Definicja ,,Miedzynarodowych stosunkow politycznych
międzynarodowe stosunki polityczne- to transgraniczne stosunki polityczne będą ce wynikiem stosunków między podmiotami polityki (państwami) z właściwym im procesem sprawowania władzy wykonywanym w środowisku międzynarodowym
segmenty teorii systemu światowego
rdzeń, seemi-peryferie, peryferie, panstwa tworzace tło, panstwa upadał
czynniki determinujące SM
Bierzanek - czynniki wpływające na stosunki międzynarodowe:
1) geograficzny;
2) demograficzny;
3) ekonomiczny;
4) militarny;
5) narodowy;
6) religijny;
7) postępu w nauce i technice;
8) opinii publicznej;
9) prawa międzynarodowego;
10) decyzyjny;
11) subiektywny (wpływ jednostki na s. m.);
może też być np. ekologiczny;
funkcje nauki o SM
- Funkcja deskryptywna (opisowa) - wstęp i niezbędny etap, w ramach tej funkcji udzielana jest odpowiedź na pytanie jak jest?, jak było?
- Funkcja eksplanacyjna - wyjaśnia dlaczego zaistniały opisane fakty, zjawiska i procesy międzynarodowe. Najważniejsza funkcja
- Funkcja predyktywna (prognostyczna) - dostarcza odpowiedzi na pytanie - jak będzie się rozwijała badana rzeczywistość?
- Funkcja instrumentalna (ekspertyzowo doradcza) - dostarcza odpowiedzi na pytanie - jak należy działać? ( jeśli wiemy jak jest i jak będzie) + taktyka działania, która ma doprowadzi do zamierzonych skutków.
- Funkcja aksjologiczna (popularyzatorska) - określa ma wartości, do których realizacji powinno dążyć państwo i które powinny by rozpowszechnione w społeczeństwie.
czy zimna wojna miała funkcję dysfunkcyjną w SM
ze ona miala negatywny wplyw glownie na panstwa podlegle zsrr
bo się nie rozwijaly przez komunizm, panstwa zachodu byly wsp[ierane przez usa
Kiedy powstała: Republika Czeska, Izrael-1948, WNP- 8 grudnia 1991, NRD- 7 października 1949
Liczba członków: UE- 27, ONZ-193, NATO- 28
Nazwiska: Adam Rapacki-polski polityk, ekonomista i dyplomata, René Pleven- francuski polityk,, Kofi Aman- sekretarz generalny ONZ, George Marshall- Sekretarz stanu Stanów Zjednoczonych, generał
Demarche
dypl. wystąpienie, oświadczenie, interwencja; ustny sprzeciw, protest.
Agrément
na jakiej konferencji powstał Ruch Państw Niezaangażowanych
Swój rodowód państwa niezaangażowane wywodzą od konferencji w Bandungu (Indonezja),
Rodzaje państw
bójeckie,upadłe,demokratyczne,niedemokratyczne,wirtualne
Woja z lat 1945-2008
Przebieg wojny koreańskiej
Wojna rozpoczęła się 25 czerwca 1950 roku. W obliczu agresji wojsk północnokoreańskich, prezydent Republiki Koreańskiej Syngman Rhee poprosił Organizację Narodów Zjednoczonych o pomoc. Jeszcze tego samego dnia została zwołana Rada Bezpieczeństwa, w której nie uczestniczył delegat radziecki. Związek Radziecki w tym czasie bojkotowała prace tego organu w proteście przeciwko reprezentowania Chin przez Tajwan. Tym samym pozbawił się możliwości zawetowania rezolucji Rady Bezpieczeństwa dotyczącej sytuacji w Korei. Józef Stalin przekonany był, że Stany Zjednoczone nie zdecydują się wesprzeć południowej Korei. Stało się jednak inaczej. Organizacja Narodów Zjednoczonych zdecydowała się udzielić wojskowej pomocy zaatakowanej Republice Korei. Pod sztandarami tej organizacji na Półwysep Koreański wysłano 380 tysięcy żołnierzy, głównie amerykańskich. Głównodowodzącym został mianowany amerykański generał, bohater walk na Dalekim Wschodzie z okresu II wojny światowej, dowódca sił okupacyjnych w Japonii - Douglas MacArthur.
Zanim jednak siły oenzetowskie dotarły na Półwysep Koreański, wojska Północy zajęły już prawie cały obszar Korei. W tej sytuacji amerykańskie lotnictwo wywalczyło sobie najpierw przewagę w powietrzu, a następnie 15 września 1950 roku, generał Douglas MacArthur dokonał desantu na tyłach wojsk północnokoreańskich pod Inczon. Operacja ta zakończyła się sukcesem. Wojska amerykańskie, wbrew woli Organizacji Narodów Zjednoczonych i prezydenta Harrego Trumana, przekroczyły 38 równoleżnik, stanowiący dotychczasową linię podziału pomiędzy dwoma częściami Korei i wkrótce komuniści zostali wyparci pod chińską granicę. Koreańska Republika Ludowo-Demokratyczna właściwie przestała istnieć.
Wówczas, w listopadzie 1950 roku, Chińska Republika Ludowa wysłała do Korei ponad 400-tysięczną armię "ochotników". Przyjęcie takiej formuły miało umożliwić zachowanie pozorów i pozwalało rządowi chińskiemu oświadczyć, że Chiny nie biorą udziału w tej wojnie. Mimo to Organizacja Narodów Zjednoczonych potępiła interwencje chińską. Wojska amerykańskie zostały zmuszone do odwrotu, zdesperowany generał Douglas MacArthur przedstawił w 1951 roku plan ataku nuklearnego na Chiny. Prezydent Harry Truman nie tylko nie zaakceptował tego pomysłu, ale co więcej, odwołał generała Douglasa MacArthura ze stanowiska głównodowodzącego.
Front ustabilizował się w okolicach Seulu. Żadna ze stron nie mogła uzyskać przewagi. Walki miały bardzo krwawy przebieg. Po dwóch latach w lipcu 1953 roku podpisano rozejm w Panmundżon. Było to możliwe dzięki zmianie sytuacji politycznej, zmarł właśnie Józef Stalin, a w Stanach Zjednoczonych prezydenturę objął Dwight Eisenhover.
Skutki konfliktu koreańskiego
Na mocy tego rozejmu wzdłuż 38 równoleżnika utworzono strefę demarkacyjną, rozdzielająca dwa państwa koreańskie. Do dzisiaj jest to najbardziej strzeżona granica na świecie. Na północ od niej nadal istnieje Koreańska Republika Ludowo-Demokratyczna, która pod rządami Kim Ir Sena, a następnie jego syna Kim Dzong Ila, stała się modelowym przykładem państwa totalitarnego.
Mimo, że mogło się wydawać, iż wojna koreańska to tylko lokalny konflikt, jej konsekwencje międzynarodowe były bardzo poważne :
- Wojna pociągnęła za sobą bardzo duża liczbę ofiar, samych żołnierzy amerykańskich zginęło ponad 30 tysięcy. Korea Południowa doliczyła się ok. 1 miliona zabitych i rannych. Po stronie Chin i Koreańskiej Republiki Ludowo-Demokratycznej szacunki mówią o pół milionie ofiar.
- Świat stanął na krawędzi konfliktu nuklearnego. Gdyby Amerykanie użyli broni atomowej Związek Radziecki mógłby odpowiedzieć tym samym.
- Nastąpiło zaostrzenie stosunków na linii Wschód - Zachód. Wojna koreańska znacznie nasiliła wyścig zbrojeń. Amerykanie uświadomili sobie konieczność zwiększenia armii, zredukowanej po II wojnie światowej. Trzykrotnie zwiększyli wydatki na cele militarne.
- Wojna koreańska, postrzegana przez kraje Zachodu jako etap zaplanowanej inwazji radzieckiej, wpłynęła na przyśpieszenie procesu integrowania się Stanów Zjednoczonych ze swoimi sojusznikami, wzrosło znaczenie Paktu Północnoatlantyckiego.
- Wzmocniona została pozycja Japonii na Dalekim Wschodzie. W czasie wojny stanowiła ona zaplecze gospodarcze dla sił amerykańskich, co korzystnie wpłynęło nie tylko na jej sytuację ekonomiczną, ale przede wszystkim umożliwiło podpisanie pokoju z państwami Zachodu i uzyskanie politycznej suwerenności.