Gospodarka materiałowa i maszynowa
Przedmiot gospodarki materiałowej - na przedmiot gospodarki materiałowej składają się takie zagadnienia:
Gospodarka surowcowa - pozyskanie i uszlachetnienie surowców o odpowiednich parametrach, zapewniających optymalna jakość produkcji
Gospodarka materiałowo - techniczna
Gospodarka energetyczna
Magazynowanie i gospodarka zapasami
Przepływ materiałów na drogach
Dostawca - odbiorca
Magazyn - produkcja
Kontrola zużycia
Efektywność wykorzystania surowców i materiałów
Wyróżniamy koszty:
Materiałowe, obejmujące wartość zużycia materiałów, surowców i usług materiałowych
Materialne - na które składają się koszty materiałowe powiększone o koszty amortyzacji
Strukturę wartości sprzedanego produktu (bez podatku VAT) można przedstawić według wzoru:
S= Ka+ Km+ W + Z
S - cena sprzedaży
Ka - koszty amortyzacji
Km - koszty materiałowe
W - koszty wynagrodzeń z narzutami
Z - zysk
Pozytywne tendencje zmian w strukturze wartości produkcji polega na:
Wzroście udziału kosztów amortyzacji, co stanowi wyraz substytucji pracy żywej pracą uprzedmiotowioną (mechanizacja, automatyzacja i robotyzacja produkcji)
Zmniejszanie się udziału kosztów materiałowych, co świadczy o bardziej efektywnym ich przerobie
Wzroście udziałów wynagrodzeń, co świadczy o większym zaangażowaniu w strukturze wartości wyrobu myśli technicznej i pracochłonności
Wartości udziału zysku, co świadczy o funkcjonalności i jakości
Główne kierunki zmian w gospodarce materiałowej;
Rozwój inżynierii materiałowej - to dziedzina nauki i techniki obejmująca badania wewnętrzne (atomu) struktury materiałów
W ramach tej dyscypliny prowadzi się celowe oddziaływanie na strukturę materiałów w celu uzyskania nowych materiałów o z góry założonych właściwościach
Zdaniem inżynierii materiałowej jest projektowanie nowych materiałów
Zmiany w strukturze wytworzonych materiałów. Zmniejsza się znaczenie surowców, które w XIX wieku odegrały ważną rolę w rozwoju przemysłu jak węgiel, ruda żelaza
Podstawowe pojęcia dotyczące obrotu dobrami:
Surowiec
Materiał - dobro częściowo przetworzone
Wyrób gotowy
Towar - dobro zakupione w celu sprzedaży
Półfabrykat - dobro częściowo przetworzone przeznaczone do dalszej obróbki
Zakup materiałów i surowców
Zakup (Zp) w dalszym okresie zalezy od:
Ilości zużycia w okresie (Zu)
Stanu początkowego (Sp)
Stanu końcowego (Sk)
Zakup określony jest wzorem: Zp= Zu+ Sk - Sp
Przykład:
Zużycie materiału X w roku 1999 wynosił 2.500 kg
Stan początkowy na dzień 1.01.1999 wynosił 500 kg
Przewidywany stan końcowy 400 kg
Zp= 2.500+400-500= 2.400 kg
Zapas jest funkcją czasu - zmniejsza się w drodze zużycia w danym okresie - zwiększa się na skutek dostaw
wielkość/ wartość
Zb - zapas bieżący
Zr - zapas rezerwowy
Zm - zapas maksymalny
Nz - norma zapasu
Cd - średni cykl dostaw
Mz - na ile starczy zapasu
Dwie przeciwne tendencje tworzenia zapasów
Maksymalizacja zapasów zapewnia
Ciągłość procesów produkcyjnych
Organizacja większych partii dostaw
Minimalizacja poziomu zapasów prowadzi do:
Zmniejszenia magazynów
Zmniejszenia zorganizowania nakładów finansowych
Kryteria podziału zapasów:
Fazy ruchu okrężnego środków obrotowych
Zapotrzebowanie - zapasy w magazynach
Produkcja w toku
Wyroby gotowe
Środki pieniężne
Europejska klasyfikacja działalności - klasyfikacja wyrobów i usług. Produkty dzielą się na następujące sekcje:
SEKCJA A - produkty rolnictwa, łowiectwa i leśnictwa
SEKCJA B - produktu rybołówstwa i rybactwa
SEKCJA C - produkty górnictwa i kopalnictwa
SEKCJA D - produkty przetwórstwa przemysłowego
SEKCJA E - energia elektryczna, gaz i woda
SEKCJA F - roboty budowlane
Podział zapasów według gospodarczej przydatności
Zapasy prawidłowe
Zapasy bieżące
Zapasy sezonowe
Zapasy rezerwy
Zapasy nieprawidłowe
Zapasy nadmierne
Zapasy zbędne
Podział zapasów według adresu przeznaczenia w procesie produkcji
Podział zapasów według form zakupu i źródeł dostaw
Podział zapasów według układu kalkulacyjnego
Materiały bezpośrednie
Materiały pośrednie
Nauka o organizacji - 06.11.2011
Strona 3 z 3
Zm
Nz
Cd
Zr
Zb
t
Zapas przeciętny
Zapas minimalny