Chmiel zwyczajny (łac. Humulus lupulus)
Rodzina: Konopiowate (Cannabaceae)
Opis rośliny : jest to bylina, występująca w postaci wieloletniego pnącza. Łodyga jest płożąca się lub pnąca, owłosiona, zawsze wije się w prawo. Dorasta do 5m. Liście ułożone są naprzeciwlegle, natomiast kwiaty są rozdzielnopłciowe (dwupienne). Męskie kwiaty zebrane są w szczytowe kwiatostany wyrastające wiechowatymi grupami z kątów liści, z pięciodzielnym okwiatem i pięcioma pręcikami. Kwiaty żeńskie nie posiadają okwiatu, tworzą kotkowate kwiatostany przypominające szyszki iglastych i tak są potocznie nazywane.
Okres kwitnienia : od lipca do sierpnia
Siedlisko : wilgotne zarośla nadrzeczne, łegi, olsy. W Polsce wilgotne zarośla, olsy i łęgi a także stare parki, ogrody i rudery. Występuje pojedynczo lub w skupiskach. Uprawia się go na ziemiach żyznych, (takich jak mady) dobrze nasłonecznionych.
Surowiec zielarski : szyszkowate kwiatostany, lupulina - aromatyczna mączka, która otrzymuje się w wyniku przesiania wysuszonych kwiatostanów. Surowce chmielu należy chronić przed światłem i wilgocią. Należy też zauważyć, że już po upływie roku surowce chmielu tracą aromat i swoją skuteczność w zastosowaniu, dlatego należy je przechowywać krótko, w szczelnie zamykających się i ciemnych pojemnikach.
Opis surowca: Zarówno szyszki chmielu, jak i gruczoły mają aromatyczny zapach, ale i specyficzny gorzki smak
Główne związki : zawiera aromatyczną żywicę (lupulinę), olejek lotny, eteryczny (mircen, farnezen, kumulen, kariofilen), gorycze, metylobutenol, flawonoidy i inne substancje o właściwościach uspokajających, bakteriostatycznych i moczopędnych.
Działanie i zastosowanie : Napar z chmielu działa skutecznie przy zasypianiu, łagodzi nadpobudliwość, ma zastosowanie w leczeniu gruczołu krokowego, usprawnia trawienie. Przetwory z chmielu działają uspokajająco, nasennie, moczopędnie, rozkurczowo, bakteriobójczo, przeciwbólowo, obniżają ciśnienie krwi, zwiększają wydzielanie soków żołądkowych, wchodzą w skład licznych mieszanek ziołowych. Chmiel jest przyprawą wykorzystywaną do produkcji piwa, a także niektórych leków, kosmetyków i likierów.