ZDOLNOŚCI MOTORYCZNE

Zdolności- predyspozycje do opanowania i wykorzystania pewnych czynności

• zdolności motoryczne kondycyjne

( struktura somatyczna organizmu)

• zdolności motoryczne koordynacyjne

(układ nerwowy)

• zdolności motoryczne hybrydowe

(struktura somatyczna organizmu i układ nerwowy)

Gibkość:

Dodatkowo:

• Gibkość- cecha morfologiczna, możliwość wykonywania obszernych ruchów w stawach, albo grupach stawów.

• Poziom gibkości zależy od:

• -płeć

• -wiek

• -wytrenowanie poprzez ćwiczenie

• -pora dnia

• - temperatura

Zdolności motoryczne kondycyjne

Ad.1 Zdolności motoryczne kondycyjne:

• siłowe- siłę mierzymy w warunkach statycznych ( testy np. dynamometr)

Pojęcie :

• siły absolutnej- są to maksymalne możliwości siłowe, którymi możemy przeciwstawić się i pokonać opór zewnętrzny

• siły względnej-iloraz siły absolutnej i masy ciała

• wytrzymałościowe

a) wydolność- miara sprawności układu krążeniowego i oddechowego, długotrwałe wysiłki o umiarkowanej intensywności, podstawowy czynnik ze zdrowiem, sprawność układu krążenia i oddychania pułap tlenowy VO2max im więcej tlenu przyswoić w jednej jednostce czasu tym większy pułap wydolności

• metody bezpośrednie: wymagają aparatury, wydech = wdech

• metody pośrednie: poziom ilości tlenu przyswojonego przez organizm, większa pojemność wyrzutowa stan równowagi czynnościowej (Astrand)

b) odporność mięśni na zmęczenie zależy od grup włókien mięśniowych: białe - mniej mitochondriów mniej tlenu przyswajają są to mięśnie ruchowe fazowe (odpowiadają za ruch), czerwone więcej mitochondriów więcej tlenu przyswajają są to mięśnie posturalne toniczne (utrzymywanie postawy)

TEST ASTRANDA-RYHMINGA pomiar VO2max metodą pośrednią na podstawie częstości skurczów serca podczas pracy submaksymalnej
     W niektórych przypadkach jest pożądane, aby już na podstawie reakcji zachodzących podczas obciążeń submaksymalnych móc wypowiedzieć się na temat maksymalnej wydolności fizycznej badanego tj. jego maksymalnego zużycia tlenu, czyli pułapu tlenowego. Astrand i Ryhming skonstruowali w roku 1953 nomogram, który pozwala na określenie pułapu tlenowego bez konieczności wykonywania przez badanego maksymalnego wysiłku fizycznego. Metoda ta jest szeroko stosowana dla określenia efektywności treningu sportowego, szczególnie w dyscyplinach wytrzymałościowych. Jest to jedna z metod pozwalająca na określenie maksymalnego zużycia tlenu sposobem pośrednim poprzez poddanie zawodnika wysiłkowi submaksymalnemu. Stwierdzając częstość tętna przy jakiej organizm osoby badanej, w zależności od stosowanego rodzaju oraz wielkości obciążenia, osiąga stan równowagi funkcjonalnej, odczytujemy zużycie O2/min z normogramu Astrand-Ryhming.

ad.2. Zdolności koordynacyjne- aby mówić o koordynacji musza zostać spełnione 3 elementy:

• -dokładność-ruch dokładny

• - dokładność+ szybkość- określona dynamika

• -zmienność warunków

Koordynacyjne zdolności motoryczne są to względnie utrwalone i uogólnione formy przebiegu psychofizycznych procesów regulacji ruchowej:

• - przebiegają u ludzi wedle zasad

• - osobnicza zmienność dokładności tempa, ruchliwości

Aktywność ruchowa utrwala indywidualnie formy procesów regulacyjnych- zmiany funkcjonalne prowadzą do uogólnienia i transferu form przebiegu czyli rozwoju koordynacyjnych dolności motorycznych.

Koordynacyjne zdolności:

1. Różnicowanie kinestetyczne mówi nam o dokładności ruch albo o dokładności faz ruchów parametry przestrzenne, siłowe i czasowe ruch

2. Zdolność do orientacji czasowo przestrzennej dotyczy oceny dokładnej położenia ciała jego zmian w odniesieniu do określonego punktu odniesienia (szybka ocena i kontrola przestrzennych warunków działania).

3. Zdolność do zachowania równowagi umożliwia utrzymywanie zrównoważonej pozycji ciała (równowaga statyczna) oraz zachowanie lub odzyskanie tego staniu w czasie czynności ruchowej albo bezpośredni po niej (równowaga dynamiczna)

• równowaga statyczna - analizator kinestetyczny, analizatory dotykowe, analizatory optyczne, analizator przedsionkowy i analizator gestykularny .

• równowaga dynamiczna - błędnik (balansowanie)

4. Zdolność do rytmizacji ruchu jest to uchwycenie, zapamiętanie, odtwarzanie rytmu ruchów cyklicznych i acyklicznych utrzymanie rytmu wewnętrznego, przyjęcie rytmu zewnętrznego.

5. Zdolność do szybkiej reakcji motorycznej pozwala na szybki zainicjowanie i wykonanie celowego krótkotrwałego działania na określony sygnał, w którym może być zaangażowane całe ciało lub jego część. O jej poziomie świadczy czas upływający od momentu zadziałania sygnału do momentu zakończenia ruchu czyli nie może być jako synonim czasu reakcji.

Reakcja prosta na pojedynczy sygnał dokładny przebieg ruchu, reakcja z wyboru - rozpoznanie sygnału wybór jednego z wielu rozwiązań, reakcja różnicowa - kompleksowa, reakcja motoryczna - reagowanie właściwe na większą liczbę sygnałów, reakcja z wyboru dłuższa niż reakcja prosta, kompleksowa, motoryczna im więcej bodźców i reakcji tym dłuższa ta reakcja. Antycypacyjne możliwości - zdolność do przewidywania zdarzeń, które niebawem nastąpią.

6. Zdolność do łączenia sprzężania ruchu jest to celowa organizacja ruchów części ciała prowadząca do integracji czasowych, przestrzennych i dynamicznych ruchów, prowadzi do realizowania zadania ruchowego dla całego ciała.

7. Zdolność do stosowania motorycznego

• program ruchu powstały w oparciu o osobnicze doświadczenia ruchowe wyprzedza czynność ruchową

• pod wpływem zewnętrznych okoliczności i błędów następuje korekta tego programu

Kompleks właściwości osobniczych pozwalających na wdrążenie optymalnego programu ruchowego i jego korektę w trakcie czynności ruchowych.

8. Zdolność do wysokiej częstotliwości ruchu wyznacza możliwości wykonania maksymalnej liczby ruchów całym ciałem lub jego wybraną częścią bez ograniczenia czasowego.

(pałeczki Ditricha, test Fleminga, test palce podloga).

ad.3. Zdolności hybrydowe- kompleksowe, zdolność jest wrodzona

a) zwinność

b) szybkość

2

---