Rzeczywista roczna stopa oprocentowania (RRSO, ang. Annual percentage rate) - stopa procentowa wyliczona zgodnie z ustawą z dnia 20 lipca 2001 r. o kredycie konsumenckim. RRSO pozwala klientowi na łatwiejsze porównanie ofert banków, ponieważ oprócz oprocentowania uwzględnia ona także pozostałe koszty kredytu (np. prowizje).
RRSO jest liczona na takiej samej zasadzie jak IRR udzielenia nam kredytu z punktu widzenia banku. Zależy w znacznym stopniu od momentu dokonywania poszczególnych płatności. Jeżeli wpłacilibyśmy pieniądze pochodzące z kredytu o określonej RRSO, nie zawierającego kosztów, których ta stopa nie uwzględnia, na lokatę o takim samym oprocentowaniu netto w skali roku i pieniądze z tej lokaty stopniowo wypłacalibyśmy, nie tracąc odsetek, na spłatę kredytu nie osiągnęlibyśmy żadnego zysku, ani nie ponieślibyśmy żadnej straty.
Dla kredytu o wysokości 1200 PLN, spłacanego jednorazowo po 12 miesiącach kwotą 1440 PLN, RRSO będzie wynosić 20%. Dla podobnego kredytu spłacanego w 12 ratach po 115 PLN RRSO będzie wynosić ok. 30,12%. W drugim przypadku RRSO jest wyższa, pomimo że klient oddaje łącznie bankowi mniej. Wynika to z tego, że po kolejnych miesiącach będzie mógł on dysponować tylko częścią pożyczonych pieniędzy.
Narodowy Bank Polski jest centralnym bankiem państwa (naczelna instytucja systemu bankowego każdego kraju, która jako jedna z nielicznych ma prawo używania pieczęci z godłem państwowym.).Działa na podstawie ustawy z 31 stycznia 1989 roku o
„Narodowym Banku Polskim”. Posiada osobowość prawną i nie podlega wpisowi do rejestru przedsiębiorstw państwowych. Siedziba tej instytucji jest w Warszawie.
Działalnością banku centralnego kieruje Prezes powołany i odwoływany przez Sejm na wniosek Prezydenta RP (kadencja ta trwa 6 lat, przy czym ta sama osoba nie może być Prezesem dłużej niż przez dwie kolejne kadencje). Zarząd NBP składa się z: Prezesa NBP, wiceprezesa (pierwszego zastępcy prezesa), wiceprezesów oraz członków. Zarząd rozpatruje główne zagadnienia z zakresu działalności NBP i podejmuje uchwały niezbędne do wykonywania jego zadań.
Prezes NBP działając jako organ państwa wydaje zarządzenia o charakterze normatywnym, dotyczące organizacji i funkcjonowania banków oraz indywidualne decyzje administracyjne.
Podstawowym celem działalności NBP jest utrzymanie stabilnego poziomu cen, przy jednoczesnym wspieraniu polityki gospodarczej rządu, z zastosowaniem takich narzędzi jak:
− stopę rezerw obowiązkowych banków, oprocentowania kredytu refinansowego oraz stopę redyskontowa weksli,
− jednolite zasady rozrachunków międzybankowych i numeracji jednostek organizacyjnych banków, a także zasady i terminy przekazywania do NBP informacji przez banki.
Prezes NBP wydaje także Dziennik Urzędowy NBP, w którym publikowane są zarządzenia dotyczące funkcjonowania banków, bilanse NBP i banków państwowych oraz obwieszczenia w sprawie utworzenia, likwidacji i upadłości banku.
Narodowy Bank Polski może na zasadach ogólnych tworzyć przedsiębiorstwa państwowe (np. Państwowa wytwórnia papierów wartościowych, Mennica państwowa), spółki prawa handlowego (np. Polski Bank Inwestycyjny S.A.) oraz jednostki badawczo - rozwojowe.
Do głównych zadań NBP należą:
− czuwanie nad realizacją uchwalonej przez sejm polityki pieniężnej,
− emitowanie pieniądza,
− ustalanie, w porozumieniu z Ministrem Finansów, wzorów nominałów banknotów i monet oraz zasad i trybu wymiany znaków pieniężnych,
− wykonywanie obsługi bankowej budżetu państwa,
− ustalanie form, trybu i zasad udzielania kredytu refinansowego bankom oraz udzielanie tego kredytu,
− określanie wysokości oraz gromadzenie rezerw obowiązkowych innych banków,
− sporządzanie planu kredytowego i opracowanie założeń polityki pieniężno-kredytowej państwa, a po uzyskaniu opinii Rady ministrów, przedstawienie go Sejmowi,
− współdziałanie z Ministrem Finansów w opracowywaniu planu bilansu płatniczego.
Zadania te NBP wykonuje przez Centralę, oddziały okręgowe i inne jednostki organizacyjne. W skład Centrali NBP wchodzą departamenty i inne równorzędne komórki. Szczegółowy zakres działania oraz organizacje wewnętrzna centrali i innych jednostek organizacyjnych NBP określają regulaminy wydawane przez Prezesa NBP.
Narodowy Bank Polski w rozwiniętej gospodarce rynkowej odgrywa zasadniczą rolę.
Pełni on cztery podstawowe funkcje, jako:
1.Bank centralny w systemie gospodarki narodowej
Bank centralny realizuje w gospodarce narodowej szereg istotnych zadań związanych z obiegiem pieniężnym i zaopatrzeniem gospodarki w kredyt. Jest przede wszystkim odpowiedzialny za dopływ do gospodarki pieniądza gotówkowego i kreację przez banki komercyjne pieniądza kredytowego. Oprócz tego stwarza warunki do sprawnego przebiegu rozliczeń pieniężnych dokonywanych za pośrednictwem banków. Wykonując swoje podstawowe zadania w zakresie polityki pieniężnej bank centralny kieruje się postawionymi przed nim celami. We współczesnych rozwiniętych gospodarkach rynkowych takim niekwestionowanym celem długoterminowej polityki banku centralnego jest stabilność pieniądza.
Realizacja celu, jakim jest stabilność pieniądza odbywa się za pomocą stosowanych przez bank instrumentów polityki pieniężnej. Stabilizacja pieniądza odbywa się na dwóch płaszczyznach:
− stabilizacja wartości wewnętrznej pieniądza,
− stabilizacja wartości zewnętrznej pieniądza.
Stabilność poziomu cen zależy od ilości pieniądza w obiegu. Ilość pieniądza gotówkowego znajdującego się w obiegu jest określana przez bank centralny, który korzysta z prawa wyłączności do jego emisji. Ilość pieniądza kredytowego jest określana przez możliwości banków komercyjnych w zakresie tworzenia pieniądza kredytowego. Bank centralny musi jednak regulować tworzenie pieniądza kredytowego. Do sterowania ilości pieniądza znajdującego się w obiegu służą instrumenty polityki pieniężnej, które bank centralny stosuje w ramach swoich uprawnień.
2.Obsługa Skarbu Państwa
Rola NBP jako banku centralnego państwa polega na prowadzenie rachunków rządowych i przeprowadzenie w jego imieniu operacji finansowych w kraju i zagranicy, a także udzielaniu rządowi pożyczek na określonych warunkach. NBP ponosi także współodpowiedzialność za zarządzanie rezerwami dewizowymi państwa, kształtowanie polityki kursowej i dewizowej.
Bank centralny określa poziom kursu walutowego(czyli wskazuje na zewnętrzną wartość pieniądza), który wyraża siłę nabywczą pieniądza krajowego w stosunku do zagranicznych środków płatniczych. Spełnianie funkcji banku państwa ma istotne znaczenie w skali świtowej czy też europejskiej przez to że jest Bankiem, który reprezentuje Polskę na międzynarodowej „arenie” Organizacji Finansowej a także współpracuje z Międzynarodowym Bankiem Inwestycyjnym. Bank centralny zajmuje się również współdziałaniem w sporządzaniu bilansu płatniczego i kontrolą płatniczych obrotów zagranicznych, która zmierza do zrównania bilansu płatniczego kraju. Ich zadaniem jest przeciwdziałanie niepożądanemu wzrostowi ilości pieniądza przy dodatnim i niepożądanemu zmniejszeniu się ilości pieniądza przy ujemnym bilansie płatniczym.
Przy dodatnim bilansie płatniczym bank centralny może próbować pobudzać eksport pieniądza, zniechęcać podmioty zagraniczne do dokonywania lokat, przeciwdziałać dopływowi kapitału zagranicznego w drodze zaciągania kredytów zagranicznych przez firmy krajowe.
Przy ujemnym bilansie płatniczym bank centralny może próbować za pomocą polityki dyskontowej podnieść poziom oprocentowania, aby przyciągnąć w ten sposób lokaty dewizowe z zagranicy. Podniesienie stopy dyskontowej oznacza jednak podrożenie kredytu krajowego i może w ten sposób negatywnie odbić się na wzroście gospodarczym.
3. Funkcja emisyjna
Funkcja emisyjna realizowana jest przez NBP w ramach wyłącznego prawa emitowania znaków pieniężnych Rzeczpospolitej Polskiej. Znaki te są prawnymi środkami płatniczymi na jej obszarze. Wzory i wartość nominalną banknotów oraz wzory i wartość nominalną stóp, próbę i masę monet oraz wielkość emisji i moment wprowadzenia do obiegu znaków pieniężnych ustala prezes NBP. Po za tym emituje także papiery wartościowe, które są prawnymi środkami płatniczymi. W ten sposób kształtuje podaż pieniądza tak by nadmiar nie potęgował inflacji a niedobór nie utrudniał procesów gospodarczych kraju.
4. Funkcja banku banków
Funkcja ta przejawia się w kilku płaszczyznach: bank centralny nadzoruje operacje banków komercyjnych, dokonywane zarówno w walucie krajowej, jak i walutach obcych. Udziela im pożyczek na rozszerzenie działalności kredytowej, a stopa ich oprocentowania wyznacza pośrednio stopy oprocentowania kredytów i depozytów w bankach komercyjnych. Ustala stopy rezerw obowiązkowych, regulując zgodnie z potrzebami gospodarki aktywność kredytową banków komercyjnych.
Funkcja banku banków wiąże się z oddziaływaniem na system bankowy w sposób umożliwiający realizowanie przyjętej polityki pieniężno-kredytowej. Na NBP spoczywa także odpowiedzialność za stabilność, rozwój i sprawność funkcjonowania całego systemu bankowego oraz tworzenie regulacji zapewniających płynność sektora bankowego .
NBP kształtuje też politykę stopy procentowej, prowadzi politykę rezerw obowiązkowych oraz organizuje system informacyjny dla całego systemu bankowego.
Politykę pieniężno-kredytową NBP realizuje za pomocą szerokiej gamy instrumentów, a mianowicie:
a) instrumentów oddziaływania bezpośredniego:
− rezerw obowiązkowych,
− operacji refinansowych,
− zaangażowanego kapitału,
− pułapów kredytowych,
b) instrumentów oddziaływania pośredniego obejmujących między innymi:
− operacje otwartego rynku,
− politykę stopy procentowej od kredytu redyskontowego i lombardowego,
− normy dopuszczalnego ryzyka walutowego.
W najbliższych latach największy wpływ na realizację zadań NBP będą miały procesy integracji europejskiej, w tym starania o przystąpienie Polski do strefy euro. W celu właściwego przygotowania się do przyjęcia euro NBP będzie dążył do spełnienia wymagań nałożonych na banki centralne państw, które już wprowadziły wspólną walutę.
Stopa procentowa: |
Oprocentowanie |
Obowiązuje |
Stopa referencyjna 1) |
3,75 |
2011-01-20 |
Stopa lombardowa |
5,25 |
2011-01-20 |
Stopa depozytowa |
2,25 |
2011-01-20 |
Stopa redyskonta weksli |
4,00 |
2011-01-20 |
Stopa rezerwy obowiązkowej: |
Oprocentowanie |
Obowiązuje |
- od środków złotowych i środków w walutach obcych zgromadzonych na rachunkach bankowych, od środków uzyskanych z tytułu emisji papierów wartościowych |
3,50 |
2010-12-31 |
- od środków uzyskanych z tytułu sprzedaży papierów wartościowych z udzielonym przyrzeczeniem odkupu (repo) |
0,00 |
2004-06-30 |
Oprocentowanie środków rezerwy obowiązkowej 2) |
3,60 |
2011-01-20 |
|
Podstawowe stopy procentowe Narodowego Banku Polskiego są jednymi z narzędzi polityki monetarnej banku centralnego. Przy ich pomocy NBP wpływa na wysokość stóp procentowych rynku międzybankowego, a tym samym na oprocentowanie kredytów i depozytów w bankach komercyjnych. Należą do nich:[1]
stopa referencyjna - minimalna rentowność 7-dniowych bonów pieniężnych emitowanych przez NBP. Określa minimalną rentowność operacji otwartego rynku. Operacja ta polega na zakupie lub sprzedaży krótkoterminowych papierów wartościowych na rynku międzybankowym w celu przywrócenia równowagi. Interwencje te wpływają na poziom oprocentowania depozytów na rynku międzybankowym o porównywalnym terminie zapadalności. Ta stopa wpływa na poziom WIBOR-u, który z kolei stanowi podstawę oprocentowania kapitału obcego.
stopa lombardowa - (kredyt lombardowy) określa cenę, po której bank centralny udziela bankom komercyjnym pożyczek pod zastaw papierów wartościowych. Kwota kredytu nie może przekroczyć równowartości 80% papierów wartościowych obciążonych zastawem. W Polsce stopę kredytu lombardowego określa Rada Polityki Pieniężnej (organ Narodowego Banku Polskiego).
stopa depozytowa - określa oprocentowanie jednodniowych depozytów składanych przez banki komercyjne w banku centralnym. W Polsce stopa depozytowa NBP jest ustalana od 1 grudnia 2001, należy do podstawowych stóp procentowych ustalanych przez Radę Polityki Pieniężnej - organ Narodowego Banku Polskiego.
stopa redyskontowa (redyskonto weksli) - określa cenę, po jakiej bank centralny udziela kredytów bankom komercyjnym (kupuje weksle od banków komercyjnych). Wpływ na podaż pieniądza
podwyższenie stopy redyskontowej - zmniejsza kreację pieniądza
obniżenie - podwyższa kreację pieniądza w gospodarce
Stopa redyskonta weksli NBP: Stopa redyskontowa w Polsce ustalana jest przez Radę Polityki Pieniężnej - organ Narodowego Banku Polskiego. Ze względu na małą popularność weksli w Polsce stopa redyskontowa ma małe znaczenie w polityce monetarnej NBP.
stopy rezerwy obowiązkowej - miernik kwoty rezerw obowiązkowych, jaką banki komercyjne są zobowiązane wpłacić do banku centralnego (w Polsce jest nim NBP) w celu zabezpieczenia ich wypłacalności (banków komercyjnych). W zależności od tego jaki jest wskaźnik rezerwy obowiązkowej bank centralny decyduje o tym jaka jest podaż pieniądza. Stopa rezerw obowiązkowych może być naliczana od wkładów złotowych płatnych na żądanie, od wkładów złotowych - terminowych, wkładów w walutach obcych płatnych na żądanie i od wkładów terminowych w walutach obcych. Wysokość stopy rezerwy obowiązkowej ustala Rada Polityki Pieniężnej.Do 31 października 2003 r. stopa rezerwy obowiązkowej wynosiła 3,50% dla wszystkich rodzajów depozytów. W maju 2009 r. została obniżona do 3%. Od 31.12.2010 r. stopa rezerwy obowiązkowej została podwyższona do 3.50%. Od 30 września 2003 r. wszystkie banki pomniejszają naliczoną rezerwę obowiązkową o równowartość 500 tys. euro. Środki rezerwy obowiązkowej od 1 maja 2004 r. są oprocentowane. Zakładając, że stopa rezerw obowiązkowych wynosi 5%, bank komercyjny jest zobowiązany z każdych 100 zł zdeponowanych w banku przekazać na depozyt w banku centralnym 5 zł, reszta może posłużyć na cele kredytowe. W ten sposób do obiegu trafia 95 zł (100 - 5), które mogą zostać ponownie zdeponowane. Gdyby bank centralny zwiększył stopę rezerw do 6%, to bank komercyjny wpłaciłby na depozyt do banku centralnego 6 zł, a na cele kredytowe pozostałoby 94 zł. Bank centralny może w ten sposób sterować podażą pieniądza poprzez zwiększanie stopy rezerw, co spowoduje zmniejszenie podaży pieniądza lub poprzez zmniejszanie stopy rezerw, co w efekcie zwiększy podaż pieniądza. Zmniejszenie stopy rezerw obniża bezpieczeństwo systemu bankowego.
Bankowy Fundusz Gwarancyjny (BFG) - instytucja gwarantująca depozyty polskich banków. Realizuje także działalność pomocniczą w stosunku do instytucji bankowych zagrożonych upadłością. Powstała na mocy ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym[1] z dnia 14 grudnia 1994 r.
Zadania Funduszu
Gwarantowanie środków pieniężnych zgromadzonych w bankach objętych obowiązkowym systemem gwarantowania do wysokości określonej ustawą.
Udzielanie pomocy finansowej bankom, które znalazły się w obliczu utraty wypłacalności oraz wspieranie procesów łączenia się banków zagrożonych z silnymi jednostkami bankowymi.
Gromadzenie i analizowanie informacji o bankach objętych systemem gwarantowania.
Hierarchia ważności wymienionych zadań ulegała zmianie w zależności od sytuacji w jakiej znajdował się system bankowy. W latach 1995 - 1996 najistotniejsze było sprawne wypełnianie zobowiązań w stosunku do klientów banków znajdujących się w stanie upadłości. W kolejnych latach na pierwszy plan - przy zachowaniu gotowości Funduszu do realizacji gwarancji - wysunęła się działalność pomocowa nakierowana na likwidowanie przyczyn, które mogłyby doprowadzić do upadłości banku.
Finansowanie Funduszu
Podstawowymi źródłami finansowania BFG są:
obowiązkowe opłaty roczne wnoszone przez banki objęte systemem gwarantowania,
kwoty przekazane z Funduszu Ochrony Środków Gwarantowanych pochodzące od podmiotów objętych systemem gwarantowania, tworzonego w razie konieczności wypłat środków gwarantowanych,
dochody z pożyczek udzielonych przez Fundusz,
środki uzyskane w ramach pomocy zagranicznej,
środki z dotacji udzielonych z budżetu państwa,
środki z kredytu udzielonego przez Narodowy Bank Polski.
Działalność Funduszu
Działalność gwarancyjna
Celem działalności gwarancyjnej jest zapewnienie deponentom wypłaty, do wysokości określonej ustawą, środków gwarantowanych w razie ich niedostępności.
Od 28 listopada 2008, BFG gwarantuje w 100% środki do 50 000 EUR (ustawa z 23 października 2008 o zmianie ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym (Dz.U. Nr 209, poz. 1315)).
Gwarancje obowiązujące do 27 listopada 2008:
Obowiązkowy system gwarantowania obejmuje środki gwarantowane do wysokości (wraz z odsetkami naliczonymi zgodnie z umową): * równowartości w złotych 1 000 EUR - w 100%, * przekraczającej równowartość w złotych 1 000 EUR, a nie przekraczającej równowartości w złotych 22 500 EUR - w 90%, * powyżej sumy 22 500 EUR - w 0% ( tzn. fundusz nie gwarantuje zwrotu środków ).
Działalność pomocowa
Zadania w ramach działalności pomocowej wynikają z obowiązku działania na rzecz bezpieczeństwa i stabilności banków oraz wzrostu zaufania do systemu bankowego. Należą do nich:
udzielanie zwrotnej pomocy w postaci pożyczek, gwarancji lub poręczeń oraz nabywanie wierzytelności banków zagrożonych niewypłacalnością,
kontrola nad realizacją programu naprawczego banku oraz prawidłowością wykorzystania pomocy,
określenie wysokości obowiązkowych rocznych wpłat wnoszonych przez banki na rzecz Funduszu.
Skład
Prezes BFG:
do kwietnia 2007 r. Ewa Kawecka-Włodarczak
od 20 kwietnia 2007 r. do 31 lipca 2009 r.: Małgorzata Zaleska
od 8 września 2009 r.: Jerzy Pruski
Aktualny limit gwarancji
Limit gwarancji środków zgromadzonych w banku przez jednego deponenta wynosi obecnie równowartość 100 tys. euro. Środki te podlegają 100% gwarancji. W przypadku środków na rachunkach wspólnych (np. współmałżonków) limit gwarancji 100 tys. euro dotyczy każdego ze współposiadaczy rachunku.
Podstawa prawna podwyższenia limitu gwarancyjnego: ustawa z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 257, poz. 1724).
Podstawowe informacje o systemie gwarantowania depozytów w Polsce
Polskie regulacje prawne dotyczące gwarantowania depozytów są zgodne z dyrektywą 94/19/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie systemów gwarancji depozytów zmienioną dyrektywą 2009/14/WE z dnia 11 marca 2009 r.
Depozyty zgromadzone we wszystkich bankach krajowych (tj. z siedzibą na terytorium RP) są chronione przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny.
Bankowy Fundusz Gwarancyjny w przypadku spełnienia warunku gwarancji (zawieszenia działalności banku i ustanowienia zarządu komisarycznego oraz złożenia wniosku
o ogłoszenie jego upadłości) wypłaca środki gwarantowane do wysokości ustawowo określonej kwoty.
Wysokość gwarancji:
Kwota depozytów nieprzekraczająca równowartości w złotych 100 000 euro jest gwarantowana w całości.
Ochronie podlegają imienne depozyty złotowe i walutowe:
osób fizycznych,
osób prawnych, w tym jednostek samorządu terytorialnego,
jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, o ile posiadają zdolność prawną,
szkolnych kas oszczędnościowych i pracowniczych kas zapomogowo-pożyczkowych.
Czyje depozyty nie podlegają ochronie?
Skarbu Państwa,
instytucji finansowych, m.in. takich jak: banki, firmy inwestycyjne, podmioty prowadzące działalność maklerską, podmioty świadczące usługi ubezpieczeniowe, fundusze inwestycyjne, fundusze emerytalne, spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe (SKOK),
kadry zarządzającej bankiem oraz głównych właścicieli banku.
(szczegółowy katalog wyłączeń znajduje się na stronie „Więcej na temat zasad gwarantowania depozytów")
Zasady obliczania kwoty gwarantowanej:
kwota gwarantowana obliczana jest od sumy środków pieniężnych ulokowanych na wszystkich rachunkach (np. lokatach terminowych, bieżących, oszczędnościowo-rozliczeniowych) jednej osoby w danym banku,
w przypadku rachunku wspólnego każdemu ze współposiadaczy przysługuje odrębna kwota gwarancji.
W jakiej walucie wypłacane są środki gwarantowane?
Gwarancjami objęte są depozyty złotowe i walutowe. Niezależnie od waluty w jakiej nominowany jest depozyt, wypłata środków gwarantowanych następuje w złotych.
Czy można odzyskać tę część depozytów, która nie jest gwarantowana przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny?
Tak, stanowi ona nadal wierzytelność deponenta do banku. Po ogłoszeniu upadłości banku kwota ta może zostać odzyskana w wyniku podziału majątku upadłego banku w ramach postępowania upadłościowego. Deponent powinien zgłosić swoje wierzytelności sędziemu-komisarzowi w terminie wskazanym w postanowieniu sądu o ogłoszenie upadłości banku.
W przypadku nabycia upadłego banku przez inny bank, nowy właściciel przejmuje zobowiązania wobec posiadaczy rachunków bankowych.
Gdzie można odebrać kwoty gwarantowane?
Środki gwarantowane wypłacane są przez zarząd komisaryczny, podmiot uprawniony do reprezentacji* lub podmiot, z którym Zarząd Funduszu zawrze umowę o dokonanie wypłat środków gwarantowanych w miejscach i terminach podanych do wiadomości publicznej przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny. Po tym terminie wypłaty będą dokonywane przez Fundusz przez 5 lat od dnia zawieszenia działalności banku.
* dotyczy oddziału instytucji kredytowej, o ile przystąpiła ona do obowiązkowego systemu gwarantowania
Misją Bankowego Funduszu Gwarancyjnego jest działanie na rzecz bezpieczeństwa i stabilności banków oraz wzrostu zaufania do systemu bankowego.
Bankowy Fundusz Gwarancyjny (BFG, Fundusz) z siedzibą w Warszawie jest osobą prawną powołaną ustawą z dnia 14 grudnia 1994 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. Nr 84, poz. 711), która obowiązuje od dnia 17 lutego 1995 r.
Fundusz jest instytucją zarządzającą systemem gwarantowania depozytów w Polsce. Powołując Bankowy Fundusz Gwarancyjny, ustawodawca określił zasady gwarantowania depozytów przez tę instytucję oraz wkomponował ją w system instytucji czuwających nad bezpieczeństwem sektora bankowego.
Regulacje prawne przyjęte w ustawie o BFG odpowiadają w pełni dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/14/WE z 11 marca 2009 r. nowelizującą Dyrektywę 94/19/WE z dnia 30 maja 1994 r. w sprawie systemów gwarancji depozytów.
Podstawowymi zadaniami Funduszu są:
zwrot, do wysokości określonej ustawą o BFG, środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych, w razie upadłości banku będącego uczestnikiem systemu gwarantowania depozytów,
udzielanie pomocy finansowej bankom, które znalazły się w obliczu utraty wypłacalności i podejmują samodzielną sanację,
wspieranie procesów łączenia się banków zagrożonych z silnymi jednostkami bankowymi,
gromadzenie oraz analiza informacji o podmiotach objętych systemem gwarantowania, w tym opracowywanie analiz i prognoz dotyczących sektora bankowego.
Komisja
SKŁAD KOMISJI
Stanisław Kluza
Przewodniczący KNF
Lesław Gajek
Zastępca Przewodniczącego KNF
Pozostali członkowie:
Dariusz Daniluk
Przedstawiciel Ministra Finansów
Czesława Ostrowska
Przedstawiciel Ministra Pracy i Polityki Społecznej
Witold Koziński
Wiceprezes Narodowego Banku Polskiego
Jerzy Pruski
Przedstawiciel Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej
ZADANIA KOMISJI
Komisja Nadzoru Finansowego sprawuje nadzór nad sektorem bankowym, rynkiem kapitałowym, ubezpieczeniowym i emerytalnym oraz nad instytucjami pieniądza elektronicznego. Do zadań Komisji należy ponadto:
podejmowanie działań służących prawidłowemu funkcjonowaniu rynku finansowego;
podejmowanie działań mających na celu rozwój rynku finansowego i jego konkurencyjności;
podejmowanie działań edukacyjnych i informacyjnych w zakresie funkcjonowania rynku finansowego;
udział w przygotowywaniu projektów aktów prawnych w zakresie nadzoru nad rynkiem finansowym;
stwarzanie możliwości polubownego i pojednawczego rozstrzygania sporów między uczestnikami rynku finansowego, w szczególności sporów wynikających ze stosunków umownych między podmiotami podlegającymi nadzorowi Komisji a odbiorcami usług świadczonych przez te podmioty;
wykonywanie innych zadań określonych ustawami.
Celem nadzoru nad rynkiem finansowym jest zapewnienie prawidłowego funkcjonowania tego rynku, jego stabilności, bezpieczeństwa oraz przejrzystości, zaufania do rynku finansowego, a także zapewnienie ochrony interesów uczestników tego rynku.
Nadzór nad działalnością KNF sprawuje Prezes RM.