UE.
10. Paserstwo akcyzowe
Przedmiotem jest prawidłowa realizacja obowiązków podatkowych na rzecz Skarbu Państwa, poprzez zabezpieczenie przed nielegalnym obrotem wyrobami akcyzowymi nieoznaczonymi znakami akcyzy.
Podmiotem może być każda osoba zdolna do ponoszenia odpowiedzialności karnej skarbowej.
Przestępstwo polega na nabywaniu, przechowywaniu, przewożeniu, przesyłaniu, przenoszeniu, pomaganiu w zbyciu, przyjmowaniu lub pomagania w ukryciu wyrobów akcyzowych stanowiących przedmiot czynu zabronionego.
Umyślność w obu postaciach zamiaru.
11. Wadliwe oznakowanie
Przedmiotem jest realizacja obowiązków podatkowych na rzecz Skarbu Państwa - związanych z reglamentacją wyrobów akcyzowych, uzależnioną od oznaczania ich odpowiednimi znakami skarbowymi akcyzy - gwarantująca należne wpływy z podatku akcyzowego.
Przestępstwo polega na nieprawidłowym oznaczaniu wyrobów akcyzowych znakami akcyzy lub na oznaczaniu ich nieodpowiednimi znakami akcyzy.
12. Fałszowanie znaków akcyzy
Przestępstwo skarbowe fałszowania znaku akcyzy i p. s. uzyskiwania lub przysposabiania środków w celu popełnienia fałszerstwa znaku akcyzy.
Nie podlega karze sprawca przestępstwa , który odstąpił od dokonania przestępstwa, w szczególności zniszczył uzyskane lub przysposobione środki lub zapobiegł skorzystaniu z nich w przyszłości dla popełnienia przestępstwa fałszowania znaku akcyzy(czynny żal).
Przedmiotem jest prawidłowa realizacja obowiązków podatkowych na rzecz Skarbu Państwa związanych z reglamentacją towarów akcyzowych, zapewniana przez używanie w obrocie autentycznych znaków skarbowych akcyzy.
Podmiotem może być każda osoba zdolna do ponoszenia odpowiedzialności karnej skarbowej.
Strona przedmiotowa polega na podrobieniu lub przerobieniu znaku akcyzy albo upoważnienia do odbioru banderol (wydawane jest przez naczelnika właściwego urzędu celnego).
4. Przestępstwa i wykroczenia skarbowe przeciwko obrotowi dewizowemu.
Zostały one zamieszczone w część szczególnej KKS, i tak w art. 97 zostały opisane dwa podstawowe typy przestępstw skarbowych: § 1 określono przestępstwo polegające na wyłudzeniu zezwolenia dewizowego, natomiast opisane w §2 to czyn będący używaniem wyłudzonego zezwolenia dewizowego.
Wyłudzenie zezwolenia - przedmiotem są przede wszystkim interesy dewizowe państwa, przejawiające się w prawidłowości i bezpieczeństwie regulowanego obrotu dewizowego. Polega ono na wyłudzeniu indywidualnego zezwolenia dewizowego przez podstępne wprowadzenie w błąd organu uprawnionego do udzielania takich zezwoleń.
Wysyłanie dewiz na podjęcie działalności gospodarczej w krajach trzecich
Nabycie lub zbycie papierów wartościowych przez nierezydenta
Nabywanie majątku w krajach trzecich
Nabywanie papierów wartościowych bez zezwolenia
Otwarcie rachunku bankowego bez zezwolenia
Dokonywanie rozliczeń pieniężnych bez zezwolenia
Prowadzenie działalności kantorowej wbrew warunkom
Nieudzielanie wyjaśnień
Niezgłoszenie przywozu dewiz
Niepoddanie się kontroli na żądanie
Wysłanie z pominięciem banku
Dokumenty związane z obrotem
Niezgłoszenie danych do NBP
Niezgłoszenie obowiązku nadzoru