POLITECHNIKA WARSZAWSKA
WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ
INSTYTUT INŻYNIERII PRODUKCJI BUDOWLANEJ I ZARZĄDZANIA
ZAKLAD INZYNIERII MATERIAŁÓW BUDOWLANYCH
MATERIAŁY BUDOWLANE |
|||
Ćwiczenie nr 2 |
Zespół nr I
|
||
Rok 2004/2005 |
Grupa 4 |
Semestr II |
Ocena: |
SZKŁO W BUDOWNICTWIE |
CZĘŚĆ 1 - DOTYCZĄCA SZKŁA PŁASKIEGO
SZKŁO BUDOWLANE PŁASKIE
Podstawowym produktem szklanym stosowanym w budownictwie jest szkło płaskie, wytwarzane obecnie głównie metodą termograwitacyjną (float), a także metoda walcowania, w małym zakresie metodą ciągnienia. Szkło płaskie stosowane jest zależnie od przeznaczenia w postaci pojedynczych tafli lub w postaci szkła warstwowego. Współczesne technologie produkcji szkła i wyrobów ze szkła pozwalają różnicować właściwości użytkowe, wygląd szkła, czynić z niego materiał wielofunkcyjny o bardzo dużych możliwościach stosowania. Szkło przepuszczając światło, jednocześnie może pełnić funkcje ochronne - przed promieniowaniem słonecznym, stratami ciepła z wnętrza budynków, przed hałasem, ogniem, uderzeniem, włamaniem. Może być jednocześnie dekoracyjne, np. szkło matowe, wzorzyste, emaliowane.
SZKŁO CIĄGNIONE ZWYKLE OKIENNE
Wytwarzane jest w postaci prostokątnych płyt. Pocięte płyty szklane mogą mieć powierzchnie polerowane, szlifowane lub matowe. Ze szkła płaskiego ciągnionego wytwarzane jest szkło bezbarwne zwykłe okienne, polerowane , wykorzystywane obecnie głównie w pracach renowacyjnych w starych obiektach (okna, drzwi).
Szkło ciągnione jest wytwarzane jako bezbarwne bardzo jasne , a także barwione - stosowane do otworów okiennych (stare budownictwo).
SZKŁO PŁASKIE CIĄGNIONE wg PN-EN 572-4
Określenie wymiarów:
Należy zmierzyć długość nominalną H, szerokość nominalną B oraz Grubość rzeczywistą, która jest średnią czterech pomiarów, wykonywanych z dokładnością do 0,01 mm, w połowie długości każdego boku. Pomiar należy wykonać przyrządem typu mikrometr szczękowy.
Długość, szerokość i prostokątność
Nominalne wymiary szyby: długość H i szerokość B nie powinny być większe niż wymiary wyznaczonego prostokąta będącego wynikiem powiększenia nominalnych wymiarów o dopuszczalne plusowe tolerancje lub mniejsze niż wymiary wyznaczonego prostokąta pomniejszonego o dopuszczalne minusowe tolerancje. Boki wyznaczonych prostokątów powinny być równoległe względem siebie, a prostokąty te powinny mieć wspólny środek. Prostokąty te wyznaczają również granice prostokątności.
Tolerancje wymiarów nominalnych długości wynoszą plus/minus 5 mm
Wady optyczne
Są to wady które powodują zniekształcenie obrazu przedmiotów oglądanych przez szkło.
Wady widoczne są to wady które zmieniają jakość szkła ocenianą wizualnie. Zalicza się do nich:
Wady punktowe - są to wtrącenia gazowe lub inne wady, np. wtrącenia ciał stałych, zatarcia lub drobne przylegające cząstki.
Wtrącenia gazowe - w przeważającej mierze stanowią rozciągnięte pęcherze gazowe.
Wady liniowe/wydłużone - Wady te mogą występować na powierzchni szkła lub w nim, w postaci wtrąceń, zatarć lub zadrapań, które maja określona długość lub powierzchnię.
Skupienie wad, c - suma długości gazowych wtrąceń> 1,0 mm w dowolnym okręgu o średnicy 400 mm
METODY OBSERWACJI
Wady optyczne
Przez badaną szybę obserwować ekran z siecią linii. Ekran powinien mieć w przybliżeniu te same wymiary co badana szyba. Jego tło powinno być matowoszare (współczynnik odbicia między 0,2 a 0,4) z siecią linii o grubości 10 mm w kolorze zdecydowanie kontrastującym z tłem. Sieć linii powinna obrazować ścianę z cegieł o wymiarach 200 mm na 70 mm, przy czym każda linia poprzeczna powinna być przesunięta o 100 mm od linii górnych i dolnych. Ekran powinien być oświetlony naturalnym światłem rozproszonym lub sztucznym odpowiadającym dziennemu oświetleniu.
Badaną szybę ustawić pionowo w odległości 3 m od ekranu. Punkt obserwacji powinien być umieszczony w odległości 1 m od szyby, a kierunek obserwacji powinien być prostopadły do ekranu. Szybę należy tak ustawić aby tworzyła z ekranem kąt 45 stopni.
Wady punktowe
Zmierzyć największy wymiar( średnicę lub długość )przyrządem umożliwiającym pomiar z dokładnością dziesiątych części milimetra
Wady liniowe/wydłużone
Szybę badać obserwując ją na tle matowego, czarnego ekranu w oświetleniu zbliżonym do rozproszonego światła dziennego. Badaną szybę ustawić pionowo i równolegle do ekranu. Punkt obserwacyjny powinien być oddalony 2 m od szkła, a kierunek obserwacji powinien być prostopadły do powierzchni szkła.
Sprawdzenie kształtu i wymiaru.
Normowe sprawdzenie kształtów wymiarów przeprowadza się na całych płytach pomiar z dokładnością do 1 mm. Oznaczenie grubości rzeczywistej wyznacza się jako średnią z 4 pomiarów wykonanych z dokładnością do 0,01 mm (np. mikrometr szczękowy) w połowie długości boków. szklanych przez
SZKŁO PŁASKIE CIĄGNIONE wg PN-EN 572-4
NAZWA OZNACZENIA |
DOKONANE OBSERWACJE |
WYMAGANIA NORMOWE |
Długość nominalna H |
450 mm Nie spełnia wymagań |
|
Szerokość nominalna B |
450 mm Nie spełnia wymagań |
|
Grubość rzeczywista |
Średnia: 5,79 Spełnia wymagania |
Przy nominalnej grubości 5 mm tolerancja wynosi plus/minus 0,3 mm |
Wady optyczne |
Brak zakłóceń obrazu Spełnia wymagania |
Brak zakłóceń obrazu |
Wady widoczne - punktowe |
Brak Spełnia wymagania |
Dopuszczalne poniżej 1 mm |
Wtrącenia gazowe |
|
|
Skupienie wad c |
Brak Spełnia wymagania |
Poniżej 14 mm dla klasy 1 poniżej 25 mm dla klasy 2 |
Inne wady punktowe < 1 mm |
Nie występują Spełnia wymagania |
1 na m kwadratowy |
Wady liniowe/wydłużone |
Liczne zatarcia, zadrapania na powierzchni szkła o wymiarach nie spełniających normy Nie spełnia wymagań |
Dopuszczalne średnio 0,05 wady na 20m kw. szkła, w odniesieniu do co najmniej 20ton |
Wnioski z dokonanych pomiarów:
Badane szkło płaskie spełnia większość wymagań normowych.
Według wymagań jakościowych próbka mogłaby zostać sklasyfikowana do klasy pierwszej według kryteriów odbioru , gdyby nie liczne wady liniowe powierzchni szkła. W wyniku przeprowadzonych obserwacji stwierdzamy, że próbka szkła nie spełnia normy PN- EN 572-4 czyli nie może być dopuszczona do zastosowania w budownictwie
SZKŁO WALCOWANE ZBROJONE - POLEROWANE I WZORZYSTE
Szkło zbrojone zawiera wtopiona siatkę metalową z drutu o grubości 0,5 mm . Zabezpiecza ona szkło przed rozpryskiwaniem się po stłuczeniu. Zwiększa tez odporność szkła na uderzenia i bezpieczeństwo w czasie pożaru. Siatka druciana wtapiana w szkło jest to siatka o oczkach kwadratowych, zgrzewana na wszystkich skrzyżowaniach. Niedopuszczalne jest wystawanie drutu ponad powierzchnię szkła lub przerwanie ciągłości drutu w szkle.
Szkło zbrojone może być gładkie lub wzorzyste, bezbarwne lub barwne. Grubość płyt wynosi od 6 do 7 mm . Przepuszczalność światła jest mniejsza niż szkła zwykłego okiennego. Szkło zbrojone stosowane jest do szklenia drzwi i okien w zakładach przemysłowych, halach sportowych itp.
Normy PN - EN 572 uwzględniają :
Szkło walcowane zbrojone wzorzyste (bezbarwne lub barwione) o wymiarach płyt, według PN - EN 572 - 6 : długość od1380 do 4500 mm , szerokość od 1500 do 2520 mm ,grubość 6, 7, 8, 9 mm .
Szkło walcowane zbrojone polerowane, bezbarwne, przezroczyste o równoległych i wypolerowanych powierzchniach otrzymywanych metodą szlifowania i polerowania o wymiarach nominalnych płyt (według PN - EN 572 - 3): długość od 1650 do 3820 mm, szerokość od 1980 do 2540 mm, grubość 6 i 10 mm .
SZKŁO ZBROJONE POLEROWANE wg PN -EN 572 - 3
METODY OBSERWACJI
Wady zbrojenia
Zaleca się ułożyć np. linię lub prosty brzeg równolegle do kierunku drutów. Zmierzyć odchylenie drutu w odniesieniu do odpowiedniej prostej krawędzi lub linii ułożonej równolegle do kierunku drutu. Zaznaczyć każdy wystający z powierzchni szkła drut oraz każde przerwanie drutu.
SZKŁO ZBROJONE WZORZYSTE wg PN -EN 572 - 6
Wady zbrojenia |
jest pokryte rdzą oraz występuje falistość zbrojenia
Nie spełnia wymagań |
Brak rdzy, brak odchylenia zbrojenia, brak przerwań zbrojenia |
Wnioski z dokonanych pomiarów:
. Możemy zaobserwować niemalże wszystkie rodzaje wad jakie mogą wystąpić w szkle zbrojeniowym: od wad zbrojenia (, falistość) aż po liczne wady widoczne (w szczególności w okolicach zbrojenia). Jednoznacznie stwierdzamy że próbka nie nadaje się do celów budowlanych.
CZĘŚĆ 2 - DOTYCZĄCA KSZTAŁTEK
Kształtkami szklanymi nazywane są elementy drobnowymiarowe ze szkła litego lub z pustką w środku, takie jak luksfery , pustaki, kopułki dachowe.
Luksfery
Są to kształtki z pełnego szkła o kwadratowej podstawie, o boku podstawy na ogół 150, 200, 240 mm i masie odpowiednio 1,2 ; 2,2 ; 3,5 kg . Wytrzymałość luksferów nie powinna być mniejsza niż 3 MPa, a przepuszczalność światła - nie niższa od 60%. Wyroby te są odporne na zmiany temperatury w granicach 30 stopni C. Luksfery służą do budowy ścianek działowych, ścian zewnętrznych np. doświetleń klatek schodowych, a także do wykonywania balustrad, kabin prysznicowych, dekoracyjnych elementów wnętrz.
Kształt, wymiary i masa:
Luksfer 150 x 150 x 50 mm 1050 plus/minus 20 g
Luksfer 200 x 200 x 50 mm 1950 plus/minus 30 g
Pustaki szklane
Są to elementy wykonane z dwóch połówek, tj. wyprasek szklanych połączonych ze sobą w wyniku termicznego spawania, pozwalających uzyskać wewnątrz wyrobu hermetycznie zamknięte suche powietrze. Wytrzymane pustaków na ściskanie powinna wynosić co najmniej 2 MPa, odporność na uderzenie - około 6,8 Nm. Przepuszczalność światła pustaków barwnych wynosi 75% , pustaków barwnych i fakturowych - od 50 do 70%.
Pustaki szklane stosuje się do wypełniania przegród doświetlających, do budowy zbrojonych i niezbrojonych ścian i świetlików w budynkach mieszkalnych, przemysłowych, sportowych, w pawilonach wystawowych, a także do stropów, do obudowy wanien, kabin prysznicowych, efektownej dekoracji wnętrz, do wypełniania okien w celu rozproszenia światła itp.
Rozróżnia się też pustaki podłogowe, o podstawie kwadratowej i okrągłej, często barwione, z powierzchnią antypoślizgową o podwyższonej twardości, przeznaczone do wykonywania również podestów i schodów (np. podświetlanych), chodników.
Rodzaje pustaków:
pustak szklany bezbarwny - Bz
pustak szklany barwiony w masie - Bm
pustak szklany barwiony powierzchniowo - Bp
Długość c |
Szerokość b |
Grubość h |
Masa - nie mniej niż |
190 mm |
190 mm |
80 +/- 2 mm |
2500 g |
200 mm |
200 mm |
80 +/- 2 mm |
|
240 mm |
240 mm |
80 +/- 2 mm |
4400 g |
250 mm |
250 mm |
80 +/- 2 mm |
|
Dopuszcza się po uzgodnieniu między producentem i odbiorcą produkcję pustaków o innych wymiarach pod warunkiem, że wymiary te będą zgodne z zasadami koordynacji modularnej w budownictwie.
METODY OBSERWACJI
Badanie zdolności rozpraszania światła.
Badanie przeprowadza się obserwując włókno żarówki 60W przez badany pustak z odległości 70cm przy czym odległość pustaka od żarówki winna wynosić 30 cm.
BADANIE KSZTAŁTKI SZKLANEJ
KLASYFIKACJA
Rodzaj - Pustak szklany |
|
Barwa - niebieskawa |
Szerokość - 190 mm |
Grubość - 98 mm |
Długość - 190 mm |
BADANIA SZKŁA |
|||
Lp. |
Rodzaj badania |
Wynik badania |
Wymagania normowe |
1 |
Sprawdzenie barwy |
niebieskawa |
Niebieskawa lub zielonkawa |
2 |
Sprawdzenie odporności chemicznej na działalność wody |
brak |
brak
|
3 |
Sprawdzenie wad |
|
|
|
- kamień, odszklenia, krople |
brak |
Co najwyżej 1 szt. na dm2 do średnicy 2 mm |
|
- węzły |
brak |
Co najwyżej 1 szt. na dm2 do średnicy 3 mm |
|
- piana |
Brak |
Dopuszczalne nietworzące pasm i plam |
|
- pęcherze |
8 szt. ∅ ok. 1 mm |
Dopuszczalne od ∅ 0,5 mm do 5 mm, rzadkie |
|
- nici cienkie |
brak |
Nieznaczne, rzadko rozrzucone |
|
- nici grube |
brak |
Rzadko rozrzucone, przez które nie przechodzi światło |
|
- smugi |
brak |
Nieznaczne |
|
- inne |
brak |
|
BADANIE KSZTAŁTKI |
|||
1 |
Sprawdzenie kształtu |
Prostopadłościan(zgodny z normą) |
- |
2 |
Sprawdzenie wymiarów |
190 mm x 190 mm x 79 mm |
190 x 190 x 80 |
3 |
Sprawdzenie dopuszczalnych wad |
|
|
|
- krzywizna kształtki |
Zgodna z normą |
±2mm |
|
- nierówność powierzchni |
brak |
Dopuszczalna nieznaczna |
|
- niedopasowanie |
brak |
Niedopuszczalne |
|
- wklęśnięcia i wybrzuszenia |
Brak |
Dopuszczalne do 3mm |
|
- zniekształcenia wzoru |
brak |
Dopuszczalne nieznaczne |
|
- pęknięcia |
brak |
Niedopuszczalne |
|
- przesunięcia połówek |
1 mm |
Do 2 mm |
|
- szczerby muszlowe |
brak |
Dopuszczalne do głębokości 2 mm i wymiarach 5mm x 3mm |
|
- zgrubienie spawu |
Zgodnie z normą |
dop. nie wystające poza krawędzie |
|
- nieszczelność spawu |
szczelny |
niedopuszczalne |
|
- inne |
Brak |
|
4 |
Sprawdzenia inne |
Brak |
|
BADANIE CECH FIZYCZNYCH |
|||
1 |
Badanie zdolności rozpraszania światła |
Dobra zdolność rozprzszania, dobra przepuszczalność |
Skrętka powinna być słabo widziana |
Wnioski z dokonanych pomiarów:
Wykazuje o wiele lepsze zdolności rozpraszające światła niż inne. Widać również większą różnorodność form pustaków - wzorzyste, gładkie, faliste, barwione... także o różnych wymiarach. Norma nie wymienia wszystkich wymiarów pustaków, co nie znaczy że nie można ich stosować w budownictwie. Należy uzgodnić między producentem i odbiorcą produkcję pustaków o innych wymiarach pod warunkiem, że wymiary te będą zgodne z zasadami koordynacji modularnej w budownictwie. Pustak spełnia wymagania normowe co do ksztaltu barwy oraz jakosci wykonania produktu, nie spełnia tylko normy co do przepuszczalności światła.