Masaż relaksacyjny a masaż erotyczny - obalanie mitów
Kolejne dni zapowiadają się słonecznie. Wiosna budzi się powoli tu i tam, widzimy jej pierwsze oznaki. W gabinetach powoli rozpoczyna się "Okres Polowania na Cellulit", podobne zainteresowanie odnotowuje się w sferze szkoleń. Spotkania z terapeutami są okazją do wymiany wielu uwag, czasem rozmawiamy z dużą dozą humoru, a czasem dyskusje mają gorzki posmak. W każdym razie ostatnie tygodnie przyniosły wiele pytań i wniosków, ale od lat przewijają się zawsze te same motywy, czyli niezmienna frustracja z powodu niezrozumienia w naszym społeczeństwie podstawowych pojęć związanych z masażem, odnową biologiczną, relaksacją. Do początku lat 80-tych królował w naszym kraju masaż klasyczny leczniczy oraz sportowy i najczęściej był to masaż kręgosłupa.
Wtedy Panowało hasło:
Mit nr 1: Nie ma zysku bez bólu! Inaczej mówiąc - jak nie bolało to nie był dobry masaż
No i jak tu się zmierzyć z tym mitem? - pytają masażyści, terapeuci, kosmetyczki.
Po kilku latach przyszły zmiany, jednak zakorzenionych mitów nie sposób tak łatwo wyrugować. Problem który podejmuje nie jest łatwy, potraktujmy go z poczuciem humoru. Wiele osób, szczególnie kursantów od dawna namawiało mnie do podjęcia tego tematu, jednak zdaję sobie sprawę, iż to co napiszę wielu zaintryguje, innych zdenerwuje a jeszcze innych rozśmieszy. No i oto chodzi. A cha i jeszcze jedno, proszę ten artykuł traktować także z socjologicznego punktu widzenia, w końcu chodzi o nasze czysto ludzkie zachowania.
Oto najczęściej zadawane pytania, które wielu bawią, ale z reguły nie udziela się na nie poważniejszych odpowiedzi:
Co to znaczy masaż relaksacyjny?
Masaż relaksacyjny obejmuje specjalistyczne techniki masażu lub konkretną metodę w której przez bezpośredni, dotykowy masaż wpływamy pozytywnie na stan fizycznego osoby masowanej i pośrednio na stan emocjonalny w celu rozluźnienia zbytnio napiętych mięśni, uspokojenia pacjenta, odprężenia oraz rewitalizacji. Podczas masażu w celu relaksacji wykorzystać można dodatkowe elementy takie jak: aromat, muzykę, elementy ćwiczeń oraz synchronizacje ruchów danego segmentu ciała z oddechem.
Masaż relaksacyjny może oddziaływać na różnych poziomach:
czysto fizycznym powodując jedynie czynnościowe zmniejszenie napięcia mięśni,
emocjonalnym - rozluźnienie całego organizmu połączone z wyciszeniem myśli,
psychicznym - pełniejsze poczucie własnego ciała i pogłębienie świadomości oraz reakcji psychosomatycznych.
Tak najkrócej można scharakteryzować masaż relaksacyjny, przy czy może on oddziaływać także na różnym poziomie w sensie zaangażowania. Np. powoduje jedynie uspokojenie pacjenta, ale innym razem może być elementem w trakcie psychoterapii.
U innych osób masaż może leczyć zmiany w tkankach miękkich w wyniku przewlekłego stresu, natomiast innym razem posłużyć może do uwolnienia głębszych napięć i zablokowania na poziomie mięśni.
Czym różni się masaż relaksacyjny od masażu erotycznego?
Jedna z najkrótszych odpowiedzi to:
Masaż erotyczny może być masażem relaksacyjnym, ale masaż relaksacyjny nie jest masażem erotycznym! Warto zapamiętać.
Niby proste, ale pójdźmy dalej i rozwińmy wątek. Kiedy w Polsce zaczęły powstawać prywatne gabinety masażu, wiele z nich nie oferowało bynajmniej terapii kręgosłupa, leczenia neuralgii, wyszczuplania sylwetki czy leczenia cellulitu. Otóż właśnie z początku lat 90-tych bierze się niezrozumienie terminu masaż relaksacyjny. Nie było literatury, odpowiednich szkoleń, a masaż naprawdę relaksacyjny był jak na lekarstwo, zresztą kto tam miał potrzebę relaksacji w powstającym z "popiołów" młodym państwie.
Wszyscy biegali, powstawały nowe firmy, każdy był pełen optymizmu. Kilka lat później sytuacja zaczęła się diametralnie zmieniać. Ot co, po zagranicznych wojażach rodacy wypuszczeni zza kurtyny zaczęli kosztować różnych owoców. Zanim obejrzeliśmy się zapanował nowy mit:
Mit nr 2:Masaż relaksacyjny - to masaż erotyczny
Dzisiaj proponuje się wiele kursów pod hasłem masaż relaksacyjny. Jednak pod katem dydaktycznym, podstawowe błędy powstają już w trakcie nauki. Naucza się o aromaterapii, urządzaniu gabinetu, wystroju, sprzęcie, testach. Jednak najważniejsze są pierwsze minuty które decydują i determinują póĽniejszą sesję masażu. Wiem, iż masażyści oczekują rozgrzeszenia i stwierdzeń typu: to klient myśli o masażu w takich kategoriach, ludzie przychodzą już z wyrobionym zdaniem na temat masażu, itd., itd., Prawda jest jednak trochę inna.
Rozpocznijmy od podstawowych braków w edukacji, roztargnienia i niedomówień. Ufam, iż poniższe uwagi będą przydatne zarówno masażystą, kosmetyczką jak i wszystkim innym osoba pracującym z ciałem.
El Dorado masażu relaksacyjnego - czyli witaj zestresowana Ameryko.
Stany Zjednoczone są jednym z krajów uważanych za raj dla terapeutów pracujących z problemami stresu, emocjami, zablokowaniami. Paradoksalnie to El Dorado jest krajem, gdzie terapeuta musi się ubezpieczyć od tylu spraw że nie jest w stanie dać sobie rady bez osobistego adwokata. Ale do rzeczy. Ogromna ilość zabiegów o charakterze relaksacyjnym wymaga odpowiedniego przygotowania terapeutów. Działa olbrzymia ilość klubów i ośrodków odnowy oraz SPA, poziom ich jest też przeróżny, ale naprawdę jest wyraźna różnica pomiędzy masażem relaksacyjnym w odnowie psychosomatycznej a relaksacją jedynie z wizytówkowego sloganu.
Jak rozpoczynać naukę masażu relaksacyjnego?
Adepci masażu najpierw uczą się poszanowania godności ludzkiej, ludzkiego ciała oraz respektu, którym obdarza się swój zawód, bądź co bądź bardzo lukratywny. W prywatnych szkołach uczy się min. jak prowadzić wywiad z pacjentem, jak się do niego odnosić, być uprzejmym ale zarazem zachować dystans pomiędzy terapeutą a pacjentem / klientem.
Unia Europejska - podobna wizja
Dbałość o prestiż zawodu nie jest bynajmniej domeną USA, podobna sytuacja jest także w większości krajów Unii Europejskiej, gdzie "usługi" reklamowane jako masaż relaksacyjny są od wielu lat kojarzone z odnową psychosomatyczną, współpracą masażysty z psychoterapeutą i wspólnym udziałem w wielu programach. Na początku może kilka przykazań, które obowiązują terapeutów masażystów, ale ufam, iż z uwag skorzystają także kosmetyczki, pracownicy gabinetów odnowy, itd.
Kilka podstawowych przykazań terapeuty.
Na wstępie przeprowadza się w każdym gabinecie wywiad dotyczący stanu zdrowia pacjenta / klienta. Informuje się o zakresie oferowanych usług / zabiegów, przebiegu oraz reakcjach w trakcie zabiegów jak i oczekiwanych rezultatach po ich wykonaniu. Informujemy klienta jak się ma do masażu przygotować. Pacjent w trakcie np. masażu powinien być cały przykryty, a odsłaniane są jedynie aktualnie masowane partie ciała, które po wymasowaniu są ponownie przykrywane.
Jeśli masaż obejmuje np. pośladki (włącznie z zabiegami modelującymi czy terapią cellulit) biust, brzuch, w wielu gabinetach pacjent może być poproszony o wyrażenie pisemnej zgody na masaż tych partii ciała.
Podczas sesji unika się rozmów dotyczących erotycznych bądź seksualnych aspektów masażu. Jeśli np. są to interesujące tematy dla pacjenta, to rozmowa na ich temat może odbyć się jedynie po masażu, absolutnie w trakcie sesji.
Podczas technik pracy z ciałem, gimnastyki a także zabiegów kosmetycznych lub innych zabiegów pielęgnacyjnych unika się stymulacji punktów erotycznych. Nie dotyczy to jedynie stref erogennych ale także wykluczone jest postępowanie typu: opieranie dłoni pacjenta o swoja kl. piersiową, unika się masażu za małżowiną uszna w okolicach wyrostków a katem żuchwy. Podczas masażu nie wchodzimy palcami pomiędzy palce pacjenta, Nie wykonuje się odwodzenia palucha stopy i masażu pomiędzy nim i palcem sąsiednim. Nie podtrzymujemy ręki pacjenta tak aby nasza dłoń spoczywała w dole łokciowym.
Podczas masażu brzucha, klatka piersiowa powinna być przykryta.
W całościowych masażach relaksacyjnych pacjent może zostać w bieliźnie, jeśli wymaga tego technika masażu - np. masaże polinezyjskie - pacjent powinien być poinformowany o konieczności rozebrania się, ale i tak przykrywa się go na wstępie ręcznikiem.
Godziny pracy nie powinny przekraczać 22:00.
Jeśli pracujesz z elementami aromaterapii pamiętaj, iż niektóre ze składników oprócz reakcji aktywizujących i pobudzających działa jak afrodyzjakami.
Uważaj na to co mówisz oraz na intonacje głosu.
Może na wstępie tyle uwag. Przejdźmy do następnych kwestii.
Jakie znaczenie ma sugestia podczas masażu?
Aspekt psychiczny masażu jest bardzo ważny, ocenia się, iż to on determinuje całą sesję, to jak póĽniej masaż odbieramy fizycznie i psychicznie. Sugestia rozumiana jest zarówno jako reakcja na oczekiwania ze strony pacjenta jak i informacje które dostarcza terapeuta. Czasem całe nastawienie wynika z przeczytanego sloganu w kolorowej prasie, innym razem jest to bardziej świadomy wybór.
Zrozumienie oczekiwań pacjenta/pacjentki to podstawa udanej sesji. Dlatego ważna jest rozmowa przed masażem, aby ocenić jaką metodę masażu możemy zastosować u danej osoby.
Czy w masażu ściśle relaksacyjnym mogą wystąpić reakcje o charakterze pobudzenia erotycznego?
W Polskich szkołach oraz uczelniach ten temat jest w dalszym ciągu traktowany jako temat tabu. Sugeruje się jedynie reakcje subiektywne, które mogą wystąpić podczas masażu i tyle, ale reakcje seksualne mogą pojawić się także jako "efekt uboczny", nieplanowany, nawet podczas ćwiczeń. Np. u osób zestresowanych, zablokowanych emocjonalnie na poziomie/segmencie miednicy może dojść do mimowolnego rozluĽnienia napiętych mięśni.
U osób zablokowanych w okolicach szyi, szczęki, klatki piersiowej, może nagle dojść do uwolnienia napięcia i mimowolnego odreagowania, płaczem, śmiechem, drżeniem poszczególnych mięśni. Nieświadomie może dojść także do szukania wsparcia i kontaktu dotykowego z terapeutą, np. zaciśnięcia lub przyciągnięcia dłoni terapeuty.
Czy fakt, iż częściej mężczyĽni wybierają masażystów jeśli chodzi o masaż leczniczy lub sportowy, a masażystki jeśli chodzi o masaż relaksacyjny wskazuje na podtekst erotyczny?
Wiąże się to z kolejnym mitem, iż mężczyĽni wykonują lepiej masaże lecznicze, a kobiet lepiej relaksacyjne. Faktem jest, iż coraz więcej w naszym kraju kobiet zajmuje się masażem, rehabilitacją. Moda i popularność odmiennych metod terapeutycznych i rehabilitacyjnych stosowanych bez użycia dużego nakładu sił na rzecz elastyczności, precyzji i sprawności zmienia pogląd na powyższe sprawy, a trzymanie się starego punktu widzenia jest oznaka jedynie uprzedzeń.
Mit nr 3: Mężczyźni są lepszymi masażystami.
Kolej na pytania trudniejsze.
Czy można tak wykonać masaż aby odbierany był właśnie w sferze czysto erotycznej?
Oczywiście, można tak wykonać masaż aby celem jego było pobudzenie erotyczne. Od kilku tysięcy lat stosuje się elementy masażu w tym właśnie ściśle określonym celu. Dotyczy to min. sztuki kamasutry która niestety w bardzo uproszczony sposób kojarzy się jedynie z aktem miłosnym. Drugi kierunek to masaż erotyczny tao - wykorzystujący stymulacje punktów aktywnych biologicznie do stymulacji seksualnej. Dzisiaj jednak wiedza ta jest bardzo uproszczona i sprowadzona najczęściej do aspektów czysto fizycznych - wyprana z aspektu energetycznego i duchowego.
Czy erotyczny masaż może mieć terapeutyczny wymiar?
Jest to jedne z często zadawanych pytań. Osoby z problemami seksualnymi leczy się na różne sposoby. Wykorzystanie masażu w takiej terapii jest oparte najczęściej na współpracy terapeuty z parą podejmującą terapie. Pomimo, iż w wielu krajach takie wspólne działania podejmują psychoterapeuci masażyści i oczywiście zainteresowane osoby, działania takie mają jednak pozaakademicki wymiar. Inaczej mówiąc są traktowane jako alternatywa, metody komplementarne, jedynie jako uzupełnienie poza głównym nurtem medycyny, a w tym przypadku - seksuologii i psychoterapii.
Czy masaż erotyczny stosuje się w rehabilitacji?
W niektórych przypadkach masaż oraz inne metody fizykalne stymulujące nerwy odpowiedzialne za reakcje organów płciowych mogą mieć duże znaczenie w rehabilitacji niepełnosprawnych lub pacjentów po różnych urazach. Masaż może pełnić role uzupełniającą przy fizycznych urazach, jednak może się okazać, iż masaż lub jego elementy pełnią ważną funkcje przy zaburzeniach seksualnych o podłożu emocjonalnym.
Ufam, iż artykuł przyczyni się do uświadomienia podstawowych różnic pomiędzy pojęciem masażu relaksacyjnego w odróżnieniu od sfer erotyki. Wierzę, iż powyższe uwagi wezmą sobie głęboko do serca szczególnie ci, którzy niosą kaganek wiedzy, nauczyciele masażu i sami masażyści.
Unikajmy dwuznacznych sytuacji, niedopowiedzianych zdań, niezrozumiałych gestów.
Piotr Szczotka jest:
dyplomowanym masażystą w Polsce i USA, wiceprzewodniczącym Wielkopolskiej Sekcji Masażystów Niewidomych, autorem autorskiej metody Integracyjnego Masażu Bodywork oraz książki: "Współczesny masaż - profilaktyka terapia relaksacja", organizatorem Targów Edukacyjnych Masażu, autorem programu: kliniczne zastosowanie masażu w medycynie estetycznej i chirurgii plastycznej, a takze realizuje program: profilaktyka zdrowia i urody na terenie firm.