KLIMAKTERIUM I MENOPAUZA

Hormony żeńskie

• progesteron

• estrogeny

• estradiol

• estron (wytwarzany też po menopauzie i po usunięciu jajników)

• estriol

• miejsce wytwarzania

• jajniki

• tkanki obwodowe ( głównie tkanka tłuszczowa ) kobiety tęższe -jakby większa protekcja przed osteoporozą w okresie menopauzy

Działanie estrogenów

• regulacja cyklu miesiączkowego

• wpływ na długość życia

• zmniejszenie poziomu lipidów

• zmniejszenie ryzyka miażdżycy

• zmniejszenie częstości zawałów

• lepsze ukrwienie, rozszerzenie naczyń

- negatywny efekt - „pajączki”, podudzia i uda

• wpływ na

• budowę ciała

• zachowanie

• osobowość

• regulacja metabolizmu i przemiana materii

• gospodarka wodno - elektrolitowa ( zatrzymanie wody w drugiej połowie cyklu - obrzęki wokół kostek, obrzmienie piersi )

• wzrost metabolizmu, udział w przemianie węglowodanów

• wpływ na gospodarkę wapniową, przeciwdziała osteoporozie

• działanie na skórę (komórki estrogenozależne)

• chronią przed wypadaniem włosów i łysieniem (włosy długie)

• hamują wzrost włosów meszkowych

• u kobiet lepsze nawilżenie

• skóra miękka, delikatna

• skóra jędrna, dobrze napięta

• Komórki estrogenozależne w skórze

• fibroblasty

• komórki warstwy podstawnej

• komórki produkujące melanocyty

• Rola estrogenów w skórze

• różnicowanie keratynocytów

• powstawanie keratohialiny

• skład płaszcza lipidowego naskórka

kobiety „wysokoestrogenowe”

• bardzo małe owłosiene

• bardziej kobieca sylwetka

kobiety „niskoestrogenowe”

• bardzo męska budowa ciała

• owłosienie typu męskiego

• łojotok

• trądzik

• hirsutyzm

Okres okołomenopauzalny (klimakterium) 45-55 rok życia

• początkowo spadek progesteronu

• potem spadek estrogenów

• potem spadek pandrogenów

Objawy klimakterium

• zmiana nastroju

• bezsenność

• uderzenia gorąca, nocne poty

• zaburzenia koncentracji

• zaburzenia miesiączkowania, cykle bezowulacyjne

• zaburzenia gospodarki wapniowej - osteoporoza

• zaburzenia gospodarki lipidowej

• zaburzenia gospodarki węglowodanowej

• zaburzenia gospodarki wodno - elektrolitowej

• zaburzenia kardiowaskularne

• zwiększone ryzyko miażdżycy tętnic

• zmiany w układzie rodnym ( zanik, suchość, nietrzymanie moczu )

• zmiany dotyczące skóry, piersi

• Objawy kliniczne niedoboru estrogenów w skórze

• zanik

• spowolnienie podziałów warstwy podstawnej

• ścieńczenie wszystkich warstw

• utrata elastyczności i jędrności, napięcia

• zmarszczki poza okolicami mimicznymi

• suchość

• spadek kwasu hialuronowego

• spadek wydzielania łoju i potu

• bladość

• spadek ilości naczyń włosowatych

• zmniejszenie stymulacji melanocytów

• zmniejszenie uwalniania melaniny

• szarawy koloryt

• androgenizacja

• łojotok

• owłosienie nad wargą górną i brodzie

• przerzedzenie włosów okolicy łonowej i pachowej

• przerzedzenie włosów na głowie

Zmiany w naskórku

• spowolnienie podziałów warstwy podstawnej

• ścieńczenie wszystkich warstw

• zanik warstwy kolczystej

• zanik warstwy ziarnistej

• spłaszczenie komórek

• zmniejszenie mitoz

• zmniejszenie przylegania komórek

• wygładzenie granicy skórno - naskórkowej

• skrócenie sopli naskórkowych

Zmiany w skórze właściwej

• fibroblasty - stan spoczynku..

• spadek aktywności fibroblastów

• zaburzenia w wytwarzaniu włókien kolagenowych i elastynowych

Zmiany w włóknach kolagenowych

• spadek ilości włókien

• degeneracja

• sztywne, twarde, pofałdowane, nieelastyczne

• nierównomiernie rozmieszczone

Zmiany we włóknach elastynowych

• degeneracja

• spadek ilości

Zaburzenia mikrokrążenia

• pogrubienie ścian naczyń włosowatych

• zmniejszenie ilości naczyń

Bilans zdrowia

• badanie ginekologiczne i cytologia

• badanie piersi

• mammografia

• USG piersi

• lipidogram

• badania podstawowe krwi, glikemia, poziom wapnia

• zmiana trybu życia

• zmiana diety

• rzucenie palenia

MENOPAUZA

Menopauza wg WHO ostateczne ustanie miesiączkowania w wyniku utraty aktywności pęcherzykowej (zmniejszenie wytwarzania estrogenu)

• starzenie się jajników, zanik komórek ziarnistych,

• około 50 -55 rok życia

• termin menopauza zaproponowany przez Gordanne'a w 1821 roku

• historia

• Cesarstwo Rzymskie- wiek kobiety 25 lat

• obecnie wydłużenie czasu życia do 75-80 lat, a więc kobieta będąca w menopauzie żyje około 1/3 życia !

Starzenie:

• starzenie wewnątrzpochodne

• starzenie hormonalne (menopauzalne)

• starzenie chronologiczne (z wiekiem)

• starzenie zewnatrzpochodne

• posłoneczne- fotostarzenie

• „skóra palacza”- ekspozycja na dym tytoniowy

• miostarzenie

• starzenie związane z mimiką

• grawitacyjne

Leczenie klimakterium i menopauzy

• fitoestrogeny

• dieta

• kosmetyki

• ziołowe preparaty doustnie

• estrogeny i progestageny ( HTZ ) określić straty i korzyści, przeciwwskazania

• przezskórna ( transdermalna )

• doustna

• donosowa

• Fitohormony

• substancje podobne do estrogenów ( budowa, działanie )

• Daleki Wschód

• wzrost spożycia fitohormonów ( rośliny zielone zawierają flawonoidy )

• spadek nowotworów hormonozależnych

• spadek schorzeń układu krążenia

• produkty z fitohormonami: soja, centella asiaticia

• Fitoestrogeny - działanie

• na receptory estrogenowe swoiste dla estradiolu

• przeciwutleniające

• hamują proteinazy (metalloproteinazy, np.kolagenazy, które rozkładają wł. kolagenowe )

• stymulują syntezę proteoglikanów ( wpływają na nawilżenie skóry )

• działają przeciwzapalnie

Zastosowanie fitoestrogenów

• w starzeniu się skóry

• w zapobieganiu tworzenia się zmarszczek

• „Roślinne hormony”

• Soja

• Pluskwica groniasta

• Koniczyna czerwona

---