CHOROBY PRZENOSZONE DROGĄ PŁCIOWĄ
Choroby przenoszone drogą płciową - STD (choroby weneryczne)
GUD - Genital Ulcer Disease
Urethritis -zapalenie cewki moczowej
Brodawki płciowe
GUD - Genital Ulcer Disease - przyczyny
•Nieinfekcyjne: afty, zespół Behceta, rumień wielopostaciowy (w tym rumień trwały), zespół Reitera, urazy
•Infekcyjne, nie STD: drożdżyca/ balanitis, świerzb, typowe infekcje gronkowcowe i paciorkowcowe
•STD
Genital Ulcer Disease (GUD) związana z STD
♦Opryszczka 60-70%
♦Kiła 10-20%
♦Wrzód miękki 0-20%
♦Ziarnica weneryczna pachwin
♦Ziarniniak pachwin (Donovanosis)
Kiła (Lues, Syphilis)
•Etiologia: Treponema pallidum s.pallidum
•Drogi zakażenia: seksualna, poprzez łożysko
•Wrażliwość na zakażenie powszechna.
Po przechorowaniu częściowa odporność
Partnerzy seksualni zakazani są w 50% przypadków
•Źródło zakażenia: chory w ciągu 2 pierwszych lat trwania kiły
Kiła - naturalny przebieg:
1. Kiła wczesna (do 2 lat)
-I okres: objaw pierwotny (3-9 tyg.)
-II okres: osutki
-bezobjawowa
2. Kiła późna (po 2 latach) -bezobjawowa
-III okres: zmiany narządowe i skórne (rozwijają się u 1/3 pacjentów)
Kiła wczesna I-rzędowa
3-9 tydzień
Okres wylęgania: 3 tyg.
Objaw pierwotny (stwardnienie pierwotne) od 3 do 9 tyg.
Obraz kliniczny: pojedyncze, owalne, niebolesne owrzodzenie na bardzo twardej podstawie, ustępuje po
2-6tyg. bez śladu, lub z niewielką blizną
Po kilku dniach od powstania owrzodzenia następuje powiększenie okolicznych węzłów: niebolesne, nierozmiękające, sprężyste, przesuwalne
Kiła I rzędowa - zmiany nietypowe
•Mnogi objaw pierwotny, często „odbitkowy"
•Miękki, opryszczkopodobny
•Rozległe zapalenie żołędzi, sromu,pochwy
•Martwiczy (żrący, zgorzelinowy)
Kiła II rządowa
•Objawy ogóle i poza skórą
•Limfadenopatia
•Objawy skórne
•Objawy na błonach śluzowych
Objawy ogólne i poza skórą
• Utrata wagi
•Stany podgorączkowe
•Bóle głowy
•Bóle gardła
• Zapalenie spojówek
• Bóle kości i stawów (periostitis)
Limfadenopatia
• Powiększone, niebolesne węzły wszystkich grup
•Występuje w 50-85% procentach przypadków
• Powiększona również wątroba i śledziona
Kiła II rządowa - zmiany skórne
• Osutki wczesne i późne
• Rumień guzowaty
• Bielactwo kiłowe
• Łysienie kiłowe plackowate i rozlane
Kiła II rzędowa:
Osutki wczesne i późne
Rumień guzowaty
Zmiany śluzówkowe
Bielactwo kiłowe
Łysienie kiłowe
Zmiany narządowe (zmiany kostne,
SARA, wątrobowe i nerkowe,
hematologiczne, odczyny oponowe
Kiła II rządowa
- objawy śluzówkowe
•Występują w 30%
• Zajady
• Plamy śluzówkowe
• Kłykciny płaskie (Condylomata lata) na narządach płciowych
Kiła: diagnoza
• Różnicowanie: opryszczka, wrzód miękki, SCC, gruźlica
• Diagnostyka:
- badanie bezpośrednie
- badania serologiczne: VDRL, FTA-ABS
UWAGA:
SYNERGIZM EPIDEMIOLOGICZNY Z HIV !
Kiła : leczenie
• Penicylina prokainowa:
1 200 000j l x dziennie przez 20 dni
•Penicylina benzatynowa:
1 200 000j (I dawka podwójna) co 4 dni -7 inj.
•Tetracyclina: 4x500 mg przez 2 tyg
• Doxycyclina: 2x100 mg przez 2 tyg.
UWAGA:LECZENIE OBOWIĄZKOWE !
• Leczenie profilaktyczne partnera -dawki jw., czas 2 x krótszy
• Badanie kontrolne: VDRL i FTA AB5 po 2,4,6,9,12 m-ch (negatywizacja lub 4x spadek miana)
UWAGA: OBOWIĄZKOWA REJESTRACJA CHORYCH !
•Leczenie profilaktyczne partnera-dawki jw.; czas 2 x krótszy
• Badanie kontrolne:
VDRL i FTA ABS po 2,4,6,9,12 m-ch (negatywizacja lub 4x spadek miana)
Wrzód miękki - Ulcus molle syn. Wrzód weneryczny, Chancroid
•Etiologia: G(-) pałki z rodzaju Haemophilus
• Zakażenie: praktycznie wyłącznie drogą płciową
• Występowanie:
Azja płd.-wsch., Afryka, USA, coraz częściej w Europie (turystyka, imigracja)
Wrzód miękki - objawy
•Okres wylęgania ~ 7 dni (3-21)
• Klinika: Bolesne nacieki po 1 dniu rozpadające się. Owrzodzenia b.bolesne, nierówne, poszarpane i podminowane brzegi. Dno martwicze, miejscami krwawiące.
Zazwyczaj odczyn węzłowy. U kobiet - często infekcje skąpoobjawowe Objawy nietypowe
Wrzód miękki diagnostyka i leczenie
•Diagnostyka: hodowla, wykluczenie Lu.I i opryszczki. UWAGA: WYKLUCZYĆ HIV!!!
•Leczenie:
Erytromycyna: 4x500 przez 7 dni
Azytromycyna: 1 g jednorazowo
Ciprofloksacyna: 2x500 przez 3 dni
Ceftriakson: 250 im jednorazowo
PAMIĘTAJ O PARTNERZE!
Opryszczka nn płciowych Herpes progenitalis
• Epidemiologia:USA 16% (3/4 bezobjawowa)
• Etiologia: HSV 2 (HSV 1)
• Drogi zakażenia:
- Zakaźność zależy od okresu choroby
- Stosunek seksualny
- W czasie porodu
• Lokalizacja: nn.płciowe, odbyt, skóra, jama ustna
Opryszczka nn płciowych objawy kliniczne
• Zakażenie pierwotne
- Wylęganie: 2- 7 dni
- Przeczulica - pęcherzyki
- Rozległe zmiany z powiększeniem węzłów chłonnych i objawami ogólnymi. Okres trwania 2-3 tyg.
- Bez zmian klinicznych
• Zakażenie nawrotowe
- Zmiany mniej nasilone, trwają krócej ~1 tyg.
Opryszczka
problem ciąży i nosicielstwa
•Zakażenie podczas porodu
•Badanie na p/ciała kobiet w ciąży. Leczenie prewencyjne
Opryszczka: diagnostyka, leczenie
•Badania serologiczne (ELISA)
•Test Tzanka na kk. olbrzymie (balonowate)
•Metoda Papanicolau
•Hodowla, PCR
Opryszczka: leczenie
•Acyklowir 5x200 mg przez 10 dni p.o.
• Acyklowir 3x 5-10 mg m.c. Przez7-10dni
•Acyklowir miejscowo ?
• Nawroty: Acyklowir 2x400mg do 1roku.
•lnne: Famciclovir (Famvir),Walacyklowir (Valtrex), Foscarnet
Urethritis -przyczyny
• Mechaniczne • Immunologiczne
• STD
@ Gonorrhoea @ Non-gonorrhoea
Objawy zapalenia cewki moczowej
•Dolegliwości dysuryczne (pieczenie, swędzenie, uczucie „wilgoci" itp..)
• Wyciek z cewki moczowej
• W rozmazie z cewki barwionym Gram - 5 lub więcej PMNs u mężczyzn i 10 lub więcej u kobiet (szyjka macicy)
• Ponad 15 PMNs w osadzie z moczu
Rzeżączka - Gonorrhoea
syn. Tryper
• Etiologia: G(-) dwoinka -Neisseria gonorrhoeae
• Drogi zakażenia: prawie wyłącznie seksualna. Ryzyko zakażenia: 90% dla kobiety, 30% dla mężczyzny.
• Epidemiologia: Polska 3,2/105 ??
• BEZOBJAWOWO: 80% kobiet i 10% mężczyzn !!!! (wg.WHO)
Rzeżączka - obraz kliniczny
• Okres wylęgania: AA:2-5 dni (min. 1 doba max. 14 dni), K: 7-14 dni
• Mężczyźni: narastające przez 2 tyg. objawy zap. cewki moczowej z ropnym wyciekiem. Parcie na mocz, jeśli zakażenie obejmuje tylny odc. cewki.
• Kobiety: Brak objawów, lub upławy lub (rzadko) krwawienia z macicy. Zap. cewki moczowej przebiega łagodnie.
Rzeżączka-obraz kliniczny
• Okres wylęgania: AA:2-5 dni (min. 1 doba max. 14 dni), K: 7-14 dni
• Mężczyźni: narastające przez 2 tyg. objawy zap. cewki moczowej z ropnym wyciekiem. Parcie na mocz jeśli zakażenie obejmuje tylny odc. cewki.
• Kobiety: Brak objawów, lub upławy lub (rzadko) krwawienia z macicy. Zap. cewki moczowej przebiega łagodnie.
Rzeżączka - zmiany nietypowe i powikłania
• Zapalenie najądrzy i gruczołu krokowego • Zap. gruczołu Bartolina
• Rzeżączkowe zapalenie odbytu: Bezobjawowe lub parcie na stolec, tępe bóle, zaparcia
• Rzeżączkowe zapalenie gardła • PID (Pelvic Inflammatory Disease)
• SARA
PID (Pelvic Inf lammatory Disease)
• Def.: Stany zapalne nn miednicy mniejszej spowodowane czynnikami infekcyjnymi: NG, Chlam., mieszane, inne bakterie, wirusy (herpes), tbc, trichomonas
• Obejmuje: adnexitis, endometritis, zap.otrewnej, ropniak jajowodu lub jajnika,zapalenie wątroby
• <25 rż, stosujące domaciczne środki antykoncepcyjne, zabiegi ginekologiczne, przebyte PID.
10-20% kobiet zakażonych NG
Powikłania:
• bezpłodność (lx-ll%, 2x-23%, 3x-54%)
• ciąża pozamaciczna (po PID wzrost 7-10x)
• ropnie (jajnika, jajowodu)
• perihepatitis
• przewlekłe bóle podbrzusza
PID (Pelvic Inf lammatory Disease)
• Kryteria:
Ból w podbrzuszu (różne nasilenie)
śluzowo-ropna wydzielina z szyjki
Tkliwość nn. podczas badania
Endometritis
OB.
temperatura
leukocytoza
NG lub Chlamydie w wydzielinie z szyjki
• Inne: ból przy stosunku, obfite i bolesne miesiączki
Rzeżączka - diagnostyka
• Badanie bezpośrednie
• Hodowla
Rzeżączka - leczenie
•Spektynomycyna 2g im
•Penicylina prokainowa 4,8 min + lg probenecidu (na 1 godz. przed)
•Ofloksacyna 400 mg p.o.
• Norf loksacyna 800 mg p.o.
• Ciprof loksacyna 500 mg p.o.
• Ceftriakson 250 mg im
NGU
Nongonococcal urcthritis
♦Chlamydia trachomatis
♦Ureaplasma urealyticum ♦Trichomonas vaginalis
♦Herpes simplex
♦Staph.aureus, C.albicans, beztlenowce ♦Nieznane (30%)
NGU
•„Nowoczesna choroba weneryczna": chorują młodzi (21-25 lat), zamożni.
• Zachorowalność: nieznana, kilkakrotne większa od rzeżączki.
• Okres wylęgania: 1-3 tyg.
NGU - objawy (M,K)
•Objawy dysuryczne:
•Wyciek- najczęściej wodnisty lub śluzowy
10-30% - bez objawów.
NGU - objawy (K)
•Zapalenie szyjki macicy:
- 50% bezobjawowo
- Wydzielina śluzowo-ropna 30%
- Ektopia20%
Obrzęk, zaczerwienienie, krwawienie
NGU - powikłania
• PID
• Zap. gruczołu Bartolina • SARA i zespół Reitera • Zapalenie odbytu
• Zakażenie noworodków:zapalenie spojówek, zapalenie płuc
SARA-sexually acquired reactive arthritis
• Zmiany stawowe: duże stawy nóg.
Zespół Reitera:
- Zmiany stawowe
- Entezopatia
- Zmiany skórne i śluzówkowe
- Zapalenie spojówek
NSU - diagnostyka
• Badanie mikroskopowe wydzieliny (barwienie met. Grama lub błękitem metylenowym: Cewka moczowa do 4 leu. wpw, Szyjka macicy do 10 (1000x)
• Metody immunoenzymatyczne i fluorescencyjne
• PCR
• Posiewy na hodowli kk. McCoya
• Określenie pod typu serologicznego (D,E)
• Posiew w kierunku rzeżączki
NSU - leczenie (1)
• Chlamydia, Ureaplasma, nieznany czynnik:
-Doxycyclina 2x100 mg przez 7 dni
-Tetracyclina 4x500 mg przez 7 dni
W przypadkach powikłanych 3-4 tyg.
-Dawercin 2x500 mg przez 7 dni
-Fluorochinolony
• Trichomonas: Metronidazol Ix2g lub 2x500mg przez 7 dni
Zmiany typu rozrostowego:
♦ Kłykciny kończyste (brodawki płciowe)
Kłykciny kończyste
• Epidemiologia: UK 60/100000, głównie młodzi, aktywni seksualnie. 50-70% ma zakażonych partnerów.
• Etiologia: HPV 6;11. Identyczne zmiany HPV2.
• Zakażenie: droga płciowa, w czasie porodu, inne
Kłykciny kończyste
•Lokalizacja: nn. płciowe (pochwa, szyjka macicy), okolica odbytu, j. ustna, krtań.
• Okres wylęgania: 6-8 m-cy
• Klinika: miękkie, białawe (szare, różowe). Wydłużone, nitkowate, uszypułowane, kalafiorowate, całkowicie płaskie
• Szybki wzrost w ciąży, pod wpływem immunosupresji
Kłykciny kończyste u dzieci
• Prawie zawsze wokół odbytu • Rzadko przerosłe. • 25%HPV2
• 10% ustępuje samoistnie po zranieniu