Podstawy historii sztuki
Czym jest sztuka?
Historia sztuki
Jest xx
Pojęcie sztuki
Sztuka to dziedzina działalności ludzkiej mająca między innymi na celu dostarczenie wrażeń estetycznych. Powstała wraz z rozwojem cywilizacji ludzkiej.
Funkcje: magiczne, sakralne, reprezentacyjne, estetyczne, polityczne
Starożytni jako sztukę rozumieli umiejętność wytwarzania rzeczy, umiejętność świadomą czyli taką, która posługuje się regułami.
Sztuka była więc umiejętnością wytwarzania rzeczy wedle reguł. (Do XVI w.)
Sztuki dzielono w starożytności na wolne (arte liberales) i pospolite (techne, artes vulgares), a zasadą podziału był wysiłek fizyczny.
Wolne: gramatyka, retoryka, logika, arytmetyka, geometria, astronomia, muzyka ( I w pne)
Pospolite (techne) - wymagające wysiłku fizycznego: malarstwo, rzeźba i architektura, a także stolarstwo, krawiectwo i inne.
Uważane za niższe, pospolite.
ŚREDNIOWIECZE
Sztuki mechaniczne (rzemiosło) i sztuki wolne (artes)
Za prawdziwe uważano tylko sztuki wolne
Sztuki plastyczne ( w dzisiejszym rozumieniu) uznawane były za rzemiosło
Ewolucja w stronę definicji nowoczesnych
Musiało nastąpić pojęciowe wyodrębnienie sztuki w nowożytności: oddzielenie sztuk, które wydawały się starożytnym bliskie, jak rzeźba i stolasrtwp, a zbliżenie tych, które były odległe jak rzeźba i poezja.rSkonstruowano taką klasę ludzkiej wytwórczości, w której obok rzeźby, malarstwa, architektury, muzyki znalazła się również poezja i zostały one oddzielone od rzemiosła i nauki.
Nota o Bazzari
Zmiana - koniec XVI w.
Nie tylko sztuki muzyczne i literackie, ale również plastyczne wliczono do wyższej kategorii sztuki (uświadomiono sobie również, że logika czy arytmetyka należą do nauki, a nie do sztuk)
Sztuki: malarstwo, rzeźba, architektura, muzyka, literatura, poezja, teatr…
Określane jako pomysłowe, pamięciowe, metaforyczne, przyjemne
1750 - 1900 sztuki piękne
Charles Batteux - sztuki piękne - jako sztuki naśladujące naturę, w tym znaczeniu, że wybierają z niej to, co piękne.
„Sztuki piękne sprowadzone do jednej zasady” 1747
Piękno było cechą istotną i wyróżniającą sztuki
Malarstwo, rzeźba, architektura, myzka, wymowa, poezja, taniec i teatr
Od 1900 - załamanie tej definicji
Historia pojęcia sztuki - podsumowanie
1) Okres pojęcia starożytnego - od V w. pne do XVI w ne, długi okres, kiedy sztuka rozumiana była jako wytwarzania rzeczy wg reguł
2) lata 1500 - 1750 - okres przejściowy
3) 1750 - 1900 - pojęcie nowożytne, sztuka jako wytwarzanie piękna
4) od 1900 - definicja ta zaczyna być wystarczająca
X
Fotografia pojawia się w XIX w.
1839 - umowny rok wynalezienia fotografii, Luis Jacques Daguerre i Joseph Nicephore Niepce (Dagerotyp, 1837)
Wynalezienie prasy drukarskiej o napędzie mechanicznym
Rozwój reprodukcji, upowszchnienie reklamy, plakatów itp. (Henri Toulouse
Alfons Mucha, reklama bibułek papierosowych marki JOB 1896
El Lissitzky, wystawa rosyjska, 1929
XIX w. - początek zmiany relacji między sztuką a rzeczywistością.
Paul Cezanne, Mount St Victorie, 1900
Kubizm analityczny (1907 - 1912)
-płaskość obrazu
- problem autonomi obrazu oraz autonaliza języka malarskiego
Pablo Pisasso, Gitara, collages 1913
Kubizm syntetyczny (1912 - 1914)
- collages
- wprowadzenie w obszar obrazu fragmentów fizycznej rzeczywistości
- próba pokonania antynomii między rzeczywistością przedstawianą a sztuką
Dążenie do zniesienia opozycji między iluzją sztuki a światem rzeczywistym.
Duchamp „liczy się gest artysty” ready made „przedmioty gotowe”