ZABIEGI ZAPEWNIAJACE UTRZYMANIE CZYSTOSCI GŁOWY, Pielęgniarstwo


Pielęgnacja włosów.

Podstawy pielęgnacji włosów.

Włosy są dodatkowym wytworem skóry. Stanowią estetyczny element zewnętrznego wyglądu człowieka. Człowiek ma na głowie przeciętnie około 100 000 włosów. Rodzaj i intensywność owłosienia, jego grubość, gęstość szybkość wzrostu i odporność na uszkodzenia należą do cech indywidualnych każdego człowieka. Zdrowe włosy są elastyczne, pozwalają się dobrze układać i czesać.

Włos powstaje w mieszku włosowym nad brodawką. Kierunek wzrostu włosa jest odśrodkowy od głębszych warstw skóry ku naskórkowi, gdy wraz z tworzeniem się nowych komórek następuje przesuwanie ich w górę i przyjmowanie stopniowo podłużnego kształtu, rogowacenie tworzą trwałe wiązki włosa. W obszarze korzenia włosa komórki dzielą się na nowe i w ten sposób włos wzrasta.

Każdy włos otacza średnio od 4 do 8 gruczołów łojowych, których łącznie na skórze głowy znajduje się blisko 125 000. Łój skóry i pot wytwarzane przez gruczoły wydzielania zewnętrznego łączą się na powierzchni skóry, tworząc tzw. ,,kwaśny płaszcz ochronny” który utrzymuje gładkość skóry i zwiększa jej odporność na czynniki zewnętrzne.. Podstawowym budulcem włosa jest zrogowaciałe białko - keratyna. Włos w przekroju poprzecznym zbudowany jest z:

Łuska włosa stanowi zewnętrzną warstwę otaczającą włos i służy do ochrony jego wnętrza. Każdy pojedynczy włos okrywa od 6 do 10 warstw łuski. Stanowi ona dość trwałą strukturę, która ochrania włos przed urazami zewnętrznymi np. czesaniem, szczotkowaniem. Szczególną jej właściwością jest to że, nadaje włosom intensywny, zdrowy połysk. Łuska może być naruszona dopiero przy współudziale takich czynników jak np. wilgoć.

Kora włosa leży bezpośrednio pod łuską włosową . Stanowi ona podstawową część włosa i odpowiada za jego elastyczność, wytrzymałość, odporność na rozciąganie i urazy. Wytrzymałość włosa wynika z budowy jego wewnętrznej struktury składającej się z włókien ułożonych spiralnie.

Rdzeń włosa znajduje się w centrum struktury włosa i umieszczony jest w kanale rdzeniowym. Jego średnica uzależniona jest od grubości włosa. Kanał rdzeniowy jest to masa o nieregularnych konturach, zawierająca fragmenty włókien i cząsteczek w kształcie płytek.

Kolor włosów uzależniony jest od ilości barwnika melaniny zgromadzonego w keratynie włosa, jeśli więcej melaniny we włosach, to jego barwa jest ciemniejsza. Istnieje cała gama barw włosów: blond, szaropopielate, rude, brązowe, czarne.

Pielęgnacja codzienna włosów polega na:

Czesanie ma na celu uporządkowanie włosów zgodnie z upodobaniami pacjenta.

Do czesania włosów powinno się używać grzebieni:

Grzebienie mogą być wykonane z surowca :

Jakość grzebienia można sprawdzić, gdy opuszką palca przeciągniemy po końcach ,,zębów''. Nie mogą one być ostre, chropowate, nieprzyjemne w dotyku.

Szczotkowanie jest zabiegiem korzystnie wpływającym na zdrowe włosy. Nie jest wskazane przy łojotoku, włosach łamliwych i cienkich. Włosy powinno się szczotkować codziennie, wykonując szczotką kilkadziesiąt ruchów od przodu ku tyłowi.

Szczotkowanie włosów ma na celu:

Do szczotkowania używamy szczotek:

Rodzaj szczotek:

Uwaga!

Stosowanie niewłaściwej szczotki i grzebienia może zniszczyć nawet najzdrowsze włosy.

Do czesania i rozdzielania mokrych włosów używać grzebienia z szeroko rozstawionymi ,,zębami''( nie używać szczotki gdyż może to spowodować rozerwanie warstwy łuskowej włosa).

Do środków pielęgnacyjnych włosów zaliczamy:

  1. szampony,

  2. odżywki:

Do pielęgnacji włosów najczęściej stosuje się szampon i coraz częściej odżywkę właściwą do typu włosów np. do włosów cienkich, zniszczonych., z tendencją do przetłuszczania się.

Podstawowe działanie szamponu polega na usuwaniu z włosów i skóry głowy nieprzyjemnych zapachów, brudu, potu, łoju i złuszczonego naskórka, zapewnia elastyczność, puszystość oraz ułatwia rozczesywanie.

Szampony dostępne w sprzedaży produkowane są na bazie detergentów, dlatego należy pamiętać, aby do mycia głowy nigdy nie używać szamponu nie rozcieńczonego, gdyż nie powinien on mieć bezpośredniego kontaktu z włosami i skórą głowy ze względu na jego silne działanie odtłuszczające. Podstawowym składnikiem wielu szamponów są syntetyczne detergenty. Szampony zawierające mydła działają dobrze tylko w wodzie miękkiej, W twardej wodzie pozostaje na włosach osad. Spośród środków powierzchowno czynnych najbardziej nadają się do wykorzystania w pielęgnacji szampony zawierające detergenty anionowe amfolityczne, obydwa rodzaje dobrze się pienią. Detergenty kationowe, choć mają doskonałe własności oczyszczające włosy i dobrą zdolność pienienia się, nie powinny być stosowane w pielęgnacji włosów ze względu na uszkadzające działanie na łuskę włosa oraz drażniące oczy.

Szampony mogą zawierać różne dodatkowe środki, np. bakteriobójcze (heksachlorofen, bitional), przeciw łupieżowe (siarczek selenu, kadmu, siarkę, dziegcie, związki terpenowe itp.),środki nadające perłowy wygląd szamponu (stearyniany), barwniki, środki zapachowe i konserwanty. Szampony olejowe są oparte na olejach roślinnych sulfonowanych (25-70%) i wodzie. Są bardzo skuteczne w zabiegach higienicznych ale nie mają właściwości pienienia się. Nakłada się je na około 30 minut na skórę głowy i włosy, a następnie spłukuje wodą. Te szampony polecane są zwłaszcza do mycia włosów przetłuszczonych, zniszczonych różnymi czynnikami np. chemicznymi, (farby) stosowanymi do upiększania włosów.

Suche szampony do włosów stosuje się je w przypadku, gdy przeciwwskazane jest używanie zwykłych płynnych szamponów np. po zabiegach operacyjnych na głowie .Choć nie oczyszczają one włosów tak dobrze jak szampony w płynie, są one jednak przydatne w celu usunięcia brudu, łoju i potu z włosów. Przed zastosowaniem tego rodzaju środków należy zapoznać się z instrukcją producenta dotyczącą zasad stosowania

Szampon z włosów należy spłukiwać do momentu gdy mokre włosy ,,chrzęszczą” pomiędzy palcami wtedy możemy mieć pewność, że usunęliśmy resztki szamponu.

Odżywki do włosów powstały z myślą o różnych typach włosów i wybranych problemach jakie mogą potencjalnie występować. Odżywki do włosów zapobiegają rozdwajaniu się włosów, przywracają też naruszonym końcom prawidłowy wygląd. Odżywka wygładza zewnętrzną warstwę włosa i znacznie zmniejsza tarcie powierzchniowe. Szybko działające odżywki nie muszą być spłukiwane.

Wyróżniamy sześć głównych grup odżywek do włosów:

Zasady stosowania odżywek:

Mycie włosów.

Mycie włosów to usuwanie ze skóry głowy i włosów brudu, łoju za pomocą wody, mydła, środków chemicznych, szczoteczek itp.

Włosy należy myć tak często jak tego one potrzebują, nawet codziennie, jest to uzależnione od

Cele mycia włosów

  1. Cel higieniczny

  • Cel leczniczy

    • Zagrożenia, na które jest narażony pacjent w czasie zabiegu:

    Zasady obowiązujące przy pielęgnacji mycia włosów.

      1. Dobranie sposobu mycia włosów do stanu zdrowia pacjenta.

      2. Wyjaśnienie pacjentowi istoty czynności i uzgodnienie czasu wykonania zabiegu.

      3. Wykonanie zabiegu sprawnie, szybko ale dokładnie.

      4. Dbanie o wygodę i bezpieczeństwo pacjenta w czasie wykonywanych czynności.

      5. Zapewnienie temperatury pomieszczenia w granicach18-220C

      6. Przygotowanie wody do mycia o temperaturze ok. 36-390C.

      7. Stosowanie środków pielęgnacyjnych na które pacjent nie jest uczulony.

      8. Przenoszenie dzbanka z wodą z tyłu głowy pacjenta .

      9. Obserwowanie pacjenta w czasie czynności pielęgnacyjnych i utrzymywanie z nim kontaktu słownego.

    Uwaga!

    1. Przy spłukiwaniu osłonięcie twarzy pacjenta przed zalaniem np. dłonią, opaską .

    2. Szampony mogą być przyczyną podrażnienia i uczuleń skóry głowy lub oczu.

    3. Niektóre fryzury prowadzą u chorych leżących do powstania odleżyn skóry owłosionej głowy np. upięcie włosów z zastosowaniem spinek, wsuwek np. koki.

    Mycie włosów

    STRUKTURA CZYNNOŚCI

      1. Czynności przygotowawcze:

        1. Przygotowanie pielęgniarki

    1. Higieniczne mycie rąk

        1. Przygotowanie materiału, sprzętu, otoczenia:

    1. Przygotowanie zestawu:

  • Przygotowanie sprzętu:

        1. Przygotowanie otoczenia:

          • zadbanie o temperaturę pomieszczenia (18-22oC)

          • zamknięcie okien(niedopuszczenie do przeciągów)

          • zapewnienie intymności w czasie wykonywania zabiegu:

          • ustawienie parawanu

          • zamknięcie drzwi od sali

      1. Przygotowanie pacjenta:

          1. Poinformowanie pacjenta o celu i kolejności wykonywanej czynności.

          2. Uzyskanie zgody chorego na wykonanie zabiegu mycia głowy

          3. Uzyskanie informacji o przyzwyczajeniach dotyczących:

            • mycia głowy,

            • temperatury wody,

            • czasu mycia,

            • użycia środków pielęgnacyjnych,

            • sposobu suszenia włosów.

        1. Rozpoznanie stanu higienicznego włosów i określenie zakresu działań pielęgnacyjnych.

    Przed umyciem należy:

    1. Dokładnie wyszczotkować lub rozczesać włosy ma to na celu: zlikwidowanie splątania włosów, rozluźnienie cząsteczek brudu i resztek substancji utrwalających.

    2. Przed nałożeniem szamponu włosy należy dokładnie zmoczyć.

    3. W przypadku gęstych, grubych i długich włosów można przygotować szampon rozcieńczając niewielką ilość (mała łyżeczka, kleks wielkości orzecha laskowego) z ciepłą wodą.

    Ułożenie pacjenta stosownie do określonego stanu zdrowia: