Zestaw C
1.Objaśnij transformację do sąsiednich pasów odwzorowawczych na płaszczyźnie odwzorowania G-K. Transformacja występuje, gdy obiekt objęty pomiarami, które opracowujemy leży w więcej niż w jednym pasie odwzorowawczym. Sąsiednie punkty obserwacyjne znajdujące się w różnych pasach muszą być przyłączone do jednego z pasów, aby można było dokonać opracowania wyników pomiaru na płaszczyźnie odwzorowania. Metoda profesora Hausbrandta polega na bezpośredniej interpolacji wielomianowej funkcji dwóch zmiennych niezależnych. Dysponując komputerem i odpowiednim oprogramowaniem do transformacji współrzędnych (B,L) na (x,y) możemy wykonać transformację na pas sąsiedni. Mając współrzędne (x,y)' przechodzimy do wsp. (B,L) i dokonujemy zmiany południka osiowego z L1 na L2 (B=const). Przyjmując południk pasa sąsiedniego ponownie obliczamy współrzędne (x,y)”.
2.Przedstaw fizyczną istotę wysokości w ziemskim polu siły ciężkości.dW=gradWds zmiana dW odpowiada przesunięciu ds.; dW=gds=gdscos(g,ds);zakładamy ,że h oznacza dodatni zwrot normalnej do pow. W=WP w punkcie P i że wektor przesunięcia ds. w polu o potencjale W ma kierunek i zwrot wektora g=gradW ;cos(g,ds)=cos(g,dh)=-1; dW=-gdh;otrzymaliśmy w ten sposób odległość sąsiednich powierzchni ekwipotencjalnych wyrażoną przez różniczkę potencjału i przyspieszenie siły ciężkości dh=-(dW/g)*;powierzchnie te nie są równoległe ponieważ natężenie siły ciężkości zmienia się na pow. ekwipotencjalnej; Przez wysokość rozumiemy drogę wzdłuż kierunku gradientu pola W między powierzchniami W0 i WP, tzn. najkrótszą drogę, na jakiej wykonano pracę określoną przez liczbę geopotencjalną, (którą otrzymamy całkując równanie * w granicach od W0 do WP) wykorzystywaną w pojęciu wysokości i wyrażającą pracę w polu potencjalnym; aby otrzymać wysokość należy podzielić liczbę geopotencjalną przez siłę właściwą dla drogi 0-P wzdłuż linii pionu (a dla jednostkowej masy przez przyspieszenie siły). Sposób wyznaczenia przyspieszenia reprezentatywnego dla drogi O-P określa tzw. system wysokości.
3.Podaj i objaśnij przybliżony wzór na przyspieszenie normalne siły ciężkości na powierzchni elipsoidy ekwipotencjalnej.γ=γa[1+ƒ*sin2B-(1/4)ƒ4sin22B]; ƒ4=ƒ[ƒ*+(1/4)ƒ]; dokładność wzoru szacuje się na około 1μms-2=0,1mgal; B-szerokość elipsoidalna; γa-przyspieszenie normalne; ƒ-spłaszczenie geometryczne; ƒ*-spłaszczenie grawimetryczne
4.Przedstaw definicję wys. normalnych; omów ścisłe i przybliżone wyznaczenie wys. normalnych. Wartość liczby geopotencjalnej wyznacza się z niwelacji geometrycznej (dh) i pomiarów grawimetrycznych (g) wzdłuż ciągu niwelacyjnego (∑gdh).Wartość liczby geopotencjalnej C można wyrazić poprzez różnicę potencjałów: elipsoidy ekwipotencjalnej o potencjale U0(U0=W0) oraz potencjału normalnego UQ w takim punkcie Q linii pionu pola normalnego, w którym potencjał UQ=WP w punkcie na fizycznej powierzchni Ziemi. C=U0-UQ=0∫HdonγdH -punkt Q leży na telluroidzie, której odl od elipsoidy ekwip jest równa wys normalnej Hn, wys normalna jest jednocześnie wys geometryczną telluroidy; C=Hn*1/Hn0∫HdonγdH stąd C=Hnγ-, γ-=1/Hn0∫HdonγdH i jest przeciętną wartością przyspieszenia normalnego wzdłuż wys normalnej Hn; γ^=γe[1-(1+ƒ+q-2ƒsin2φ)(Hn/a)+(Hn/a)2]; Hn=C/γ^→Hn=C/γe[1-(1+ƒ+q-2ƒsin2B)(C/aγe)+(C/aγe)2]*; γe-przyspieszenie normalne na powierzchni elipsoidy normalnej; wzór* jest wzorem przybliżonym; wysokość normalną wyznaczamy dokładnie poprzez proces iteracyjny obejmujący wzory γ^=γe[1-(1+ƒ+q-2ƒsin2φ)(Hn/a)+(Hn/a)2 i Hn=C/γ^; obliczenia rozpoczynamy dla Hn ≈∑∆h; Różnica wysokości normalnych ΔHABn=A∫Bdh+(1/γ^AB) A∫BHndγe+(1/γ^AB) A∫B(g0-γ0)dh. HnAB=∑od A do B ∆h+PHn; PHn=-(1/γ^AB)(γeB-γeA) HnAB+(1/γ^AB)∑od A do B (g0-γe)i∆hi; γ^AB=γem-0,1543 HnAB; γ^AB-przeciętna wartość przyspieszenia normalnego wzdłuż wysokości normalnych punktów A i B; γem-przyspieszenie normalne na elipsoidzie obliczone dla średniej szerokości φAB=1/2(φA+φB);PHnAB=∑od A do B [(g-γ045)/ γ045]∆h+[( γ^A- γ045)/ γ045]HAn-[( γ^B- γ045)/ γ045]HBn
5.Redukcja Poincarego-Preya -objaśnij poszczególne jej etapy i przedstaw przykłady zastosowań w zagadnieniach geodezyjnych.Redukcja ta nie regularyzuje geoidy, ale także nie zmienia jej masy. Redukcja ma na celu wyznaczenie -na podstawie pomierzonego na fizycznej pow Ziemi przyśpieszenia g -wartości przyśpieszenia na geoidzie gP-P, wartości takiej, jaka jest rzeczywiście na pow geoidy, gdy rozkład przestrzenny mas ponad geoidą pozostaje niezmieniony. Efektem redukcji ma być przyśpieszenie siły ciężkości, jakie pomierzylibyśmy `zanurzywszy' przyrząd pomiarowy w masach skorupy ziemskiej na głębokość równą wysokości nad poziomem morza. Otrzymujemy teoretyczne przyspieszenie bezpośrednio na pow odniesienia bez zmiany położenia mas. Etapy redukcji: 1.najpierw wprowadza się poprawkę terenową względem powierzchni ekwipotencjalnej punktu P, znajdującej się na wys.H.(ma ona wartość dodatnią)δgt 2.wprowadzamy redukcję Bouguera(wartość ujemna)-przyspieszenie w punkcie P jest takie , jak gdyby znajdował się on na wys. H nad pow. geoidy δgB=-0,0419σH. 3.wprowadzenie redukcji wolnopowietrznej aby przyspieszenie odnieść do punktu P0 położonego na geoidzie-wartość dodatnia δgF=0,3086H 4.przywrócenie przyciągania płyty Bouguera. . Jest to przyciąganie oddziaływujące na punkt umieszczony pod płytą. δgB=-0,0419σH -zmniejsza przyśpieszenie w punkcie P0. 5.Przywracamy ukształtowanie topograficzne powierzchni Ziemi poprzez poprawkę topograficzną odniesioną do punktu P0 δgt'; Ta poprawka może czsem być ujemna. Różnicę poprawek topograficznych δgt i δgt' oznaczamy δgt. Sumując wszystkie składniki redukcji Poincarego i Preya otrzymamy wzór: δgP-P=δgF-2δgB+δgT. Redukcję P-P stosuje się w geofizyce do redukcji pomiarów przyspieszenia wykonywanych w szybach wiertniczych i do redukcji pomiarów grawimetrycznych pod pow. wody na morzach i oceanach.
Zestaw D: 1.Układ współrzędnych naturalnych-A.
2.Procedura Helmerta we wzorach na przyspieszenie normalne.
3.Wysokości dynamiczne. Liczba geopotencalna wyraża pracę w polu potencjalnym. Najkrótsza droga w tym polu jest określona wektorem przyspieszenia siły ciężkości. Dzieląc C przez przyspieszenie tej siły otrzymamy wysokość. Przyjmując jedną wartość przyspieszenia siły ciężkości dla całej powierzchni Zimi (wartość przyspieszenia normalnego dla szerokości B=45˚) γ045 i podzielimy przez nią ujemną wartość różnicy potencjałów WP (punktu P) i W0 (na geoidzie) to otrzymamy wysokość dynamiczną punktu P; HPd=-(WP-W0)/ γ045=1/ γ045∫od 0 do P gdh; ∆HABd=1/ γ045∫A do B (g- γ045+ γ045)dh=∫ od A do B dh+∫ od A do B(g- γ045)/ γ045dh; ∆HABd=∑od A do B ∆h+PHd;PHd=∆h∑od A do B (g- γ045)/ γ045∆h;Wysokości dynamiczne są wyznaczane ściśle bez przybliżeń na podstawie pomierzonych różnic wysokości i przyspieszenia siły ciężkości. Nie mają żadnej interpretacji geometrycznej. Punkty znajdujące się na tej samej powierzchni ekwipotencjalnej mają tą samą wysokość dynamiczną.
4.Skala odwzorowawcza G-K i redukcja długości: m=1+y2/2R12+y4/24R14 -skala odwzorowania; podstawiamy ją do wzoru ds=(1/m)dS i otrzymujemy: s=0∫s(1+y2/2R12+y4/24R14)-1dS; przyjmujemy, że R=Rm czyli średniemu promieniowi krzywizny środkowego punktu linii S=s(1+(y12+y1y2+y22)/6Rm); taka dokładność wystarcza dla większości przypadków spotykanych w praktyce S≥s; gdy y=0 S=s
5.Co to jest Geodezyjny System Odniesienia 1980? System 1980 zastąpił układ z roku 1967 zachowując wzory do wyznaczania wartości dynamicznych i geometrycznych. Jest oparty na teorii geocentrycznej elipsoidy ekwipotencjalnej zdefiniowanej przez cztery stałe standardowe. W układzie tym zaleca się aby mała oś elipsoidy odniesienia była równoległa do kierunku zdefiniowanego przez CIO i aby południk początkowy był równoległy do południka zerowego długości przyjmowanych przez BIH. Stałe standardowe: -równikowy promień Ziemi (a= 6378137m) -geocentryczna stała grawitacyjna Ziemi (GM= 3986005∗10-8m3s-2) -dynamiczny współczynnik kształtu Ziemi, wyłączając stałe deformacje pływowe (J2=108263∗10-8) -kątowa prędkość Ziemi (ω=7292115∗10-11rad s-1)