4. Szkło budowlane (1)

Ogólny podział i zarys tech szkła. 1)szkło płaskie ciągnione (pł. c. przezroczyste. pł. matowe i mrożone, pł. c. polerowane, pł. c. pochłaniające promieniowanie cieplne o nazwie „Anistol”, pł. c. refleksyjne, pł. c. z warstwą elektroprzewodzącą, pł. c. hartowane) 2)szkło płaskie walcowane (pł.w. surowe, p.w. wzorzyste, p.w. zbrojone, p.w. bezpiecznie hartowane, p.w. barwne) 3)szkło płaskie „float” 4)szkło płaskie zespolone (płaskie bezpiecznie klejone, szyby zespolone) 5)szkło profilowane (profilowane płyty „Visrolit”, kopułki szklane, szkło gięte) 6) kształtki szklane (pustaki szklane, luksfery, rury i złącza szklane) 7)włókna szklane i wyroby z wł. szkl. (wł.szkl. stos. do izolacji cieplnej, maty z wł.szkl., wata szklana, płyty z wł.szkl.) 8)szkło piankowe (płyty ze szkła piankowego, kształtki za szkła piankowego).

Zarys technologii szkła: 1)przygotowanie surowców (np. piasek, sola kalcynowa, wapń) i sporządzenie z nich zestawu, który zostaje zasypany do pieca szklarskiego; 2)topienie zestawu oraz klarowanie i ujednorodnianie wytopionej masy szklanej; 3)formowanie wyrobów szklanych; 4) odprężanie wyrobów; 5) obróbka wykończeniowa i pakowanie.

Właściwości szkła: mechaniczne [gęstość-ok.2,5g/cm³, twardość w skali Mohsa-ok.6, moduł Younga E-7300Mpa, wytrzymałość na zginanie-30MPa, wytrzymałość na ściskanie-800MPA], termiczne [liniowy współczynnik dla typowych szkieł budow. wynosi ok.0,8*10^-7, współ. rozszerzalności objętościowej jest w przybliżeniu 3 razy większy, współ. przewodności cieplnej szkła budowlanego λ wynosi 1,00W/(m*^oC), współ. przenikania ciepła k dla szyby grubości 5 mm wynosi 6,16W/(m²*^oC)], optyczne [dla normalnego szkła płaskiego polerowanego współczynnik odbicia przy prostopadle padającej wiązce światła widzialnego wynosi ok. 8%, szkło bezbarwne pochłania promieniowanie widzialne w niewielkim tylko stopniu,ok.2-3%, w zależności od grubości przepuszczalność szkieł budowlanych jest zawarta w granicach 90-65%], chemiczne [szkło budowlane jest w zasadzie odporne na działanie wody, kwasów i zasad, całkowicie jest odporne na działanie warunków atmosf., działanie procesów gnilnych itp., nie jest odporne na działanie kwasów fluorowodorowego i fosforowego]

Podstawowe rodzaje i wyroby ze szkła budowlanego wraz z krótką charakterystyką techniczną: 1)płaskie ciągnione [powinno być płaskie i kształt prostokątny, dopuszczalna wypukłość 0,3%, odchyłki od kształtu prost. 2-4mm (±3mm), dla grubości 5-100mm(±5mm), powinny mieć dobrą krajalność, powinno być bezbarwne, ale wg PN dopuszczalne są odcienie zielonkawoniebieskie i słomkowożółte, widoczne wyraznie tylko w przekroju szkła, a prawie niewidoczne przy patrzeniu przez szkło] 2)płaskie walcowe [szkło płaskie walcowane surowe i wzorzyste(ornamentowe)-produkowane w grubościach 3-4, 4-5, 5-7mm, powinno być płaskie i kształt prostokątnych płyt, dopuszczalna wypukłość 0,3% długości szkła, barwa j.w., szkło płaskie zbrojone gładkie i wzorzyste-produkowane w odmianach:a)szkło zbr. siatką tkaną splotem płóciennym o oczkach kwadratowych, b)szkło zbr. siatką zgrzewaną o oczkach kwadratowych, c)szkło zbr. siatką skręcaną o oczkach sześciokątnych. Płyty powinny być płaskie i prostokątne, dopuszczalna wypukłość 0,3%, odchyłki od kształtu prostokątnego ±3mm, dla wymiarów handlowych ±10mm, siatka zbrojeniowa zagłębiona powyżej 1,5mm od pow. szkła, dobra krajalność, przepuszczalność światłą nie mniejsza niż 65%], 3)płaskie pochłaniające podczerwień [w Polsce pod nazwą Anistol, 3 rodzaje: zielone, szare, brązowe, mała przepuszczalność w paśmie podczerwieni, natomiast przepuszczalność w zakresie widma widzialnego jest zbliżona do przepuszczalności zwykłego szkła okiennego], 4)szyby zespolone [są to układy dwu lub więcej szyb połączonych w sposób szczelny na obwodzie o rozdzielonych pomiędzy sobą ramką dystansową, przestrzeń między szybami wypełniona jest suchym gazem, minimalny wymiar boku szyby nie powinien być większy niż 250mm, grubość szyby nie powinna odbiegać od grubości nominalnej uzgodnionej pomiędzy prod. i odbiorcą o więcej niż ±5mm w układach dwuszybowych i ±0,7mm w ukł. trzyszybowych, maksymalne pow. szyb zespolonych w zależności od grubości szyb nie powinny przekraczać: przy grubości szyb 3mm-1,4m², przy grubości szyb 6mm-3,0m², szyby zespolone powinny być szczelne], 5)płaskie „float” [płyty otrzymane przez pocięte taśmy szklanej formowanej na pow. stopionego metalu (zwykłe cyny), szkło może być poddawane takiej samej obróbce jak szkło płaskie ciągnione, np. hartowaniu, gięciu itp.],6) płaskie refleksyjne [jest to szkło płaskie mające jedną pow. pokrytą warstwą innego materiału w taki sposób, aby szkło przepuszczało światło, a jednocześnie aby współczynnik odbicia promieniowania w zakresie podczerwieni był stosunkowo duży, wiele firm na świecie podjęło produkcję szybek refleksyjnych z zastosowaniem powłok na bazie złota. Szyby refl mogą mieć , w zależności od rodzaju naniesionej warstwy, różne zabarwienia, przez co można osiągnąć ciekawe efekty architektoniczne.

4. Szkło budowlane (2)

7) Szkło hartowane - charakteryzuje się większą wytrzymałością mechan niż szkło zwykłe, pod wpływem uderzeń rozpada się na drobne kawałki nie raniące ludzi. Jest bardziej odporne niż szkło zwykłe na zmiany temp, dlatego może być stosowane na elewacjach poddawanych silnym działaniom promieni słonecznych. Szkła tego nie poddaje się obróbce, dopuszczalna jednokierunkowa wypukłość szyb do 0,3% dłu szkła. Gr. Szyb ze szkła hartowanego, wzorzystego powinna wynosić 5(+0,3 , -0,2) i 5,5(+0,3 , -0,2)mm. Innym wyrobem ze szkła hartowanego są kopułki szklane. 8) Szkło barwne - nieprzejrzyste - jest uzywane w bud do wykładzin oraz dekoracji, w kraju produkuje się szkło barwne w kolorach: białym, czarnym, zielonym, niebieskim, wrzosowym. Wytwarzane jest w postaci płytek lub płyt prostokątnych, odchyłki wymiarowe nie powinny przekraczać przy wielkości boku płytki do 400mm +/- 1mm, a przy wielkości boku płyty ponad 1200mm +/- 10mm, wypukłość nie powinna przekraczać 0,3% dł.. Zaliczane są do gatunku I i II , powinno być dobrze krajalne. 9) Kształtki szklane - głównym asortymentem są pustaki szklane i luksfery, wytwarzane są ze szkła bezbarwnego o dopuszczalnych odcieniach: różowy, niebieski, szary lub zielono - żółty. Powinny być odporne na zmiane temp i udeżenie, powinny mieć odporność III klasy. Wytrz na ściskanie powyżej 1,4 MPa. 10) Szkła profilowe - odmiana kształtek szklanych w kraju wyrób ten nazywa się Vitrolit, produkowany jest z wywalcowanej taśmy szklanej zaginanej na brzegach w celu uzyskania kształtu ceowego. Rodzaje: Vitrolit 250 - szer 150mm i Vitrolit 500 - szer 500mm. Mogą być zbrojone podłużnie drutem stalowym, stsuje się w układzie pojedyńczym lub podwójnym, profile ze szkła barwionego. 11) Szkło piankowe - jest to ciało cheterogeniczne składające się z fazy stałej szklistej i gazowej (około 90%), nasiąkliwość powierzchniowa do 5%, właściwości: gęstość obję oko 160-180kg/m³, współczynnik przewodności cieplnej 0,052 W/m^oC, wytrzymałość na ściskanie 1,0 MPa, wytrzy ma ściskanie przy zginaniu 0,5 MPa, współczynnik sprężystości 1200MPa, wsp rozszerzalności
. Nasiąkliwość od objętości do 2%, odporność na temp w zakresie od -200 do +450^oC, odporny na agresywne środowisko chemiczne.

---