PYTANIA DO EGZAMINU Z GLEB

1. Trzy miejsca występowania smolnic w Polsce.

Pyrzyce, Kętrzyn/Reszel, Gniew

2. Jak powstają gleby ochrowe i co jest źródłem występujących w nich związków żelaza.

Gleby ochrowe powstają w warunkach okresowo beztlenowych. Duże nagromadzenie związków żelaza związane jest ze wymywaniem ich z teraz wyżej położonych i nagromadzeniem w miejscu wypływu wód przy dolnym załomie terasy.

3. Podaj typ genetyczny osadu charakterystyczny dla wymienionego uziarnienia:

Piasek luźny

Utwór pyłowo-ilasty

Glina średnia

Piasek gliniasty lekki

4. Jak nazywa się typ gleby powstający pod preriami subtropikalnymi strefy wilgotnej i czym różnią się one od typowych czarnoziemów.

Rubroziemy.

Różnice- kwaśne w całym profilu, brak węglanów wapnia, czerwonawe zabarwienie związane z nagromadzeniem żelaza i glinu w procesie alityzacji.

5. Z jakich osadów może powstać gleba brunatna właściwa?

1. zwietrzelina kwaśnych piaskowców

2. less

3. utwór wodnolodowcowy

4. piasek wydmowy

6. W której strefie pasa borealnego występują podbury?

1. marzłociowa strefa tajgi

2. bezmarzłociowa strefa tajgi północnej

3. bezmarzłociowa strefa tajgi środkowej

4. bezmarzłociowa strefa tajgi południowej

7. Dopasuj barwę do wywołującego ją pigmentu glebowego

1 Biała 3. Getyt

2. Czarna 5. Hematyt

3. Żółta 1. Kwarc

4. Zielona 2. związki węgla

5. Czerwona 4. glaukonit

8. Zapisz pełną sekwencję (symbolami) poziomów gleby płowej, wskaż i nazwij poziomy diagnostyczne tej gleby.

O - Ap - Eet - Bt - Cca

9. Wymień po jednym typie gleb strefowych charakterystycznych dla wymienionego krajobrazu:

Arktyczny - g. torfowe

Lasostep - szare gleby leśne

Pustynia subborealna- buroziemy?

Zimozielony las wilgotny- czerwonoziemy, żółtoziemy

10. Na czym polega proces alityzacji?

Proces nagromadzenia glinu i żelaza poprzez wymycie innych składników mineralnych.

11. Które z podanych gleb są glebami pozastrefowymi na terenie Polski?

1. czarnoziemy i gleby cynamonowe

2. czarnoziemy i gleby darniowo-bielicowe

3. gleby cynamonowe i rubroziemy

4. czarne ziemie i marsze

12. Dlaczego żółtoziemy i czerwonoziemy nie posiadają poziomów próchnicy nadkładowej?

Szybka i intensywna mineralizacja materii organicznej spowodowana wysoką temperaturą powietrza i dużą wilgotnością.

13. Uzupełnij tekst:

W wyniku zastępowania roślinności borowej roślinnością nieleśną zahamowany został proces bielicowania .Proces ten zastępowany jest innymi procesami, co nazywamy depodzolizacją. W wyniku silnego ………………. gleb murszastych, panujące w nich warunki semihydrogeniczne zmieniają się na autogeniczne. Prowadzi to do powstania poziomów ……………………….. pod poziomami próchnicznymi tych gleb.

14. Dopasuj genetyczne typy osadów do typów gleb:

gleba płowa gytia

czarna ziemia utwór lessopodobny

gleba mułowa glina zwałowa

gleba rdzawa utwór rzeczny

15. Uszereguj w kolejności od najwyższej do najniższej rangi taksony systematyki gleb Polski: rząd, podtyp, gatunek, rodzaj, typ, dział

Dział- rząd - typ - podtyp - rodzaj - gatunek

16. Na czym polega proces rdzawienia?

Polega na powstawaniu z utworów piaskowych niewielkich kompleksów próchnicy z półtoratlenkami żelaza i glinu. Pozostałe wolne tlenki żelaza tworzą rdzawe otoczki na ziarnach mineralnych. Poziom diagnostyczny sideric (Br).

17. Jakie procesy prowadzą do postania czarnych ziem?

a) glejowy i bagienny

b) glejowy i murszenia

c) darniowy i murszenia

d) darniowy i glejowy

18. Wymień trzy obszary występowania strefy przejściowej pasa subborealnego

1. Ukraina, Rosja po Mongolię i Chiny

2. zachodnie stany środkowej cześci USA

3. Płd Argentyna i płd Chile.

19. Uzupełnij tekst:

W glebach tego obszaru poziomy próchniczne(jeżeli występują) mają niewielką miąższość (ok. 2 - 5 cm) i często powstają jedynie w spękaniach, na obrzeżach poligonów, w obniżeniach terenu. Bezpośrednio pod poziomami próchnicznymi dochodzi do wtórnej akumulacji węglanu wapnia . Ługowanie gleb jest mocno ograniczone stropem …………………niewielkimi opadami atmosferycznymi z drugiej strony, co przy często zasadowym charakterze skał macierzystych tego obszaru daje wysokie wartości pH nawet w powierzchniowych partiach profili glebowych.

20. Które z wymienionych roślin należą do halofitów:

a) soliród biały, świbka morska, mlecznik nadmorski

b) soliród zielny, świbka morska, aster zasolony

c) świbka morska, mlecznik nadmorski, aster zasolony

d) świbka morska, aster solny, soliród zielny

21. Co to jest typ gospodarki wodnej w glebach?

Charakter przeważających stanów i ruchów wody w glebie.

22. Uzupełnij tekst:

W strefie wilgotnej pasa tropikalnego, w spągu żółtoczerwonych lub czerwonych gleb ferralitowych, w wyniku wahań wód gruntowych zasobnych w kaolinit tworzą się silnie scementowane poziomy zwane petroplintytem lub (dawniej) laterytem.

23. Jakie cechy substratu skalnego powodują, że z utworów denno morenowych ciężkim uziarnieniu powstają w jednym miejscu czarne ziemie a w drugim gleby opadowo - glejowe (pomimo identycznych warunków terenowych)?

24. Dominującymi glebami w obrębie Pojezierza Chełmińskiego i Brodnickiego są:

gleby płowe.

25. Uzupełnij schemat dotyczący pasa subborealnego odpowiednimi typami gleb:

A - szare gleby leśne

B - czarnoziemy

C - kasztanoziemy

D - sołonczaki

26. Wymień cztery cechy charakterystyczne dla gleb żółtobrunatnych:

- brak próchnicy nadkładowej

- dobrze wykształcony poziom próchniczny do 20 cm

- barwa żółtobrunatna poziomu wzbogacania

- odczyn kwaśny

27. Dlaczego pomimo silnego uwilgotnienia, wiele gleb obszaru arktycznego nie wykazuje cech oglejenia?

Brak mikroorganizmów

28. Jaką minimalną miąższość musza mieć deluwia, aby glebę zaklasyfikowano jako deluwialną(wg Systematyki gleb Polski)?

Co najmniej 30 cm.

29. Prawda/ fałsz

Gleby strefowe:

-należą do grupy gleb autonomicznych (są geochemicznie niezależne) Prawda

-nie tworzą areałów wykazujących związek z określonymi warunkami klimatycznymi Fałsz

- kształtują się ze skał macierzystych o ściśle określonym uziarnieniu Fałsz

-mają dobrze rozwinięty, nienaruszony profil Prawda

30. Dopasuj gleby do roślinności naturalnej:

gleba rdzawa - świetlista dąbrowa

gleba płowa - grąd

gleba gruntowo - glejowa -bór wilgotny

czarna ziemia - las wilgotny

31. Uzupełnij tekst:

W obszarach między stepami (preriami) strefy przejściowej a lasami liściastymi strefy wilgotnej pasa subborealnego występują czarnoziemne gleby prerii zwane bruniziemami. Na południe od czarnoziemów, w wyniku spadku ilości opadów tworzą się kasztanoziemy charakterystyczne dla krajobrazów nisko trawiastych stepów.

32. Frakcja granulometryczna to:

wyrażony w procentach wagowych udział poszczególnych grup granulometrycznych

33. W wyniku wykarczowania sucholubnych lasów twardolistnych strefy przejściowej pasa subtropikalnego na obszary te wkracza roślinność kserotermicznych zarośli nazywana:

- makkia lub garig (na skałach wapiennych/w regionie śródziemnomorskim)

-chapparal w Kalifornii

- fymbos w południowej części Afryki

34. Dopasuj procesy zachodzące w glebach do najbardziej typowych dla nich krajobrazów (roślinności):

krioturbacje - tundra polarna

tworzenie nibygrzybni węglanowych - suche lasy zimozielone (gleby cynamonowe)

oglejenie - dolina rzeczna

bielicowanie - bezmarzłociowa strefa tajgi

35. Uzupełnij schemat dotyczący wysoczyzny falistej (Pojezierze Chełmińskie ) odpowiednimi typami gleb:

A - płowa zerodowana

B - płowa

C - deluwialna

D - płowa

36. Co wpływa na wielkość kompleksu koloidalnego w glebach?

a) jedynie zawartość próchnicy glebowej

b) frakcja koloidalna

c) głównie uziarnienie i zawartość węglanów

d) związki żelaza i glinu

37. Prawda/fałsz

Poziom próchniczny w rankerach ma miąższość 20-30 cm PRAWDA

Leży bezpośrednio na niezwietrzanej skale luźnej FAŁSZ

Gleby kwaśne o bardzo niskim stopniu wysycenia zasadami PRAWDA

38. Dopasuj typ gospodarki wodnej do gleby

Endoperkolatywny - brunatna

Periperkolatywny - mada

Egzoperkolatywny - szaroziem

Amfiperkolatywny - cynamonowa

39. Dopasuj glebę do formy rzeźby terenu??

Wysoczyzna - płowe, brunatne (tu nie wiem czy db jest)

Pagórki w obrębie teras - bielicowe

Zagłębienia w obrębie teras - śródwydmowe wzbogacone w żelazo

Terasa zalewowa - mady

Terasa dolinna - torfowe

40. Jakie typy gleb są oznaczone tymi symbolami na mapie glebowo-rolniczej:

Dz ps:pl - murszaste

3

lasostep

step ostnicowy

Step różnotrawiasty

halofity

A B C D

---