9.Wykorzystanie właściwości sprzętu bojowego i infrastruktury terenowej w celu ochrony przed czynnikami oddziaływania broni masowego rażenia i toksycznych środków przemysłowych
Wykorzystanie bojowego wozu piechoty
Zbiorowa ochrona przed skażeniami w wozach bojowych może być organizowana we wszystkich rodzajach działań taktycznych. Właściwie działające urządzenie filtrowentylacyjne, jak również dobra szczelność wozu bojowego umożliwiająca wytworzenie odpowiedniego nadciśnienia w przedziale załogi i mechanika- kierowcy, zabezpieczają załogę przed skażeniami oraz stwarzają dogodne warunki do prowadzenia walki (wykonywania zadań bojowych) w terenie skażonym.
Czynności żołnierzy podczas wchodzenia do wozów bojowych
Ze względu na to, że do wozów bojowych wchodzi się bezpośrednio po pokonaniu lub z terenu skażonego, ruch żołnierzy należy jak najbardziej ograniczyć. W czasie wchodzenia do wozu bojowego przenika do jego wnętrza dużo skażonego powietrza. Żołnierze wchodzący do wozów bojowych dokładnie przeprowadzają odkażanie lub dezaktywację maski przeciwgazowej i tych części odzieży, którą wnoszą ze sobą, raz zdjąć odzież ochronną i wierzchnie ubranie przed wejściem. Jeżeli rejon rozmieszczenia pododdziału znajduje się pod działaniem par środków trujących, to żołnierze nie przeprowadzają odkażania przed wejściem do wozu bojowego. Zdejmują odzież wierzchnią i ochronną, którą wkładają do podgumowanych worków. Odzież tą odkaża się w punkcie odkażania lub przeprowadzając dezaktywację w pododdziale. Do wozu bojowego należy wchodzić bardzo szybko i grupowo. Po wejściu do wozu bojowego można zdjąć maskę przeciwgazową dopiero po 20 minutach i przeprowadzeniu przez dyżurnego wozu bojowego próby na stężenia bezpieczne środka trującego (badanie wykonuje się za pomocą przyrządu rozpoznania chemicznego). Zabrania się wchodzenia do wozów bojowych podczas napadu bronią masowego rażenia, a zwłaszcza wówczas, gdy przeciwnik użył środków biologicznych (aerozoli). Jeżeli rannych żołnierzy nie można wynieść z terenu skażonego, należy po zabiegach sanitarnych przenieść ich do wozu bojowego.
Czynności żołnierzy podczas przebywania w wozach bojowych
W warunkach zagrożenia uderzeniami bronią masowego rażenia wszystkie drzwi i włazy w wozie bojowym powinny być zamknięte. Dopuszczalne jest wietrzenie wnętrza wozu za pomocą otworów strzelniczych. Zbyt częste używanie urządzenia filtrowentylacyjnego nie jest wskazane, gdyż filtropochłaniacze tracą swoje właściwości ochronne. Spośród żołnierzy siedzących w wozie bojowym wyznacza się dyżurnego.
Obowiązki dyżurnego:
niezakłócanie odpoczynku żołnierzom przebywającym w wozie bojowym;
zamykanie drzwi wozu bojowego przy wchodzeniu i wychodzeniu z niego;
przekazywanie załodze wozu sygnału o alarmie o skażeniach i zakażeniach;
obserwowanie za pomocą peryskopu oznak uderzeń bronią masowego rażenia;
w razie niespodziewanego uderzenia bronią masowego rażenia zamyka drzwi i włazy wozu bojowego.
Po uderzeniach bronią masowego rażenia dowódca pojazdu i dyżurny powinni:
obejrzeć wnętrze wozu zwracając szczególną uwagę na szczelność wszystkich otworów;
sprawdzić, czy kadłub wozu nie został uszkodzony;
sprawdzić, czy działa urządzenie filtrowentylacyjne;
sprawdzić, czy działa łączność między wozem a dowódcą pododdziału;
zameldować dowódcy pododdziału o stanie wozu bojowego, jego szczelności, sprawności urządzenia filtrowentylacyjnego oraz o stanie liczebnym żołnierzy przebywających w wozie.
W czasie postoju wozu bojowego nie włącza się elektrycznego wentylatora urządzenia filtrowentylacyjnego, gdyż akumulatory szybko się wyczerpią, stosuje się napęd ręczny. Do obsługiwania wentylatora dyżurny wyznacza na zmianę co 30 minut jednego żołnierza spośród żołnierzy znajdujących się w wozie bojowym. Po sprawdzeniu, że w wozie wytworzyło się wymagane nadciśnienie, żołnierze mogą zdjąć maski przeciwgazowe. Jeżeli zachodzi podejrzenie, że do wnętrza wozu dostało się skażone powietrze, to nie należy masek zdejmować .
O wejściu żołnierzy do wozu decyduje dowódca pododdziału (dowódca kompanii, plutonu).
Żołnierze znajdujący się we wnętrzu wozu bojowego nakładają maski przeciwgazowe:
podczas wchodzenia żołnierzy do wozu bojowego i wychodzenia z niego;
podczas otwierania drzwi, włazów, otworów strzelniczych.
Ponadto żołnierze nakładają maski przeciwgazowe na komendę (sygnał) dyżurnego wozu bojowego, jeżeli ten stwierdzi:
zostało uszkodzone urządzenie filtrowentylacyjne;
we wnętrzu wozu nie utrzymuje się wymagane nadciśnienie;
do wnętrza wozu bojowego przeniknęły pary środków trujących;
praca wentylatora ustała.
Maski przeciwgazowe można zdjąć tylko na komendę (sygnał) dyżurnego, który upewnił się za pomocą przyrządu rozpoznania chemicznego, że wozie bojowym nie ma par środków trujących. Ponadto dyżurny jest zobowiązany co 20 minut sprawdzać za pomocą tego przyrządu, czy powietrze w wozie jest czyste.
Skażone umundurowanie, oporządzenie i ISOPS pozostawione przed wejściem do wozu bojowego przesyła się na punkt zbiórki skażonego umundurowania (punkt odkażania umundurowania).
Wykorzystanie rzeźby terenu i pokrycia roślinnego do ochrony przed wybuchem jądrowym
Do obrony przed działaniem fali uderzeniowej można wykorzystać: wzniesienia, wąwozy, parowy, wypłuczyska i rowy. Jeżeli dane zagłębienie terenowe biegnie w kierunku innym niż kierunek rozprzestrzeniania się fali uderzeniowej, to rażące działanie fali uderzeniowej zmniejsza się. W przypadku zgodnego kierunku rozprzestrzeniania się fali uderzeniowej i zagłębienia terenowego zwiększa się rażące działanie fali. Najlepsze właściwości ochronne mają wąskie wąwozy. Przy rozmieszczaniu pododdziału w wąwozie należy zajmować jego środkową część, ponieważ u wejścia wąwóz jest niedostatecznie głęboki, a u wyjścia ma zbyt dużą szerokość. Wewnątrz zagłębień terenowych ciśnienie wzrasta znacznie wolniej, niż w terenie otwartym. Powolny wzrost ciśnienia człowiek znosi łatwiej. Również małe formy terenowe takie jak: jamy, leje, kurhany osłabiają rażące działanie fali uderzeniowej. Las znacznie zmniejsza prędkość rozchodzenia się fali uderzeniowej. Niestety fala uderzeniowa może łamać pnie drzew i odrzucać je, tym samym staje się niebezpieczna dla i sprzętu nie znajdującego się w ukryciach. Na skraju lasu zwróconego w stronę wybuchu w wyniku zahamowania ruchu mas powietrza ciśnienie fali uderzeniowej znacznie się zwiększy.
Promieniowanie cieplne rozprzestrzenia się prostolinijnie i ma bardzo małe właściwości przenikania. Do ochrony przed promieniowaniem cieplnym można wykorzystać wzniesienia i zagłębienia terenowe, jak również pokrycie roślinne (drzewa, zakrzaczenia).
Promieniowanie przenikliwe rozprzestrzenia się z prędkością zbliżoną do prędkości światła. Właściwości ochronne różnych materiałów przed działaniem promieniowania przenikliwego ocenia się na podstawie grubości warstwy połowicznego osłabienia.
Warstwa połowicznego osłabienia to taka grubość materiału, która osłabia dawkę promieniowania gamma dwa razy. Przykładowo warstwa połowicznego osłabienia dla drewna wynosi 25cm, ziemi 14cm, betonu 10cm, pancerza 2,8cm, ołowiu 1,8cm.
Do ochrony przed wybuchem jądrowym mogą być wykorzystywane: przeciwległe stoki wzgórz, zagłębienia i fałdy terenowe, trwałe urządzenia naziemne. Wyżej wymienione właściwości terenu pozwalają na zmniejszenie napromienienia żołnierzy w terenie skażonym. Również w lesie zmniejsza się destrukcyjne działanie wybuchu jądrowego oraz środków trujących i biologicznych. Właściwe rozmieszczenie pododdziału może osłabić działanie broni jądrowej, chemicznej i biologicznej.
1
288