Nukleotydy

Zestawienie symboli nukleotydów
zasada azotowa	seria rybo	seria deoksy
adenina A	cAMP AMP ADP ATP	dAMP dADP dATP
guanina G	cGMP GMP GDP GTP	dGMP dGDP dGTP
cytozyna C	CMP CDP CTP	dCMP dCDP dCTP
tymina T	rTMP (rzadko TMP) rTDP (rzadko TDP) rTTP (rzadko TTP)	TMP (lub dTMP) TDP (lub dTDP) TTP (lub dTTP)
uracyl U	UMP UDP UTP	dUMP dUDP dUTP
inne	NAD^+ NADP^+ NADH NADPH FMN

Nukleotydy - organiczne związki chemiczne z grupy estrów fosforanowych, są to estry nukleozydów i kwasu ortofosforowego(V), (5'-fosforany nukleozydów), podstawowe składniki strukturalne kwasów nukleinowych (DNA i RNA).

Zbudowane są z reszty cukrowej - pentozy (w DNA jest to deoksyryboza, zaś w RNA - ryboza), co najmniej jednej reszty fosforanowej i zasady azotowej: purynowej, pirymidynowej lub flawinowej (niewystępującej w kwasach nukleinowych).

W kwasach nukleinowych, poza nukleotydami z pięcioma podstawowymi zasadami heterocyklicznymi kwasów nukleinowych (A, C, G, T, U), występują także (szczególnie często w tRNA) nukleotydy zawierające modyfikowane nukleozydy, np. pseudourydyna lub inozyna.

W postaci monomerów niektóre z nukleotydów (zwłaszcza rybonukleotydy) odgrywają ważną rolę jako kofaktor enzymów (NAD⁺, FMN), przenośniki energii (np. ATP, GTP) lub cząsteczki sygnałowe (np. cAMP).

---