Rozwój dziecka w I roku życia
WIEK CZYNNOŚĆ
1 m-c
unosi główkę w pozycji na brzuchu
zaciska rękę na przedmiocie (np. podanym palcu)
reaguje na dźwięk
wykonuje ruchy ssania (smoczek)
przestaje płakać na widok matki lub jej głos
noworodek energiczne zgina i prostuje kończyny;
położony na plecach obraca głowę raz w jedną, raz w drugą stronę;
zjawisko „chodu automatycznego” (kiedy dotykamy stopy dziecka prostuje ono nogę dotykaną i jednocześnie zgina drugą);
-postawione na stopy dziecko odruchowo prostuje nogi
2 m-c
wysoko unosi głowę w pozycji na brzuchu i utrzymuje ją, wsparte na rękach odrywa nieznacznie klatkę piersiową i jednocześnie lub na przemian głowę i nogi;
śledzi poruszające się obrazy
odwraca głowę w kierunku dźwięku
zaczyna wydawać pojedyncze dźwięki
uśmiecha się
„chód automatyczny” i podpieranie się na nogach zanikają
3 m-c
w pozycji na brzuchu opiera się na przedramionach unosząc głowę
utrzymuje grzechotkę w ręku, potrząsa nią
śledzi przedmiot
"gruchanie", wydaje dźwięki nieartykułowane
ożywia się na widok ludzi, reaguje mimiką, odpowiada uśmiechem na uśmiech
dziecko podniesione do pozycji pionowej jest zdolne sztywno trzymać głowę;
w pozycji leżącej obraca się z pleców na bok i na brzuch;
reakcje podporowe i chód całkowicie wygasają;
4 m-c
umie siedzieć podparte poduszkami
przewraca się z boku na plecy i z pleców na bok
sięga ręką do przedmiotu. Bawi się zabawką w ręku, prowadzi ją do ust
odróżnia ojca i matkę
odpowiada dźwiękiem, gdy się do niego przemawia
śmieje się głośno
w pozycji leżącej obraca się z pleców na bok i na brzuch;
ruch wahadłowy; uruchomiony staw barkowy (droga ręki do przedmiotu);
chwyt prosty, chwyt całą dłonią od góry; palce owijają przedmiot; dłoń ułożona poziomo do podłoża (sposób uchwycenia przedmiotu);
dziecko wykonuje symetryczne ruchy ku przedmiotowi obiema rękami (zaangażowanie obu rąk);
zbliżanie do ust, wypuszczanie (zajmowanie się przedmiotem);
koordynacja ruchów kończyn (naprzemienne kopanie nogami, kołysanie ramionami);
5 m-c
umie podciągane za ręce usiąść
oburącz sięga po przedmiot
poznaje siebie w lustrze
śmieje się głośno, "zna się" na żartach
bawi się zabawką
w pozycji leżącej dziecko obraca się z brzucha na plecy;
trzymane za rączki samo unosi się do postawy siedzącej;
ruch łukowaty; uruchomiony staw łokciowy (droga ręki do przedmiotu);
chwyt dłoniowo-łokciowy, chwytanie całą dłonią z wyłączeniem kciuka (sposób uchwycenia przedmiotu);
dziecko sięga ku przedmiotowi jedną ręką
postukiwanie, potrząsanie, dziecko nie jest zdolne utrzymać dwóch przedmiotów jednocześnie (sposób zajmowania się przedmiotem);
zdolność dziecka do opierania się na własnych nogach stale się wzmacnia;
6 m-c
siedzi trzymając się
sięga po przedmioty jedną ręką
gaworzy (pierwsze sylaby)
otwiera usta na widok jedzenia
bawi się nogami (stopy przyciąga do ust)
w pozycji leżącej dziecko obraca się z pleców na brzuch;
trzymane za rączki samo unosi się do postawy siedzącej;
pochylenie całego ciała ku przedmiotowi; ruch łukowaty (droga ręki do przedmiotu);
chwyt nożycowy; przywodzenie kciuka do pozostałych palców (sposób uchwycenia przedmiotu);
sięga jedną ręką po przedmiot; zaznacza się przewaga jednej ręki;
dziecko trzyma po jednym przedmiocie w każdej ręce; ogląda je i przekłada z ręki do ręki
7 m-c
siedzi samo nie podparte (krótko)
pełza na brzuchu (do tylu)
przekłada zabawkę z ręki do ręki
szuka schowanej zabawki
powtarza wielokrotnie sylaby
je łyżeczką
pragnie aktywnego kontaktu z inną osobą
pochylenie całego ciała ku przedmiotowi; ruch łukowaty (droga ręki do przedmiotu);
zjawisko „sprężynowania” (dziecko postawione na nogi, ale jednocześnie podtrzymywane pod pachami przykuca, a następnie odpycha się przez prostowanie bioder, kolan i stawów skokowych”)
8 m-c
siedzi samo bez podparcia
umie usiąść samo
staje trzymając się
wyrzuca zabawki z łóżka
chwyta trzymając palcami
samo je herbatnik
reaguje lękiem na obce osoby
bawi się w chowane
dziecko jest zdolne samodzielnie siedzieć;
pełza do przodu;
zbliżanie bezpośrednie ręki ku przedmiotowi; uruchomiony staw nadgarstka (droga ręki do przedmiotu);
chwyt pęsetkowy; przeciwstawienie kciuka i palca wskazującego; chwytanie opuszkami palców (sposób uchwycenia przedmiotu);
-dziecko chwyta jednocześnie kilka przedmiotów; angażuje obie ręce;
dziecko manipuluje przedmiotem używając obu rąk (zajmowanie się przedmiotem);
bawi się w chowanego ("a kuku")
9 m-c
pewnie siedzi i stoi trzymając się
raczkuje
stawia pierwsze kroki trzymając się
naśladuje ruchy ('pa-pa', 'kosi-kosi')
siada na nocniku
reaguje na swoje imię
10 m-c
staje samo trzymając się
dziecko potrafi stać trzymając się oparcia;
wyjmuje klocki z pudełka, wkłada palce w otwory
rozumie proste zlecenia (daj, weź, rozumie zakazy)
pije z garnuszka
11 - 12 m-c
staje bez podparcia
podnosi zabawki kucając
chodzi trzymane za rękę lub kilka kroków samo
wkłada mniejsze przedmioty do większych, otwiera pudełka
wskazuje nazwany przedmiot
mówi 'mama', 'tata'
serdeczność wobec innych
wysadzone w porę korzysta z nocnika
obracanie tułowia w pozycji siedzącej i swobodne manipulowanie przedmiotami;
Tabela opracowana na podstawie danych mgr B. Kisiel i M. Bogdanowicz