ILOŚCIOWE ZABURZENIA W UKŁADZIE BIAŁOKRWINKOWYM
KRWINKI BIAŁE:
1. Granulocyty obojętnochłonne ( neutrofile ) - 45-75%
2. Granulocyty kwasochłonne ( eozynofile ) - 0-7%
3. Granulocyty zasadochłonne ( bazofile ) - 0-2%
4. Limfocyty-l 5-45%
5. Monocyty-4-10%
PRAWIDŁOWA LEUKOCYTOZA 3.5 - 10.0 tyś/mikrolitr
Leukopenia - poniżej 3.5 tyś/mikrolitr Leukocytoza - powyżej 10.0 tyś/mikrolitr
HEMOGRAM - rozkład jakościowy leukocytów: jest ważniejszy niż sama leukocytoza - ważne są bezwzględne ilości poszczególnych rodzajów leukocytów
LEUKOCYTOZA - najczęściej przebiega ze wzrostem odsetka granulocytów obojętnochłonnych - NEUTROFILIĄ
Prawidłowo ok. 85-90% neutrofilii znajduje się w szpiku, tylko 5-10% - we krwi obwodowej, pozostała ilość w tkankach
LEUKOCYTOZY NEUTROFILIA:
1. Przyczyny pozahematologiczne
•Fizjologicznie - ciąża, po obfitych posiłkach, ból, emocje, strach
•Zapalenia - bakteryjne, grzybicze ( ziarnistości toksyczne ), pasożytnicze, wyjątkowo wirusowe
• Choroby nowotworowe - szczególnie rozsiane
•Martwice narządowe - zawał mięśnia sercowego, płuc, mózgu
• Choroby z autoagresji - LED, guzkowe zapalenie tętnic, choroba reumatoidalna
•Urazy, oparzenia
•Zatrucia np. ołowiem
•Zmiany metaboliczne - niewydolność nerek, rzucawka, kwasica cukrzycowa, przełom tarczycowy, dna moczanowa
•Ostre krwawienia
•Po lekach - adrenalina, sterydy nadnerczowe, anaboliki
•Wrzodziejące zapalenie jelita grubego
2. Przyczyny hematologiczne
•Białaczki - przewlekła białaczka szpikowa i granulocytowa
•Przewlekłe zespoły mieloproliferacyjne - czerwienica prawdziwa i mielofibroza
•Ziarnica złośliwa
•Chłoniaki złośliwe o dużym stopniu złośliwości
•Przełom hemolityczny
•Odnowa po agranulocytozie
•Po splenektomii
•Po zastosowaniu czynników wzrostu - G-CSF, GM-CSF
EOZYNOFILIA Bezwzględna liczba granulocytów kwasochłonnych większa niż 400-500 w mikrolitrze
Przyczyny:
1. choroby alergiczne: astma oskrzelowa, pokrzywka, atopowe zapalenie skóry, katar sienny, wyprysk kontaktowy
2. zakażenia pasożytnicze: włośnica, tasiemczyca, glistnica
3. choroby układowe tkanki łącznej: guzkowe zapalenie tętnic, sklerodermia
4. zaburzenia immunologiczne: zespół hiper-IgE, niedobór IgA, zespół Wiskotta-Aldricha, AIDS
5. mialgia z eozynofilią- zaburzenia aminokwasowe (tryptofan )
6. idiopatyczny zespół hipereozynofilowy
7. zapalenie skóry, tkanki podskórnej i mięśni z eozynofilią, obrzęk naczynioruchowy z eozynofilią
8. zespół Lofflera: zmiany w płucach manifestujące się przewlekłymi naciekami z eozynofilią
9. choroby skóry: łuszczyca, pęcherzyce
10. rekonwalescencja po zakażeniach
11. po radioterapii
12. po splenektomii
13. choroby nowotworowe: ziarnica złośliwa, zespół Sezary'ego, przewlekła białaczka eozynofilowa, przewlekła białaczka szpikowa, nowotwory lite
14. niedokrwistość Addisona-Biermera
15. polekowa: penicyliny, fenotiazyny, streptomycyna
16. eozynofilia rodzinna
BAZOFILIA Bezwzględna ilość granulocytów zasadochłonnych wzrasta powyżej 100 w mikrolitrze
Przyczyny:
1. obrzęk śluzakowaty
2. nadczynność tarczycy
3. przewlekłe zapalenie zatok
4. ospa wietrzna
5. rak płuca
6. wrzodziejące zapalenie jelita grubego
7. sideropenia
8. po splenektomii
9. ziarnica złośliwa
10. przewlekła białaczka szpikowa
MONOCYTOZA Bezwzględna liczba monocytów wzrasta powyżej 1000 w mikrolitrze
Przyczyny:
1. infekcje bakteryjne, gruźlica, zapalenie wsierdzia, kiła, bruceloza
2. riketsjozy: dur plamisty
3. choroby pasożytnicze: malaria, tryptosomatozy
4. nowotwory lite: rak jelita, jajnika, piersi, żołądka
5. choroby układowe: LED, RZS
6. choroba Cohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego
7. sarkoidoza
8. przewlekła sterydoterapia
9. po zakażeniach
10. chłoniaki, białaczki (AML-M4, M5; CMML ), MPS, szpiczak mnogi
11. lipidowe choroby spichrzeniowe
LIMFOCYTOZA Bezwzględna liczba limfocytów powyżej 4000 w mikrolitrze
Przyczyny:
1. ostre zakażenia wirusowe: mononukleoza zakaźna, krztusiec, odra, różyczka, ospa wietrzna
2. przewlekłe zakażenia: bruceloza, gruźlica, kiła
3. fizjologicznie u dzieci od 4 miesiąca do 4 roku życia
4. choroby z autoagresji
5. przewlekłe stany alergiczne
6. choroby krwi: przewlekła białaczka limfocytowa, chłoniaki, białaczkowe postacie chłoniaków, szpiczak plazmocytowy, białaczka włochatokomórkowa
PLAZMOCYTOZA Obecność komórek plazmatycznych we krwi obwodowej Rzadko spotykana we krwi:
1. choroby zakaźne: różyczka, odra, ospa, mononukleoza, płonica, koklusz, świnka
2. limfocytowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych
3. białaczka plazmocytowa
4. limfocytowe zapalenie opon mózgowych
5. stany po napromienianiu energią promienistą
6. marskość wątroby
7. układowe choroby tkanki łącznej
8. nowotwory przewodu pokarmowego
ODCZYN BIAŁACZKOWY
Leukocytoza dochodząca do 50 tyś/mikrolitr z odmłodzeniem w hemogramie do najmłodszych postaci ukł.granulocytowego lub limfocytowego (mieloblasty, limfoblasty ) - obraz przypominający białaczkę
1. rozległe infekcje, posocznice, błonica, bruceloza, zapalenie płuc -odczyny mieloidalne
2. ospa, mononukleoza, krztusiec, gruźlica - odczyny limfoidalno—monocytowe
3. rozsiane nowotwory
4. oparzenia
5. rzucawka porodowa
6. kwasica metaboliczna
1