krytyka moralności mieszczańskiej w utworze g. zapolskiej.

Istot� utworu G. Zapolskiej jest schemat, krytyka moralnoœci mieszcza�skiej, kt�ry autorka œwietnie prezentuje w swoim dramacie. Zasadniczo znajdujemy si� w kr�gu ma�ego, rodzinnego skandaliku. Mama Dulska, kt�ra dzier�y w garœci swoj� mieszcza�sk� rodzink�, przymkn�a oko na romans syna ze s�u��c� Hank�, wola�a bowiem, by "grzeszy� w domu" ni� w��czy� si� poza domem. Efekt by� dla "szacownej matrony" przykry-Hanka zasz�a w ci��. Zbyszek uni�s� si� honorem, postanowi� zrzuci� z siebie mieszcza�ski blichtr, przeciwstawi� si� rodzinie i konwenansom, zapragn�� o�eni� si� z Hank�. Lecz klan mieszcza�skiej familii wyperswadowa� mu �w pomys�. Hanka otrzyma�a finansow� odpraw�, Zbyszek powr�ci� zaœ do swojego urz�dniczo-dulskiego trybu �ycia. S�owem-powr�ci�a rodzinna harmonia, bez cienia niesmaku. Ca�e zdarzenie jest przyk�adem mieszcza�skiej mentalnoœci. Zapolska ostro krytykuje hipokryzj�, ob�ud� i ciasnot� horyzont�w mieszczuch�w. Okreœla to mianem ko�tunerii lub dulszczyzny-czyli w�aœnie pogl�d�w, jakie reprezentuje pani Dulska: fa�szu, ma�ych brudnych rozgrywek przy wysokim mniemaniu o w�asnych walorach moralnych i obywatelskich. Szczeg�lnie ostr� krytyk� moralnej ob�udy Dulskiej przeprowadza Zapolska w scenie z Lokatork�, kt�rej p. Aniela wymawia mieszkania, bo sprowadzi�a na dom Dulskich "publik�". Tymczasem nieszcz�œliwa kobieta usi�owa�a pope�ni� samob�jstwo z powodu zdrady m�a. Pani Dulska nie zdobywa si� nawet na cie� wsp�czucia, a wr�cz przeciwnie-zarzuca kobiecie, �e samob�jstwo si� nie uda�o, by�o powodem przyjazdu pogotowia i wreszcie, �e podj�te by�o przy u�yciu tak trywialnego œrodka jak zapa�ki. Dla Dulskiej moralnoœ� to zachowanie pozor�w. Mo�na pope�nia� mniejsze lub wi�ksze wykroczenia, jeœli nikt si� o niczym nie dowie. Mo�na wynajmowa� mieszkanie "kokocie", bo dobrze p�aci i doro�ki przywo��ce klient�w nie zatrzymuj� si� pod bram� domu Dulskich. Dulszczyzna przejawia si� w r�ny spos�b: w sprawach drobnych, codziennych i w powa�nych. Prze�era dusze, wyja�awia z ludzkich uczu� i odruch�w. W rodzinie nie ma ciep�a, mi�oœci, szacunku. Nie mo�na liczy� na wsparcie, pomoc, przyjazny, mi�y gest. Trwa walka, wygrywa silniejszy-krzykiem, kpin�, k�amstwem, oszustwem, kr�tactwem. Nie ma �adnych zasad, byle zachowa� pozory, byle si� nie wyda�o, byle ludzie si� nie dowiedzieli, poza tym wszystko wolno. No i najwa�niejsze -pieni�dze. Oszuka�, wy�udzi�, wytargowa�, zarobi�-wszystko jedno, ka�dy spos�bjest dobry. Inne potrzeby nie istniej�. Nie ceni si� przyjaŸni, nie ma mi�oœci. Ko�tun jest skrajnym egoist�. Nie interesuje go w og�le œwiat poza nim.