Główny układ zgodności tkankowej -MHC

 ang. Major Histocompatibility Complex

 antygeny odpowiedzialne za odrzucanie przeszczepu

allogenicznego -Ag transplantacyjne = Ag zgodności

tkankowej

 Glikoproteiny

 Kilka klas: I, II, III

 Kodowane przez najbardziej polimorficzne z genów

Czy tylko cząsteczki MHC wpływają na odrzucanie przeszczepów?

Jaka jest funkcja cząsteczek MHC ?

Pełnią bardzo istotną dla działania układu

immunologicznego rolę, mianowicie biorą udział w

prezentacji antygnów komórkom układu

odporonościowego:

MHCI limfocytom Tc (CD8+)

MHCII limfocytom Th (CD4+)

Restrykcja MHC

Główny układ zgodności tkankowej człowieka -

HLA (ang. human leukocyte antigens

Domena immunoglobulinowa -

Nadrodzina genów immunoglobulinopodobnych

• receptory limfocytów T

• niektóre receptory komórek NK,

• cząsteczki MHC,

• CD3γ, δ, ε,

• CD4 i CD8,

• CD2 (LFA-2),

• cząsteczki adhezyjne:

ICAM-, ICAM-2 i N-CAM

• receptory dla fragmentu Fc Ig

 Jedna cząsteczka MHC może zaprezentować kilka tysięcy różnych

peptydów, posiadających te same aminokwasy kotwiczące

Prezentacja antygenów z udziałem MHC I

• Dotyczy białek wewnątrzkomórkowych: własnych, wirusowych,

bakterii wewnątrzkomórkowych tzw. antygenów endogennych

• Przez niemal wszystkie komórki Limfocytom T CD8+

Proteasom, ubikwitynacja białek

IFN-γ --> immunoproteasom

Komórka zakażona wirusem -prezentacja antygenów

wirusowych na powierzchni, w połaczeniu z MHCI

Prezentacja antygenów z udziałem MHC II

• Dotyczy białek zewnątrzkomórkowych: bakterii, fragmentów

komórek apoptotycznych, nekrotycznych, tzw. antygenów

egzogennych

• Przez komórki dendrytyczne, makrofagi, limfocyty B

Limfocytom T CD4+

Zasadnicze etapy :

• endocytoza antygenów

• proteoliza

• związanie powstałych peptydów przez cząsteczki MHC II,

• egzocytoza i prezentacja antygenów związanych z

cząsteczkami MHC klasy II w błonie komórkowej

Prezentacja antygenów z udziałem MHC II

Prezentacja antygenów przez 4 typy cząsteczek prezentujących

CD1:

• prezentują Ag fosfo i

glikolipidowe

•niepolimorficzne

• mają obszerne, hydrofobowe

rowki

• CD1a, b, c -na APC

• C1d -na innych komórkach

Prezentacja krzyżowa

Zdolność do prezentacji antygenów egzogennych w kontekście MHCI

Komórki prezentujące antygen- APC-antigen presenting Wells

Sama prezentacja antygenu nie wystarcza do pobudzenia

odpowiedzi immunologicznej...

TOLERANCJAANERGIA

POBUDZENIE

ODPOWIEDZI

IMMUNOLOGICZNEJ

Potrzebny jest drugi sygnał, tzw. Kostymulacja:

Prezentacja antygenów w grudce limfatycznej -

Rozwój odpowiedzi humoralnej

Czy łatwiej zwalczyć infekcję, którą zarażamy się od osoby obcej

czy od blisko spokrewnionej?

Heterozygota pod względem MHC -lepsza odpowiedź na Ag

drobnoustrojów, większa szansa przeżycia

(HIV, HBV)

Wiele mechanizmów podtrzymujących różnorodność MHC:

• choroby zakaźne

• samoistne poronienia

Niestety wirusy i bakterie też odpowiadają na ten polimorfizm

wzmożoymi mutacjami - EBV na Nowj Gwinei, HLA-A11

Identyfikacja HLA

 Typowanie serologiczne (badane są limf. surowicą osób

uczulonych)

 Typowanie komórkowe (zdolność MHC kl. II do stymulacji

proliferacji limf.)

 Typowanie genetyczne (analiza polimorfizmu na poziomie

DNA)

---