Jak działa kwestionariusz Forma pytania jako źródło zmiennoś, Socjologia(1)


ANTONI SUŁEK

Jak działa kwestionariusz?

Forma pytania jako źródło zmienności odpowiedzi ankietowych

Sułek zastanawia się jakie znaczenie dla odpowiedzi osób badanych ma forma, pozatreściowe aspekty pytań.

„Idee muszą być przyodziane w słowa, a słowa mają własne życie i własny wpływ”

H. SCHUMAN& S. PRESSER

(pierwsi zastanawiali się nad znaczeniem sondażowych słów)

0x08 graphic

przedmiot badań

metodologicznych

Modele respondenta

0x08 graphic
Gdy myślimy o pyt.i odp. ankietowych bezwiednie lub świadomie przyjmujemy jakiś model badanego.

Zmieniający się wraz ze

zmianami w naukach społ.,narastaniem wiedzy szczegółowej i trendami w społ

Model behawiorystyczny:

Model kontekstowy:

Model poznawczy:

Metodologowie późno wpadli na to żeby zastosować podejście kognitywne w metodologii sondażowej.

Założenia kognitywnej metodologii sondażowej

(wyrażone w postaci modelu udzielania odp.na pytanie, ujęte w jęz. zdań respondenta)

0x08 graphic

0x08 graphic

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

0x08 graphic
0x08 graphic

0x08 graphic

0x08 graphic

0x08 graphic

0x08 graphic

0x08 graphic

0x08 graphic

0x08 graphic

Zadania respondenta:

  1. interpretacja pytania-respondent musi zrozumieć o co jest pytany

  2. przywołuje z pamięci właściwe inf.

  3. jeżeli nie ma uprzednio uformowanego sądu (zwykle go nie ma)musi go wytworzyć

  4. w tym celu badany sięga do istotnych dla sprawy inf.(najłatwiej dostępnych -najświeższych, ostatnio używanych)

  5. na podstawie inf. wyprowadza sąd

Dotarcie do informacji i jej przetworzenie bywa trudne dla respondenta -w tym celu stosuje on różne heurystyki poznawcze. W momencie gdy ma on już sformatować wytworzony sąd(dostosować do jęz.pyt. i odp w kwestionariuszu) badany może go zredagować-pod wpływem społ. sytuacji np. konformizm wobec wzorców kulturowych; chęć pozytywnej autoprezentacji.

Teoria racjonalnego wyboru:

Logika konwersacji naturalnej:

P.GRICE (filozof jęz.)-4mkasymy konwersacji

  1. maksyma ilości-wnosić w konwersacje tyle inf. ile potrzeba

  2. maksyma jakości-nie mówić tego co nie jest prawdą

  3. maksyma stosunku- mówić na temat

  4. maksyma sposobu- wyrażaj się przejrzyście

SCHWARZ&STRACK- wykazali, że gramatyka konwersacji obowiązuje w wywiadzie sondażowym

Wpływ słownictwa

Zdania sformułowane w sposób afirmatywny - akceptujące zakazy i akceptujące przyzwolenia są mocniejszymi stwierdzeniami niż ich odpowiedniki sformułowane w sposób negatywny -akceptuje brak przyzwolenia i brak zakazu.

Pytania zamknięte i pytania otwarte

Efekt porządku pytań

Efekt porządku odpowiedzi

Rady

  1. Dostosuj pytania do możliwości umysłowych badanych

  2. Unikaj pytań z więcej niż 7 możliwościami wyboru

  3. Rotuj kafeterie by kontrolować efekt porządku odpowiedzi

  4. Przy długich kafeteriach każ badanym pozycje raczej szacować niż rangować

  5. W prezentacji wyników nie poprzestaj na rozkładach

Pytania z filtrem „nie wiem”

Nie wszyscy badani maja wyrobione opinie, a niektórzy nie maja ich wcale- dostosowując pytania do respondentów umożliwia się im odpowiedzi „nie wiem” „trudno powiedzieć”

Rodzaje filtrów

  1. Pytanie standardowe- odp. jest dopuszczona, ale się jej nie oferuje

  2. Pytanie z quasi-filtrem -odp. nie wiem wyraźnie zaoferowana

  3. Pytania z pełnym filtrem- pyt właściwe poprzedzone innym

Im filtr silniejszy tym więcej osób, które na pytanie bez filtru udzieliłyby jakiejś odpowiedzi treściowej mówi „nie wiem”. Im sprawa mniej znana tym wpływ filtru silniejszy. Gdy sprawa jest abstrakcyjna zwiększa liczbę odpowiedzi „nie wiem”. Odpowiedzi „nie wiem” mogą mieć charakter ucieczkowy, a nie są tylko wyrazem bezradności poznawczej lub rzeczywistej indyferencji. Pytanie bez filtru „nie wiem” chwyta opinie zrozumiale tak szeroko, że obejmują one zarówno szczegółowe opinie jak i podstawowe przekonania, pytanie z filtrem chwyta opinie ugruntowanej wiedzy. Filtry zgodnie z intencją badaczy zachęcają respondentów bez opinii od udzielania odpowiedzi „nie wiem” zmniejszając tym samym błąd pomiaru. Zniechęcają one do odpowiedzi treściowych nawet osoby opiniach ugruntowanych, co może nie być intencją badaczy. Zniechęcają gdyż informują, że następne pytania będą trudne a przewidują, że nie będą mieli wiedzy potrzebnej do odpowiedzi.

Interpretacja pytania

Tworzenie opinii

Czy istnieje gotowy sąd?

Dotrzyj do istotnych la sprawi inf.

Przywołaj z pamięci gotowy sąd

Zdecyduj jak użyć inf.

Wyprow-adź sąd

Sformatuj odpowiedź

Zredaguj odpowiedź



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Jak działa kwestionariusz Forma pytania jako źródło zmiennoś (2)
Jak działa kwestionariusz Form
Leasing jako źródło finansowania działalności inwestycyjnej
Papiery wartościowe jako źródło finansowania działalności gospodarczej (11 stron)
KORUPCJA JAKO ŹRÓDŁO RYZYKA DZIAŁALNOŚCI INWESTYCYJNEJ, Studia
Kapitały własne jako źródło finansowania działalności gospodarczej
Internet jako zrodlo informacji Nieznany
Ciało człowieka Pokarm jako źródło energii i wzrostu
Freud ''Kultura jako źródło cierpień”
Jak działa instalacja z pompą ciepła
Jak działa giełda (USA)
Prawa człowieka jako źródło prawa w Polsce
Internet jako źródło cierpień, wrzut na chomika listopad, Informatyka -all, INFORMATYKA-all, Informa
Agricolle koncentrat i s jak działa, gdzie kupić
HTML & PHP Jak działają formularze , WAP Statystyki przez WAP, czyli jak połączyć PHP z językiem W
Filozofia?rgsona jako zrodlo inspiracji prozy psychologicznej miedzywojnia

więcej podobnych podstron