MIESNIE TUŁOWIA:

Ad I) MIĘŚNIE GRZBIETU

• powierzchniowe zwane m. obręczy barkowej - bo jeden z przyczepów chwyta się obręczy k. górnej. Są to:

1) m. czworoboczny grzbietu - m. trapesius

PP: Wyrostki kolczyste kręgów piersiowych, więzadło karkowe i nadkolcowe, guzowatość potyliczna zew.

PK: Grzebień łopatki, bark, koniec barkowy obojczyka

2) m. najszerszy grzbietu- m. latissimus dorsi

PP: kręgi dolne, wyrostki kolczyste VII - XII kręgu piersiowego, powięź piersiowo-lędźwiowa, grzebień biodrowy , X - XII żebro, nie stałe : dolny kąt łopatki

PK: grzebień guzka mniejszego k. ramiennej

3) m. równoległoboczny - m. rhomboideus

PP: wyrostki kolczyste VI / VII kręgu szyjnego, od I do IV kręgu piersiowego, więzadło karkowe

PK: brzeg przyśrodkowy łopatki

4) m. dźwigacze łopatki- m. levator scapulae

PP: wyrostki poprzeczne kręgów szyjnych od I do IV

PK: kąt górny łopatki

5) m. nadgrzebieniowy -m. supraspinatus

PP: dół nadgrzebieniowy łopatki

PK: guzek większy k. ramiennej

6) m. podgrzebieniowy - m. infraspinatus

PP: dół podgrzebieniowy łopatki

PK: guzek większy k. ramiennej

7) m. podłopatkowy - m. subscapularis

PP: powierzchnie żebrowe łopatki

PK: guzek mniejszy k. ramiennej

8) m. obły większy - m. teres major

PP: dolny kąt łopatki

PK: grzebień guzka mniejszego k. ramiennej

9) m. obły mniejszy - m. teres minor

PP: brzeg boczny łopatki

PK: guzek większy k. ramiennej

10) m. zębaty tylny górny - m. serratus posterior superior

PP: wyrostki kolczyste kręgów szyjnych VI i VII oraz kręgów piersiowych I i II

PK: zewnętrzne powierzchnie żeber II-V bocznie od kąta

11) m. zębaty tylny dolny -m. serratus posterior inferior

PP: wyrostki kolczyste dwu ostatnich kręgów piersiowych oraz dwu pierwszych kręgów lędźwiowych

PK: krawędź dolna żeber IX-XII

• głębokie (własne grzbietu, czepiają się kręgosłupa mają znaczenie w pionizacji ciała

1) m. prostownik grzbietu - m. erector spinae

a) m. najdłuższy grzbietu -m. longissimus

PP: oprócz wspólnych początków liczne początki na wyrostkach poprzecznych górnych kręgów piersiowych i dolnych szyjnych

PK: wyrostki dodatkowe i żebrowe kręgów lędźwiowych, wyrostki poprzeczne kręgów piersiowych żebra przyśrodkowo od kątów żeber, wyrostki poprzeczne większości kręgów szyjnych i wyrostek sutkowaty k. skroniowej

b) m. biodrowo-żebrowy -m. illiocostalis

PP: oprócz początków wspólnych z m najdłuższym liczne początki na kątach żeber III-XII

PK: kąty żebrowe wszystkich żeber, wyrostki poprzeczne kręgów szyjnych III i IV

c)m. kolcowy - m. spinalis

PP i PK: wyrostki kolczyste z ominięciem kilku kręgów, łuska kości potylicznej obok guzowatości potylicznej zewnętrznej

2) m. poprzeczno-kolcowy - m. transverso-spinalis

PP: wyrostki poprzeczne kręgów

PK: wyrostki kolczyste kręgów położonych wyżej

1. m. półkolcowy - m. semispinalis (4 -6)

PK: od wyrostków kolczystych położonych wyżej, z ominięciem V-VI kręgu, łuska k. potylicznej

2. m. wielodzielny - m. multifidus (2-4)

PK: od wyrostków kolczystych położonych wyżej, z ominięciem II-IV kręgu

3. mm. skręcacze długie i krótkie (0, 1) -mm. rotatores longus et brevis

PK: od wyrostków kolczystych kręgów sąsiadujących leżących wyżej - m. skręcające krótkie

PK: od wyrostków kolczystych położonych wyżej, z ominięciem jednego kręgu - m. skręcające długie

3) mm. międzypoprzeczne - mm. intertransversarii

PP: wyrostki poprzeczne

PK: wyrostki poprzeczne sąsiedniego kręgu

4) mm. międzykolcowe - mm. interspinales

PP i PK: wierzchołki wyrostków kolczystych sąsiadujących kręgów

5) mm. dźwigacz żeber - m. levatores costarum

PP: biegną ku dołowi i do boku do niżej położonego żebra

PK: wyrostki poprzeczne Th₁₁- Th₁, C₇

6) m. podpotyliczne

1. m. prosty głowy tylny mniejszy - m. rectus capitis posterior minor

PP: guzek tylny kręgu szczytowego

PK: poniżej części przyśrodkowej kresy karkowej dolnej k. potylicznej

2. m. prosty głowy tylny większy - m. rectus sapitis posterior major

PP: wyrostki kolczyste kręgu obrotowego

PK: poniżej środkowej części kresy karkowej dolnej k. potyliczej

3. m. skośny głowy górny - m. obliquus capitis superior

PP: wyrostek poprzeczny kręgu szczytowego

PK: poniżej bocznej części kresy karkowej dolnej k. potylicznej

4. m. skośny głowy dolny - m. obliquus capitis inferior

PP: wyrostek kolczysty kręgu obrotowego

PK: wyrostek poprzeczny kręgu szczytowego

Ad II) m. KLATKI PIERSIOWEJ

1) m. piersiowy większy - m. pectoralis major

PP: Część obojczykowa - przyśrodkowa połowa obojczyka

Część mostkowo-żebrowa - mostek, II-VI(VII) żebra

Część brzuszna - blaszka przednia pochewki m. prostego brzucha

PK: Grzebień guzka większego k. ramiennej

2) m. piersiowy mniejszy - m. pectoralis minor

PP: III, IV, V żebro

PK: wyrostek kruczy łopatki

3) mm. międzyżebrowe zewnętrzne - mm. intercostales externi

PP: dolna krawędź wyżej leżących żeber, na zewnątrz od bruzdy żebra, od guzka do granicy kostno-chrząstkowej żebra

PK: krawędź górna niżej leżącego żebra

4) mm. międzyżebrowy wewnętrzne - mm. intercostales interni

PP: krawędź dolna wyżej leżącego żebra od wewnątrz do bruzdy żebra, od kąta żebra aż do mostka

PK: krawędź górna niżej leżącego żebra

5) m. poprzeczny klatki piersiowej - m. transversus thoracis

PP: powierzchnia tylna wyrostka mieczykowatego i dolnej część trzonu mostka

PK: granica kostno-chrząstkowa żeber II-VI

Ad III) MIĘŚNIE BRZUCHA

1) m. prosty brzucha - m. rector abdominis

PP: powierzchnia zewnętrzna chrząstek żebrowych V-VII, wyrostek mieczykowaty

PK: gałąź górna kości łonowej, przednia powierzchnia spojenia łonowego

2) m. skośny zew. brzucha -m. obliquus abdominis externus

PP: powierzchnia zewnętrzna żeber V-XII

PK: warga zewnętrzna grzebienia kości biodrowej, więzadło pachwinowe, kresa biała

3) m. skośny wew. brzucha - m. obliquus abdominis internus

PP: powięź piersiowo-lędźwiowa, kresa pośrednia grzebienia kości biodrowej, 2/3 boczne więzadła pachwinowego

PK: krawędź dolna 3 dolnych żeber, kresa biała

4) m. poprzeczny brzucha - m. transversus abdominis

PP: powierzchnie wewnętrzne chrząstek żebrowych VII-XII, wyrostki żebrowe kręgów lędźwiowych, warga wewnętrzna grzebienia kości biodrowej, boczna część więzadła pachwinowego

PK: kresa biała (linea alba)

5) m. piramidowy (stożkowy) - zanikający- m. pyramidalis

PP: gałąź górna kości łonowej i spojenie łonowe, ku przodowi od mięśnia prostego brzucha

PK: kresa biała (linea alba)

6) m. przepona - m. diaphragma

PP: a) część lędźwiowa - pars lumbalis:

• odnoga przepony: trzony trzech lub czterech górnych kręgów lędźwiowych (odnoga prawa), trzony dwu do trzech górnych kręgów lędźwiowych (odnoga lewa)

• łuk lędźwiowo-żebrowy przyśrodkowy: rozpięty między trzonem I lub II kręgu lędźwiowego, a wyrostkiem żebrowym (poprzecznym) kręgu lędźwiowego I

• łuk lędźwiowo-żebrowy boczny: rozpięty pomiędzy wyrostkiem żebrowym kręgu lędźwiowego I, a żebrem XII

b) część żebrowa - pars costalis: powierzchnia wewnętrzna chrząstek żebrowych VII-XII

c) część mostkowa - pars sternalis: wewnętrzna powierzchnia wyrostka mieczykowatego, tylna blaszka pochewki mięśnia prostego brzucha

PK: ośrodek ścięgnisty przepony - centrum tendineum diaphragmatis

Przepona stanowi mięśniową przegrodę między jamą klatki piersiowej i jamą brzuszną. Jest to cienki, płaski mięsień wysklepiony na kształt kopuły do jamy klatki piersiowej, kształtu nerkowatego, z wnęką zwróconą do kręgosłupa. Składa się ona z obwodowo położonej części mięśniowej i centralnie położonej części ścięgnistej.

W części mięśniowej przepony wyróżnia się trzy części:

• lędźwiową: - najgrubszą i najsilniejszą, która rozpoczyna się dwiema odnogami prawą i lewą na trzonach kręgów lędźwiowych oraz na dwóch łukach ścięgnistych

• żebrową - stanowiącą najszerszy odcinek przepony, której włókna zachodzą pomiędzy początki mięśnia poprzecznego brzucha

• mostkową - najmniejszą i najsłabszą.

Włókna mięśniowe wszystkich trzech części biegną zbieżnie do środka mięśnia, wytwarzając wspólne rozcięgno, tzw. ośrodek ścięgnisty, który jest jednocześnie ścięgnem końcowym dla poszczególnych części przepony. Na ośrodku ścięgnistym spoczywa serce wraz z osierdziem. Obie odnogi przepony ograniczają rozwór aortowy, położony na wysokości XII kręgu piersiowego, przez który przechodzi aorta. Nieco wyżej ku górze i na lewo znajduje się rozwór przełykowy, przez, który przechodzą też pnie nerwu błędnego. Na prawo i ku przodowi od rozworu przełykowego, w obrębie ośrodka ścięgnistego jest otwór żyły głównej dolnej.

Górna, wypukła powierzchnia przepony odpowiada podstawie obu płuc, w części środkowej odpowiada sercu i osierdziu. Powierzchnia wklęsła - pow. dolna przepony, sąsiaduje po prawej stronie z wątrobą, a po lewej z żołądkiem i śledzioną

Jest to najważniejszy mięsień wdechowy, działający bez przerwy od chwili urodzenia. Powoduje ona tzw. oddychanie brzuszne w odróżnieniu od oddychania piersiowego. Podczas skurczu przepona się spłaszcza. Dzięki temu w czasie wdechu powiększa się objętość jamy klatki piersiowej, ciśnienie w niej opada i powietrze atmosferyczne przez drogi oddechowe wchodzi do płuc. Podczas wydechu przepona się rozkurcza. Napięcie mięśni brzucha wywiera ucisk na trzewia jamy brzusznej, a te z kolei wypychają ku górze rozluźnioną przeponę, co pomaga przy usuwaniu powietrza z płuc. Przepona jest też czynna w czasie wydawania głosu - reguluje siłę wydychanego prądu powietrza

---