SEMINARIUM IV
Mechanizmy zabijania drobnoustrojów przez komórki żerne.
Mechanizmy cytotoksyczności limfocytów.
Populacje i subpopulacje limfocytów.
Interferony.
Cytokiny i ich receptory.
Mechanizmy zabijania drobnoustrojów przez komórki żerne:
- Zewnątrzkomórkowe - degranulacja leukocytów (robaki)
- Wewnątrzkomórkowe - fagocytoza, degranulacja wewnątrzkomórkowa, mechanizmy tlenowe i beztlenowe
MECHANIZMY TLENOWE:
Oksydaza NADPH - aniorodnik ponadtlenkowy
Mieloperoksydazy - kwas podchlarawy chloroaminy
Peroksydazy - kwas podbromowy tlen singletowy i bromoaminy
Syntaza NO - dwutlenek azotu, peroksyazotyny
Pozatlenowe:
- Czynnik BIP (Czynnik bakteriobójczy zwiększający przepuszczalność)- Bakterie Gram-, wiązanie i neutralizacja LPS, zapobiega wystąpieniu wstrząsu septycznego, rekombinowane BPI -stosowane w leczeniu posocznicy;
- Katepsyna G - proteaza serynowa, głownie aktywna w stosunku do bakterii Gram+, niektórych Gram-, grzybów, uwrażliwia bakterie na lizozym
- Lizozym - w ziarnach neutrofilów, monocytów, makrofagów, osoczu krwi, łzach, wydzielinach śluzowo-surowiczych, muramidaza przecinająca wiązanie β1,4-glikozydowe peptydoglikanu bakterii,
bakterie Gram (+)
- Defensyny - kationowe peptydy, peptydowe antybiotyki
- Laktoferyna - Wiążę Fe niezbędne do życia bakterii;
Defensyny:
Mucowiscydoza- częste infekcje dróg oddechowych u dzieci. Genetycznie uwarunkowana, nieprawidłowa
budowa kanałów chlorkowych-> zaburzenia składu jonowego wydzieliny śluzowo-surowiczej ->
inaktywacja defensyn.
Cytotoksyczność:
- odpowiedź przeciwko patogenom wewnątrzkomórkowym(wirusom, mykoplazmom oraz niektórym bakteriom i pierwotniakom)
- niszczenie komórek nowotworowych
- niszczenie komórek przeszczepu allogenicznego
- niszczenie komórki organizmu - choroby autoimmunizacyjne
Limfocyty zdolne do cytotoksyczności:
- Limfocyty T CD8+ CTL ( Cytotoxic T lymphocytes)
- Limfocyty NK
- Limfocyty NKT
- Limfocyty T8γδ
Czy limfocyty T cytotoksyczne są zdolne do bezpośredniego zabicia bakterii??
Warunek wystąpienia reakcji cytotoksycznej: swoiste lub nieswoiste rozpoznanie komórki docelowej;
Naturalna cytotoksyczność komórek NK
Mechanizmy cytotoksyczności limfocytów:
Mechanizm związany z uwolnieniem zawartości cytoplazmatycznych ziaren cytolitycznych: perforyny, granzymy, białko TIA-1
GRANULIZYNA:
- Ziarna w CTL, po indukcji proliferacji
- Czas trwania efektu cytotoksycznego
- Synapsa immunologiczna lityczna (polaryzacja)
- Recyrkulacja CTL
Częściowa homologia ze składnikami C6, C7, C8, C9 dopełniacza;
Myszy ze zmutowanym genem dla perforyny mają upośledzoną odporność przeciwwirusową, są bardziej podatne na rozwój zjawisk autoimmunizacyjnych i nowotworów.
Granzym A - proteaza serynowa trawiąca białka jądrowe,
Granzym B - proteaza serynowa trawiąca kaspazy - INDUKCJA APOPTOZY
2) Reakcja cytotoksyczna zależna od receptorów dla cząsteczek z nadrodziny TNF
FasL (CD178, APO-1L) TRAIL
TNF LT-α
- Wewnątrzkomórkowa domena śmierci
- Ekspresja FasL na limfocytach CTL jest indukowana za pośrednictwem TCR
- Wrażliwość komórek docelowych na FasL zalezna od ekspresji na ich powierzchni receptorów Fas
CYTOTOKSYCZNOŚĆ ZALEŻNA OD PRZECIWCIAŁ - ADCC
(antibody dependent cellular cytotoxycity)
Przeciwciała + Komorki efektorowe:
_ NK
_Makrofagi
_Monocyty
_Limfocyty T komórki K
_Neutrofile
_Eozynofile
_Trombocyty
CYTOKINY:
- INTERLEUKINY
- CHEMOKINY
- CZYNNIKI KRWIOTWÓRCZE
- NADGODZINA TNF
- INTERFERONY
- INNE