Hempel, Politologia, Politologia II, Teoria polityki, Teoria polityki, ćwiczenia 3


  1. Problem

Czy zagadnienia ocenne mogą być rozwiązane przy pomocy obiektywnych metod nauk empirycznych?

Czy metody naukowe pozwalają na ustanowienie obiektywnych kryteriów dobra i zła?

  1. Sprawdzanie naukowe

Sposób w jaki uzyskiwana jest obiektywna wiedza naukowa:

+ obserwacja bezpośrednia

+ pośrednie metody sprawdzenia i uzasadnienia, np.:

→ ze sprawdzalnej hipotezy wyprowadza się twierdzenia, które maja obserwowalne zjawiska → czy dane zjawisko wystąpi czy tez nie → hipoteza jest przyjęta lub odrzucona (przykład Ziemia to kula)

Wyprowadzone z hipotezy twierdzenia mogą być sprawdzone bezpośrednio, a im większa ich liczba i im większa różnorodność, tym większy stopień potwierdzenia samej hipotezy.

Żadna hipoteza naukowa nie jest nigdy udowodniona całkowicie i ostatecznie.

  1. Instrumentalne oceny wartościujące

Czy zaprezentowane powyżej metody sprawdzania i uzasadniania hipotez mogą być zastosowane dla ustalenia moralnych ocen wartościujących i czy ten sposób jest właściwy i lepszy od alternatywy?

(przykład - wychowanie dziecka w sposób liberalny lub autokratyczny)

Twierdzenia pozwalają co najwyżej uzasadnić twierdzenie warunkowe. Takie twierdzenie noszą nazwę relatywnych lub są instrumentalną oceną wartościującą.

Relatywna ocena wartościująca stwierdza, że pewne działanie M jest dobre, jeśli ma zostać osiągnięty określony cel G; albo że M stanowi dobry, właściwy środek dla osiągnięcia celu G.

Instrumentalna ocena wartościująca stwierdza albo, że M jest wystarczającym warunkiem uzyskania G, albo, że M jest koniecznym warunkiem uzyskania G.

Podsumowując, relatywna czy instrumentalna ocena wartościująca może być przeformułowana jako twierdzenie, które ustala uniwersalny lub probabilistyczny związek miedzy pewnymi środkami a pewnymi celami i które nie zawiera zadanych terminów charakterystycznych dla kontekstu moralnego. Takie twierdzenie mają charakter empiryczny i mogą zostać naukowo sprawdzone.

  1. Kategoryczne oceny wartościujące

Pozostaje pytanie czy cel G jest słuszny?

Rozstrzygniecie to wymaga nie tyle relatywnej co absolutnej lub inaczej kategorycznej oceny wartościującej, która stwierdza, ze pewien stan rzeczy jest dobry, albo przynajmniej lepszy, od innych określonych alternatyw.

Przykład:

„ Zabójstwo jest złem”

Twierdzenie, to nie wyraża treści, która mogłaby być bezpośrednio sprawdzona przez obserwacje, ale może dało by się je sprawdzić wyprowadzając pewne twierdzenia opisujące obserwowalne zachowania, jeśli zakładamy ze jest to założenie prawdziwe.

Niestety nie, gdyż to twierdzenie nie wyraża niczego co można by zakwalifikować jako prawdziwe lub fałszywe, gdyż jest to tylko sformułowanie pewnej oceny moralnej.

Kategoryczna ocena wartościująca może służyć do wyrażenia aprobaty lub dezaprobaty dla pewnego sposobu działania.

Kategoryczne oceny wartościujące nie poddają się naukowemu sprawdzeniu, nie mogą być potwierdzone ani obalone, gdyż nie wyrażają stwierdzeń tylko standardy czy normy postępowania.

(przykład Webera porównanie nauki do mapy)

System Simsona - „etyka kłów i szponów” - gloria nad walka o byt, przetrwają ci najtwardsi

Skoro nauka nie może dostarczać ocen wartościujących, to skąd je czerpać?

  1. rozumowanie pragmatyczne

  1. rozumowanie systematyczne

  1. Wybór racjonalny: składniki empiryczne i wartościujące

Jaka pomoc możemy uzyskać od nauki w kwestii rozwiązywania problemów moralnych?

  1. Wartościujące założenie samej nauki

Czy wiedza i metoda naukowa zakłada wartościowanie?

Naukowe działanie jednostek zakłada wartościowanie - wybór pewnej dziedziny wiedzy i jej opracowywanie

Wiedza naukowa (jako system twierdzeń uznanych zgodnie z regułami badania naukowego) zakłada wartościowanie - znaczenie systematyczne (logiczne) - z pewnego zdania wynika coś logicznego.

Ale, żaden zbiór twierdzeń naukowych nie implikuje logicznie bezwarunkowej oceny wartościującej, stąd tez wiedza naukowa nie zakłada żadnych wartościowań.

Hipotezy i teorie nauk empirycznych są jedynie częściowo lub „indukcyjnie” uzasadniane w świetle istniejących danych.

Czy baza dowodowa zawiera zawsze lub czasami pewne oceny wartościujące?

Nie, gdyż podstawy na podstawie których formułowane są hipotezy naukowe składają się z danych obserwacyjnych lub z wcześniejszych praw i teorii, a z pewnością nie z sadów wartościujących.

Czy nauka zakłada wartościowanie w logicznym sensie jako problem wartościujących założeń metody naukowej?

Wiedza naukowa rozumiana jako system twierdzeń wystarczająco popartych przez dostępne dowody empiryczne.

Każde prawo nauk empirycznych zostaje uznane w oparciu o niepełną bazę dowodowa. - niesie to za sobą „ryzyko indykcje” - prawo może nie obowiązywać w sposób ogólny i przyszłe obserwacje mogą doprowadzić do jego modyfikacji lub obalenia.- dwie reguły:

  1. reguła potwierdzenia hipotezy - jaki rodzaj dowodów ma charakter potwierdzający a jaki obalający; liczbowy stopień poparcia dowodowego

  2. reguły uznawania hipotez, które określałyby jakie potwierdzenie empiryczne musi uzyskać dana hipoteza aby mogła zostać włączona do systemu wiedzy naukowej

Możliwe są rezultaty - podział na cztery klasy:

  1. hipoteza prawdziwa i uznana za prawdziwa

  2. hipoteza prawdziwa , ale odrzucona

  3. hipoteza fałszywa i odrzucona

  4. hipoteza fałszywa i potwierdzona

Teoria funkcji decyzyjnych wypracowała różne reguły decyzyjne dla sytuacji tego typu. .

Standardem kierującym postępowaniem indukcyjnym w nauce czystej jest osiągniecie pewnego celu, który może być opisany ogólnikowo, jako coraz lepiej uzasadniony, szeroki i teoretycznie usystematyzowany zbiór informacji o świecie. Musza być dostosowane do celów, jakie maja być osiągnięte.

  1. porównania końcowe

Nauka może dostarczać informacji faktycznych potrzebnych do rozwiązania kwestii moralnych.

Wiedza faktyczna potrzebna jest np..:

Szersza informacja naukowa może doprowadzić do:

Carl Hempel - Nauka i wartości ludzkie Justyna Abdank - Kozubska gr. A

1

Teoria polityki - ćwiczenia 3



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Antoszewski - spoleczenstwo obywatelskie, Politologia, Politologia II, Teoria polityki, Teoria polit
teoria - pytania z netu, Politologia, Politologia II, Teoria polityki, Teoria polityki
CLAUS OFFE - inny tekst, Politologia, Politologia II, Teoria polityki, Teoria polityki, ćwiczenia 1
Offe - nowe ruchy społeczne, Politologia, Politologia II, Teoria polityki, Teoria polityki, ćwiczeni
Weber - panowanie, Politologia, Politologia II, Teoria polityki, Teoria polityki, ćwiczenia 4
interes polityczny - Herbut, Politologia, Politologia II, Teoria polityki, Teoria polityki, ćwiczeni
Przeworski - rynek i demokracja, Politologia, Politologia II, Teoria polityki, Teoria polityki, ćwic

więcej podobnych podstron