Scenariusz lekcji z techniki
Temat: Zastosowanie tworzyw sztucznych w naszym codziennym życiu
Cele operacyjne zajęć:
Po realizacji zajęć uczeń potrafi:
rozpoznać tworzywa sztuczne
nazwać kilka z nich
omówić, gdzie są wykorzystane
Środki dydaktyczne:
Odpadowe materiały z tworzyw sztucznych np. rurki z długopisów i pisaków, zakrętki od dezodorantów, łopatki od lodów, nakrętki od buteleczek do syropów i kosmetyków, nakrętki od tubek, szpulki po zużytym plastrze, pojemniki po szpilkach lub pinezkach, uszkodzone ekierki i kątomierze, pudełka, paski folii aluminiowej, sprężynki od długopisów.
Metody nauczania:
Praca w cztero, pięcio - osobowych zespołach.
Procedury osiągnięcia celu:
Stworzenie ciekawej sytuacji dydaktycznej i dyskusja uczniów na temat przedmiotów codziennego użytku.
omówienie niektórych przykładów tworzyw sztucznych
rozpoznawanie ich na przykładach elementów przyniesionych z domu na lekcje
wymienienie innych zastosowań tworzyw sztucznych
Realizacja lekcji:
Dyskusja z uczniami na temat przedmiotów codziennego użytku.
Naprowadzenie toku rozmowy na temat materiałów z tworzyw sztucznych.
Omówienie niektórych rodzajów tworzyw sztucznych:
TWORZYWA SZTUCZNE
POLICHLOREK WINYLU - PCW
Poli(chlorek winylu), -[-CH2-CHCl-]n-, PCV, biały proszek, o gęstości 1,4 g/cm3, produkt polimeryzacji chlorku winylu, termoplastyczny. Wykazuje bardzo dobrą wytrzymałość mechaniczną i dobre własności dielektryczne.
Jest odporny na działanie większości rozpuszczalników.
Polichlorek winylu znajduje zastosowanie jako materiał elektroizolacyjny, surowiec do wyrobu płytek podłogowych, płyt gramofonowych, rur, elementów armatury, przedmiotów codziennego użytku, drobnego sprzętu medycznego (cewników, drenów, sond) oraz do impregnacji tkanin i papieru.
Miękki polichlorek winylu jest stosowany jako wykładzina zbiorników. Rurowe membrany z polichlorku winylu służą do oczyszczania wody i ścieków (igelit).
Igelit-produkt uplastycznienia polichlorku winylu. Igelit jest trudnopalny, wykazuje odporność na działanie czynników chemicznych. Igelit znajduje zastosowanie w produkcji materiałów izolacyjnych, pasów napędowych, uszczelek, galanterii.
POLIETYLEN - PE
Polietylen, -[-CH2-CH2-]n-, biała substancja porowata lub biały proszek, gęstość 0,92-0,97 g/cm3, temperatura topnienia 110-137°C, termoplast. W zależności od metody polimeryzacji rozróżnia się polietylen wysoko-, średnio- i niskociśnieniowy.
Polietylen ma bardzo dobre własności dielektryczne, jest odporny mechanicznie, wykazuje także odporność na działanie czynników chemicznych i niskich temperatur (do -50°C). Włókna na bazie polietylenu należą do najbardziej odpornych mechanicznie włókien chemicznych.
Kamizelka kuloodporna-do jej produkcji używane są włókna PE.
Z polietylenu wytwarza się: folie, rury, węże, pojemniki, materiały elektroizolacyjne, kije hokejowe, narty, żagle, liny, kamizelki kuloodporne, zabawki, opakowania.
POLISTYREN - PS
Polistyren, -[-CH(C6H5)-CH2-]n-, polimer termoplastyczny. Gęstość 1,05 g/cm3. Jest otrzymywany przez polimeryzację styrenu.
Czysty polistyren jest kruchy, przezroczysty, ma doskonałe właściwości dielektryczne, prawie niezależne od wilgotności otoczenia, odznacza się dużą rozszerzalnością cieplną, wykazuje wrażliwość na działanie promieniowania nadfioletowego. Na powierzchni polistyrenu łatwo gromadzi się elektryczność statyczna.
Polistyren jest odporny na działanie większości kwasów, zasad, roztworów soli.
Tworzywa polistyrenowe służą do produkcji: rur kwasoodpornych, manipulatorów, części samochodów, zabawek, opakowań, galanterii, wyrobów codziennego użytku, piankowych materiałów termoizolacyjnych stosowanych w budownictwie, chłodnictwie (np. styropianu) oraz przemyśle farmaceutycznym i elektronicznym.
Styropian, polistyren piankowy, piankowe tworzywo sztuczne z grupy termoplastów, odmiana polistyrenu zdolna do spiekania w gorącej wodzie lub parze wodnej.
Styropian produkowany jest w postaci granulek, a następnie formowany w kształtki, bloki lub płyty. Wyroby ze styropianu znajdują zastosowanie głównie w budownictwie jako izolacja cieplna, dźwiękowa i elektryczna.
POLIAMID - PA
Poliamidy, polimery termoplastyczne, bezbarwne lub kremowe, o gęstości 1,1 g/cm3.
Poliamidy mogą zaabsorbować do kilku procent wody. Ulegają działaniu kwasów, stężonych zasad, utleniaczy. Z poliamidów wytwarzane są koła zębate, armatura wodociągowa, galanteria, folie i włókna.
Poliamid 6,6 znany jest pod nazwą nylon. Poliamid 4,6 służy do produkcji części silników elektrycznych narażonych na działanie wysokich temperatur, natomiast z poliamidu PA 4 produkowane są ręczniki, ubiory sportowe, konfekcja, dywany.
Nylon-jedna z nazw handlowych (od słów New York i London) włókna syntetycznego z typu tworzyw sztucznych poliamidów, produkowanego od 1938.
Nylon ma bardzo dużą (zbliżoną do stali) wytrzymałość na rozciąganie. Daje się łatwo barwić. Stosowany do produkcji dzianin i tkanin (np. do wyrobu bielizny, pończoch, itp.).
Rozpoznawanie poszczególnych przedmiotów przyniesionych z domu i możliwość zakwalifikowania ich do poszczególnej grupy tworzyw sztucznych.
1