2. Biodegradowalność oleju jest najważniejszą, z punktu widzenia ochrony środowiska właściwością oleju technicznego. Cechą tą można najogólniej określić zdolność oleju (związków chemicznych) do rozkładu w obecności tlenu na dwutlenek węgla i wodę w wyniku aktywności mikroorganizmów.

3. Trzy podstawowe grupy stosowanych olejów syntetycznych? 
- oleje estrowe,- oleje poliglikolowe,- oleje silikonowe

4. Dlaczego wzrasta popularność stosowania smarów plastycznych? 
Wzrost popularności i znaczenia smarów plastycznych przypisać można przede wszystkim upowszechnianiu się idei skąpego smarowania, którą w sposób najprostszy, a zarazem skuteczny można praktycznie zrealizować stosując tzw. smarowanie bezobsługowe smarem plastycznym w czasie montażu określonego węzła tarcia.

5. Co jest jednostką penetracji smaru plastycznego? 
Jednostką penetracji jest liczba niemianowana, odpowiadająca zagłębieniu się znormalizowanego w badanym smarze stożka penetracyjnego, o masie 150 g przy temperaturze 25C, w czasie 5 sekund. Zagłębienie to wyraża się w dziesiątych częściach milimetra, ale podaje się je bez miana. Im zatem większa jest liczba wyrażająca penetrację, tym bardziej miękki jest smar plastyczny.

6. Co jest podstawową cechą fizyczną smarów plastycznych? 
Podstawową cechą fizyczną smarów plastycznych jest ich konsystencja.

7. Na czym polega mechanizm działania smarów stałych 
Mechanizm działania smarów stałych polega między innymi na tym, że „uzbrajają” powierzchnie, wypełniając mikronierówności, a tym samym zwiększają rzeczywistą powierzchnię nośną współpracujących elementów. Niektóre smary stałe o specyficznej budowie krystalicznej zawdzięczają swoje smarujące działanie zróżnicowanej sile wiązań atomowych, działających w poszczególnych płaszczyznach rozmieszczenia atomów, np. węgla w heksagonalnym układzie krystalograficznym grafitu lub molibdenu i siarki w przypadku dwusiarczku molibdenu

8. Jakie substancje zalicza się do smarów stałych 
- grafit

- dwusiarczek molibdenu MoS2

- dwusiarczek wolframu WS2

- azotek boru

- proszki metali plastycznych (Ag, Au, Sn, Pb)

- proszki PTFE (teflon) i innych tworzyw sztucznych

9. W jakiej postaci stosuje się smary stałe? 

- jako dodatki do olejów (2-3%) lub smarów plastycznych

- jako pasty montażowe lub wysokotemperaturowe

- jako sproszkowane substancje smarowe,

- jako smary suche (lakiery)

- jako powłoki galwaniczne.

- jako samosmarujące materiały konstrukcyjne np. teflon

10. Zalety i główne zastosowanie tworzywa „Turcite B” 
Turcite-B produkuje się również w postaci taśm, służących do wyklejania powierzchni narażonych na ścieranie (np. prowadnic, tulei itp.). Najlepsze właściwości tribologiczne wykazuje we współpracy z powierzchniami bardzo twardymi i gładkimi. Zalety:

- zapewnienie wolnego od stick-slipu przesuwu (mały, niemal stały współczynnik tarcia),

- dużą odporność na zyżycie ścierne i duża w związku z tym trwałość,

- niewrażliwość na zatarcie i możliwość pracy na sucho,

- niewrażliwość na zabrudzenia,

- zdolność do tłumienia drgań,

- niska cena

11. Z jakich względów tarcie jest korzystne a z jakich nie 
Korzystne: umożliwia budowanie układów mechanicznych takich jak: hamulce, sprzęgła, przekładnie.

Niekorzystne: ogromne straty wynikające z konieczności pokonywania sił tarcia. Około 35% energii na świecie jest tracona z powodu istnienia niepożądanego tarcia i najczęściej jest ona zamieniana na ciepło

12. Definicja skąpego smarowania 

Przez skąpe smarowanie należy rozumieć taki szczególny przypadek smarowania, w którym ilość środka smarowego nie wystarcza, w warunkach pracy węzła tarcia, na wytworzenie się w stykach Hertza (łożyska toczne, przekładnie zębate itp.) filmu smarowego o pełnej grubości, wynikającej z teorii EHD-smarowania.

13. Smarowanie hydrodynamiczne, elastohydrodynamiczne 
Smarowanie hydrodynamiczne (HD) polega na samoczynnym powstawaniu pomiędzy smarowanymi powierzchniami warstwy nośnej smaru, tzw. klina smarnego, oddzielającego całkowicie powierzchnie element. maszyn oraz równoważącego obciążenie zewnętrzne. Aby mogło ono wystąpić musi istnieć odpowiednia prędkość ruchu względnego współpracujących elementów o odpowiednim kształcie i chropowatości, zaś olej musi mieć wystarczająco dużą lepkość i dopływać w sposób ciągły. Smarowanie elastohydrodynamiczne (EHD). Jego cechami są: duże ciśnienia, duża zmiana lepkości oleju oraz znaczne odkształcenia współpracujących powierzchni. Ma to miejsce w styku kół zębatych, łożysk tocznych kulkowych i walcowych.

15. Do smarowania jakich węzłów tarcia nadaje się szczególnie technika smarowania powietrzno olejowego? 

16. Jaka jest rola multiplikatora w układach smarowania natryskowego 
Sprężone powietrze płynie do dysz okresowo, po otwarciu zaworu drogowego, jednocześnie wypycha ono olej z multiplikatora do dozowników w głowicach natryskowych. Po zamknięciu zaworu drogowego sprężyna powoduje powrót tłoka w multiplikatorze i zassanie do niego oleju ze zbiornika.

17. Wymogi sprężonego powietrze w układach smarowania p-o i natryskowego 
. Niezbędne jest sprężone powietrze, które służy nie tylko do rozbicia oleju na lotne krople o średnicy poniżej 4m, ale również do transportu aerozolowej mieszaniny powietrze-olej w systemie przewodów rozprowadzających olej do punktów smarowania.

18. Czym jest uwarunkowana możliwość i skuteczność smarowania łożysk tocznych samarami plastycznymi 
Możliwość i skuteczność smarowania łożysk tocznych smarami plastycznymi jest uwarunkowana:

- konstrukcją samego łożyska,

- wartością parametru ndm, charakteryzującego prędkość ruchu współpracujących powierzchni,

- obciążeniem łożyska,

- właściwościami samego smaru.

19. Omówić techniki smarowania minimalnego, omówione szczegółowo w czasie wykładu 
20. Na czym polega faza rozruchowa w pracy łożyska smarowanego smarem plastycznym 
Faza rozruchowa to krótkotrwałe okresy pracy przedzielone długimi zwykle okresami studzenia węzła łożyskowego. Podczas niej następuje równomierne rozłożenie smaru w łożysku.

21. Komory nadmiarowe? W smarowaniu łożysk plastycznym 
Poprzez odpowiednie ukształtowanie elementów węzła łożyskowego należy zadbać o to by w bezpośrednim otoczeniu łożyska znalazły się komory nadmiarowe stanowiące również pewnego rodzaju rezerwuary smaru, do których wypchnięty zostanie z łożyska jego nadmiar. Komory te pozwalają konstrukcyjnie regulować ilość smaru w łożysku.

22. Jakie typy łożysk nadają się szczególnie do smarowania smarem plastycznym, a które się do tego nie nadają? 
Szczególnie dobrze przystosowane są do smarowania smarami plastycznymi łożyska poprzeczne, w których dominuje tarcie toczne, gorzej natomiast łożyska wzdłużne, szczególnie walcowe łożyska wzdłużne, stosowane np. w łożyskowaniu śrubowych przekładni tocznych.

23. Analogii do pracy jakiego zespołu dopatrujemy się w sprężaniu i rozprężaniu oleju w łożysku tocznym 
Do wieloobwodowej pompy hydraulicznej, z liczbą (2  i) niezależnych obwodów pracy, gdzie „i” wyraża liczbę elementów tocznych, biorących udział w przenoszeniu obciążenia w danym łożysku.

24. Co jest źródłem energii układzie smarowania mgłą olejową, a co w układzie smarowania powietrzno- olejowego? p-o - zasilanie elektryczne i sprężonym powietrzem, mgłą olejową - sprężone powietrze

1.Co rozumiesz przez pojęcie smar plastyczny, przykłady smarów plastycznych

CO TO SMAR PLAST: są to sub koloidalne, składające się z oleju zagęszczonego mydłami i z licznych na ogół dodatków uszlache­tniających. Mają jednocześnie wł ciał stałych i cieczy. Mikroskopowy obraz smaru plas jest podobny do gąbki nasyconej cieczą.Gąbkę stanowi zagęszczacz, fazę ciekła stanowi olej - mineralny lub syntetyczny.

2.W jakiej postaci występuje smar stały, jakei znasz smary stale

SMARY STAŁE: - grafit - dwusiarczek molibdenu - dwusiarczek wolframu - azotek boru - proszki metali plastycznych (Ag, Au, Sn, Pb) - proszki PTFE (teflon) i innych tworzyw sztuczn T

3. co to jest ekosystem, ekologia..

ekologię definiuje się jako dziedzinę biologii, będącej nauką o strukturze i funkcjonowaniu żywej przyrody, obejmującej całość zjawisk dotyczących wzajemnych zależności między organizmami i zespołami organizmów, a ich żywym i martwym środowiskiem

Ekosystem-termin określający fragment środowiska naturalnego (np. jezioro), stanowiącego funkcjonalną całość, w której zachodzi wymiana materii i przepływ energii między jego częścią żywą (biocenozą), a nieożywioną (biotopem)

Ekosfera, definiowana jako przestrzeń, w której istnieją warunki fizyczne i chemiczne umożliwiające rozwój i życie organizmów (flory i fauny).

4.Dlaczego tarcie jest niekorzystnym zjawiskiem

Powoduje straty wynika. z konieczności pokonywania sił tarcia. Ok. 35% energii na świecie jest tracona z powodu istnienia niepożądanego tarcia i najczęściej jest ona zamieniana na ciepło

6. Jakimi wlasciwosciami odznacza się tworzywo Turtle-B zalety

TURCITE-B ZALETY Turcite-B,: -mały, niemal stały współczynnik tarcia,- dużą odporność na zużycie ścierne i duża w związku z tym trwałość, - niewrażliwość na zatarcie i możliwość pracy na sucho, - niewrażliwość na zabrudzenia, - zdolność do tłumienia drgań, - niska cena.

7.Na jakie pytania powinno się odpowiedziec przed kupnem jakiegos towaru. na jakie pytania musis sobei odpowiedziec konsument myslacy o ekologii

• Czy dany produkt (artykuł) tak naprawdę jest mi potrzebny?

• Czy jest on racjonalnie (proekologicznie opakowany)?

• Czy został materiałooszczędnie wyprodukowany?

• bojkotowania przesadnie opakowywanych artykułów

• W jakim stopniu po wycofaniu opakowania z użytkowania, możliwy będzie odzysk materiałowy (recykling)?

9.Wyjasnij skrót UOŚ

UOŚ- ust. Z 31.01.80r. o ochronie i kształto. Środowiska-obejmująca prawna problematykę ochrony środ. W polsce

11. Z jakich zwiazków składa się biogaz

BIOGAZ składa się: Typowy gaz wysypiskowy składa się w swej objętości z 45-65 % metanu, 34-45 % CO2, niewielkich ilości wodoru, azotu, tlenu i śladowych ilości organicznych związków nadających mu specyficzny, „wysypiskowy” zapach.

12. Podaj procent biodegrowalnosci olejow mineralnych i olejow syntetycznych

13. Jakie proekologiczne zasady panuja w branzy samochodowej

14. narysowac schemat elektrowni z turbiną gazową, (rys.)

5. Na czym polega istota skąpego smarowania?

Przez skąpe smarowanie należy rozumieć taki szczególny przypadek smarowania, w którym

ilość środka smarowego nie wystarcza, w warunkach pracy węzła tarcia, na wytworzenie się w

stykach Hertza (łożyska toczne, przekładnie zębate itp.) filmu smarowego o pełnej grubości, wynikającej z teorii EHD-smarowania

16. dwie zasady w normie Sztokholmskiej,　

POSTANOWIENIA W SZTOKHOLM.- Owocem tej konferencji był zbiór 26 fundamentalnych zasad, znany pod nazwą „Deklaracji Sztokholmskiej w Sprawie Ochrony Środowiska” Zasada pierwsza to człowiek że to on ponosi jednocześnie poważną odpowiedzialność za ochronę i poprawę środowiska naturalnego dla obecnych i przyszłych pokoleń. Zasada druga mówi o potrzebie ochrony zasobów naturalnych Ziemi, obejmujących powietrze, wodę, glebę, florę i faunę poprzez staranne planowanie przedsięwzięć gospodarczych i odpowiednie zarządzanie zasobami

31. recykling opakowań,

W procesie recyrkulacji opakowań aseptycznych możliwe są różne alternatywne metody postępowania. Najprostsza metoda utylizacji opakowań wielowarstwowych polega na spalaniu ich w całości. Ze spalenia dwóch ton takich odpadów można uzyskać energię odpowiadającą spaleniu jednej tony węgla. Lub technologia oddzielania włókien celulozowych od folii polietylenowej i aluminiowej

18. co to jest lepkośc dynamiczna,

LEPKOŚCIĄ DYNAMICZNA Liczbowo to siła statyczna, działająca na jedno powierz warstewek cieczy, które znajdują się w jednostkowej odległości od siebie i poruszają się względem siebie z prędkością różniącą się o jednostkę.

19. jak się nazywał dokument który ustalili na konf w Rio w 1992,

Globalny program działań”, co zawiera, przez kogo i kiedy został ustalony?

Sformułowane na drugiej, ogólnoświatowej konferencji ONZ, poświęconej ochronie środowiska, jaka odbyła się z udziałem liderów z 179 państw w Rio de Janeiro, w czerwcu 1992 roku. W programowym dokumencie tej konferencji zatytułowanym „Globalny Program Działań”,. Program ten zarysowuje ogólnoświatową strategię ONZ zrównoważonego rozwoju społeczno-gospodarczego, zgodnego z wymogami ochrony środowiska. Obszerny ten dokument (700 stron) definiuje zadania, a w wielu przypadkach określa również terminy ich realizacji w najważniejszych obszarach problematyki ekologicznej.

20 . co trzeba zrobić żeby dostać certyfikat ISO14000, ( dużo pytan dot. ISO 14000)

CERTYFIKAT ISO 14000 Zakład,musi się zwrócić o nadanie takiego certyfikatu do jednej z renomowanych firm, mającej uprawnienia jednostki certyfikującej. Procedura obejmuje:- Złożenie wniosku o przeprowadzenie audytu certyfikującego,-Wstępną ocenę dokumentów systemu, - Zaplanowanie auditu,-Przeprowadzenie właściwego audiytu certyfikującego, -Zawarcie umowy o nadzór nad systemem wraz z przyznaniem na trzy lata certyfikatu, -Coroczne audyty nadzorujące,-Ewentualny audit powtórny po upływie trzech lat.

21. biomasa (co mozna uzywac wiesz chodzi o drewno odpadowe itd),

BIOMASA: -drewno odpadowe w leśnictwie i przemyśle drzewnym, opakowania, -słomę - zarówno zbożową, jak i z roślin oleistych, strączkowych, siana, -odpady organiczne - gnojowicę, osady ściekowe, makulaturę, odpady organiczne z cukrowni, roszarni lnu, gorzelni, browarów, -biopaliwa płynne - oleje roślinne, biodiesel, bioetanol, z gorzelni i agrorafinerii, - biogaz z gnojowicy, osadów ściekowych i wysypisk komunalnych

22. elektrownia weglowa z mokra chłopdnia kominowa narysować

co powoduje pływy i ile trwa cykl,

Rys.9. Schemat technologiczny elektrowni węglowej z mokrą chłodnicą kominową

1 - turbina parowa, 2 - generator, 3 - chłodnica kominowa, 4 - kocioł parowy, 5 - skraplacz, 6 - pompa zasilająca, 7 pompa wody chłodzącej

23. dlaczego fluidalna jest lepsza od konwencjonalnej,

FLUIDALNA LEPSZA OD KONW. -możliwość wykorzystania jako paliwa mułów popłucznych z instalacji wzbogacania węgla -proste przygotowanie paliwa do spalania oraz proste doprowadzenie paliwa do komory paleniskowej, -znaczna (80%) redukcja emisji SO2 do atmosfery poprzez doprowadzenie do złoża związków wiążących siarkę, -niska emisja dwutlenku azotu z uwagi na niską temperaturę złoża (8500C) i etapowe spalanie, -niska emisja węglowodorów, -bardzo dobry współczynnik wymiany ciepła w komorze paleniskowej,

24. na co zmieniania jest energia chemiczna zawarta w paliwach w elektrowniach, ciepłowniach i elektrociepłowniach,

25. zasada smarów stałych (znaczy jak one zmniejszają tarcie),

26. jakie powietrze musi byc do sm. mgłą olejowa i powietrzno-olej,

27. dlaczego tarcie jest korzystne,

ZALETY TARC:umożliwia budo.układów mechaniczny takich jak:hamu,sprzęgła, przekładn

28. dlaczego zwiększa sie znaczenie smarów plastycznych,

29. co to jest HD i EHD (smarowanie hydrodynam. i wyjaśnić o co w tym chodzi),

30. recykling materiałowy i przykłady w samochodach/ na czym polega recykling samochodowy (ten z zrozbiorka na czesci)

Recykling materiałowy, w wyniku którego ze starych samochodów odzyskuje si* różne, gospodarczo przydatne materiały. Dotyczy to głównie wszystkich cz*ści metalowych, olejów i płynów eksploatacyjnych, szyb, niektórych cz*ści z tworzyw sztucznych.

- Recykling energetyczny, polegający na tym, że niektóre, palne cz*ści pochodzące z demontażu samochodu (opony, tworzywa sztuczne, tkaniny) stosuje si* jako paliwo w różnych procesach technologicznych np. w cementowniach. Recykling energetyczny jest najbardziej prymitywną formą recyklingu. Zużyte opony np. mogą niekiedy z powodzeniem być obiektem recyklingu materiałowego, gdyż wytwarzany z nich granulat stosuje si* do produkcji różnych wyrobów lub dodaje do masy przy produkcji nowych opon.

Recykling produktowy, szczególnie pożądany, w wyniku którego wymontowane cz*ści ze złomowanych samochodów, po regeneracji, mogą być ponownie użyte w innych samochodach, pełniąc te same funkcje. Recyklingowi produktowemu poddaje si* np. opony nadające si* do regeneracji polegającej na bieżnikowaniu.

33. jest jednostka penetracji,

JEDNOSTKA PENETRACJI: Podstawą klasyfikacji smarów plastycznych jest tzw. penetracja. Jednostką_penetracji_jest_liczba_niemianowana,_odpowiadająca_zagłębieniu_się_znormalizowanego w badanym smarze stożka penetracyjnego,o masie150 g przy temperaturze 25°C, w

czasie_5sekund.

33.1. biodegradowalnosc (wyj. pojecie),

BIODEGRADOWALNOŚĆ Zdolność oleju do rozkładu w obecności tlenu na dwutlenek węgla i wodę w wyniku aktywności mikroorganizmów.

34. ile klas jest toksycznosci,

35. dlaczego smary min sa kancerogenne,

36 . zanieczyszczenia atmosfery (5 przykładów)

Dla atmosfery: tlenek i dwutlenek węgla, tlenki azotu i siarki, WWA, dioksyny, freon, furfurole, związki chloru, fosforu i metali ciężkich. Główne źródła zanieczyszczeń gazowych to konwencjonalne elektrownie cieplne, przemysł ciężki (hutnictwo, koksownictwo), przemysł rafineryjny, motoryzacja (eksploatacja silników spalinowych).

37. elem. układu napędowego w których korzystne jest stosowanie smarowania skape, do działania jakiego urzadzenia jest podobne proces jakiegos smarowania czy jakos tak chodziło o jakaś pompe to jest gdzies w tekscie,

38. PJ to ile J, peta dżul to energia równa 10^15J

39. od czego zalezy prawidłowe smarowania smarem plastycznym,

2. wymiec 5 toskyn dla wody / gleby

Dla wody: mniej lub bardziej toksyczne związki chemiczne takie jak: azotyny, nitrozoaminy, WWA, związki chloru, siarki i fosforu, będące produktami odpadowymi w różnego typu technologiach przemysłowych, nie tylko branży chemicznej ale również przemysłu tekstylnego, rolno-spożywczego, maszynowego, wydobywczego, a nawet rolnictwa (nawozy sztuczne, środki ochrony roślin, gnojowica).

Dla gleby: Skażenia wynikające z zaśmiecania jej trudnodegradowalnymi odpadami stałymi, metalami ciężkimi, środkami smarowymi, rosnącą z roku na rok masą odpadów komunalnych (opakowania).

4. co wplywa na efekt cieplnrnainy i uporzadkowac w koljnosci od najwiekszego zagrozenia

Efekt cieplarniany”, powodowany jest obecnością w atmosferze warstwy różnych gazów, które przepuszczają światło słoneczne i promieniowanie ultrafioletowe do powierzchni naszej planety, ale utrudniają reemisję, czyli „ucieczkę” promieniowania podczerwonego (ciepła) do kosmosu. Gazy te to: para wodna, dwutlenek węgla (CO₂) metan (CH₄) związki degradujące powłokę ozonową (freony, halony), podtlenek azotu (N₂O), chlorofluorowęgle (gazy zwierające chlor, fluor i brom) oraz ozon (O₃).

6. co to jest Mtoe

7. co to jest SKE

8. co to jest PCB

Polichlorowane bifenyle jest związkiem chemicznym, który na skalę techniczną został zsyntetyzowany w USA jako ciecz niepalna o bardzo dobrych i stabilnych właściwościach dielektrycznych, odporna chemicznie.

12. korzysciu z recyklingu materialow budowlanych

14. glowny czynnik charakterysujacy smary plastyczne

NAJWAŻ.CECHA SM.PLAST: konsystencja-Za obowiązującą przyjęto klasyfikację NLGI, która dzieli smary plastyczne na 9 klas konsystencji. Polska norma przyjęła amerykańską klasyfikację.

15. lepkosc - ilosc klas i cos jeszcze (nie pamietam)

LEPKOŚĆ OLEJÓW SMAR jest podst, tech kryt właści­wego doboru oleju do spełnienia okreś zadań. 18 klas lepkości, oznaczanych kodem literowo-cyfrowym w którym liczba po symbolu literowym określa lepkość kinematyczną oleju w temperaturze 40°C, wyrażaną mm2/s (cSt).

16. napsiac na jakich rezkach uzywa sie turbin: Francisa, Kaplana i Peltona

TURBINY: TURBINA PELTONA: instaluje się zwykle w terenach górzystych (np. Szwajcaria) -wymaga dużych spadków (różnicy poziomu pomiędzy ujęciem wody a miejscem turbiny) TUR. FRANCISA: zadawalają się kilku- kilkunastometrową różnicą poziomu między wlotem, a wylotem wody z turbiny, ale zapotrzebowanie na wodę większe. Budowana na rzekach o średnim_natężeniu_przepływu TUR. KAPLANA: do instalowania na rzekach o małych spadach, ale zapewniających przepływ dużej masy wody przez turbinę.

17. smaroanie kol zebatych

SMAROWANIE KÓŁ ZĘBATYCH:-dyssypacja energii w warstwie oleju wypełniającego szczeliny styków EHD współpracujących zębów, - praca związana z wypieraniem oleju z przestrzeni międzyzębnej podczas obtaczania się kół tworzących przekładnię, - praca przyśpieszania i odwirowania oleju przez obracające się koła zębate, - praca związana z pokonywaniem oporów brodzenia, w przypadku smarowania zanurzeniowego.

20. najwazniejsza cecha smaorw plastycznych; ile klasy jest tej cechy

22. z mormy ISO wypsiac te wystzskie elementy jej punkty(5 pkt) one sa w tej pentelce w noemir ISO

23. jakie 3 reakcje zachdoza w rekatorach atomowych i jakei paliwo sie uzywa

24. wady smaroanwia mgla olejową

WADY MGŁY OLEJOWEJ Zasadniczą wadą tej metody był brak możliwości ochrony otoczenia przed przedostawaniem się do niego mgły olejowej, negatywnie oddziaływującej tak na człowieka jak i na samą maszynę.Koszt eksploat. wyższy niż w p-o.

23.Od czego zależy nowotworowe i mutagenne oddziaływanie środków smarowych?

-zawartość w olejach mineralnych wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA)

-sposób rafinacji ropy naftowej

-zawartość dodatków wchodzących w skład środków smarowych np.azotynów

33 PŁYWY: Eliptyczna trajektoria ruchu Księżyca wokół Ziemi powoduje zmienne grawitacyjne oddziaływanie tych ciał na siebie, powodujące cykliczne (12h 25 min) ruchy wód oceanicznych. Praktyczne znaczenie mają te miejsca nabrzeży na kuli ziemskiej, gdzie ukształtowanie brzegów, zatok i cieśnin zapewnia różnicę poziomów większą niż 5 m

---