ANALIZA FINANSOWA PRZEDSIĘBIORSTWA

1. Wstęp

2. Analiza wskaźnikowa

3. Analiza według metody Du Ponta

4. Wykorzystanie dźwigni w zarządzaniu przedsiębiorstwem

5. Analiza progu rentowności

1. WSTĘP

Analiza sytuacji finansowej przedsiębiorstwa ma na celu przygotowanie i przetworzenie informacji pozwalających na kompleksową i wszechstronną ocenę funkcjonowania przedsiębiorstwa i jego efektywności.

Postawą analizy finansowej przedsiębiorstwa są:

• bilans,

• rachunek wyników,

• przepływy pieniężne,

• wskaźnikowa analiza efektywności finansowej firmy.

W ocenie sytuacji finansowej źródłem informacji są przede

• wszystkim sprawozdania finansowe, a także

• uzupełnienia z zapisów księgowych.

W oparciu o dane zawarte w podstawowych sprawozdaniach finansowych najczęściej przeprowadza się:

• ocenę struktury majątkowo-kapitałowej przedsiębiorstwa,

• ocenę kondycji finansowej przedsiębiorstwa.

Ocena struktury majątkowo-kapitałowej opiera się na danych bilansowych (wstępna analiza bilansu). Obejmuje ona badanie struktury majątku (aktywów), struktury kapitałowej (pasywów) oraz badanie relacji zachodzących między strukturą majątku i strukturą kapitału.

Dwa pierwsze aspekty określane są popularnie mianem analizy pionowej bilansu. Może być ona prowadzona w ujęciu statystycznym i dynamicznym przy zastosowaniu wskaźników struktury i wskaźników dynamiki. Trzeci aspekt nazywany analizą poziomą bilansu uwzględnia współzależności między majątkiem i źródłami jego finansowania i odzwierciedla warunki równowagi ekonomiczno-finansowej przedsiębiorstwa.

Ocena kondycji finansowej opiera się na informacjach z rachunku zysków i strat, z ewidencji księgowej, danych bilansowych.

Kluczowym przedmiotem oceny kondycji finansowej przedsiębiorstwa jest jego zyskowność, a także zdolność do wywiązywania się z zobowiązań finansowych krótko- i długoterminowych. Przedmiotem oceny jest ponadto sprawność i efektywność zarządzania przedsiębiorstwem przy zastosowaniu różnorodnych wskaźników.

Ocena zdolności kredytowej - zdolność płatnicza przedsiębiorstwa.

Zdolność kredytową (płatniczą) posiadają przedsiębiorstwa, których efektywność gospodarowania oraz stan majątkowy zapewniają wypłacalność. Efektywność finansowa działalności gospodarczej powinna zapewnić prawidłową działalność eksploatacyjną, a stan majątkowy powinien reprezentować taki stopień płynności składników majątkowych, aby mogły być one w razie potrzeby zamienione na pieniądz.

2. ANALIZA WSKAŹNIKOWA

Wskaźnikowa analiza kondycji finansowej przedsiębiorstwa stanowi rozwinięcie wstępnej analizy podstawowych dokumentów finansowych i oparta jest na badaniach wzajemnych relacji zachodzących pomiędzy poszczególnymi elementami bilansu oraz rachunku zysków i strat.

Zalecana jest z wielu powodów, a przede wszystkim dlatego, że:

• charakteryzuje różne aspekty działalności gospodarczej przedsiębiorstwa i umożliwia osobie z zewnątrz ocenę kondycji finansowej,

• celowo dobrany zestaw wskaźników umożliwia badanie trendów i progresji na przestrzeni co najmniej kilku lat,

• stwarza szansę porównań z przeciętnymi wskaźnikami dla branży, grupy przedsiębiorstw, podobnych przedsiębiorstw, a także ze wskaźnikami konkurentów w określonym momencie,

• wskazuje sposoby, możliwości i niezbędne usprawnienia - jest to konieczne, jeśli organizacja jest zarządzana mniej efektywnie niż konkurencyjne firmy,

• może wyjaśnić spadek zysku i potencjalne możliwości jego wzrostu.

Analiza wskaźnikowa sprowadza się do obliczania odpowiednich wskaźników finansowych i ich porównywania do jakiegoś punktu odniesienia: czy to w przekroju sektorowym (branżowym), czy w czasie. Do ich obliczania wymagane są zarówno informacje zawarte w bilansie firmy, jak i w rachunku z zysków i strat.

W przekroju sektorowym najlepiej jest porównać wskaźniki danej firmy: albo ze wskaźnikami uzyskanymi przez podobną firmę, albo ze wskaźnikami średnimi dla danej branży lub też uzyskanymi przez firmy stanowiące reprezentatywną próbkę branży. Dla menedżera finansowego istotne jest przede wszystkim poznanie wielkości odchyleń między wskaźnikami dla danej firmy a ich średnimi odpowiednikami dla całej branży, bądź dla reprezentatywnej próbki. Znaczne odchylenia między rozpatrywanymi wskaźnikami muszą prowadzić do zastanowienia się czy prowadzona w firmie polityka jest słuszna.

Drugi rodzaj analizy wskaźnikowej, sprowadza się do oceny kształtowania się rozpatrywanych wskaźników danego przedsiębiorstwa w dłuższym okresie.

Klasyfikacja wskaźników służących do analizy sytuacji finansowej firmy:

• wskaźniki płynności,

• wskaźniki zadłużenia (zarządzania długiem),

• wskaźniki efektywności (obrotowości),

• wskaźniki rentowności (zyskowności),

• wskaźniki wartości rynkowej.

WSKAŹNIKI PŁYNNOŚCI FINANSOWEJ

Płynność finansowa przedsiębiorstwa jest to zdolność do utrzymania ciągłości w pokrywaniu wydatków, czyli terminowego regulowania bieżących zobowiązań. Najczęściej spotykanymi wskaźnikami służącymi do oceny płynności są:

• wskaźnik bieżącej płynności,

• wskaźnik szybki zwany także kwaśnym testem lub wskaźnikiem podwyższonej płynności.

Wskaźnik bieżącej płynności:

Aktywa bieżące

Pasywa bieżące

Gdzie:

Aktywa bieżące = gotówka + należności + zapasy + środki na rachunkach bankowych.

Pasywa bieżące = zobowiązania + bieżąca część kredytu (średnio- i długoterminowego).

Przez aktywa bieżące, zwane także obrotowymi, rozumie się wszystkie te aktywa firmy, które mogą być zamienione na gotówkę - albo w ciągu roku obrachunkowego, albo w ciągu jednego cyklu produkcyjnego.

Pasywa bieżące są rozumiane z kolei jako zobowiązania krótkoterminowe, na które składają bieżące zobowiązania wobec dostawców, budżetu, pracowników oraz banków z tytułu zaciągniętych kredytów (krótko-, średnio- i długoterminowych, z tym, że dla tych dwóch ostatnich kredytów wyliczamy tylko ich bieżącą ratę przypadającą do spłaty).

Tak więc wskaźnik bieżącej płynności informuje o możliwości (zdolności) do wywiązywania się z bieżących zobowiązań. Wskazuje on ile razy bieżące aktywa przewyższają bieżące zobowiązania. Dla kredytodawców wysoki poziom tego wskaźnika stanowi margines bezpieczeństwa wypłacalności firmy. Wartość tego wskaźnika powinna być wyższa od 1, a za optymalną uważa się wartość równą 2.

Bardzo wysoka wartość tego wskaźnika świadczy o stosunkowo dużych zapasach zgromadzonych w firmie, lub może oznaczać przeterminowane należności czy ich nieefektywne windykowanie.

Niska wartość lub tendencja spadkowa oznaczać będzie utratę bądź możliwość wystąpienia trudności w zakresie wypłacalności.

Wysoka wartość wskaźnika świadczyć będzie o zmniejszającym się udziale zobowiązań krótkoterminowych.

Wskaźnik szybki:

Aktywa bieżące - zapasy - rozliczenia międzyokresowe czynne

Pasywa bieżące

Wskaźnik szybki informuje ile razy najbardziej płynne aktywa firmy przewyższają bieżące zobowiązania. Wskaźnik szybki nie powinien być niższy niż 1. Za korzystną uważa się taką sytuację finansową firmy, w której wskaźnik nie różni się zbytnio od wskaźnika szybkiego.

Z kolei sytuacja, w której wartości wskaźnika szybkiego są niskie, a wskaźnik bieżącej płynności przyjmuje wartości wysokie oznaczać będzie, iż firma zgromadziła wysokie zapasy, ale może to także wynikać z jej świadomej polityki obrony przed inflacją. Wysokie wartości wskaźnika szybkiego wynikają natomiast ze zbyt wysokiego gromadzenia środków pieniężnych na rachunkach bankowych lub występowania wysokich stanów należności.

Wartości wskaźników płynności dla rozpatrywanego przykładu ukształtowały się na następującym poziomie:

=
2,60 - rok bieżący

2,17 - rok poprzedni

1,90 - średnia wartość dla całej branży

wskaźnik szybki

0,64 - rok bieżący

0,67 - rok poprzedni

1,08 - średnia wartość dla całej branży

Sytuacja ta świadczy o tym, że spółka posiada stosunkowo wysokie zapasy (stanowią one obecnie, jak wynika z bilansu, 45% całości aktywów), jednakże są to w większości zapasy surowców i materiałów, które firma zgromadziła świadomie dla uniknięcia ich dużego przewidywanego wzrostu cen.

WSKAŹNIKI ZADŁUŻENIA

Wskaźnik zadłużenia:

Dług ogółem

Aktywa ogółem

Informuje: jak duża część aktywów pochodzi z kapitału obcego. Im mniejszy jest udział długu w całości aktywów, tym bardziej bezpieczna sytuacja dla kredytodawców, mają większe zabezpieczenie przed stratą na wypadek likwidacji firmy.

Im wskaźnik zadłużenia wyższy, tym większe ryzyko działalności przenosi się na kredytodawców, którzy mogą stracić zaufanie do firmy. Wskaźnik ten powinien należeć do przedziału 0,57-0,67. Uważa się, że firma nie ma zachwianej równowagi pomiędzy kapitałem obcym a własnym.

Wskaźnik udziału zadłużenia w kapitale własnym:

Dług ogółem

Kapitał własny

Wskaźnik wyraża możliwość pokrycia całkowitego długu kapitałem własnym. Dla przykładu można podać, iż w tzw. małym biznesie w USA jego graniczną wartością jest proporcja 3:1 a dla większych firm znacznie ostrzejsza. Instytucje finansowe mogą nie chcieć kredytować przedsięwzięć w przypadku, gdy wielkość zaciągniętego kredytu w stosunku do posiadanego kapitału własnego kształtuje się powyżej 1:1.

Wskaźnik zadłużenia długoterminowego:

Zadłużenie długoterminowe

Kapitał własny

Informuje: w jakim stopniu kapitał firmy zabezpiecza udzielony kredyt. Wskaźnik ten bywa również nazywany wskaźnikiem ryzyka. Wskaźnik ten powinien wynosić 0,51. Powyżej 1 oznacza, iż zobowiązania długoterminowe przewyższają kapitały własne firmy.

Wskaźnik pokrycia obsługi długu:

Zysk po opodatkowaniu

Raty kapitałowe + odsetki

Informuje: ile razy zysk netto firmy przewyższa roczną obsługę długu, a więc sumę rat kapitałowych przypadających do spłaty oraz odsetek.

Wskaźnik pokrycia obsługi długu:

Zysk netto + amortyzacja

Raty kapitałowe + odsetki

Informuje: ile razy potencjalne źródła spłaty zobowiązań kredytowych pokrywają zobowiązania z tytułu obsługi kredytów w danym roku. Określa stopień zapewnienia spłaty kredytu wraz z odsetkami w przypadku zaistnienia niekorzystnych okoliczności.

Wartość powszechnie obowiązująca tego wskaźnika: 1,5.

Wskaźnik zdolności spłaty odsetek:

Zysk przed opodatkowaniem

Odsetki

Wskaźnik wyraża zdolność przedsiębiorstwa do terminowego regulowania odsetek. W przypadku rozważanej przez nas przykładowej spółki wskaźniki związane z zadłużeniem kształtują się następująco:

Wskaźnik zadłużenia
0,67 - rok bieżący

0,78 - rok poprzedni

0,62 - średnia wartość dla całej branży

2,03 - rok bieżący

3,57 - rok poprzedni

1,53 - średnia wartość dla całej branży

WSKAŹNIKI EFEKTYWNOŚCI

Cykl należności (w dniach):

Należności od odbiorców

Przeciętna sprzedaż dzienna

Gdzie:

Przeciętna dzienna sprzedaż = wpływy ze sprzedaży

360

Informuje: w jakim stopniu firma kredytuje swoich odbiorców, zamrażając swoje środki pieniężne. Ponieważ stan należności jest wielkością często zmieniającą się w czasie, dlatego za bardziej poprawne należy uważać przyjęcie w liczniku tego wskaźnika średniej arytmetycznej ze stanów z początku i końca rozpatrywanego okresu. Jego wysoka wartość informuje o nieefektywnym wykorzystaniu zasobów firmy. Mniejsza wartość wskaźnika świadczy o bardziej korzystnej sytuacji finansowej firmy i mniejszym zapotrzebowaniu na kapitał obrotowy.

Wskaźnik rotacji zapasów:

Obrót zapasów:

Roczna sprzedaż netto

Przeciętny poziom zapasów

Gdzie:

Przeciętny poziom zapasów = ½ (wartość zapasów na początek roku + wartość zapasów na koniec roku )

Rotacja w dniach:

Przeciętny poziom zapasów x 360

Roczna sprzedaż netto

Poziom wskaźnika rotacji zapasów zależy także od rodzaju działalności firmy. Informuje, ile razy w ciągu roku ( co ile dni ) firma odnawia swoje zapasy oraz jaki ich poziom jest niezbędny do utrzymania określonej wielkości produkcji. Wysoki obrót zapasami świadczy o dobrej sprawności firmy, a niski o słabej sprawności.

Wskaźnik rotacji aktywów ogółem:

Roczna sprzedaż netto

Aktywa ogółem

Wskaźnik ten oznacza, jaka wielkość sprzedaży przypada na jednostkę aktywów, albo: jak produktywne są aktywa w firmie, czyli - ile jednostek wartości sprzedaży przynosi jedna jednostka wartości aktywów zaangażowanych w działalność firmy. Będzie on przyjmował stosunkowo niskie wartości w sektorach o wysokiej kapitałochłonności produkcji i stosunkowo wysokie w sektorach o niskiej kapitałochłonności, lecz wysokim udziale czynnika pracy ludzkiej. Stąd też jest on szczególnie pożyteczny przy porównywaniu rotacji aktywów kilku firm tej samej branży.

Wskaźnik efektywności:

Całkowite koszty produkcji

Roczna sprzedaż netto

Gdzie:

Koszty całkowite = koszty produkcji sprzedanej + koszty sprzedaży + koszty administracyjne.

Wskaźnik ten informuje o efektywnym gospodarowaniu kosztami w firmie jej zdolności do kontroli kosztów produkcji. Jego wysokość zależy od rodzaju działalności firmy.

1,32 - rok bieżący

2,37 - rok poprzedni

1,12 - średnia wartość dla całej branży

Z przedstawionych powyżej wskaźników można wysnuć wniosek, iż sytuacja firmy w zakresie zadłużenia w roku bieżącym uległa poprawie w stosunku do roku poprzedniego, ale głównie e zakresie realizacji zadłużenia do kapitału własnego, odbiega od wartości średniej dla całej branży.

WSKAŹNIKI RENTOWNOŚCI

Wskaźnik rentowności sprzedaży netto:

Zysk po opodatkowaniu (netto)

Sprzedaż netto

Wskaźnik ten informuje o udziale zysku netto w wartości sprzedaży, czyli oznacza jaki procent zysku przynosi dana wartość sprzedaży, albo inaczej jaka wielkość zysku przypada na jednostkę wartości sprzedaży. Niższa wartość tego wskaźnika oznacza iż firma musi zrealizować większą wartość sprzedaży, aby osiągnąć zamierzoną kwotę zysku, a wiec efektywność sprzedaży będzie niska. Wzrost natomiast tego wskaźnika znaczyć będzie generowanie dodatkowego zysku z każdej następnej jednostki sprzedaży.

Wskaźnik rentowności sprzedaży brutto:

Zysk brutto

Sprzedaż netto

Wskaźnik rentowności sprzedaży brutto oznacza, jaka wartość została wytworzona czyli ile może pozostać z każdej złotówki uzyskanej ze sprzedaży towarów lub usług.

Wskaźnik rentowności aktywów:

Zysk netto

Aktywa ogółem

Wskaźnik ten, zwany również wskaźnikiem zyskowności aktywów lub rentowności majątku, określa ogólną zdolność aktywów do generowania zysku. Można go określić jako stopę zwrotu aktywów.

Wskaźnik rentowności kapitału własnego:

Zysk netto

Kapitał własny

Wskaźnik ten, określany również mianem wskaźnika zyskowności kapitału bądź stopą zwrotu, interesuje właścicieli firm (akcjonariuszy). Informuje jaką stopę zysku przynosi zaangażowanie kapitału w daną firmę.

WSKAŹNIKI WARTOŚCI RYNKOWEJ

Zysk na 1 akcję:

Zysk netto

Ilość wyemitowanych akcji

Ilustruje wielkość wypracowanego przez spółkę zysku na jedną akcję.

Wskaźnik cena/zysk:

Cena rynkowa akcji

Zysk na jedną akcję

Wskaźnik ten wykorzystywany jest przez inwestorów giełdowych dla oceny możliwości spółki. Można go zinterpretować jako cenę, którą inwestor chce zapłacić za jednostkę wypracowanego zysku.

Wskaźnik stopy dywidendy:

Dywidenda na jedną akcję

Cena rynkowa akcji

Wskaźnik ten obrazuje bezpośrednie korzyści dla akcjonariusza. Nazywany jest także wydajnością akcji.

Wskaźnik wartości rynkowej do wartości księgowej:

Cena akcji

Wartość księgowa akcji

Wartość księgowa akcji to całkowity kapitał własny spółki podzielony przez ilość wyemitowanych akcji. Porównanie ceny rynkowej akcji z ceną księgową daje wskazówkę, jak inwestorzy oceniają daną spółkę. Generalnie cena rynkowa winna być wyższa od wartości księgowej akcji, ponieważ ta pierwsza oparta jest na cenach bieżących. Niska wartość tego wskaźnika oznacza, iż firma osiąga niezbyt duże zyski z powodu niewykorzystania majątku, którego wartość jest stosunkowo duża.

3. MODEL DU PONTA

Ten szczególny przypadek analizy wskaźnikowej jest przydatny w pokazaniu, jak stopa zysku i rotacja aktywów współdziałają w kształtowaniu wskaźnika rentowności majątku i jak, z kolei, stopa rentowności majątku wraz z polityką długu wpływa na kształtowanie się wskaźnika rentowności kapitału własnego.

Model ten łączy ze sobą elementy analizy finansowej, wskazując na występujące zależności pomiędzy określoną aktywnością przedsiębiorstwa i obrazującymi ją wskaźnikami.

Informuje o efektywności poszczególnych działań przedsiębiorstwa, co można przedstawić w uproszczeniu w postaci następującej formuły:

Zysk netto x Sprzedaż netto x Aktywa ogółem = Zysk netto

Sprzedaż Aktywa ogółem Kapitał własny Kapitał własny

albo:

ROE = X X

lub:

ROE = X X

Czasami też można spotkać się z określeniem, iż:

ROE = ROA x dźwignia

Lub, używając bardziej potocznych słów, możemy zapisać, iż:

Zwrot z kapitału = zwrot na aktywach x dźwignia = zwrot na sprzedaży x obrót aktywów x dźwignia

Dźwignia operacyjna:

Wyraża użycie stałych kosztów operacyjnych przez przedsiębiorstwo. W długim okresie wszystkie koszty są zmienne. Z tego względu rozważania uwzględniające stałe koszty z konieczności odnoszą się do krótkiego okresu. Ze stałością tej części kosztów funkcjonowania przedsiębiorstwa związane jest istnienie progu rentowności.

Występuje wtedy, gdy zmianom w przychodach ze sprzedaży towarzyszą większe zmiany w zysku operacyjnym przed spłatą odsetek i opodatkowaniem (EBIT). Dźwignia dotyczy struktury majątki (aktywów) i jego wykorzystania. Wzrost wykorzystania posiadanych zdolności produkcyjnych powoduje tzw. względna obniżkę kosztów stałych, co daje więcej niż proporcjonalną zmianę zysku operacyjnego (EBIT). Jest to efekt dźwigni operacyjnej.

Stopień dźwigni operacyjnej (DOL):

DOL =

sprzedaż - koszty zmienne = MC

sprzedaż - koszty zmienne - koszty stałe
EBIT

MC = marża brutto

EBIT = zysk operacyjny przed spłatą odsetek i opodatkowaniem.

Dźwignia finansowa (DFL):

Występuje wówczas, gdy przedsiębiorstwo wykorzystuje kapitał obcy, który wymaga płacenia odsetek. Znajduje ona szczególne zastosowanie w zarządzaniu strukturą kapitału firmy. Wskazuje na efekty dochodowe związane ze zmiana rentowności kapitału własnego, które uzyskano dzięki zmianie struktury kapitału polegającej na wykorzystaniu kapitału obcego.

DFL =

sprzedaż - koszty zmienne - koszty stałe = EBIT

sprzedaż - koszty zmienne - koszty stałe - odsetki EBT

Gdzie:

EBT = zysk brutto

EBIT = zysk operacyjny przed spłatą odsetek i opodatkowaniem.

Efekt dźwigni finansowej jest tym większy, im wyższe są stałe koszty finansowe, tzn. większe są zmiany zysku na jedna akcję (EPS) uzyskane z jednego procenta zmiany zysku operacyjnego (EBIT). Jednak wówczas większe jest ryzyko finansowe związane z działalnością przedsiębiorstwa. Im stopień dźwigni jest bliższy jedności, tym mniejsze jest ryzyko finansowania działalności przedsiębiorstwa.

Dźwignia łączna (DCL):

Stanowi iloczyn dźwigni operacyjnej i dzwigni finansowej. Stopień dźwigni obliczamy na podstawie formuły:

DCL = DOL x DFL

Gdzie:

DOL = stopień dzwigni operacyjnej,

DFL = stopień dzwigni finansowej.

Biorąc pod uwagę różne sposoby ujmowania dźwigni operacyjnej i finansowej, wykorzystane mogą być różne formuły zapisu dźwigni łącznej.

Dźwignia operacyjna związana jest ze strukturą majątku i jego wykorzystaniem w istniejących warunkach działania przedsiębiorstwa.

Ocena pozycji rynkowej może być dokonywana z punktów widzenia:

1. oceny finansowej,

2. oceny źródeł informacji,

3. przyszłych przedsięwzięć inwestycyjnych,

4. oceny zdolności płatniczej.

Podstawowym celem jest przedstawienie przyszłego, teraźniejszego i przyszłego obrazu przedsiębiorstwa z określeniem najistotniejszego aspektu jego rozwoju.

Kluczowym przedmiotem oceny sytuacji rynkowej przedsiębiorstwa jest jego zyskowność bieżąca i perspektywiczna, związana z wypłatą dywidendy i ruchem w górę kursu akcji przy zdolności do wywiązywania się z zobowiązań finansowych zarówno krótko, jak i długoterminowych. W ograniczonych przypadkach, dla spółek notowanych na giełdzie, ocena koncentruje się na analizie wyłącznie poziomu tych zjawisk.

Występują trzy niezależne płaszczyzny oceny:

1. zysk osiągany przez spółkę,

2. aktualna cena rynkowa akcji,

3. dywidenda płacona akcjonariuszom.

Oceny spółki dokonuje się poprzez porównanie następujących wskaźników; cena akcji do zysku na jedną akcję, cena jednej akcji do wartości księgowej, cena akcji do zysku powiększonego o amortyzację, czy dywidendową stopę zwrotu.

W ocenie przedsiębiorstwa na rynku, a w szczególności trendu rozwojowego, wykorzystuje się badania marketingowe które są punktem wyjścia dla określenia przyszłego standingu finansowego przedsiębiorstwa.

Pełna ocena pozycji rynkowej przedsiębiorstwa prowadzona jest zazwyczaj pod kątem:

1. zyskowności,

2. płynności finansowej,

3. efektywności zarządzania majątkiem firmy,

4. wiarygodności kredytowej.

Ocena wiarygodności kredytowej - polega na określeniu zdolności przedsiębiorstwa do wywiązywania się z długoterminowych zobowiązań finansowych (kredyt inwestycyjny, dzierżawa, leasing). Podstawą oceny wiarygodności kredytowej jest zatem przebadanie elementów, do których się ona odnosi (stanu zadłużenia, wielkości przychodów i kosztów, majątku przedsiębiorstwa). Jak bowiem wykazują badania nad przyczynami bankructw przedsiębiorstw, utrata zdolności płatniczej jest procesem złożonym i zwykle wygląda następująco: błędne decyzje, pogorszenie zyskowności, problemy z utrzymywaniem płynności finansowej i niezdolność do spłaty zobowiązań.

PRÓG RENTOWNOŚCI

Analiza większości projektów inwestycyjnych wskazuje, iż są one jeżeli wielkość produkcji zbliża się do poziomu mocy produkcyjnych - gdy zdolności produkcyjne są prawie całkowicie wykorzystane.

Do oceny momentu, w którym projekt inwestycyjny zacznie przynosić zysk służy m.in. analiza progu rentowności. Jest to technika analityczna pozwalająca zbadać związki między kosztami i przychodami dla różnych poziomów wykorzystania mocy produkcyjnych. Natomiast ,dokładnie rzecz ujmując, przez próg rentowności rozumie się taką ilość produkcji, dla której całkowite przychody z jej sprzedaży są równe całkowitym kosztom, a więc jest to wolumen produkcji, który nie będzie powodował dalszych strat w działalności.

Analiza progu rentowności oparta jest na rachunku kosztów, który dzieli je na koszty wzrastające wraz z wolumenem produkcji i sprzedaży (koszty zmienne) oraz koszty, które są w krótkim okresie niezależne od rozmiarów produkcji i sprzedaży (koszty stałe).

Bibliografia:

J. Ostaszewski, Analiza finansowa i wycena firmy według standardów EWG, CIM, Warszawa 1992

M. Wypych, Finanse przedsiębiorstwa z elementami zarządzania i analizy, ABSOLWENT, Łódź 1997, str. 176, 183.

J.w.

W. Dębski, Zarządzanie Finansami, Tom I, CIM Warszawa 1997, roz. 2.2

W. Bień, Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa, Difin, Warszawa 1997 rozdział III

W. Dębski, Zarządzanie finansami, Tom I , CIM, Warszawa 1997, rozdział 2.3.1

W. Dębski, Zarządzanie finansami, CIM, Warszawa 1997, rozdział 2.3.2

sprzedaż netto

M. Wypych, Finanse przedsiębiorstwa, ABSOLWENT, Łódź 1997, patrz str. 214

Formuły owych wskaźników zostaną omówione w dziale Analiza wskaźnikowa

13

wskaźnik bieżącej płynności

wskaźnik udziału zadłużenia w kapitale własnym

wskaźnik zadłużenia długoterminowego

Wskaźnik rentowności sprzedaży netto

Wskaźnik rotacji aktywów ogółem

Mnożnik kapitału własnego

Stopa zwrotu kapitału

Wskaźnik rentowności aktywów (ROA)

Mnożnik kapitału własnego

---