O czarownicach,

czarodziejkach, czarodziejach

i magii (pół żartem pół serio)

Czarodziejki nazywa się też czarownicami, wiedźmami lub

jędzami, o czarownikach mówi się - czarnoksiężnicy, czarodzieje

lub szamani. Mówiąc o czarownicach mamy na myśli kobiety, ale

pamiętajmy, że pojęcia "polowanie na czarownice", "sabat

czarownic" odnoszą się także do mężczyzn. Bez względu na

nazwę, jedno ich zawsze łączyło - uprawianie magii i to nie tylko

czarnej magii. Czarownice i czarownicy równie często

wykorzystywali swoją moc dla czynienia dobra. Dlatego zazwyczaj

nie budzili strachu, lecz przeciwnie - poważano ich i czczono jako

mędrców, kapłanów i kapłanki, znachorów i znachorki, a także

historykow i nauczycieli strzegących tradycyjnej wiedzy, by

przekazać ją następnym pokoleniom.

Historia przekazała nam wiele nazwisk znamienitych czarownic i

czarownikow, dobrych i złych, począwszy od czasow starożytnych

po dzień dzisiejszy. Wielu z nich rzeczywiście przypisywało sobie

magiczną moc i inne niezwykłe zdolności, zyskując sławę

profesjonalistow, ktorzy dokonywali (jak głosi otaczająca ich

legenda) zdumiewających wyczynow. Jednak rzadko kiedy

posługiwano się etykietą "czarownica" lub "czarownik" w

odniesieniu do tych wielkich nazwisk. Oni sami, podobnie, jak i

ich zwolennicy, woleli nazywać się "mistykami" lub

"jasnowidzami". Z drugiej strony niektore sławne postacie zostały

przez potomność zapamiętana jako uprawiające czary, ponieważ

inni tak o nich mowili, chcąc oskarŜyć o czynienie zła, ukarać, a

nawet skazać na śmierć, czy to ze strachu, ze złej woli, czy teŜ z

gorliwości religijnej.

Teraz może kilka przykładow.

1. Apollonios z Tyany, grecki mag i prorok z I w. n.e. dzięki magii

odkrył przed Menippusem z Koryntu złą naturę jego żony. Wśrod

przypisywanych Apolloniosowi mocy była teŜ zdolność

porozumiewania się ze zmarłymi. 2. Pitagoras (VI w. p.n.e.) grecki

filozof i mistyk, ktory dokonał ważnych odkryć w matematyce,

nauczał teŜ filozofii mistycznej zapożyczonej z Egiptu. Wierzył, że

dusza może opuszczać ciało. Legenda głosi, że w poźniejszych

wiekach często pojawiał się w ludzkiej postaci.

3. Ludność Neapolu wierzyła, że słynny poeta rzymski, Wergiliusz

(70-19 r. p.n.e.), autor Eneidy, był czarownikiem. Jak głosi jedna

z legend, miał zrobić magiczną, mosiężną muchę, ktora uchroniła

miasto przed plagą owadow.

4. Albert Magnus (1193-1280), słynny niemiecki uczony był

biskupem (to dopiero!), filozofem, alchemikiem, studiował magię.

Badał m.in. "naturalne" magiczne właściwości zioł i kamieni

szlachetnych.

5. Ramon Lull (1235-1315), hiszpański mistyk i alchemik,

swoimi pismami okultystycznymi rozgniewał Kościoł katolicki.

Poźniej stał się bardziej pobożny; zginął, gdy probował nawracać

muzułmanow w Afryce Połnocnej.

6. Joanna z Nawarry (1370-1437), księżna Breatanii, żona

Henryka IV, krola Anglii. Pod jego nieobecność (walczył we

Francji) wrogowie oskarżyli ją przed sądem o chęć zaszkodzenia

krolowi czarami. Została aresztowana i na wiele lat wtrącona do

więzienia, ale poźniej jej wybaczono i przywrocono do łask.

7. Gilles de Rais (1404-1440), francuski baron, uważany za

najbogatszego szlachcica w Europie. Ponieważ interesował się

alchemią i magią, a przy tym miał wielu wrogow, ktorzy mu

zazdrościli, został oskarżony o kult diabła i porywanie dzieci, a

następnie spalony na stosie. Jego majątek skonfiskowano i

rozdzielono między jego przeciwnikow.

8. Angielski wrożbita i astrolog William Lilly (1602-1681) był

bardzo szanowany przez krola Karola I. Astrologia była wtedy

przedmiotem poważnych studiow akademickich; rownie poważnie

Lilly pisał o magii i sztuce wywoływania duchow.

9. Karolina z Brunszwiku (1768-1821), żona Jerzego IV, krola

Anglii. Jak głosi fama, czuła się zaniedbywana przez męża.

Oburzona zrobiła jego kukłę z wosku, wbiła w nią szpilki i

ciernie, a potem wrzuciła w ogień (niestety nie doszukałam się

wiadomości, co z jej mężem). 10. Jednym z najsłynniejszych

oszustow w dziejach magii był francuski alchemik z XVIII w.,

hrabia Saint Garmain. Twierdząc, że posiada zdolności, dzięki

ktorym Ŝyje juŜ 2000 lat, nabrał wielu bogatych i naiwnych

klientow.

Gawędziarze snuli swe opowieści o czarach, zanim jeszcze

wynaleziono pismo, a czarownice i czarownicy zawładnęli

wyobraźnią kolejnych pokoleń. Spotykamy ich w starożytnych

legendach i podaniach ludowych, wszelkiego rodzaju dramatach

scenicznych, począwszy od farsy po operę, w bajkach dla dzieci,

popularnych thillerach i dziełach literatury klasycznej. Ich

popularność nie zmalała do dzisiaj.

Teraz kilka przykładow ze Starożytności:

1. "Pierwszy Mag" - taki tytuł nadano Totowi, bogowi księżyca z

głową ibisa, dominującemu w starożytnym Egipcie. Tot

sprawował sądy w zaświatach, wynalazł teŜ sztukę i roŜne

dziedziny nauki, takŜe magię. W jego imieniu odprawiano wiele

rytuałow magicznych, żeby zdobyć jego przychylność.

2. Taweret, egipska bogini porodu, w postaci ciężarnej samicy

hipopotama. I tu religia łączy się a magią, gdyż Taweret miała

chronić rodzące kobiety zarowno przed powikłaniami, jak i

skutkami złych czarow. 3. Hekate, bogini świata podziemnego w

starożytnej Grecji, często przedstawiana z trzema rożnymi

twarzami. Jako groźna siła, była patronką czarow i magii, a takŜe

dręczycielką ludzi włoczącą się nocami po ziemi ze sforą psow

piekielnych o czerwonych ślepiach.

4. Wszyscy zapewne wiedzą o Wyroczni Delfickiej. Starożytni

Grecy odwiedzali święty gaj w Delfach, gdzie kapłanka odkrywała

przed nimi przyszłość, dając często tajemnicze odpowiedzi,

podczas ktorych wiła się w głębokim transie. (Musiał być to

ciekawy widok).

Mistrzowie fikcji zawsze chętnie sięgali po tematy czarownic i ich

niewinnych ofiar, przedstawiając walkę dobra ze złem. Jednak

czarownice to nie zawsze wiedźmy, lecz często samotne staruszki

lub wzbudzające ogolny zachwyt czarujące i seksowne kobiety.

1. Jedną z pierwszych czarodziejek w literaturze była Kirke z

Odysei, epickiego poematu Homera o przygodach greckiego

herosa, Odysa, powracającego z wojny trojańskiej. Kirke

zamieniła towarzyszy Odysa w świnie, gdy wylądowali na jej

odludnej wyspie, a potem i jego probowała nakłonić do wypicia

czarodziejskiej mikstury.

2. Legendarny Merlin, pierwotnie postać z mitologii walijskiej,

podpora krola Artura, gdy był już starcem, powierzył swoje

czarodziejskie tajemnice ukochanej Viviane, a ta niewdzięczna

wtrąciła go do lochu (wielu zapewne teraz zamarudzi - ....te

kobiety....).

3. Do najbardziej znanych z literatury czarownic należą trzy

siostry z Makbeta, odprawiające czary nad kotłem, by zachęcić

Makbeta do zabicia krola i objęcia tronu szkockiego. 4. W pięknej

filmowej bajce Disneya, Krolewna Śnieżka i siedmiu

krasnoludkow, pojawia się proŜna i zła krolowa-czarownica.

5. Bracia Grimm napisali wiele niezapomnianych bajek o

czarownicach, m.in.: Śpiącą Krolewnę, gdzie piękna i młoda

księżniczka zapadła w sen po tym, gdy ukłuła się w palec

wrzecionem złej wrożki, czy Jasia i Małgosię (to jeden z ich

najbardziej przerażających pomysłow), gdzie czarownica udająca

miłą starszą panią zwabia do swojego domku zabłąkane dzieci.

6. Klasyczną powieścią dla dzieci jest Czarnoksiężnik ze

Szmaragdowego Grodu L. Franka Bauma. 7. Rosjanie zaś w

swoich podaniach ludowych opowiadają o Babie-Jadze, ktora,

zamiast na miotle lata wokoł leśnej gęstwiny w kibelku (chyba nie

miała zbytniej swobody), trzymając w ręku drewniany ubijak

(ciekawe do czego miał on służyć, może ktoś wie?).

8. W komedii filmowej z 1942 r. Ożeniłem się z czarownicą,

Veronica Lake zagrała ponętną blond czarownicę (spaloną w

1692 r. i przywroconą do Ŝycia), ktora postanawia rozkochać w

sobie głownego bohatera (granego przez Fredrica Marcha) i

skłonić go do porzucenia narzeczonej.

9. Rola czarownika widnieje teŜ w filmie Kruk z 1963 r. z Borisem

Karloffem (najlepiej znany jest z kreacji Frankensteina w wielu

filmach hollywodzkich).

10. Zapewne wszyscy oglądali film Czarownice z Eastwick z 1987

r., na podstawie powieści Johna Upidke`a, gdzie pamiętamy

przyjaciołki (grane przez Cher, Michelle Pfeiffer i Susan

Sarandon), ktore uwiodł diabeł (Jack Nicholson) i dał im moc

czynienia czarow, a one wykorzystały ją, by się go pozbyć.

Przykładow takich jak te można podawać wiele, ale ja na tym

pozostanę.

Kiedy czarownice lub czarownicy "rzucają urok", to jak wiemy

chodzi o specyficzne działania magiczne. "Urok" to prawie zawsze

jakaś formułka, w ktorej można używać zaklęć, rożnych mikstur,

wizerunkow i rekwizytow. Te elementy przeznaczone są do

zbierania mocy i kierowania jej na określony cel - osobę lub

rzecz, ktorą chce się "zaczarować", żeby osiągnąć pożądaną

zmianę, lub natchnąć magiczną mocą uzdrowicielską.

Tajemnicze obrzędy "magii rytualnej", to nie tylko kilka słow

wymruczanych pod naparem z zioł, lecz naprawdę imponujące,

wymagające wyszukanych środkow "dzieła".

Kilka przykładow z rożnych części Ziemi:

1. W Chinach czarownicy często zapisywali cele czarow wewnątrz

okręgow i na mistycznej dłoni, następnie spalali tak

"zaczarowany" papier, a popioł wsypywali do wody i wypijali.

2. Południowoafrykański lud San w magii miłosnej używał łuku i

strzał. Gdy mężczyzna chce, by kobieta się w nim zakochała,

wypuszcza (symbolicznie) strzałę w jej kierunku, podobnie jak

Kupidyn w mitologii europejskiej.

3. Ulubionym rekwizytem czarnej magii była dawniej "ręka

chwały", odcięta od ciała wisielca i wysuszona. Używana albo

jako świecznik, albo sama podpalana miała jakoby moc

ogłupiania ludzi i zwiększania siły czarow.

4. U Indian amerykańskich drewniane kukły nie miały nic

wspolnego ze złymi czarami. W wydrążeniach, jakie znajdowały

się z przodu, umieszczano "leki na miłość" (maści i zioła),

następnie związywano razem kukły twarzą w twarz, by

symbolizowały małżeństwo i zapewniały jego trwałość.

5. Chcąc przyciągnąć pozytywną energię i wykorzystać ją w

swoich magicznych planach, szaman z ludu Szona "ściągał" ją,

wykonując szarpnięcia hakowatym narzędziem przypominającym

literę Y.

6. W Tybecie, podczas magicznych ceremonii używany był

"latający" nóż, jako symbol konieczności zdejmowania fałszywej

powłoki z tożsamości człowieka, zanim zacznie szukać

oświecenia.

7. W Malezji, drewniana, malowana figurka - wizerunek

żeńskiego skrzydlatego ducha "didouri", zawieszany był w

domach, żeby je chronił. Trzymała w ręku grzebień do

"wygrzebywania" złych sił i lusterko do "odbijania" złej energii i

złych duchow, a takŜe powstrzymywania domownikow przed

niewłaściwymi zachowaniami.(?).

Czarownice i czarownicy zawsze znali się na tym, co można

nazwać magiczną kuchnią - sporządzaniu napojow, maści i

domieszek, a takŜe wszelkiego rodzaju suchych preparatow do

wszywania w woreczki lub odprawiania guseł.

Tak więc pora podać kilka przykładow i przepisow.

1. Tradycyjny chiński napoj miłosny: rozetrzyj garść nasion

kolendry i wsyp w lampkę białego wina, śpiewając piosenkę

"Gorące nasionko, wezwij szybko miłość; gorące serce, nie pozwol

nas nigdy rozłączyć", następnie wypij wino wraz z ukochaną

osobą.

2. Do prostych czarow "wypędzających", przepisanych przez

wspołczesną czarownicę, używa się jabłka przeciętego na poł w

poprzek. Jedną połowę pociera się miętą, powtarzając głośno zły

nawyk lub problem, ktorego trzeba się pozbyć. Następnie łączy

się połowki za pomocą szpikulca, związuje wstążką i zakopuje.

Gdy jabłko się rozłoży, problem zniknie.

3. Dla zapewnienia trwałej przyjaźni zaszywa się w dwoch

woreczkach trochę goździkow i każdy z przyjacioł nosi przez cały

czas taki woreczek.

4. Stała rada dla tych, ktorzy chcą się zakochać: niech zanurzają

woreczek z pąkami róż w wodzie za każdym razem, gdy biorą

kąpiel (w magii róże zawsze łączono z miłością).

5. Popularnym sposobem wzbudzania miłości jest od dawna:

woreczek zawierający szałwię, rozmaryn i tymianek. Wkład się go

pod poduszkę lub do szuflady, albo nawet nosi przy sobie. Musi

być jednak zwilżany codziennie przez siedem dni siedmioma

kroplami olejku bergamotowego, dla rozpalenia prawdziwej

żądzy.

6. Zaczarowana poduszka - należy zaszyć w muślinie płatki

czerwonej róży, kwiaty wiciokrzewu, sproszkowane kłącze

kosaćca, angielskie ziele i pukiel własnych włosow, a następnie

mocno zwilżyć taki woreczek olejkiem sosnowym. Gdy ukochana

osoba na tym zaśnie, będzie śnić tylko o tobie!

7. Dodaj tę miksturę do kąpieli, a nikt ci się nie oprze.

Przygotowuje się ją z rozmarynu i tymianku, ktore rozmiękcza się

we wrzątku (najlepiej w glinianym garnku), a poźniej dodaje się

do tego sproszkowane kłącze kosaćca i korzeń lubczyku. Przed

wlaniem do kąpieli należy to przecedzić i wymieszać.

8. Wypędź negatywną energię, kładąc na noc ćwiartki cebuli w

każdym rogu pokoju ( to nic, Ŝe w pokoju tym będzie śmierdziało

cebulą, nie przejmuj się tym). Następnego dnia posiekaj je,

założywszy uprzednio gumowe rękawiczki, i zakop. Rob tak przez

trzy do siedmiu dni z rzędu.

9. Dawniej wierzono, że czarownice potrafią latać, bo nacierają

się specjalną maścią z roślin. Oto jej skład: Pokrzyk wilcza

jagoda, Tojad mocny, Lulek czarny i Szczwoł plamisty. Wszystkie

cztery są trujące, więc substancje z nich zrobione mogły z

powodzeniem wywoływać halucynacje (i nie tylko) - np. wizje

latania.

I to by było na tyle, udanych czarodziejskich praktyk! Jeśli macie

jakieś magiczne przepisy, to poszerzajcie moją listę do woli. I

myślę, Ŝe odezwą się wspołczesne czarownice i czarownicy, by ze

mną polemizować, bo mam wrażenie, że włożyłam przysłowiowy

kij w mrowisko

---