Niwelatory precyzyjne
Wszystkie niwelatory precyzyjne muszą posiadać następujące parametry:
a) powiększenie lunety rzędu 40-sto krotnego
b) przewagę libeli niwelacyjnej rzędu 10-ciu sekund
c) płytkę płasko równoległościenną sprzężoną ze śrubą, na której umieszczono podział, służącą do przesunięcia obrazu z łaty na krzyż
d) rozdwojony krzyż nitek
Akcesoria do niwelacji precyzyjnej:
a) komplet łat inwarowych składających się z:
- obudowy (drewniana skrzynka z opisem)
- stopki stalowej
- taśmy inwarowej z interwałem zamocowanej na sprężynie
- ostrogi, czyli pierścienia ograniczającego ustawienie łaty centrycznie na klinie (ostroga musi być zdejmowana jeżeli łata ustawiana jest na reperze)
- libeli pudełkowej
Łatę przytrzymuje się w pionie przy pomocy podpórek.
b) kliny niwelacyjne składające się z: trzpienia, szerokiego pierścienia, kabłąku i tulei nakładanej zawsze przy wbijaniu klina (niwelacji precyzyjnej nie wolno wykonywać na tzw. żabkach niwelacyjnych)
c) termometry termistorowe, które mierzą temperaturę taśmy inwarowej
d) statyw, którego nogi nie mogą być składane
Charakterystyka niektórych niwelatorów precyzyjnych:
Niwelator libelowy Ni 004:
Parametry:
- powiększenie lunety 44-sto krotne
- przewaga libeli niwelacyjnej: 10 sekund
- zalecana długość celowych do 27 metrów
- dokładność +0,4mm na 1km podwójnej niwelacji
Budowa:
- spodarka z trzema śrubami ustawczymi
- śruba zaciskowa
- śruba do ruchu leniwego
- dwie libele o przewadze 2' ustawionych na krzyż do ustawiania instrumentu
- śruba do ustawiania libeli niwelacyjnej do górowania
- śruba ogniskująca
- śruba połączona z płytką płasko równoległoącienną, która służy do ustawienia kreski taśmy w klin krzyża
Wady i zalety:
- może pracować w warunkach wibracji terenu
- utrzymuje dokładność
- reaguje na temperaturę
Niwelator ten ze względu na swoje parametry jest wykorzystywany głównie przy ustawianiu maszyn na terenie zakładów przemysłowych lub kontroli ich ustawienia.
Niwelator libelowy N3:
Parametry:
- powiększenie lunety 42 krotne
- przewaga libeli niwelacyjnej: 10''
- błąd pomiaru: 0,2mm na 1km niwelacji podwójnej
Jego zaletą jest wyeliminowanie wpływu temperatury gdyż przestrzenie puste w tym niwelatorze wypełnione są gazami.
Niwelator samopoziomujący KONi 007 (późniejsza jego nazwa to Ni 007):
Cechą charakterystyczną tego niwelatora jest peryskopowa luneta (okular niżej umieszczony od obiektywu).
Parametry:
- powiększenie lunety 31,5 krotne
- libela pudełkowa o przewadze 8'
- dokładność: +0,7mm na 1km (w rzeczywistości wynosi ona +0,5mm)
- maksymalna celowa 23m
Zalety i wady:
- bardzo dobra dokładność
- może być używany jako niwelator techniczny (posiada koło poziome i pokrętło blokujące śrubę płytki płasko równoległościennej)
- szybka niwelacja
- nie reaguje na temperaturę
- możliwość rektyfikacji w warunkach polowych
- uciążliwe choć możliwe odczyty w przypadku drgań podłoża
Niwelator samopoziomujący Ni 002:
Parametry:
- powiększenie 40-sto krotne (istnieje możliwość wymiana okularu na powiększenie 50-cio krotne)
- dokładność: +0,2mm na 1km podwójnej niwelacji
- maksymalna długość celowej: 25m
Innowacje w budowie:
- spodarka wyjmowana
- brak śruby zaciskowej
- podwójne śruby: leniwe, ostrości i płytki płasko równoległościennej
- obrotowy okular
- pokrętło, które przekręca oś celową o 180o (wykonuje się dwa odczyty)
Zalety i wady:
- najwyższa dokładność
- szybka niwelacja
- nie reaguje na temperaturę
- w przypadku wibracji podłoża nie można dokonać odczytów z łaty
Niwelator samopoziomujący RENI 002:
Różnice z niwelatorem Ni 002:
- klawiatura rejestratora służąca zapamiętywaniu odczytów
- gniazdka rejestratora i do zasilania