[DM 12]
[1/12] Przyjmujemy uniwersum X = {1, 2, 3, 4, 5}.
Definiujemy P(x, y) ⇔ -1 ≤ x - y ≤ 1.
Które z poniższych zdań są pradziwe:
(a) ∃x(∃y P(x, y))
(b) ∃x(∀y P(x, y))
(c) ∀x(∃y P(x, y))
Dla jakich elementów uniwersum poniższe funkcje zdaniowe przyjmują wartość “prawda”?
(e) ∃x(P(x, y))
(f) ∀x(P(x, y))
[2/12] W języku predykatów wyraź następujące zdania (lub funkcje zdaniowe):
“Nie istnieje największa liczba naturalna”. Przyjmujemy, że W(x, y) oznacza, że x > y oraz N(x) oznacza x ∈ N.
“Fryzjer goli tych wszystkich i tylko tych, którzy sami się nie golą”. Przyjmujemy, że G(x, y) oznacza, że x goli y, a f oznacza fryzjera, który jest elementem uniwersum (stała indywiduowa).
“n jest wielokrotnością 2 i 7”
“n nie jest kwadratem liczby całkowitej”
“Każda liczba naturalna ma dzielnik będący liczbą pierwszą”, przyjmując, że P(x) oznacza, że x jest liczbą pierwszą
“Dla dowolnych dwóch różnych liczb rzeczywistych można znaleźć trzecią, która od jednej z dwóch pierwszych jest większa, a od drugiej mniejsza.
[3/12] Przedstaw poniższe formuły w postaci równoważnej takiej, że wszystkie kwantyfikatory są zgrupowane na początku formuły i żaden z kwantyfikatorów nie ma ograniczonego zasięgu zmiennej. (Wskazówka: zastosuj zmiany nazw zmiennych kwantyfikatorów jeśli to konieczne)
∀x(P(x)) ∨ ∀x(Q(x))
∀x(P(x)) → ∀x(Q(x))
∀x(P(x)) → ∀x(Q(x) ∨ ∀x(R(x)))
∀P(x)[ ∃Q(y)(R(y)) → ∀S(y)(P(x, y))]
[4/12] Sprawdź, czy następujące formuły są tautologiami rachunku kwantyfikatorów:
∀x (P(x) ↔∀x (Q(x))) → ∀x (P(x) ↔ Q(x))
∀x (P(x) → Q) ↔ (∀x (P(x)) → Q)
∀x (P(x) →∀x (Q(x))) → ∀x (P(x) → Q(x))
∀x (P(x) ∨ Q(x)) ↔ (∀x (P(x)) ∨ ∀x(Q(x)))
∃x (P(x) → Q(x)) → (∃x (P(x)) → ∃x (Q(x)))
∀x(P(x) → Q(x)) ↔ ∀x (P(x) →∀x(Q))
∀x (∀y P(x, y)) → ∀x P(x, x)
∃x (∃y P(x, y)) → ∃x P(x, x)
∀x (P(x) →∀x (P(x)))
∀x (∃x (P(x)) → P(x))
∃x(∀y(P(x,y)) ↔ ∀y(∃x(P(x,y))
[5/12] W zbiorze liczb naturalnych mamy predykat P(n). Wyrazić za pomocą kwantyfikatorów zdania:
liczb spełniających P(n) jest co najwyżej skończenie wiele,
nieskończenie wiele liczb spełnia P(n),
P(n) spełniają wszystkie liczby, poza co najwyżej skończoną liczbą.
[6/12] Wykaż prawa De Morgana dla kwantyfikatorów ograniczonych:
w oparciu o praw De Morgana dla kwantyfikatorów o nieograniczonym zakresie:
[7/12] Pokaż, że dla dowolnej rodziny zbiorów {An}n∈N zachodzi inkluzja i podaj przykład rodziny, dla której nie zachodzi inkluzja odwrotna (wskazówka: sprowadź problem do zdania teorii kwantyfikatorów). Wyraźnie zaznacz z jakich praw rach. predykatów korzystasz.