Stat. opisowa - zajmuje się metodami zbierania danych i ich sumarycznego opisu i prezentacji.
Populacja - zbiór jednostek statystycznych powiązanych ze sobą (może być skończona i nieskończona)
Szereg rozdzielczy to dane ułożone według malejącej lub wzrastającej wartości cechy.
Budowa szeregu rozdzielczego obejmuje trzy etapy postępowania:
Ustalenie klas
Zliczanie każdej jednostki statystycznej do odpowiedniej klasy
Zliczanie jednostek w każdej klasie
W pierwszym etapie budowy szeregu rozdzielczego należy określić liczbę klas oraz zakres wartości zmiennej, który każda z klas ma objąć. Kierować się tu możemy następującymi wskazówkami:
Liczba klas nie powinna być mniejsza od 6 i większa od 15.
Klasy powinny być tak ustalone, aby objęły wszystkie wartości zmiennej.
W miarę możliwości należy tworzyć klasy o jednakowej rozpiętości.
środkami przedziałów klasowych powinny być liczby, którymi łatwo operować
Miary położenia:
Średnią arytmetyczną nazywamy sumę jednostek danego zbioru podzieloną przez liczbę tych jednostek. Dla zbiorowości statystycznej składającej się z jednostek o wartościach
x1, x2, ..., xn, średnia arytmetyczna () jest równa:
Dla szeregu rozdzielczego, w którym ni jest liczebnością klasy, a jej środkiem jest xi, średnią arytmetyczną () określa się wzorem:
Mediana jest to wartość jednostki, która dzieli uporządkowaną zbiorowość statystyczną na dwie części równe pod względem liczebności. Będzie to więc wartość jednostki znajdującej się w miejscu zbiorowości równym
Wartość modalna (dominanta) - wartość jednostki w uporządkowanej zbiorowości, której odpowiada największa liczebność. Wartość modalną można określić korzystając z wzoru Pearsona:
Zgodnie z tym wzorem, po oznaczeniu przez
stwierdzamy, że wartość modalna leży w odległości 3c od średniej arytmetycznej
Średnia kwadratowa:
Miary zmienności:
Rozstęp - różnica między największą i najmniejszą wartością cechy.
Wariancją nazywamy średnią arytmetyczną kwadratów odchyleń poszczególnych wartości cechy od jej średniej arytmetycznej.
Wariancję można określić wzorem:
lub
Odchylenie standardowe jest pierwiastkiem kwadratowym wariancji σ
Odchylenie przeciętne określa się wzorem δ
Współczynnik zmienności - jest to odchylenie standardowe wyrażone w procentach średniej arytmetycznej: V =
Współczynnikiem skośności określamy stopień asymetrii rozkładu. Jeżeli współczynnik skośności ma znak „plus” to wskazuje to na asymetrię dodatnią, a jeżeli ma znak „minus” to na asymetrię ujemną. Im większa jest bezwzględna wartość współczynnika skośności, tym większa jest asymetria rozkładu.
Zmienna losowa - funkcja która z określonym prawdopodobieństwem przyporządkowuje zdarzeniom elementarnym liczby rzeczywiste
Zmienna losowa X funkcja X przyporządkowująca każdemu zdarzeniu elementarnemu 1 i tylko 1 liczbę.
Skokowa - gdy może przyjmować skończoną lub nie skończoną ale przeliczalną liczbę wartości
Ciągła - gdy jej możliwe wartości tworzą przedział ze zbioru liczb rzeczywistych.
Dystrybuanta zmiennej losowej X to prawdopodobieństwo przyjęcia przez zmienną losową X wartości >= X
Zmienna losowa X ma rozkład dwumianowy, jeżeli jej funkcja prawdopodobieństwa określona jest wzorem
P(X = k) =
, gdzie q = 1-p, i k = 0, 1, 2, ..., n.
,
Zmienna losowa X ma rozkład normalny, jeżeli jej funkcja gęstości określona jest wzorem: