GIMNASTYKA KOREKCYJNA I WYRÓWNAWCZA
Narastające tempo zmian zachodzących w środowisku człowieka odbija się na nim w sposób niekorzystny. Człowiek w swych mechanizmach adaptacyjnych często nie nadąża za dynamizmem zmian cywilizacyjnych. Efektem są różne schorzenia narządu ruchu oraz wady postawy i budowy ciała. Prawidłowa postawa ciała każdego człowieka jest gwarantem jego zdrowia, sprawności fizycznej i zdolności do wykonywania wszelkiej pracy. Troska i dbałość o poprawną postawę ciała dzieci i młodzieży, jej należyte kształtowanie, minimalizowanie przyczyn i zapobieganie powstawania wad, powinno stać się nadrzędnym zadaniem dla rodziców dziecka, wychowawców i nauczycieli. Znaczny odsetek dzieci i młodzieży z wadami postawy ciała przekonuje o potrzebie wdrażania i podtrzymywania działań profilaktyczno-korekcyjnych dla uczniów I etapu kształcenia.
Gimnastyka korekcyjna jest częścią wychowania fizycznego i obowiązują w niej zasady metodyki wychowania fizycznego ale jednocześnie gimnastyka korekcyjna jest specyficzną formą ćwiczeń fizycznych, w których ruch został w pewnej mierze podporządkowany celom terapeutycznym. Stosowane tu ćwiczenia mają doprowadzić przede wszystkim do korekcji postawy ciała. To powoduje, że specyficzne są również zasady i metody stosowane w gimnastyce korekcyjnej.
Postawą ciała nazywamy sposób trzymania się człowieka w swobodnej pozycji stojącej, uwarunkowany podłożem morfologicznym i funkcjonalnym oraz odpowiednim nawykiem ruchowym i jest ona cechą charakterystyczną dla każdego osobnika. Niestety w coraz większej populacji społeczeństwa stwierdza się odchylenia od ogólnie przyjętej normy w budowie narządów ruchu. Inaczej mówiąc coraz więcej osób ma wadę postawy.
Przyczyny powstawania wad postawy można podzielić najprościej na zewnątrz
i wewnątrzpochodne. Do pierwszej grupy zaliczyć można wszelkie choroby, predyspozycje genetyczne i wrodzone, natomiast do czynników zewnątrzpochodnych: nieprawidłowe warunki środowiskowe i bytowe, a w szczególności: prowadzenie coraz częściej siedzącego trybu życia, zmniejszenie zainteresowania sportem na rzecz komputerów i telewizji, złe odżywianie. I tak, jak na pierwszą grupę czynników oddziaływujących na nas i dzieci nie mamy za bardzo wpływu, tak sposób odżywiania czy spędzania i planowania swojego czasu wolnego możemy zmienić.
Do najczęściej spotykanych wad postawy należą:
plecy okrągłe - to nadmierne uwypuklenie fizjologicznej krzywizny piersiowej (hiperkifoza piersiowa). Charakterystyczne dla tej wady jest garbienie się, wysuwanie głowy i barków do przodu, co powoduje odstawanie łopatek, klatka piersiowa jest spłaszczona, zapadnięta, mięśnie piersiowe przykurczone, a mięśnie grzbietu rozciągnięte. Zmiany te ograniczają ruchomość klatki piersiowej oraz pracę układu oddechowego i krążenia. Często przyczyną tej wady mogą być: zmęczenie dziecka, osłabienie po chorobie, słaby wzrok, nadmierna wysokość ciała w stosunku do ciężaru itp.;
plecy wklęsłe - to nadmierne uwypuklenie fizjologicznej krzywizny lędźwiowej (hiperlordoza lędźwiowa). Charakterystyczne dla tej wady jest znaczne wygięcie lordozy lędźwiowej do przodu, brzuch wypięty, przykurczone nadmiernie mięśnie: biodrowo - lędźwiowy, prostownik grzbietu odcinka lędźwiowego i towarzyszące, a rozciągnięte i osłabione mięśnie brzucha i pośladkowe;
plecy okrągło - wklęsłe - to połączenie obu wyżej omówionych wad. Obie krzywizny kręgosłupa, zarówno kifoza piersiowa jak i lordoza lędźwiowa, są nadmiernie uwypuklone. Objawy zewnętrzne to okrągłe plecy i wypięty brzuch;
plecy płaskie - charakteryzują się spłaszczeniem obu krzywizn - kifozy piersiowej i lordozy lędźwiowej. Wadę tę spotyka się najczęściej u dzieci astenicznych, wątłych, słabo umięśnionych;
skoliozy (boczne skrzywienia kręgosłupa) - charakteryzują się odchyleniami osi anatomicznej (wyrostki kolczyste) od osi mechanicznej w trzech płaszczyznach: czołowej, strzałkowej i poprzecznej. Skoliozy są chorobą ogólnoustrojową, powodują szereg zmian wtórnych w układzie narządów ruchu, oddychania oraz krążenia. Towarzyszą im też zmiany biochemiczne będące odbiciem zaburzeń metabolizmu substancji podstawowej tkanki łącznej, chrząstek i kości. Nauczycieli gimnastyki korekcyjnej obowiązuje zasada korygowania skolioz I° (do 30°) i II° (do 60°). Pozostałe skoliozy kwalifikuje się do rehabilitacji poza szkołą. Wczesnymi objawami, łatwymi do zaobserwowania, które powinny zaniepokoić każdego rodzica są: asymetria barków, asymetria ułożenia łopatek, asymetria kątów tułowiowo - ramiennych (trójkątów talii), wystawanie biodra. Objawy późniejsze to zmniejszenie ruchomości kręgosłupa, zmniejszenie ruchomości klatki piersiowej, pozorne, czynnościowe skrócenie kończyny dolnej (występujące po stronie wklęsłości wygięcia), garb żebrowy (deformacja klatki piersiowej), asymetryczne fałdy mięśniowe po obu stronach kręgosłupa (widoczne w skłonie), niewydolność krążeniowo - oddechowa.
deformacje klatki piersiowej: klatka piersiowa kurza - mostek nadmiernie wysunięty do przodu, od 4 do 8 żebra zaznacza się wyraźna wklęsłośći klatka piersiowa lejkowata, szewska - deformacja, przemieszczenie się ku dołowi dolnej części mostka i przylegających odcinków żeber, na skutek osłabienia mięśni grzbietu, wysunięcia barków do przodu, spłaszczenia klatki piersiowej i zwiotczenia mięśni brzucha występują przy oddychaniu paradoksalne ruchy klatki piersiowej
wady kończyn dolnych: kolana koślawe (wyraźne jest wygięcie kończyn w stawie kolanowym do wewnątrz), kolana szpotawe (wygięcie w stawie kolanowym na zewnątrz), stopa koślawa, stopa płaska, stopa wydrążona, stopa szpotawa, paluch koślawy. Z punktu widzenia rehabilitacji oprócz wad postawy wyróżnia się również błędy postawy, przez które rozumie się wszystkie odchylenia od normy którym nie towarzyszą zmiany ukształtowania kręgosłupa (np. deformacje klatki piersiowej, asymetryczne ustawienie łopatek, barków, płaskostopie lub koślawość kończyn). Zarówno jednak wady jak i błędy postawy mogą spowodować u dzieci szybsze męczenie się w postawie stojącej lub w czasie dłuższego marszu, a nawet zmniejszyć sprawność ruchową dziecka. Dodać trzeba też, że nie wyrównane wady, w późniejszym okresie życia, mogą stać się podłożem wcześniejszych zwyrodnień w stawach, przyczyną bólu kręgosłupa i kończyn, zmniejszenia wydolności układu ruchowego, oddechowego a nawet układu krążenia. Dlatego bardzo istotną rzeczą jest wczesna diagnoza, leczenie i profilaktyka w zakresie wad i schorzeń narządów ruchu. Ogromne znaczenie w tym zakresie ma do spełnienia gimnastyka korekcyjna w szkołach i przedszkolach. Obejmując swym zasięgiem dzieci i młodzież, daje nadzieję na sprawnych i zdrowych dorosłych w przyszłości.
Głównymi zadaniami gimnastyki korekcyjnej są:
profilaktyka (zapobieganie powstawaniu wad),
kompensacja (ich wyrównywanie)
korekcja (poprawa, zminimalizowanie wad).
Aby zadania i cele zostały zrealizowane musi upłynąć niekiedy sporo czasu, bo korekcja wad jest procesem długotrwałym i rozciągniętym w czasie. Efekty i postępy korekcyjno - kompensacyjne, są dla dziecka najczęściej mało widoczne, samo zaś wykonywanie ciągle tych samych ćwiczeń nudne, żmudne i monotonne.
Gimnastykę korekcyjną, dzieci w szkole, najczęściej kojarzą z materacami, woreczkami, drabinkami i kocykami, brakiem swobody i dowolności w działaniu, powolnym wykonywaniu niewiele różniących się ćwiczeń. A specjaliści z zakresu medycyny i wychowania fizycznego zgodnie dodają: „najlepsze rezultaty przynosi tylko systematyczne uprawianie ćwiczeń; każde z ćwiczeń należy powtórzyć kilka razy, zależnie od jego charakteru; trudne: 2-4 razy, łatwe: 8-10 razy”. Jak widać korekcyjna to prawie jak wielki obowiązek, czyli coś co niestety nie należy do przyjemności i nawet jeśli wykonanie go jest konieczne i naprawdę uzasadnione to trudno to czasami wytłumaczyć dziecku w wieku przedszkolnym czy wczesnoszkolnym. A wiek ten, jak wszyscy wiemy, charakteryzuje się na ogół dużym potencjałem ruchowym (który tylko czeka na możliwość ujścia z „wnętrza” dziecka) i małą jeszcze zdolnością koncentracji, która jest tak potrzebna podczas wykonywania ćwiczeń korekcyjnych. Do tego mała motywacja potrafi zniechęcić ucznia zanim porządnie zacznie się gimnastykować.
Co zrobić, żeby gimnastyka korekcyjna była kojarzona z czymś przyjemnym, na którą chętnie chodziłyby małe dzieci?
Oto kilka propozycji:
1. Bądźmy uśmiechnięci i otwarci w stosunku do dzieci. Owszem
utrzymujmy dyscyplinę, wymagajmy dokładności wykonywania zadań
i przestrzegania zasad bezpieczeństwa, koleżeńskości, higieny. Ale miejmy też czas na
pochwałę, krótką indywidualną rozmowę z dzieckiem. Pokażmy mu, że zależy nam na
nim i jego zdrowiu. Nawiązanie nawet cienkiej nici przyjaźni pomoże nam
zrealizować zaplanowany cel, a i przyjemniej będzie na lekcjach. Byłoby super gdyby
prowadzący mógł ćwiczyć razem z dziećmi, stając się w ten sposób ich partnerem.
2. Ideałem byłoby gdyby do ćwiczeń korekcyjnych dziecko mogło przystępować
wypoczęte.
3. Zajęcia dla wieku przedszkolnego prowadzone powinny być trochę krócej (a później
powtarzane jeszcze w domu przez rodziców). Same ćwiczenia, w czasie zajęć, często
zmieniajmy, przeprowadzajmy w innych formach, inną metodą lub z użyciem innego
przyboru. Każde z zajęć powinno zawierać coś nowego ale i coś już znanego (aby móc
się do tego odwołać czy udoskonalić precyzję ruchu)
4. Prowadźmy zajęcia głównie metodą zabawową. Dominacja zabaw i gier ruchowych
bardzo uatrakcyjnia lekcję poprzez:
Zwiększenie motywacji do ćwiczeń,
Od stresowanie dziecka przez wprowadzenie często spontanicznych zachowań
Pobudzenie wyobraźni dziecka,
Pozostawienie swobody działania,
Prostotę ruchów,
Możliwość sprawdzenia się i porównania z rówieśnikami.
Metoda zabawowo-naśladowcza polega na naśladowaniu zademonstrowanych,
obserwowanych, widzianych lub wyobrażanych wzorów ruchowych, co bardzo odpowiada psychoruchowym właściwościom okresu dziecięcego. Dziecko ilustruje ruchem, znane mu z oświadczenia, proste czynności ludzi i zwierząt, pracę maszyn oraz zjawiska przyrody.
Zasadniczym warunkiem prawidłowego wykonania ruchu jest istnienie jego obrazu
w świadomości dziecka. A osiągnięcie zamierzonego celu w zajęciach prowadzonych tą
metodą zależy w dużym stopniu od przyjęcia poprawnej pozycji wyjściowej.
Zabawa ruchowa to prosta, nieskomplikowana forma ruchu oparta na podstawowych
ruchach motorycznych człowieka, jak: chód, bieg, skok, czworakowanie, pełzanie czy
rzucanie. Przepisy w zabawie są proste i nieskomplikowane a rywalizacja - indywidualna.
Wszystkie te elementy odpowiadają poziomowi psychiki dziecka na tym etapie rozwoju.
Dzięki odpowiednio dobranym zabawom naśladowczym i ruchowym na gimnastyce
korekcyjnej możemy nie tylko rozwijać motorykę naszych podopiecznych, ale także
wzmacniać mięśnie, kształtować równowagę, odruch samo korekcji i samokontroli. Poza tym gry i zabawy niosą ze sobą olbrzymie możliwości oddziaływań wychowawczych. Podczas zajęć uczniowie uczą się wytrwałości, odpowiadać za swoje zachowania, godzić się z porażkami cieszyć zwycięstwem. Dzieci podczas zajęć, gdzie tradycyjne ćwiczenia
przeplatamy prostymi zabawami lub ćwiczeniami przeprowadzonymi formą zabawowo -
naśladowczą, wykonują setki powtórzeń konkretnego ruchu, nie zdając sobie nawet sprawy z ogromu wykonanej pracy. A tymczasem na lekcjach jest wiele radości, śmiechu, po prostu zabawy.
Dobierając zabawy na zajęcia gimnastyki korekcyjnej musimy pamiętać o pewnych zasadach. Mianowicie nie stosujemy zabaw i gier skocznych, z przewrotami i przerzutami. Natomiast każda z nich powinna spełniać następujące warunki:
1. Kształtować odruch poprawnej postawy,
2. Oddziaływać na poszczególne grupy mięśniowe (rozciągać mięsnie przykurczone,
wzmacniać mięśnie osłabione przy zachowaniu odpowiedniego układu ramion, głowy,
miednicy itp.),
3. Stwarzać możliwości utrzymania skorygowanej pozycji w trakcie trwania zabawy,
4. Sprzyjać odciążaniu kręgosłupa od ucisku osiowego.
Bez względu na stosowaną metodę, warto pamiętać, że przerobione ćwiczenia należy powtarzać. Powtarzanie pozwala na to, że z czasem ćwiczenia stają się coraz łatwiejsze, zwiększa się tym samym zaufanie dziecka do samego siebie, a przez to wzrasta motywacja do uczenia się nowych ćwiczeń.
Ogromnym sukcesem byłoby gdyby do ćwiczeń udało się nam włączyć również rodziców dzieci. Dzieje się to podczas tzw. zajęć lub lekcji otwartych. Zajęcia te mogą mieć charakter instruktażowy (zawierają ćwiczenia zalecane do domu) lub prezentują postępy dzieci, ich wzrastającą sprawność, wytrzymałość i umiejętności korygowania postawy. Zajęcia mogą mieć również charakter mieszany. Rodzice biorą wówczas czynny udział w ćwiczeniach: podczas asekuracji, sędziowania itp. Wytwarza się wtedy atmosfera wspólnego działania, która jest niezbędna przy każdej długofalowej pracy. Czynny charakter udziału rodziców w zajęciach nie tylko w większym stopniu angażuje ich emocjonalnie, ale i uczy lepiej rozumieć i wykonywać ćwiczenia z własnym dzieckiem.
Uwagi i wskazówki do prowadzenia zajęć z gimnastyki korekcyjnej:
Prowadzącego obowiązują ogólne zasady i formy zajęć, terminologia i metodyka nauczania. W doborze zestawu ćwiczeń należy uwzględnić wiek i liczbę ćwiczących, ilość powtórzeń, długość i wytrzymałość w ćwiczeniach statycznych, zróżnicowanie obciążenia, przerwy na odpoczynek oraz ćwiczenia oddechowe między wysiłkami i w czasie ich trwania. W przypadku prowadzenia zajęć z małymi dziećmi, stosujemy pozycje izolowane jak siad prosty, skrzyżny, skulny, klęk, leżenie przodem lub tyłem. Jednostka lekcyjna winna trwać 30 do 40 minut w zależności od możliwości psychofizycznych ćwiczących oraz warunków, w jakich gimnastyka jest prowadzona. Pomiędzy jedną a drugą lekcją w tej samej grupie, musi nastąpić co najmniej dwudniowa przerwa.
Z uwagi na występujące kłopoty w prawidłowym opanowaniu szeregu ćwiczeń trudnych konieczne jest systematyczne i wielostronne ich powtarzanie, co z kolei wywołuje u dzieci objawy zmęczenia. Aby temu zapobiec, należy urozmaicać poprzez wprowadzenie różnych pozycji, przyrządów, przyborów, stosowanie odpowiedniej terminologii i ćwiczeń oddechowych. Zadaniem prowadzącego lekcję gimnastyki korekcyjnej jest zastosowanie odpowiedniej ilości ćwiczeń skutecznie zapobiegających i najbardziej typowym wadom postawy ćwiczących.
Nie znaczy to jednak, że na każdej lekcji muszą wystąpić ćwiczenia na wszystkich przyrządach i ze wszystkimi przyborami. Podane zestawy zawierają dużą ilość ćwiczeń, z których nauczyciel może sobie dobrać ćwiczenie najbardziej odpowiadające jego i grupie i zawierające 2-3 ćwiczenia przy drabinkach, l - 2 ćwiczenia z piłkami lekarskimi, l a na drugiej lekcji 3-5 ćwiczeń z hantlami i 2 - 3 ćwiczenia na ławeczkach skośnie ustawionych.
Oprócz wyżej proponowanych zestawów na każdej lekcji należy stosować l ćwiczenia wyprostne na kocykach, oddechowe, szczególnie pomiędzy wysiłkami l i w części końcowej lekcji. Należy pamiętać o ćwiczeniach przepony, ponieważ jest to najważniejszy mięsień oddechowy. W czasie prowadzenia zajęć gimnastyki korekcyjnej nie poleca się stosowanie ćwiczeń asymetrycznych, długotrwałych zwisów, forsownych biegów i skoków i ćwiczeń z dużym obciążeniem oraz gier zespołowych i zabaw, w których występują i wyżej wymienione elementy. Właściwie dobrane zestawy ćwiczeń, prowadzone w zabawowej formie, dzieci mogą wykonywać nie tylko na zajęciach zorganizowanych, ale również w domu, pod okiem rodziców. Dobrze zorganizowany proces pedagogizacji rodziców w dziedzinie korekty, profilaktyki i przeciwdziałania wadom postawy, to już połowa sukcesu. A my organizując sobie zajęcia pamiętajmy przede wszystkim o dziecku. Dobierajmy takie metody i formy aby zaspakajały chociaż w części potrzeby naszych podopiecznych, były dostosowane do ich możliwości i oczekiwań. I oby sala z gimnastyki korekcyjnej nie była już salą tortur, ale miejscem zabaw i radości połączonej z „odrobiną” wysiłku fizycznego.
Gimnastyka wyrównawcza to ćwiczenia indywidualne lub zespołowe stosowane u dzieci i młodzieży z wadami postawy. Kompensacja to funkcja wyrównawcza przeciwdziałająca nieutrwalonym jeszcze odchyleniom od stanu prawidłowego, odchylenia te mają charakter zmian czynnościowych. Jest zorganizowany system bodźców dopełniających oraz anty bodźców mających zrównoważyć ślepe działanie zbyt daleko posuniętej adaptacji. Jest to działanie profilaktyczne.
Program usprawniania w przypadkach wad postawy powinien być oparty na dokładnej analizie mechanizmu wady postawy. Sprawdzamy zakres ruchów we wszystkich stawach kończyn i tułowia, oceniamy stopień elastyczności i siły mięśni oraz sprawność narządu oddechowego oraz krążenia. Badanie wstępne powinno wykazać, czy wada postawy ma charakter czynnościowy, pewne zmiany utrwalone, jak przykurcze mięśni i stawów, co wymaga gimnastyki leczniczej i wyrównawczej.
Do podstawowych ćwiczeń stosowanych w przypadkach wad postawy zaliczamy:
ćwiczenia oddechowe,
ćwiczenia mięśni grzbietu i pośladków,
ćwiczenia mięśni brzucha,
ćwiczenia korygujące ustawienia miednicy,
ćwiczenia antygrawitacyjne,
ćwiczenia poczucia dobrej postawy.
Prawidłowa czynność narządu oddechowego ma duży wpływ na kształtowanie się postawy. Upośledzona czynność oddychania może doprowadzić do nieprawidłowego rozwoju, a nawet deformacji klatki piersiowej. W przypadkach wady postawy przeważnie stwierdza się wąską klatkę piersiową, barki uniesione i wysunięte do przodu, plecy okrągłe. Ćwiczenia oddechowe mają na celu wzmocnienie siły mięśni oddechowych oraz zwiększenie ruchomości klatki piersiowej.
Bezpośredni wpływ na postawę mają: mięśnie grzbietu, brzucha i pośladków. W przypadkach wad postawy bardzo często osłabione są te mięśnie.
W przypadkach wad postawy przeważnie występuje osłabienie mm. brzucha co charakteryzuje się wystającym brzuchem przed klatką piersiową oraz stwierdza się zwiększoną lordozę w odcinku lędźwiowym kręgosłupa. Czynne prostowanie, wyciąganie kręgosłupa uzyskuje się przez ćwiczenia antygrawitacyjne. Zasadniczy wpływ na postawę ma ustawienie miednicy, a zwłaszcza zachowanie się kąta przednio-tylnego uwarunkowanego przede wszystkim do sprawności mm. brzucha, grzbietu i pośladków.
W usprawnianiu osób z wadą, podstawowe znaczenie ma zapoznanie pacjenta z jego wadą i uzyskanie jego ścisłej współpracy. Pacjentowi należy wytłumaczyć na czym polega jego wada postawy. W tym celu przeprowadza się przed lustrem wspólnie z pacjentem analizę jego postawy i wad. Następnie uczy się go, także przed lustrem czynnej korekcji postawy oraz utrzymania dobrej postawy przy siedzeniu, staniu i podczas chodu. Poza ćwiczeniami wyżej wymienionymi również należy prowadzić ćwiczenia pozostałych mięśni narządów ruchu. Dobra postawa zależy od właściwego działania całego układu mięśniowego. Ćwiczenia kształtujące mięśnie należy przeplatać ćwiczeniami oddechowymi oraz przerwami. W ramach gimnastyki wyrównawczej przy wadach postawy trzeba przeprowadzać ćwiczenia kończyn dolnych i stóp. Kształtowanie się stóp zależy od sposobu chodzenia i od ogólnej sprawności pacjenta. Chód powinien być lekki i elastyczny, bez napinania mięśni. Dlatego przy prowadzeniu ćwiczeń w przypadkach stóp płaskich wskazane są ćwiczenia ogólne usprawniające, kształtujące, dużo ćwiczeń rytmicznych z podskokami, biegami, przysiadami, jak i ćwiczenia rozluźniające.
Gimnastyka wyrównawcza to zasób i rodzaj ćwiczeń, które mają wyrównać, skompensować pewien niedobór ruchowy zarówno pod względem ilościowym, jak i jakościowym, np. jak u dzieci szkolnych ćwiczenia śródlekcyjne, u pracowników umysłowych i fizycznych ćwiczenia podczas pracy. Gimnastyka wyrównawcza ma działanie profilaktyczne. Natomiast gimnastyka korekcyjna obejmuje ćwiczenia, które mają naprawić lub poprawić coś, co zostało mniej lub bardziej uszkodzone, np. usunąć wady postawy, wady zgryzu, wady mowy. Gimnastyka ta ma więc charakter leczniczy. Gimnastyka w stosunku do chorego spełnia podwójne zadanie:
leczy i usprawnia,
uczy pacjenta wykonywania ruchów i czynności, przywracając mu tą drogą sprawność fizyczną.
Wyniki postępowania usprawniającego wtedy będą najlepsze, gdy w prowadzeniu ćwiczeń leczniczych uwzględni się powyższe dwa aspekty. Właściwe postępowanie usprawniające zależy od przygotowania i kwalifikacji osoby prowadzącej ćwiczenia, od kinezyterapeuty.
Podsumowując należy jeszcze wspomnieć o tym jakie są cele kształcenia i wychowania w zakresie gimnastyki korekcyjno - kompensacyjnej :
Wykształcenie nawyku poprawnej postawy ciała.
Uświadomienie dziecku i rodzicom występowania wady oraz związanych z nią wszelkich następstw.
Wyrobienie umiejętności „odczuwania” własnego ciała, tzn. uzyskanie równowagi między podświadomością a napięciem mięśniowym.
Zniwelowanie dotychczasowego nawyku i zastąpienie go nawykiem prawidłowym.
Wyrobienie wytrzymałości posturalnej, czyli zdolności do długotrwałego utrzymania skorygowanej postawy.
Utrwalenie nawyku prawidłowej postawy w różnych sytuacjach życiowych (stopy równomiernie obciążone).
Przeciwdziałanie pogłębiania się zaburzeń statyki ciała i utrwalenie właściwej postawy poprzez odpowiednie jej korygowanie.
Zwiększenie wydolności organizmu i ogólnej sprawności dziecka poprzez poprawienie zaburzeń w rozwoju jego motoryczności.
Poprawienie pracy układów: krążeniowego, oddechowego i narządów ruchu.
Uzyskanie pełnego zakresu ruchomości w stawach poprzez wydłużenie, skrócenie bądź wzmocnienie właściwych grup mięśniowych.
Wady postawy u dzieci i młodzieży to wielki zdrowotny i społeczny problem, który mimo swojej doniosłości nie został w pełni rozwiązany w szkole ani poza nią.
Z badań wynika, że co drugi uczeń wymaga indywidualnego potraktowania w czasie zajęć wychowania fizycznego ze względu na odchylenia od normy w rozwoju fizycznym.
Przejście ze swobodnego, indywidualnie przez dziecko regulowanego zapotrzebowania na ruch i odpoczynek, w narzucony kilkugodzinny system przebywania w szkole w pozycji siedzącej stwarza szczególne zagrożenie dla prawidłowej postawy ciała.
Drugim krytycznym okresem jest skok pokwitaniowy. Jednocześnie jest to ostatnia szansa na wyrównanie istniejących odchyleń.
W celu zapobiegania należy również wyeliminować wszelkie czynniki mogące spowodować lub utrwalić zaburzenia lub wady postawy - zapewnić dziecku - także w domu - odpowiednie, z punktu widzenia zdrowia, warunki pracy, pracy i wypoczynku po zajęciach szkolnych.