Kryteria prawne dla domów maklerskich

Indywidualny inwestor może złożyć zlecenie giełdowe jedynie za pośrednictwem domu maklerskiego. Zasady działania tych instytucji precyzuje Ustawa o publicznym obrocie papierami wartościowymi. Dom maklerski może być założony tylko przez osobę prawną i musi być prowadzony przez spółkę akcyjną mającą swą siedzibę w Polsce. Zezwolenie na działalność przedsiębiorstw maklerskich wydaje Komisja Papierów Wartościowych i Giełd. W wydanym zezwoleniu określa minimalną wysokość kapitałów własnych i zakres czynności, które dom maklerski może wykonywać. Aby podmiot ten uzyskał "pełnię uprawnień" musi zostać dopuszczony do zawierania transakcji, o czym decyduje Rada Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie (w przypadku tej giełdy).

Bankowe domy maklerskie

Specyficznym rodzajem przedsiębiorstwa maklerskiego jest podmiot prowadzony przez bank. Jednak wg obecnych przepisów podmiot taki musi :

• prowadzić działalność w odrębnych pomieszczeniach i za pomocą urządzeń technicznych z których korzysta tylko ten podmiot,

• prowadzić odrębne księgi rachunkowe,

• być wydzieloną organizacyjnie jednostką.

Zakres czynności i uprawnień

Czynności wykonywane przez przedsiębiorstwa maklerskie :
- kupowanie i sprzedawanie papierów wartościowych na cudzy rachunek,
- pełnie funkcji maklera-specjalisty,
- oferowanie papierów wartościowych w obrocie pierwotnym - klient może się zapisać na emitowane akcje,
- zarządzanie pozostawionymi do dyspozycji środkami pieniężnymi i papierami wartościowymi - klient pozostawia domowi maklerskiemu określoną kwotę za które dom maklerski kupuje i sprzedaje papiery wartościowe pobierając prowizję od zysku,
- pośrednictwie w transakcjach kupowania i sprzedawania papierów wartościowych na giełdach zagranicznych, Polacy mogą kupować pap. wart. na rynkach państw należących do OECD, jednak tylko część domów maklerskich świadczy takie usługi - wymagają one uzyskania dodatkowego zezwolenia,
- doradztwo przy potencjalnym zawieraniu transakcji.

Maklerzy i doradcy inwestycyjni

Dom maklerski ma obowiązek zatrudniać odpowiednią do swojej wielkości i zakresu uprawnień maklerów i doradców inwestycyjnych. Tylko te osoby posiadają uprawnienia i umiejętności do składania zleceń w imieniu klientów, doradzania im w sprawach inwestycyjnych. Aby zostać maklerem lub doradcą inwestycyjnym trzeba :

• być osobą niekarną,

• posiadać pełną zdolność do czynności prawnych i pełnię praw publicznych,

• mieć co najmniej średnie wykształcenie,

• zdać egzamin przed Komisją Papierów Wartościowych i Giełd.

---