Zapalenie jamy ustnej
Jako schorzenie występuje dość często, obejmuje zapalenie języka, podniebienia, dziąseł oraz błony śluzowej warg i policzków
Przyczyny: fizyczne, chemiczne i zakaźne
Objawy: ograniczenie apetytu, obfite ślinienie, trudności w pobieraniu pokarmu, wykwity na błonach śluzowych, zapalenie i obrzęk węzłów chłonnych żuchwowych i pozagardłowych
Podział zależnie od zmian na błonie śluzowej
Nieżytowe, pęcherzykowe, grudkowe, wrzodziejące, ropne, martwicze, zastoinowe, przerostowe.
Przebieg - ostry lub przewlekły
Leczenie - zmiana karmy na półpłynną, miękką, świeżą, do picia letnia woda. Postać ostra - głodówka i odżywianie sztuczne, płukanie płynami antyseptycznymi ( 1% KMnO4, 2 % kwas borowy, rumianek), antybiotyki, witamina C.
Zapalenie gardła
Proces zapalny łączy się z zapaleniem krtani, węzłów chłonnych, zatok, migdałków, nosa, jamy ustnej i worków powietrznych
Przyczyny - czynniki fizyczne, termiczne lub przejście procesu chorobowego z innych odcinków ( krtań, węzły chłonne)
Objawy kliniczne - wzrost CTO, powiększenie węzłów chłonnych, osowienie, niechęć do jedzenia i picia, kaszel, obrzęk okolicy gardła, bolesność, towarzysząco zapalenie spojówek lub górnych dróg oddechowych. U koni okresowo występuje zwracanie karmy przez nos. Pamiętaj u koni nie można oglądać samego gardła!!!
Rozpoznanie - objawy kliniczne, badanie kliniczne
Leczenie - głodówka w stanie ostrym do 3 dni, dieta rozdrobniona o odpowiedniej temperaturze
Sztuczne odżywianie - płynoterapia
Preparaty bodźcowe
Antybiotykoterapia
Porażenie gardła
Przyczyny - choroby zakaźne, zatrucia, urazy mechaniczne, procesy nowotworowe
Objawy kliniczne- zwierzę żuje pokarm, ale go nie połyka, karma zalega w jamie ustnej i wypada. Choroba bardzo często przebiega z porażeniem przełyku i języka. Łatwo dochodzi przy próbie połykania do zachłyśnięcia śliną, resztkami karmy, a co za tym idzie do zachłystowego zapalenia płuc
Rokowanie - niepomyślne
Leczenie - choroba podstawowa, sztuczne odżywianie, wit. B1 i B12, ( kiedyś strychnina)
Zapalenie przełyku
Choroba podstawowa łączy się z zapalenie gardła, jamy ustnej czy żołądka.
Przyczyny - tło urazowe, chemiczne oraz choroby zakaźne
Objawy kliniczne - wzrost napięcia mięśni przełyku, skurcz czynnościowy wraz z obrzękiem błony śluzowej, ślinienie, bardzo bolesne połykanie, kaszel. Często dochodzi do zamknięcia światła przełyku.
Leczenie - zależnie od przyczyny, dieta, sztuczne odżywianie, antybiotyki, leki p/zapalne i rozkurczające
Atonia i porażenie przełyku
Występuje najczęściej z zapaleniem gardła
Przyczyny - jak porażenie gardła
Objawy kliniczne - gromadzenie karmy praktycznie na całym przebiegu przełyku, pokarm nie dostaje się do żołądka, brak bolesności, często prowadzi do zachłystowego zapalenia płuc.
Leczenie - jak porażenie gardła
Zadławienie= zatkanie przełyku
Całkowite zamknięcie ( nagłe) światła przełyku ciałem obcym, co powoduje niemożność połykania, zwracanie treści i śliny. Występuje głównie u przeżuwaczy i łączy się ze wzdęciem żwacza.
Przyczyny - stałe, duże kawałki karmy: ziemniaki, buraki, jabłka. U koni ciała obce zatrzymują się głównie w odcinku piersiowym
Objawy kliniczne - pojawiają się nagle, niepokój, bolesność, ślinienie, czasem kaszel, przyspieszona perystaltyka ( rozrzedzony kał w małych porcjach). Po kilku godzinach pojawia się odruchowy skurcz przełyku i objawy niepokoju znikają.
Rozpoznanie - wywiad, sondowanie, RTG, Pamiętaj o chorobach zakaźnych!!! ( ślinotok)
Leczenie - zepchnięcie ciała obcego w kierunku do żołądka, podaj leki rozkurczowe i p/bólowe. Przed zepchnięciem stosujemy leki poślizgowe ( olej parafinowy 100-150 ml). Jeżeli nie możemy usunąć - zabieg chirurgiczny. Przy zatkaniu paszami suchymi uwadniamy treść wodą letnią i staramy się ją wypłukać.
Zwężenie przełyku
Jest odmianą zatkania przełyku
Przyczyny - blizny po stanach zapalnych i urazach mechanicznych, nowotwory
Objawy kliniczne - narastają stopniowo w odróżnieniu od zatkania, pojawiają się trudności w połykaniu, zwierzęta chętnie pobierają wodę i karmę płynną, mogą „ rzucać się na karmę”, ale szybko zniechęcają się do jej pobierania
Rozpoznanie - zgłębnikowanie zgłębnikiem o różnej średnicy, aby ustalić stopień zwężenia
Leczenie - chirurgiczne
Rozszerzenie przełyku
Najczęściej u małych zwierząt: wady anatomiczne
Rozszerzenie może dotyczyć całego przełyku jak i jego części ( uchyłek),
Przyczyny - następstwo zwężenia, przewlekłego zadławienia, atoni przewodu pokarmowego
Leczenie - korekta chirurgiczna, czasem masaż treści pokarmowej.