POSTĘPOWANIE W PRZYPADKACH WAŻNIEJSZYCH USZKODZEŃ LOKOMOTYWY
Usuwanie uszkodzeń w urządzeniach elektrycznych
1. Zabrania się dokonywania jakichkolwiek czynności przy urządzeniach elektrycznych w czasie pracy silnika spalinowego.. Oględziny i czynności przy kontroli i ewentualnej naprawie urządzeń elektrycznych mogą być wykonywane wyłącznie po zatrzymaniu pojazdu, unieruchomieniu silnika spalinowego i ustawieniu nastawnika jazdy w pozycję „0".
2. W przypadku powstania uszkodzeń lub nieprawidłowości w działaniu urządzeń elektrycznych czynności maszynisty powinny ograniczyć się do:
1)wyszukiwania i usuwania przerw w obwodach elektrycznych,
2) wyszukiwania i usuwania zwarć w obwodach elektrycznych,
3) dokonywaniu przełączeń za pomocą wyłączników, odłączników, przełączników, przynależnych do odpowiednich obwodów elektrycznych.
3. Pod żadnym pozorem maszyniście nie wolno:
1)bocznikować, unieruchamiać, odłączać, regulować urządzeń elektrycznych ,
a w szczególności ochrony ziemnozwarciowej, przeciążeniowej i zwarciowej w obwodach elektrycznych.
2) zmieniać układów połączeń przewodów elektrycznych,
3) zmieniać urządzeń różniących się konstrukcyjnie,
4) stosować niewłaściwych bezpieczników topikowych.
Pożar lokomotywy spalinowej
1. W przypadku stwierdzenia pożaru lokomotywy spalinowej należy:
1) wyłączyć silnik spalinowy w nastawnik jazdy ustawić w pozycję „0",
2) zamknąć drzwi i okna,
3) odłączyć baterię akumulatorów,
4) przystąpić do gaszenia pożaru, kierując strumień gaśnicy w źródło ognia,
Uwaga:W czasie gaszenia nie wolno otwierać okien lub drzwi.
2. W razie gdy nie można ugasić pożaru pośrednimi środkami należy natychmiast wezwać straż pożarną i podawać sygnały „Pożar"
Uszkodzenie styczników wysokiego napięcia
1.W przypadku uszkodzenia styczników wysokiego napięcia należy:
1) unieruchomić silnik spalinowy,
2) sprawdzić możliwość naprawy,
3) zmienić stycznik lub jego uszkodzone części.
2. Po stwierdzeniu, że uszkodzona liczba styczników uniemożliwia doraźną ich zamianę, należy zażądać pojazdu zastępczego.
Zadziałanie przekaźników ochronnych lub palenie się bezpieczników topikowych
1. Po dwukrotnym, kolejno po sobie następującym zadziałaniu przekaźnika ochronnego lub spaleniu się bezpiecznika, należy odłączyć odpowiedni obwód.
2. Jeżeli odłączenie obwodu uniemożliwi dalszą jazdę, należy zawiadomić nadzór.
3. W miarę możności należy zbadać przyczynę zadziałania przekaźnika ochronnego (nadmiarowego lub ziemnozwarciowego) lub palenia się bezpieczników i ewentualnie usunąć usterkę.
Uszkodzenie prądnicy głównej
1. W przypadku elektrycznego uszkodzenia prądnicy głównej należy:
1)starać się doprowadzić skład manewrowy do najbliższego posterunku, wykorzystując maksymalnie jazdę z rozbiegu,
2) unieruchomić silnik spalinowy,
3) zbadać możliwość usunięcia usterki,
4) w razie niemożności dokonania naprawy, zawiadomić nadzór.
2. W przypadku mechanicznego uszkodzenia prądnicy głównej należy:
1)natychmiast unieruchomić silnik spalinowy,
2)zatrzymać skład manewrowy,
3) zbadać możliwość usunięcia usterki,
4) na najbliższym posterunku zatrzymać pociąg i zbadać przyczynę uszkodzenia oraz możliwość usunięcia usterki,
5) w razie niemożności usunięcia usterki należy zawiadomić nadzór.
Uwaga:W żadnym przypadku nie wolno bocznikować, blokować czy w inny sposób unieruchamiać przekaźników nadmiarowych.
Uszkodzenia silnika trakcyjnego
1. W przypadku elektrycznego uszkodzenia silnika trakcyjnego
(działa przekaźnik nadmiarowy lub ziemnozwarciowy) należy:
1) unieruchomić silnik spalinowy i ustawić nastawnik jazdy w pozycję „0",
Uwaga:
Unieruchomienie silnika spalinowego obowiązuje tylko przy tych spalinowych pojazdach trakcyjnych, które nie mają samoczynnego odłącznika grup silników.
2) odłącznikiem silników odłączyć uszkodzoną grupę silników trakcyjnych,
3) kontynuować jazdę do najbliższego posterunku ze zmniejszoną szybkością,
4) po dojechaniu do posterunku zatrzymać skład manewrowy, unieruchomić silnik spalinowy, nastawnik jazdy ustawić w pozycję „0", sprawdzić możliwość usunięcia usterki i ocenić możliwość dalszej jazdy; gdy nie można usunąć uszkodzenia zawiadomić nadzór,
5) w razie zadziałania przekaźnika ziemnozwarciowego zerwać plombę i wyłączyć przekaźnik ziemnozwarciowy, po czym kontynuować jazdę do, najbliższego posterunku, zwracając szczególną uwagę na pracę poszczególnych
urządzeń elektrycznych, dalej postępować jak podano w pkt 4.
Uwaga:
Zerwanie plomby należy niezwłocznie wpisać do książki pokładowej lokomotywy i książki napraw bieżących lokomotyw
2. W przypadku mechanicznego uszkodzenia silnika trakcyjnego należy:
1) natychmiast zatrzymać skład manewrowy,
2) odłącznikiem silników odłączyć uszkodzoną grupę silników, postępując wg wskazań ust. 1,
3) ocenić możliwość jazdy do najbliższego miejsca z całym składem wagonów, jego częścią lub luzem,
4) w razie niemożności dalszej jazdy zawiadomić nadzór.
Uszkodzenie wentylatorów silników trakcyjnych
1.W przypadku uszkodzenia wentylatorów silników trakcyjnych należy:
1) unieruchomić silnik spalinowy,
2) zbadać możliwość usunięcia usterki,
3) w przypadku, gdy nie można dokonać naprawy, odłączyć uszkodzony wentylator,
4) odłączyć właściwą grupę silników pozbawionych przewietrzania
Uszkodzenie obwodu baterii akumulatorów
1. W przypadku braku wskazań woltomierza baterii należy sprawdzić rodzaj uszkodzenia , a jeżeli to jest możliwe, uszkodzenie usunąć.
2. Jeżeli napięcie baterii spadnie poniżej 85% wartości znamionowej, należy baterię odłączyć , a dawkowanie paliwa silnika spalinowego realizować poprzez pompowanie dźwignią ręczną, pojazd należy doprowadzić do lokomotywowni i tam wymienić baterię.
3. Gdy nie można uruchomić silnika spalinowego na skutek wyczerpania lub uszkodzenia baterii akumulatorów, zawiadomić nadzór.
Uszkodzenie w układzie sterowania elektrycznego obwodów głównych i pomocniczych
1. W przypadku stwierdzenia uszkodzenia w układzie sterowania należy:
1) ustalić miejsce powstania uszkodzenia, po czym starać się je usunąć,
2) jeżeli nie da się ustalić uszkodzenia lub też naprawa uszkodzenia jest niemożliwa, zawiadomić nadzór.
Uszkodzenie elektrycznych przyrządów pomiarowych
1. W przypadku uszkodzenia elektrycznego przyrządu pomiarowego. należy zwracać baczniejszą uwagę na pracę maszyn i urządzeń elektrycznych lokomotyw w obwodach z uszkodzonym przyrządem.
2. W razie uszkodzenia amperomierzy obwodów trakcyjnych rozruchu składu manewrowego należy przeprowadzić tak, by nie spowodować poślizgu kół i zadziałania przekaźników nadmiarowych.
3. W razie uszkodzenia woltomierza wysokiego napięcia o istnieniu napięcia w obwodzie głównym należy wnioskować z wielkości wskazań amperomierza.
Uszkodzenie aparatu sterowania samoczynnego
1.W przypadku uszkodzenia elektrycznego aparatu sterowania samoczynnego należy przełączyć układ na sterowanie ręczne.
2. Gdy nie można przejść na sterowanie ręczne, należy dojechać do najbliższego posterunku ruchu , a gdy to jest niemożliwe należy starać się jak najdalej dojechać z rozpędu, po czym zatrzymać skład wagonów i ustalić przyczynę usterki oraz zbadać możliwość jej usunięcia.
3. W razie uznania, że nie można naprawić uszkodzenia, należy zawiadomić o tym nadzór.
Uszkodzenie prądnicy oświetleniowej lub pomocniczej
W przypadku uszkodzenia prądnicy oświetleniowej lub pomocniczej należy:
1) dojechać do najbliższego posterunku ruchu obserwując przez cały czas wskazania woltomierza baterii akumulatorów,
Uwaga:
Jeżeli napięcie baterii spadnie o więcej niż 15% w stosunku do znamionowego, należy unikać unieruchamiania silnika spalinowego ze względu na trudność lub niemożność ponownego uruchomienia.
2) zatrzymać skład manewrowy przy najbliższym posterunku ruchu i unieruchomić silnik spalinowy, pamiętając o zaleceniach w uwadze,
3) zbadać przyczynę uszkodzenia prądnicy i możliwość usunięcia usterki;,
4) gdy nie można usunąć usterki, ocenić możliwości dalszej jazdy zależnie od stanu naładowania baterii akumulatorów, pamiętając, że bateria naładowana w 100 % Wystarcza na 3 do 5 godzin pracy.
Uszkodzenie układu tłokowo-korbowego silnika spalinowego
1. W przypadku jakiegokolwiek uszkodzenia układu tłokowo-korbowego (tłok, sworzeń tłokowy, korbowód, wal korbowy, koło zamachowe itd.) należy natychmiast unieruchomić silnik spalinowy, zatrzymać skład wagonów i zawiadomić nadzór.
2. W miarę możności należy zbadać przyczynę uszkodzenia oraz zabezpieczyć ewentualne ślady.
Uszkodzenie układu rozrządu silnika spalinowego
1.W razie uszkodzenia układu rozrządu (wał rozrządu, popychacze, dźwignie zaworu, zawory, sprężyny zaworowe i inne) należy:
1) unieruchomić silnik spalinowy,
2) zatrzymać skład manewrowy(pociąg),
3) zbadać możliwość usunięcia usterki i ocenić możliwość dalszej jazdy po zabezpieczeniu silnika przed uszkodzeniem.
2. Gdy nie można usunąć uszkodzenia należy zawiadomić o tym dozór.
Uszkodzenie układu zasilania silnika spalinowego
1. W przypadku niesprawności lub uszkodzenia układu zasilania (pompa wtryskowa, wtryskiwacze, filtry i przewody paliwa, przewody ssące i wydechowe itd.) należy:
1) unieruchomić silnik spalinowy i zatrzymać pociąg,
2) zbadać przyczynę usterki oraz możliwość dokonania naprawy.
2. Gdy nie można usunąć usterki należy zawiadomić o tym nadzór.
Uszkodzenie układu chłodzenia silnika spalinowego
W przypadku uszkodzenia układu chłodzenia (pompa wodna, .chłodnica, wentylator, zbiorniki, przewody wodne itd.) należy:
1) unieruchomić silniki spalinowy,
2) zabezpieczyć układ chłodzenia przed stratą wody,
3) zbadać możliwość usunięcia usterki,
4) ocenić możliwość dalszej jazdy z częściowo nieczynnym układem chłodzenia (np. odciętą jedną chłodnicą, nieczynny wentylator lub tp.).
2. Gdy nie można usunąć usterki lub nie można jechać z częściowo nieczynnym układem chłodzenia, należy zawiadomić nadzór.
Uszkodzenie układu smarowania silnika spalinowego
1. W przypadku uszkodzenia układu smarowania (pompa, filtry, chłodnica, przewody olejowe itd.) należy natychmiast:
1) unieruchomić silnik spalinowy,
2) zabezpieczyć układ przed ewentualną stratą oleju lub smaru (wyciek przez pęknięty przewód itp.),
3) zbadać przyczynę powstania uszkodzenia i możliwość usunięcia usterki.
2. Gdy nie można usunąć usterki w ciągu najwyżej 30 minut, należy bezzwłocznie zawiadomić o tym nadzór.
3. W żadnym razie nie wolno uruchomić silnika z niesprawnym układem smarowania.
Uszkodzenie układu rozruchowego silnika spalinowego
1. W razie uszkodzenia układu rozruchowego (bateria akumulatorów, prądnica itd.) należy:
1) zbadać przyczynę uszkodzenia i możliwość usunięcia usterki.,
2) gdy nie można usunąć uszkodzenia, niezwłocznie zawiadomić o tym dozór.
Inne uszkodzenia silnika spalinowego
1. W przypadku innych uszkodzeń silnika spalinowego (np. pęknięcie korpusu silnika, urwania łap albo śrub mocujących itp.) należy:
1.)unieruchomić silnik spalinowy,
2.)zatrzymać skład manewrowy lub lokomotywę,
3.) zawiadomić o tym dozór.
Uszkodzenie układu napędowego
1. W razie uszkodzenia układu napędowego lokomotywy z przekładnią elektryczną należy postępować zgodnie z postanowieniami §§ xx-xx.
2. W razie uszkodzenia układu napędowego (tj. urządzenia do zmiany kierunku jazdy, przekładni głównej, wałów napędowych ,wiązarówitp.) lokomotywy z przekładnią mechaniczną należy:
1)natychmiast odłączyć silnik od układu napędowego,
2) zatrzymać bezzwłocznie skład,
3) zbadać przyczynę powstania uszkodzenia oraz możliwość usunięcia usterki,
4) gdy nie można usunąć uszkodzenia w czasie nie dłuższym niż 30 minut, zawiadomić o tym nadzór, przygotowując jednocześnie uszkodzony pojazd trakcyjny do transportu z nieczynnym silnikiem.
Uwaga!
Gdy nie można rozłączyć układu napędowego należy natychmiast unieruchomić silnik spalinowy i jednocześnie zatrzymać skład manewrowy lub lokomotywę.
Uszkodzenie sprężarki
W razie stwierdzenia uszkodzenia sprężarki powietrznej należy:
1) odłączyć sprężarkę od pracującego silnika lub unieruchomić silnik spalinowy,
2). zatrzymać skład manewrowy,
3) sprawdzić możliwość naprawy,
4). Przy stwierdzeniu, że pracująca sprężarka nie jest zdolna zasilać powietrzem całości urządzeń hamulcowych, a skład znajduje się na poziomym profilu drogi, należy starać się doprowadzić skład do najbliższego miejsca z szybkością 3 km/godz., po uprzednim obsadzeniu hamulców ręcznych przez manewrowych.
5) gdy nie można usunąć uszkodzenia, zawiadomić o tym nadzór.
Uwaga!
Zabrania się wyłączania w części składu wagonów(w pociągu) hamulca zespolonego bez obsadzenia hamulców ręcznych w odłączonej części.
Zaklinowanie się zestawu kołowego
1. Najczęstszymi przyczynami zaklinowania się zestawu kołowego to uszkodzenie: łożyska zestawu, przekładni głównej, mechanizmu nawrotnego, łożyska wirnika silnika trakcyjnego ,łożyska wiązara itd.
2. W przypadku stwierdzenia zaklinowania się zestawu należy zatrzymać pracę manewrową i ustalić, który z elementów uległ nagrzaniu i zawiadomić o tym nadzór.
Uszkodzenie zestawu kołowego
1. W przypadku stwierdzenia miejscowego wybicia obręczy należy sprawdzić głębokość wybicia oraz zwrócić większą uwagę na bieg lokomotywy.
2. W przypadku znacznego wybicia wynoszącego 1 mm na promieniu obręczy wg oceny albo wg pomiaru , należy zmniejszyć szybkość pociągu, aby nie spowodować pośrednich uszkodzeń lokomotywy oraz pękania szyn.
3. Stwierdzając obluzowanie się obręczy należy wyłączyć odpowiedni zestaw spod hamowania i napędu. Jeżeli znaki na obręczy i kole bosym są mało widoczne należy je poprawić zaznaczyć pionową białą kreską obręcz i koło bose. Jeśli dalsze przesuwanie się obręczy nie ustępuje, należy jazdę kontynuować ze szczególną ostrożnością. W przypadku przesuwania się obręczy należy zawiadomić o tym dozór.
4. W przypadku pęknięcia obręczy należy:
1) wyłączyć uszkodzony zestaw spod hamowania i napędu,
2) próbować doprowadzić skład do najbliższego dogodnego miejsca i jednocześnie w miarę możliwości prowadzić obserwację zestawu z pękniętą obręczą .O fakcie tym należy zawiadomić nadzór.
5. W przypadku stwierdzenia pęknięcia koła bosego należy skład manewrowy zatrzymać i zawiadomić o tym nadzór .
Uszkodzenie elementu odresorowania lokomotywy
W przypadku pęknięcia wieszaka resorowego lub resoru należy skład zatrzymać, w miarę możliwości uszkodzony resor zdjąć lub zabezpieczyć, dalszą jazdę należy kontynuować z szybkością nie przekraczającą:
3 km/h dla pojazdów z resorami piórowymi,
5 km/h - dla pojazdów z resorami zwojowymi.
Grzanie się łożysk
1. W przypadku stwierdzenia nadmiernego nagrzania się łożyska zestawu kołowego lub silnika trakcyjnego należy skład manewrowy ostrożnie doprowadzić do najbliższego posterunku i zawiadomić o tym nadzór
2. Stwierdzając nadmierne grzanie się łożyska zawieszenia silnika trakcyjnego należy sprawdzić ilość smaru i ewentualnie uzupełnić jego stan, po czym ostrożnie doprowadzić skład do najbliższego posterunku i zawiadomić o tym dozór.
3. W przypadku nadmiernego grzania się łożysk maszyn pomocniczych należy uważać je za uszkodzone, wyłączając maszynę z pracy.
Uszkodzenia hamulca
1. Stwierdzając uszkodzenie hamulca powietrznego lokomotywy należy hamulec odłączyć i posługiwać się hamulcem ręcznym, przy odpowiednim zmniejszeniu szybkości składu manewrowego, zgodnie z przepisami Regulaminu pracy bocznicy kolejowej.
2. Jeżeli okaże się, że hamulec zespolony składu manewrowego działa niesprawnie, należy zbadać przyczynę, dążąc do jej usunięcia.
3. Przy stwierdzeniu, że pewność działania hamulca zespolonego jest wątpliwa, należy zażądać obsadzenia hamulców ręcznych, zmniejszając odpowiednio szybkość składu.
4. W przypadku nie luzowania hamulca z wagonów należy wyłączyć go, pamiętając, że zmniejszenie wymaganego procentu ciężaru hamującego nakłada obowiązek odpowiedniego zmniejszenia szybkości składu manewrowego. Uszkodzenie manometru
1. Przy stwierdzeniu uszkodzenia manometru przewodu głównego lub zbiornika należy starać się wymienić manometr na nowy .
2. W przypadku uszkodzenia manometru cylindra hamulcowego należy zwracać uwagę, aby przy hamowaniu hamulcem dodatkowym nie nastąpiło zakleszczenie się zestawów kołowych, spowodowane nadmiernym ciśnieniem w cylindrach hamulcowych lokomotywy i kontynuować jazdę.
Uszkodzenie syreny
W przypadku uszkodzenia syreny należy:
1)posługiwać się trąbką sygnałową,
2) dążyć do naprawy syreny.
3) Jeżeli uszkodzenie syreny nie da się usunąć, należy doprowadzić skład do posterunku ruchu z zachowaniem szczególnej ostrożności i zawiadomić o tym nadzór.
Inne uszkodzenia
1. Jeżeli w czasie jazdy lokomotywy stwierdzi się słuchowo uderzenia pod podłogą, należy skład zatrzymać, zbadać przyczynę uderzenia oraz starać się ją usunąć.
2. Stwierdzając rozprzęgnięcie się dźwigni układu hamulcowego lub innych jego części na skutek uszkodzenia lub zagubienia części należy uszkodzenie usunąć wzgl. zagubioną część należy zastąpić odpowiednio inną lub zastosować inne środki do umocowania części i nie dopuścić do ich uszkodzenia.
3. W przypadku stwierdzenia lub otrzymania meldunku o uszkodzeniu wagonu w prowadzonym składzie, należy go zatrzymać i stwierdzić rodzaj uszkodzenia oraz ocenić ewentualną możliwość dalszej jazdy, którą należy kontynuować do takiego miejsca bocznicy , gdzie da się uszkodzony wagon wyłączyć ze składu. Jeżeli uszkodzenie zagraża bezpieczeństwu ruchu, a maszynista nie jest w stanie go usunąć, powinien skład zatrzymać i zawiadomić o tym nadzór.
8