SERIA LEKCJI RELIGII DLA KLAS IV - VI SZKOŁY PODSTAWOWEJ ORAZ KLAS I - III GIMNAZJUM
NA TEMAT: RÓŻANIEC PRZEMIENIA MOJE ŻYCIE - SKARB, KTÓRY TRZEBA ODKRYC
KONSPEKT LEKCJI RELIGII NR 1 (dla klas IV-VI szkoły podstawowej
oraz I -III gimnazjum).
Nauczyciel:
Szkoła:
Data:
Klasa:
Czas trwania:
Temat: RÓŻANIEC PRZEMIENIA MOJE ŻYCIE - skarb, który trzeba odkryć.
Cele ogólne: Zapoznanie z genezą Różańca Świętego.
Ukazanie wartości Różańca św.
Cele operacyjne:
Wiadomości - uczeń wie:
- skąd wywodzi się nazwa Różaniec
- co to jest herezja
- kto był prekursorem Różańca św.
- dlaczego św. Dominika nazywamy Apostołem Różańca św.
uczeń zna:
- legendy o Różańcu
Umiejętności - uczeń potrafi:
- wyjaśnić co znaczy słowo „ herezja ”
- przybliżyć postać św. Dominika
- opowiedzieć w jaki sposób św. Dominik zwalczył herezje
- wyjaśnić skuteczną wartość modlitwy różańcowej
- w skupieniu słuchać opowiadań nauczyciela
- zilustrować treść legend (kl. IV-VI)
- zredagować treść telegramu, ogłoszenia, zaproszenia (kl. I-III)
- wykonać „ Zadania Apostolskie''
Interioryzacja wartości - uczeń pragnie:
- odmawiać różaniec rodzinny
- powierzyć Matce Bożej radości i troski swojej rodziny, bliskich, Kościoła i całego
narodu
Metody:
Metody podające : modlitwa, opowiadanie, czytanie tekstu, pogadanka, rozmowa
kierowana w oparciu o obraz,
Metoda ekspozycji: prezentacja slajdów
Metody praktyczne: wykonanie prac plastycznych - rysunek (kl. IV-VI)
Metody problemowe: test luk (wszystkie klasy), elementy dramy - telegram, ogłoszenie,
zaproszenie (kl. I-III)
Formy pracy: indywidualna, zespołowa, zbiorowa
Środki dydaktyczne: krzyżówka, multimedialne pomoce dydaktyczne z wykorzystaniem programu Power Point, kartki papieru, przybory do pisania i rysowania, pocztowe blankiety telegramu
Literatura:
Św. L. M. Grignion de Montfort, tłum. s. A. Kalwas i s. J. Wróbel, Przedziwny sekret Różańca Świętego, Wrocław 2003
Św. L. M. Grignion de Montfort, Traktat o doskonałym nabożeństwie do Najświętszej Maryi Panny
bł. A.de Rupe, O godności Psałterza Maryi, czyli Różańca św.
o.A. Thomas, Mistyczny klomb różany.
www.różaniec.sandomierz.opoka.org.pl
www.maksymilian.gniezno.opoka.org.
www.rosary.katolik.pl
PRZEBIEG KATECHEZY
Wprowadzenie
Modlitwa do Matki Najświętszej „ Zdrowaś Mario...” Po modlitwie katecheta pyta uczniów:
- Jak myślicie, dlaczego dziś zaczęliśmy lekcję katechezy Pozdrowieniem Anielskim ?
(wypowiedzi uczniów)
praca zbiorowa
- Jaka modlitwa kojarzy wam się z odmawianiem modlitwy „ Zdrowaś Mario...” ?
(wypowiedzi uczniów)
W jakim miesiącu pozdrawiamy Maryję tą modlitwą i dlaczego ?
(wypowiedzi uczniów)
Następnie katecheta prezentuje pokaz slajdu z pytaniami do krzyżówki, a uczniowie rozwiązują krzyżówkę i odczytują hasło.
1. Miejsce, gdzie przebywali pierwsi ludzie ?
2. Izrael to wybrany przez Boga ?
3. Czyja łaska jest do zbawienia potrzebna ?
4. Inaczej Księga Słowa Bożego ?
5. Kto czuwa nad nami we dnie i w nocy ?
6. Najważniejsza cnota Boska ?
7. Miasto, w którym żyła Święta Rodzina ?
8. Co Pan Jezus uczynił w Kanie Galilejskiej ?
HASŁO KRZYŻÓWKI :RÓŻANIEC
Katecheta zadaje pytanie.
- Kto wie, dlaczego tę modlitwę nazywamy Różańcem?
Prosimy o wypowiedzi uczniów.
Katecheta sugeruje uczniom, aby uważnie słuchali treści, z którymi będą wiązały się wykonywane przez nich zadania. Wyjaśnia, że w miesiącu wrześniu i październiku uczniowie będą mieli do spełnienia ważną misję Apostolską, cele misji katecheta przedstawia szczegółowo na kolejnych lekcjach( gdyż lekcja ta jest jednostką wprowadzającą uczniów w tematykę). Kolejne zajęcia są ściśle związane z całym przebiegiem Apostolskiego posłannictwa, a przede wszystkim z zachęceniem uczniów do uczestnictwa w nabożeństwach różańcowych.
Cele :
1.Naśladowanie życia świętych osób.
2. Wykonanie Zadań Apostolskich , za które uczniowie otrzymają punkty, a prace ich będzie oceniała komisja. W skład komisji będą wchodziły następujące osoby: polonista, pani od plastyki, chętni rodzice , katecheta.
Uwaga: Na spotkaniu z rodzicami przedstawiamy projekt zagadnień przewidziany na dwa miesiące. Zachęcamy rodziców do udziału wraz z dziećmi w nabożeństwach różańcowych i do odmawiania Różańca rodzinnego w domu.
Wybieramy chętnych rodziców do komisji, która będzie wspierała naszą pracę i efekty prac uczniów.
Część Główna Katechezy
Przedstawiamy uczniom zasadniczą treść tematu, w trakcie którego prezentujemy pokaz slajdów.
Zwracamy uwagę na to, aby uczniowie w skupieniu słuchali przekazywanych treści i oglądali prezentowany materiał.
Nazwa "Różaniec" pochodzi od łacińskiego słowa rosarium, czyli - "ogród różany” lub wieniec z róż.
Nazwa Różańca wywodzi się ze średniowiecza. Wówczas to dopatrywano się związków między światem duchowym i materialnym. Świat stworzony uważano za księgę opowiadającą o Bogu. W przyrodzie zaś dopatrywano się znaków rzeczywistości duchowych. Szczególnie uprzywilejowane były kwiaty. Osobom ukochanym nadawano nazwy kwiatów np. Wiola - fiołek. Cechy ludzi porównano do kwiatów i tak np. czystość - symbolizowały takie kwiaty jak: lilia lub róża. Kwiaty ofiarowywano zarówno Bogu jak i ukochanym. Modlitwy traktowane były jako duchowe kwiaty. I dlatego odmawianie różańca porównywano z dawaniem Matce Bożej róż. Odmawianie Psałterza Najświętszej Maryi Panny- porównywano do ofiarowania Matce Bożej 150 róż, dlatego tę modlitwę nazwano wieńcem z róż czyli różańcem.
Najstarszą modlitwą, której nauczył nas sam Jezus Chrystus jest modlitwa: Ojcze nasz. Stąd też reguły zakonne zobowiązywały zakonników do ciągłego powtarzania tej modlitwy. Jeszcze w XI wieku bracia zakonni odmawiali codziennie 150 razy Ojcze nasz na wzór 150 psalmów Dawida.
Poprzez powtarzanie krótkich formuł modlitewnych starano się zastąpić psałterz, tym bardziej, iż nie wszyscy posiadali umieli czytać.
Jednak od pierwszych wieków chrześcijanie odczuwali gorącą potrzebę wstawiennictwa Najświętszej Maryi Panny u swego Syna. Dlatego w XII w. utrwalił się w Kościele zwyczaj odmawiania Pozdrowienia Anielskiego, którym Archanioł Gabriel przywitał Maryję. Później dodano słowa wypowiedziane przez św. Elżbietę w czasie, gdy Maryja ją nawiedziła. Obecna forma Zdrowaś Maryjo całkowicie ukształtowała się w XV w, a zatwierdził ją Pius V w 1566 r. I tak do modlitwy Ojcze nasz zaczęto dodawać Zdrowaś Maryjo. Obie te modlitwy dały początek różańcowi.
Modlitwa różańcowa jest niezwykle skuteczna i zawsze odnosiła i odnosi zwycięstwo.
Katecheta przybliża uczniom postać św. Dominika - wielkiego prekursora Różańca św.
Wielkim Apostołem Różańca Świętego był św.Dominik de Guzman.
Dominik przyszedł na świat około 1170 roku w małym mieście Calaruega w Hiszpanii, jako syn Feliksa de Guzman i bł. Joanny d'Aza. Wychowywany był w rodzinie bardzo katolickiej, która dbała o jego rozwój intelektualny jak i duchowy.
Już w chwili chrztu, matka chrzestna zobaczyła gwiazdę błyszczącą nad czołem Dominika. Promienie te naznaczyły jego przyszłe życie i wierne oddanie Maryi, dlatego św. Dominik jest nazywany Lumen Ecclesiae , tzn. Światłem Kościoła i przedstawiany jest z gwiazdą widniejącą nad głową.
Św. Dominik był człowiekiem wykształconym ukończył studia świeckie i teologiczne. W roku 1195 został wyświęcony na kapłana i wstąpił do zakonu w Osmie.
W latach 1203-1205 św. Dominik towarzyszył swojemu biskupowi w podróży do Niemiec, W tym czasie był świadkiem najazdu poganów (z Węgier) na Turyngię. św. Dominika zaniepokoił jeszcze inny rodzaj pogaństwa, niż dalecy barbarzyńcy.
Otóż w XIII w. świat był pogrążony w herezji, które uderzyły z ogromną siłą w Kościół.
Heretycy zwani Albigensami, (tak nazywano albigensów, gdyż miasto Albi, było ich głównym centrum), nie byli tylko ludźmi o odmiennych poglądach religijnych, ale odrzucali cały dorobek chrześcijańskiej kultury. Albigensi głosili istnienie dwóch odrębnych porządków wiecznych: Dobra i Zła.Twierdzili, że materia wywodziła się od Złego. Kierowali się błędnym i skrajnym myśleniem pesymistycznym, uważali bowiem, że wszystko co było na świecie jest złe, ponieważ - jak nauczali - świat materialny jest dziełem szatana. Heretycy zalecali całkowite wyrzeczenie się dóbr materialnych, zakazywali małżeństwa i posiadania potomstwa ( wg nich był to największy grzech). Ideałem heretyka był człowiek, który wyrzekł się nie tylko dóbr materialnych, ale nawet jedzenia i picia, co prowadziło to do śmierci). Katarzy uważali, że umrzeć w taki sposób jest największym poświęceniem i nazywali takiego człowieka męczennikiem. Nauka ta prowadziła do zagłady społeczeństwa, a była nie tylko błędnie głoszona , ale także wymuszana. Tych, którzy się sprzeciwiali mordowano, „oczyszczając” ich przez spalenie lub zamurowanie żywcem. Napadano na kupców i klasztory, mnichów zabarykadowywano w swych klasztorach. Powodzenie katarów było wprost niesłychane, a naukę katarów wykorzystywało też wielu panów feudalnych
Dominik zobaczył ogromną niedolę Kościoła i wówczas prosił Matkę Najświętszą o jakąś skuteczną broń zwalczającą to odstępstwo. Po trzech dniach i nocach nieustannej modlitwy ukazała mu się Matka Boża w towarzystwie dwóch Niebieskich Księżniczek i przekazała mu w darze Święty Różaniec. Matka Najświętsza zwróciła się do Dominika tymi słowami : „Powiedz moim sługom aby głosili prawdziwą Ewangelię i odmawiali Różaniec św., a heretycy się nawrócą i nastąpi ożywienie wiary wśród wiernych”.
Dominik podejmuje to wyzwanie, posłuchał Maryi, postanowił prowadzić życie ewangeliczne na wzór Pana Jezusa i Jego uczniów. Chodził od miasta do miasta, od wioski do wioski, by prostować błędną naukę heretyków. Głosił słowo Boże i przeplatał je rozważaniem połączonym z odmawianiem różańca św. Zachęcał też swoich towarzyszy, aby i oni zaczęli od dawania dobrego przykładu, porzucili wszelki zbytek i pieszo, ubodzy, jak Zbawiciel, głosili prawdziwą naukę Ewangelii, by nawrócić ku prawdzie zbłąkane umysły heretyków. Bóg dokonuje pierwszych nawróceń .Chociaż, nie ma masowych nawróceń heretyków, Dominik wiernie spełnia swoją misję - zaopatrzony w mądrość Bożą, organizuje dysputy i wygłasza mowy, w których pomogły mu solidne studia, rzetelna wiedza i zadziwiająca moc różańca świętego za przyczyną, której dokonują się dalsze nawrócenia. Wśród nich są młode kobiety, które po powrocie do wiary spotykały się z prześladowaniem otoczenia. Dominik wraz ze swymi towarzyszami gromadzi je w Prouille. W ten sposób powstaje pierwszy klasztor mniszek dominikańskich.
Dominik pragnie również założyć Zakon Kaznodziejski dla swoich braci .Udaje się więc do Rzymu, aby Papież zatwierdził jego pomysł. Przedtem jednak miał widzenie . Ujrzał zagniewanego na świat Pana Jezusa i Matkę Jego, która błagała, by oszczędził dusze ludzkie. Maryja - rzekła Panu: ,,Mam dwóch wiernych sług, których poślesz, aby opowiadali Twoją naukę" - i przedstawiła Synowi dwóch mężów: Dominik poznał siebie lecz, drugi był mu nieznany. Nazajutrz, gdy święty modlił się w Bazylice św.. Piotra, spostrzegł nieznajomego z widzenia przepasanego sznurem. Dominik podbiegł do niego mówiąc: "Ty będziesz mi towarzyszem, biegnąc przy moim boku! Trzymajmy się razem, a nikt nas nie przemoże". Był to św.. Franciszek z Asyżu.
22 grudnia 1216 roku papież Honoriusz III zatwierdził Zakon i od tej pory oni dwaj odnawiali Kościół zakładając coraz to więcej klasztorów. Św. Dominik dopóki żył uwidaczniał wspaniałą wartość Różańca św. i zachęcał swoich braci, by nie lękali się prześladowań, a mężnie głosili słowo Boże. Bóg chciał jednak rozpowszechnić zakładanie zakonów na całym świecie .Dlatego też pewnego dnia, gdy św.. Dominik modlił się w Bazylice św.. Piotra, ujrzał przed sobą świętych Piotra i Pawła. Piotr podał mu laskę, Paweł księgę i obaj rzekli: "Idź i głoś! Zostałeś wybrany przez Boga na to posłannictwo!" Wtedy Dominik ujrzał swoich braci, rozproszonych po świecie, idących, głosząc słowo Boże, dlatego rozsyła zgromadzonych braci, by szli i nauczali narody,zakładali klasztory. Znał doskonale słowa Pana Jezusa , że ,,ziarno zgromadzone w jednym miejscu butwieje, a rozsiane wydaje plon.„ Teraz bracia św. Dominika stają się misjonarzami całego świata. On sam najczęściej boso, przemierzał drogi Europy, by głosić Prawdę, poszerzać założony przez siebie Zakon, a w szczególności rozsławiać Różaniec św.
Św. Dominik wiernie wypełnił swoją misję, dzięki modlitwie różańcowej odniósł wielkie sukcesy w walce z herezją. Różaniec okazał się wspaniałą bronią przeciw błędom herezji.
W końcu wyczerpany chroniczną chorobą jelit umiera 6 sierpnia 1221 r. mając 51 lat. Kult św. Dominika rozpoczął się zaraz po jego śmierci . Za jego wstawiennictwem notowano otrzymane łaski.
Po dwunastu latach, papież Grzegorz IX kanonizował uroczyście swego przyjaciela. Obecnie szczątki św. Dominika spoczywają w Bolonii.
Po przedstawieniu treści katecheta zadaje pytania uczniom, a uczniowie udzielają wyczerpujących odpowiedzi.
Praca frontalna
- Skąd pochodzi nazwa Różaniec ?
- Co to jest herezja ?
- Kto był wielkim Apostołem Różańca Św.?
- Jakie polecenie otrzymał św. Dominik od Matki Bożej ?
- Na czym polegały misje św. Dominika ?
- W jaki sposób św. Dominik walczył z herezją ?
- Co było najskuteczniejszą ,,bronią' w zwalczeniu błędnej nauki heretyków ?
- Dlaczego św. Dominika nazywamy Apostołem Różańca św. ?
- Czego możemy nauczyć się od św., Dominika ?
(wypowiedzi uczniów)
Wspominamy, że Różaniec okazał się nie tylko skuteczną bronią przeciw herezjom, ale również Matka Boża dokonała wiele cudów (możemy niektóre wymienić).
Propozycja pracy na dwóch poziomach nauczania: w klasach IV- VI nauczyciel opowiada legendy o Różańcu św., a w klasach I- III przechodzi do Zadań Apostolskich.
Dalszy przebieg katechezy w kl. IV - VI.
Prowadzący zwraca uwagę również na to, że z modlitwą różańcową związane są liczne przekazy i legendy, które wypływały z wielkiej pobożności.
Zadanie 1. Wysłuchajcie treści legend i przedstawcie je za pomocą ekspresji plastycznej w taki sposób, aby powstała historyjka obrazkowa. Za to zadanie można uzyskać maksymalnie. 10 punktów
Opowiadamy katechizowanym legendy.
Legenda 1
Pewien młody zakonnik miał godne pochwały upodobanie odmawiania każdego dnia przed śniadaniem koronki do Najświętszej Maryi Panny. Pewnego dnia, nie wiadomo z jakiej przyczyny, nie zdążył odmówić przed jedzeniem. Poprosił więc przełożonego, aby dał mu trochę czasu. Otrzymawszy pozwolenie udał się do celi. Ponieważ spóźniał się, przełożony wysłał po niego jednego z braci.Ten zastał go całego w blasku światła niebieskiego z Najświętszą Panienka i dwoma aniołami przy jej boku. I widział, że z ust jego, na każde Zdrowaś Mario wychodziła piękna róża zebrana starannie przez aniołów, by ozdobić głowę Maryi, zadowolonej z takiej czci.
Legenda 2
Pewien święty braciszek miał zwyczaj za każdym razem, pozdrawiać Maryję, mówiąc „Ave Maria”. Był bardzo wierny i oddany Maryi. Polecał się Jej ze wszystkich sił.
Pewnego razu braciszek musiał wyjść, by załatwić sprawy klasztoru z pewnym możnowładcą. Wiedzieli o tym dwaj zbójcy,że mnich będzie miał przy sobie dużo pieniędzy. Postanowili zaczaić się na niego i cała noc czuwali przy klasztorze,by ukraść mu pieniądze i zabić go.Gdy tylko zaczęło świtać zobaczyli jak nadjeżdża na koniu braciszek i osłupieli z wrażenia. Ujrzeli, że obok brata jest piękna niewiasta. Była to Matka Najświętsza, która podsunęła mu pod brodę białą chustką, aby z jego ust zebrać róże, bowiem braciszek odmawiał Zdrowaś Mario; nie wiedział za bardzo co się z nim dzieje. Zbójcy przeprosili mnicha a widząc co się stało sami zostali braciszkami.
Przeprowadzamy rozmowę na temat wydarzeń
Jakie zamiłowania miał mnich ?
Co wydarzyło się, gdy braciszek odmawiał Modlitwę do Matki Bożej ?
Czym różnią się od siebie legendy ?
Jakie podobieństwa zawierają?
(wypowiedzi uczniów).
Praca zespołowa
Polecamy uczniom, aby podzielili się na IV grupy i ustalili między sobą treści jakie chcą przedstawić .
Uczniowie dobierają się w grupach, przy czym muszą pamiętać o ustalonych wcześniej zasadach.
Zasada 1. Prace nie mogą się powtarzać.
Zasada 2. Obrazki do danej historyjki wykonane tą samą techniką
Zasada 3. Treści wydarzeń są odpowiednio dobrane,
Katechizowani wykonują prace plastyczne wg. ustalonych zasad w grupie.
Po zakończeniu prac , uczniowie prezentują historyjkę obrazkową.
W klasie I - III gimnazjum odnosimy się do treści dotyczącej walki z herezją, św. Dominika oraz wartości Różańca św.
Dzielimy uczniów na III grupy. Każda grupa ma za zadanie zredagować teks. Za wykonane zadanie można uzyskać maksymalnie . 10 punktów.
Prowadzący ma możliwość zdiagnozowania umiejętności uczniów.
Zadanie 1.
Grupa I
Napiszcie telegram, którego adresatami będą bracia ze Zgromadzenia Kaznodziejów.
Przekażcie wiadomość o zadziwiającej wartości Różańca św., którego nadawcą będzie św.. Dominik.
Grupa II
Napiszcie ogłoszenie o zwycięstwie modlitwy Różańcowej.
Grupa III
Napiszcie zaproszenie na Mszę św. dziękczynną.
Wyniki punktacji będą podane w ciągu tygodnia.
Zakończenie
Uczniowie otrzymują kartki, na których mają dokończyć rozpoczęte zdania.
Zadanie nr 2 (wszystkie klasy). Dokończcie rozpoczęte zdania. Max. Możesz zdobyć 10 pkt. (Pracę uczniów sprawdza katecheta).
Herezja to................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
Święty Dominik był ...................................................................................................................................................
Nazwa Różaniec wywodzi się ....................................i oznacza ...............................................................................
Matka Boża dała w darze św. Dominikowi .................................................. I poleciła mu.......................................
Św. Dominik zwalczył herezje poprzez .................................., ...............................................................................,
................................................................Najskuteczniejszą bronią przeciw herezjom okazał się ...........................
Zeszyt ucznia
Uczniowie wklejają do zeszytów powyższe kartki
Poprawność wpisanych odpowiedzi sprawdzają przy pomocy prezentowanego slajdu.
Ewaluacja
Uczniowie po każdej katechezie anonimowo wypełniają kartki, odnośnie metod stosowanych na lekcji, przekazywanej treści, atmosfery. W podanej przez prowadzącego tabeli zaznaczają odpowiednie buźki: uśmiechnięte, smutne, bądź bardzo ponure. Prowadzący ma możliwość sprawdzenia na ile dana jednostka lekcyjna spodobała się uczniom, a po przeprowadzonej serii zajęć katecheta zorientuje się, która lekcja przyniosła uczniom najwięcej satysfakcji.
Po przeprowadzeniu wszystkich lekcji katecheta wywiesza na gazetce wyniki ewaluacji.
Modlitwa do Matki Bożej.
Praca w domu
Wypisz na kartce swoje mocne i słabe strony.
Zachęcenie do wspólnej modlitwy różańcowej.
Uwaga:
Następne lekcje dotyczące tematu: Różaniec - skarb, który trzeba odkryć - mieszczą się w kolejnych częściach prezentacji slajdów.
Część II . W Szkole Maryi . Prezentacja zawiera slajdy od nr 31 - 42.
Część III. Różaniec - szkołą doskonałości chrześcijańskiej . Pokaz obejmuje slajdy od nr 43- 71.
Ponadto propozycja dalszych tematów lekcji zawarta jest w części IV - slajdy od nr 72 - 83.
Cześć V ostatnia, czyli slajdy od nr 84- 95 przedstawiają umiejętności uczniów, prawidłowe rozwiązanie zadań oraz osiągnięcia.
Pragnę nadmienić, iż na stronie macierzystej znajdują się przyciski akcji odnoszące się do poszczególnych części prezentacji.
Klikając na przycisk danej części przechodzimy do spisu treści tejże prezentacji. Prawy przycisk oznacza przejście do następnego slajdu. Lewy przycisk oznacza przejście do poprzedniego slajdu. Natomiast biały przycisk oznacza powrót do strony macierzystej, zaś środkowy przycisk ( z domkiem) umożliwia nam powrót do spisu treści.
W części III , w punkcie 7 znajdują się Zadania Apostolskie do rozwiązania przez uczniów. Środkowe przyciski w slajdach nr 67, 68, 69 i 70 mają nieco inną funkcję, otóż powodują przejście do pokazu slajdów z prawidłowym rozwiązaniem zadań zawartych w części V. Czerwone przyciski w slajdach nr 85, 86, 87 i 88 oznaczają powrót do spisu treści w części III.
Sądzę, iż przyciski akcji odnoszące się do każdej części ułatwią Państwu sprawny pokaz całej prezentacji.
Życzę owocnej pracy.
Szczęść Boże
Uwagi proszę kierować na adres: lilianna-5@o2.pl
2 KONSPEKT LEKCJI RELIGII (dla klas IV-VI szkoły podstawowej
oraz I -III gimnazjum).
Z SERII: RÓŻANIEC PRZEMIENIA MOJE ŻYCIE - skarb, który trzeba odkryć.
Nauczyciel:
Szkoła:
Data:
Klasa:
Czas trwania:
Temat: W Szkole Maryi.
Cele ogólne: Zapoznanie z zasadami przynależności do Szkoły Maryi
Kształtowanie pozytywnych cech charakteru jako niezbędnej wartości
w dążeniu do świętości
Zachęcenie do wyrażenia gotowości podjęcia postanowień i uczestnictwa
w Szkole Maryi
Cele operacyjne:
Wiadomości - uczeń wie:
- że w dążeniu do doskonałości musi świadomie rozwijać w sobie dobre
wartości
- w jaki sposób realizować własne postanowienia
- z czym wiąże się dochowanie wierności
- że musi kontrolować swoje działania
uczeń zna:
- zasady i obowiązki członka Szkoły Maryi
- kryteria oceniania „ Zadań Apostolskich ”
Umiejętności - uczeń potrafi:
- wyjaśnić jakimi cechami wyróżniał się św. Dominik
- rozpoznać w sobie swoje mocne i słabe strony
- zredagować swoje postanowienia oraz postanowienia wobec klasy i szkoły
- słuchać poleceń nauczyciela
- określić zobowiązania wynikające z przynależności do „ Szkoły Maryi ”
- uzasadnić cel misji
- zrezygnować z narzekań i obaw
- wykonać „ Zadania Apostolskie''
Interioryzacja wartości - uczeń pragnie:
- zostać członkiem „ Szkoły Maryi ”
- wiernie wypełniać postanowienia wynikające z udziału w „ Szkole Maryi ''
- uczestniczyć w codziennych nabożeństwach różańcowych
- rozwijać w sobie silną wolę
- świadomie rozpocząć przemianę własnej osobowości
Metody:
Metody podające : modlitwa, czytanie tekstu, pogadanka, wyjaśnienia, rozmowa kierowana w oparciu o obraz, formy przyrzeczenia
Metoda ekspozycji: prezentacja slajdów
Metody praktyczne: wykonanie prac plastycznych - rysunek (kl. IV-VI), plakat (kl.I-III), Metody problemowe: zredagowanie postanowień, ułożenie słów do piosenki, elementy
dramy - przepis (kl. IV- VI),
wywiad (kl. I-III)
Formy pracy: indywidualna, zespołowa, zbiorowa
Środki dydaktyczne: multimedialne pomoce dydaktyczne z wykorzystaniem programu Power Point, kartki papieru, duże arkusze papieru, klej, nożyczki przybory do pisania i rysowania, mikrofon, teks piosenki, szablony serc.
Literatura:
Św. L. M. Grignion de Montfort, tłum. s. A. Kalwas i s. J. Wróbel, Przedziwny sekret Różańca Świętego, Wrocław 2003
John Newman, w: M. Bednarz, Skarbnica modlitw, s. 468
Wprowadzenie
Modlitwa do Matki Bożej
Krótkie omówienie ocenionych przez komisję zadań z poprzedniej katechezy.
Nawiązanie do treści z poprzedniej lekcji (przypomnienie wiadomości)
- Kto był wielkim prekursorem Różańca św. ?
- Dlaczego św. Dominika nazywamy wiernym Apostołem Różańca św.
- W jaki sposób my możemy naśladować św. Dominika ?
- Jak myślicie, czy każdy może być Apostołem ?
- Co należy czynić, aby nim zostać ?
- Jakimi cechami wyróżnia się Apostoł ?
- W jaki sposób my możemy dążyć do świętości i zostać Apostołami Maryi ?
(wypowiedzi uczniów)
Wspólne śpiewanie piosenki ,,Każdy może świętym być” (katecheta wyświetla tekst piosenki)
Praca indywidualna.
Uczniowie analizują swoje mocne i słabe strony, które mieli wypisać w domu na kartkach.
Następnie katecheta rozdaje uczniom kartki z tabelą :
Proponuję pracę na dwóch poziomach. Należy pamiętać, aby stopień trudności dostosować do poziomu umiejętności i możliwości uczniów poszczególnych klas.
Uczniowie klas otrzymują kartki z rubrykami.
Moje mocne strony. Moje słabe strony. Sposoby rozwijania mocnych stron
Sposoby eliminowania słabych stron. Moje postanowienia. Czas realizacji.
Katecheta poleca uczniom do wykonania zadanie:
Wytnijcie z kartki, na której macie wypisane swoje mocne strony i naklejcie je pod rubryką ,,Moje mocne strony”, zastanówcie się i zapiszcie obok w rubryce w jaki sposób możecie je dalej rozwijać. Następnie wytnijcie z kartki, na której macie wypisane swoje słabe strony i naklejcie je pod rubryką ,,Moje słabe strony”, zastanówcie się i zapiszcie obok w rubryce wszystkie sposoby wyeliminowania z waszego życia słabych stron, a w kolejnej rubryce wypiszcie postanowienia. Sugerujemy uczniom, aby wypisali także postanowienia dotyczące rodziny, bliskich, znajomych.
Praca w grupach.
Po wykonaniu zadania prosimy, aby uczniowie parami, a następnie w zespołach wypisali na kartkach postanowienia dotyczące klasy i szkoły,
Kartki dotyczące klasy i szkoły naklejają na dużych arkuszach papieru pod odpowiednią kategorią.
Zespoły prezentują swoje prace całej klasie.
Po prezentacji zwracamy uwagę na zawarte w niej postanowienia. Prowadzimy rozmowę.
Do czego zobowiązują nas postanowienia ?
Co możemy kształtować poprzez takie postanowienia ?
W jaki sposób możemy dążyć do zrealizowania postanowień ?
Z czego musimy zrezygnować, aby osiągnąć cel (tu uczniowie sugerują, że należy oprzeć się różnym pokusom, zrezygnować z narzekań itp.)
Kogo wówczas naśladujemy ?
Jakie skutki wiążą się z nie dotrzymaniem słowa ?
(wypowiedzi uczniów)
Część Główna
Zbliża się miesiąc październik, w którym oddajemy szczególną cześć Matce Bożej Różańcowej, która otacza nas szczególną troską, wstawia się za nami do swojego Syna i obdarza nas wszelkimi łaskami. Maryja czeka na każdego z nas, abyśmy wzięli do rąk Różaniec święty i poprzez Jej serce obcowali z Panem Jezusem. Równocześnie w te same dziesiątki Różańca możemy wplatać wszystkie nasze osobiste sprawy. Sprawy naszych rodzin, bliskich, narodu i całego Kościoła. Modlitwa różańcowa prowadzi nas do samego centrum tajemnic wiary chrześcijańskiej i staje się najlepszą szkołą cnoty i życia chrześcijańskiego, w której mamy wielką szansę zmiany swojego życia na lepsze, doskonalsze, na życie Boże. Na to by w pełni zasługiwać na miłość Matki Bożej możemy odpowiedzieć Jej naszą miłością , a szansą cudownego uświęcenia, postępu duchowego i zostania wiernym Apostołem Różańca św. jest wstąpienie do Szkoły Maryi.
Teraz katecheta zachęca uczniów, by wstąpili do najlepszej szkoły (w trakcie omawiania wyświetla pokaz slajdów).
Wy także możecie należeć do ,,Szkoły Maryi” i zostać nie tylko jej członkami, absolwentami, ale również wiernymi Apostołami.
Jako Apostołowie będziecie mieli do spełnienia ważną misję: Oddawanie czci Matce Bożej, dążenie do świętości oraz wypełnienie wszystkich Zadań Apostolskich.
Warunkiem wstąpienia do szkoły jest miłość do Matki Bożej.
Uczestnictwo w nabożeństwach różańcowych.
Liczba miejsc jest nieograniczona, gdyż Maryja czeka na każdego z was.
Udział w ,,Szkole Maryi” trwa 31 dni.
Zdobyte kwalifikacje: doświadczenie Apostolskie, umiejętność odmawiania i rozpowszechniania Różańca św., oraz pełnienia posługi.
Absolwent szkoły otrzyma: Ikonę Matki Bożej z rąk proboszcza oraz dyplom od katechety.
Otrzymacie legitymację członka Szkoły, która potwierdzi wasz osobisty udział i czynne zaangażowanie w życiu Szkoły Maryi.
Zapoznajemy katechizowanych z zasadami członka ,,Szkoły Maryi” i omawiamy poszczególne strony legitymacji.
Pierwsza strona informuje nas, że legitymacja jest ważna tylko w br.(w następnych latach będą legitymacje dotyczące kolejnego roku).
Druga strona zawiera dane osobowe, gdzie należy wpisać swoje imię, nazwisko i szkołę, do której uczęszczacie na co dzień.
Na trzeciej stronie znajdują się kwadraty oznaczające poszczególne dni miesiąca, potwierdzające wasz udział w nabożeństwach .
Wyjaśniamy, że uczeń ,,Szkoły Maryi” będzie codziennie uczestniczył w nabożeństwach różańcowych, na których będzie otrzymywał ( naklejki z tajemnicami kl. IV- VI , a kl. I- III gimnazjum sigle dotyczące rozważań tajemnic różańcowych), które będzie naklejał na odpowiednie kwadraty oznaczające kolejne dni miesiąca. Ponadto będzie codziennie otrzymywał ,,Zadania Apostolskie” do wykonania w domu, czyli pytania, z których otrzyma hasło dnia, a po 31 dniach rozwiąże hasło miesiąca. Pytania będą wypisane na kolorowych płatkach róż, z których uczeń wykona różę, a pod koniec każdego tygodnia koronę z róż. Dalsze instrukcje dotyczące tego zadania będziecie otrzymywać po Mszy św. W sumie uczeń wykona cztery korony, wieńce z róż, (które może złożyć na ołtarzu Matce Bożej i na grobach swoich zmarłych 1 XI). Kolor róż będzie oznaczał odpowiednie tajemnice Różańca św., które uczeń pozna podczas kolejnej lekcji. W ten sposób katecheta może zachęcić uczniów do udziału w nabożeństwach różańcowych i rozmiłować w modlitwie różańcowej do Matki Bożej.
Przedstawiamy kryteria oceniania poszczególnych zadań, które uczeń otrzyma do wykonania. Maksymalnie uczeń może zdobyć 200 pkt. (tyle ile jest Pozdrowień Anielskich w całym Różańcu).
Na początku podajemy tylko te, które są związane z daną jednostką lekcyjną. Pozostałe zadania i ich punktację podajemy na kolejnych lekcjach katechezy, aby budzić zainteresowanie uczniów i chęć wykonywania nowych zadań.
Oto punktacja Zadań Apostolskich dotycząca wyjaśnienia na jednostce lekcyjnej (można ją umieścić na gazetce szkolnej, a także dać uczniom, którzy wyrażą chęć wstąpienia do Szkoły Maryi, aby wkleili do zeszytów).
Zadanie 1.
Udział w codziennym nabożeństwie różańcowym - 1 pkt. (w sumie za każdy dzień
może uzyskać 31 pkt.)
Zadanie 2.
Rozwiązanie hasła miesiąca - 1 pkt. za hasło dnia + 5 pkt. za hasło miesiąca
(w sumie może uzyskać 36 pkt.)
Zadanie 3.
Wykonanie korony z róż - 7 pkt. za jedną koronę (w sumie może zdobyć 28 pkt.)
Zadanie 4.
Wykonanie rysunków (kl. IV-VI) - 10 pkt.
Zadanie 5.
Zredagowanie tekstu (kl. I- III) - 10 pkt.
Zadanie 6.
Test ,,Niedokończonych zdań” - 10 pkt.
Uwaga ! Opuszczenie nabożeństw różańcowych zmniejsza twoje szanse na uzyskanie maksymalnej liczby punktów.
Punkty z poszczególnych zadań katecheta wpisuje w odpowiednim miejscu legitymacji ucznia. Zadania, które uczeń ma do wykonania są ponumerowane, co ułatwi katechecie prawidłowe wpisanie punktów do legitymacji.
Punkty z zadania nr 1, 2, 3 wpisujemy po zakończeniu całości nabożeństw różańcowych. Na początku listopada odbędzie się uroczysta Msza św. w intencji uczniów na, której będą rozdane nagrody.
Czwarta strona zawiera obowiązki członka Szkoły.
Po przedstawieniu obowiązków zwracamy uwagę na zawarte w niej postanowienia. Prowadzimy rozmowę.
Prosimy, by uczniowie porównali swoje postanowienia oraz postanowienia wypracowane w grupach z postanowieniami zawartymi w Szkole Maryi i wskazali, na podobieństwa w nich zawarte.
Wyjaśniamy, że spełnienie postanowień wymaga od nas dużego wysiłku, poświęcenia i pracy nad sobą. Kształtujemy w sobie pozytywne cechy charakteru, dążymy do świętości, służymy Bogu i wypełniamy wolę Matki Bożej, która pragnie uszczęśliwić wszystkich i obdarzyć swoimi łaskami.
(Katecheta wyjaśnia uczniom, że jeśli komuś nie uda się wypełnić postanowień z różnych przyczyn np.. choroby może odmawiać wówczas Różaniec rodzinny.
Jeśli komuś zabraknie sił i wytrwałości może spróbować za rok, ale podkreślamy, że obietnice zobowiązują nas.
Dlaczego Matce Bożej powinniśmy oddawać szczególną cześć ?
Dlaczego powinniśmy rozwijać w sobie silną wiarę i miłość ?
Dlaczego powinniśmy kształtować w sobie silny charakter ?
Dlaczego należy dążyć do świętości ?
Każdy z was ma szansę spróbować swoich sił i zostać Apostołem Maryi.
Prosimy uczniów, aby w ciszy i we własnym sumieniu podjęli decyzję czy pragną pozostać Apostołami Maryi?. Podkreślamy raz jeszcze, że podjęte zobowiązania obligują nas do dochowania wierności i złożonych przyrzeczeń. Po chwili prosimy, aby wstali Ci uczniowie, którzy pragną być członkami Szkoły Maryi.
Następnie chętni uczniowie głośno powtarzają słowa:
My członkowie Szkoły Maryi postanawiamy być wiernymi dziećmi Różańca Świętego oraz z pomocą Maryi i naszego patrona św. Stanisława Kostki godnie wypełniać obowiązki ucznia, a za przykładem św. Dominika zostać Apostołami Różańca św. Przyrzekamy z coraz większą gorliwością miłować i czcić Najświętszą Maryję i Jezusa Chrystusa teraz i na zawsze. Amen.
Odbywa się pasowanie na ucznia i wręczenie legitymacji członka SzkołyMaryi.
Teraz wpiszcie do legitymacji swoje dane personalne, a w domu wklejcie zdjęcie.
(uczniowie wpisują swoje dane personalne).
Praca na dwóch poziomach
Dzielimy klasę na grupy uczniowie dobierają się według własnego uznania.
Zadania Apostolskie dla klas (I-IV).
Maksymalnie można zdobyć 10 pkt. przypominamy, że prace będzie oceniała komisja, a wyniki będą podane na następnej lekcji. Punkty do legitymacji uczniów wpisuje katecheta.
I grupa: Zastanówcie się i ułóżcie ,,Przepis na sukces” czyli jak dążyć do zrealizowania postanowień.
II grupa: Narysujcie na sercach jak można oprzeć się pokusom i zrealizować postanowienia
Zadanie dla uczniów klas (I-III gimnazjum )
I grupa: Przeprowadź wywiad ze świętym Dominikiem na temat: W jaki sposób on dążył do świętości
II grupa: Ułóżcie słowa do wybranej melodii, rozpoczynające się następująco: ,,Tylko wtedy jesteś silny, gdy Maryja jest przy Tobie”
III grupa: Narysujcie plakat ,, Nie pokusom”
IV grupa: Narysujcie plakat ,, Tak wytrwałości”
W trakcie wykonywania przez uczniów zadań katecheta wpisuje do legitymacji uczniów punkty z poprzednich zadań.
Prezentacja prac. Prace umieszczamy na gazetce klasowej.
Oto niektóre przykłady prac:
,,Przepis na sukces”
1 łyżka uśmiechu rano
1 wyznanie wiary
10 pozdrowień dla Matki Bożej i Pana Jezusa
4 łyżki życzliwości
2 łyżki sproszkowanej dobroci dla innych
800 g pomocy
2 szczypty przyjaźni
10 łyżek dobrych uczynków
900 g wytrzymałości
trochę humoru
kropla śmiałości
odrobina odwagi
1 rachunek sumienia wieczorem
Następnie wszystko wymieszać w sercu i ofiarować Maryi.
Zapis w zeszycie.
Uczniowie wklejają do zeszytu swoje postanowienia.
Zakończenie
Ewaluacja
Uczniowie wypełniają kartki, odnośnie metod stosowanych na lekcji, przekazywanej treści, atmosfery.
Modlitwa
Maryjo powierzam się cały Tobie.
Nie chcę myśleć tylko o sobie samym.
Chcę iść za Tobą i być Ci wierny.
Prowadź mnie swoją drogą.
Czy spotka mnie radość czy ból - chce nią iść.
Składam Ci w ofierze me słabości, które mnie trzymają z dala od Ciebie
Oddaję siebie Tobie, byś Ty mnie prowadziła.
Chcę iść za Tobą nawet w ciemności
i proszę tylko o siłę, abym mógł wypełnić postanowienia,
i pozostać na zawsze Twoim wiernym uczniem.
Praca domowa dla członków Szkoły Maryi -Wykonanie zadań podjętych z Apostolstwem .
Praca dla pozostałych uczniów. Zachęcenie do wspólnej rodzinnej modlitwy różańcowej.
Pomoce dla katechety.
Zadania Apostolskie na 31 dni, które codziennie po nabożeństwie różańcowym katecheta rozdaje uczniom.
1. Czyja prośba została wysłuchana podczas pełnienia służby ?
(Łk 1, 5-25)
2. Jakimi słowami przywitał Archanioł Gabriel Maryję ?
(Łk 1, 26-34)
3. Jak nazywała się krewna Maryi ?
(ŁK 1, 39-45)
4.Jakie imię miał otrzymać syn Elżbiety i Zachariasza ?
(Łk 1, 57-66)
5. W jakim celu Maryja i Józef udali się do Betlejem ?
( Łk 2, 1-7)
6. Kto pierwszy oddał pokłon Panu Jezusowi ?
(Łk 2, 8-20)
7.Ile gołębi mieli złożyć Rodzice Pana Jezusa podczas ofiarowania w świątyni ?
(Łk 2, 22-24)
8.Jak miał na imię człowiek, który pragnął przed śmiercią ujrzeć Pana Jezusa /
(Łk 25, 1-30)
9. Ile lat miał Pan Jezus, gdy znaleźli go rodzice w świątyni ?
( Łk 2, 40- 50)
1O. Jaki głos odezwał się z nieba podczas chrztu Pana Jezusa ?
(Mt 3. 13-17)
11.Gdzie Pan Jezus objawił swoją chwałę po raz pierwszy ?
( J 2, 1-12)
12.Jakiej modlitwy nauczył Pan Jezus swoich uczniów ?
(Mt 6 ,5-15)
13. Za pomocą czego nauczał Pan Jezus ?
(Mt 13, 10 -16)
14. Ilu uczniów wziął Pan Jezus ze sobą na Górę Tabor ?
(Mt 17, 1-8)
15. Co jest nieustanną pamiątką Nowego Przymierza ?
(Mt 26, 26-30)
16. Jakie Przykazanie Nowe dał Pan Jezus swoim uczniom ?
(J 13, 31-35)
17.Gdzie Pan Jezus modlił się słowami: ,,Ojcze jeśli możliwe oddal ode mnie ten kielich”
(Łk 22, 39-46)
18. Ile razy Piotr zaparł się Pana Jezusa ?
(Łk 22, 54-62)
19. Który z sędziów wydał ostateczny wyrok na Pana Jezusa ?
(Łk 23, 1-25)
(Mt 27, 11-26)
20. Kto wyszydzał, biczował i cierniem ukoronował Pana Jezusa ?
(Mk 15, 16-20)
(Mt 27, 27-31)
21. Kto pomagał nieść Krzyż Panu Jezusowi ?
(Mt 27, 32-34)
(Mk 14, 21-22)
22. Miejsce gdzie ukrzyżowano Pana Jezusa ?
(Mt 27, 32-34)
(Mk 14, 21-22)
(J 19, 17-19)
23. Komu przed śmiercią Pan Jezus powierzył w opiekę Matkę swą ?
(j 19, 25-27)
24. Którego dnia zmartwychwstał Pan Jezus ?
(Łk 24, 1-11)
25. Po czym poznali Pana Jezusa uczniowie z Emaus ?
(Łk 24, 13-35)
26. Jak miał na imię uczeń, któremu Pan Jezus powiedział: ,,Uwierzyłeś dlatego, ponieważ mnie ujrzałeś ?”
(J 20, 24-29)
27. Komu Chrystus powierzył władzę nad całym Kościołem ?
(J 21, 15-19)
28. Ilu Aniołów przystąpiło do Pana Jezusa podczas wniebowstąpienia ?
(Dz 1, 1-11)
29. Kto został dołączony do grona Apostołów?
(Dz.1, 15-26)
30. Jak inaczej nazywa się dzień Zesłania Ducha Świętego na Apostołów ?
(Dz 2, 1-13 )
31. Kto jest Królową Nieba i Ziemi ?
3 KONSPEKT LEKCJI RELIGII (dla klas IV-VI szkoły podstawowej
oraz I -III gimnazjum).
Z SERII: RÓŻANIEC PRZEMIENIA MOJE ŻYCIE - skarb, który trzeba odkryć.
Nauczyciel:
Szkoła:
Data:
Klasa:
Czas trwania:
Temat: Różaniec św. szkołą doskonałości chrześcijańskiej - Jak odmawiać
Różaniec ?
Cele ogólne: Zapoznanie ze sposobem odmawiania Różańca św.
Wprowadzenie w tajemnice wiary poprzez rozważanie tajemnic
różańcowych
Rozbudzenie pobożności przez ożywienie miłości do Matki Bożej i Jezusa
Chrystusa
Cele operacyjne:
Wiadomości - uczeń wie:
- że Różaniec jest zjednoczeniem modlitwy ustnej i myślnej
- na czym polega modlitwa ustna i myślna
- jakie modlitwy odmawia się na poszczególnych paciorkach Różańca św.
- w jakie dni tygodnia odmawia się tajemnice Różańca św.
- że Różaniec składa się z czterech koronek
uczeń zna:
- części Różańca św. i jego tajemnice
Umiejętności - uczeń potrafi:
- wymienić części Różańca św.
- rozważać poszczególne tajemnice Różańca św.
- określić dzień rozmyślania kolejnych tajemnic
- powiedzieć jak korzysta się z paciorków Różańca
- odmawiać Różaniec
- w skupieniu słuchać nauczyciela
- wykonać „ Zadania Apostolskie''
Interioryzacja wartości - uczeń pragnie:
- odmawiać Różaniec rodzinny
- naśladować życie Matki Bożej i Pana Jezusa
- uczestniczyć w codziennych nabożeństwach Różańcowych
- ofiarować Matce Bożej radości i troski swojej rodziny, bliskich, Kościoła i
całego narodu
Metody:
Metody podające : modlitwa, czytanie i rozważanie tekstu biblijnego, pogadanka,
rozmowa kierowana w oparciu o obraz,
Metoda ekspozycji: prezentacja slajdów
Metody praktyczne: odmawianie i rozważanie tajemnic na własnych różańcach
Metody problemowe: ułożenie obrazków według kolejności wydarzeń, dopasowanie
tekstu
Formy pracy: indywidualna, zespołowa, zbiorowa
Środki dydaktyczne: multimedialne pomoce dydaktyczne z wykorzystaniem programu Power Point, Różańce uczniów przyniesion z domu, przybory do pisania, cztery komplety obrazków z tajemnicami różańcowymi, świeca.
Literatura: Św. L. M. Grignion de Montfort, tłum. s. A. Kalwas i s. J. Wróbel, Przedziwny sekret Różańca Świętego, Wrocław 2003.
Św. L. M. Grignion de Montfort, Traktat o doskonałym nabożeństwie do Najświętszej Maryi Panny.
bł. A.de Rupe, O godności Psałterza Maryi, czyli Różańca św.
o.A. Thomas, Mistyczny klomb różany.
www.różaniec.sandomierz.opoka.org.pl
www.maksymilian.gniezno.opoka.org.pl
www.rosary.katolik.pl
PRZEBIEG KATECHEZY
Na początku katechezy śpiewamy piosenkę ,,Jak paciorki Różańca”
- O czym opowiadają nam słowa piosenki ?
- Co możemy ofiarować Matce Bożej ?
- O co możemy prosić Matkę Bożą ?
- Jaką nadzieję ukazują nam słowa trzeciej zwrotki piosenki ?
(wypowiedzi uczniów)
Oglądanie przyniesionych z domu różańców i pogadanka.
Katecheta zaprasza uczniów do oglądania, porównania wielkości, kolorów, materiałów z jakiego zostały wykonane paciorki Różańca.
Uczniowie sugerują, że Różańce ich są wykonane z różnych materiałów - paciorki są z drewna, bursztynów, kolorowych koralików itp. lecz mają taką samą liczbę paciorków.
Pytamy uczniów:
- Kiedy po raz pierwszy otrzymaliście Różaniec ?
- Jak często odmawiacie Różaniec ?
- O co najczęściej prosimy Matkę Bożą ?
(wypowiedzi uczniów)
W celu zdiagnozowania czy uczniowie potrafią odmawiać Różaniec pytamy:
- Kto z was wie jak odmawia się Różaniec św. ?
(wypowiedzi uczniów)
Wypowiedzi uczniów mogą różnić się, a z doświadczenia wiem, że tylko nieliczni uczniowie potrafią prawidłowo odmawiać Różaniec św.
Wówczas wyjaśniamy w jaki sposób należy odmawiać Różaniec Święty i prezentujemy pokaz slajdów.
Różaniec zawiera w sobie modlitwę myślną i modlitwę ustną.
Modlitwa myślna polega na rozmyślaniu głównych tajemnic życia, męki i chwały Pana Jezusa i Matki Bożej.
Modlitwa ustna polega na odmówieniu dwudziestu dziesiątek Zdrowaś Mario poprzedzonych przez jedno Ojcze Nasz połączonych z rozmyślaniem dwudziestu tajemnic Różańca św..; Dwadzieścia cnót praktykowanych przez Jezusa i Matkę Jego.
Bez rozmyślania świętych tajemnic Różaniec św. jest jak ciało bez duszy.
Tak więc widzimy, że Różaniec św. jest nie tylko serią Ojcze Nasz i Zdrowaś Mario, ale boskim streszczeniem tajemnic życia, śmierci i tryumfu Jezusa i Maryi.
Prezentujemy na slajdzie jakie modlitwy odmawiamy na poszczególnych paciorkach i zwracamy szczególną uwagę, w którym miejscu należy zapowiedzieć i rozważyć tajemnice. Prosimy uczniów, aby wskazywali modlitwy na swoich Różańcach.
Zwracamy uczniom uwagę, aby nie popełniali błędów podczas odmawiania Różańca św..
Pierwszy błąd - to odmawianie Różańca bez określonej intencji.
Drugi błąd - to odmawianie Różańca z pośpiechem, z myślą o tym aby jak najszybciej go skończyć (w taki sposób nie oddajemy czci Jezusowi i Maryi).
Powinniście zawsze mieć na celu przy odmawianiu Różańca św. jakąś określoną intencję, łaskę do uproszenia, cnotę do naśladowania czy grzech do unikania.
Ważne jest abyście umieli odpowiedzieć dlaczego odmawiacie Różaniec.
Zadajemy pytania:
W jakiej intencji możemy odmawiać Różaniec ?
Jakie łaski możemy upraszać u Matki Bożej ?
Czyje życie wówczas naśladujemy ?
(wypowiedzi uczniów)
Zwracamy uwagę, aby uczniowie pamiętali także o modlitwie dziękczynnej.
Następnie wyjaśniamy, że cały Różaniec składa się z czterech części czyli czterech koronek: Radosnej, Światła, Bolesnej i Chwalebnej, z których każda zawiera pięć tajemnic wiary i każda liczy pięć dziesiątek. Prezentujemy slajd i omawiamy każdą część Różańca św..
Pierwsza koronka liczy pięć dziesiątek, w której czcimy i rozważamy pięć tajemnic radosnych. Odmawiamy je w poniedziałki i w soboty.
Druga koronka liczy pięć dziesiątek, w której rozważamy pięć tajemnic światła. Odmawiamy je w czwartki.
Trzecia koronka liczy pięć dziesiątek, w której rozważamy pięć tajemnic bolesnych. Odmawiamy je we wtorki i w piątki.
W czwartej koronce rozważamy pięć tajemnic chwalebnych i odmawiamy je w środy i w niedziele.
Różaniec jest więc świętym zjednoczeniem modlitwy myślnej i ustnej, które maja za cel uczczenie i naśladowanie wydarzeń i cnót Jezusa i Maryi.
Żadna modlitwa nie ma tylu zasług dla duszy i nie jest tak chwalebna dla Jezusa i Matki Bożej jak Odmawianie Różańca św..
Tego wspaniałego sposobu modlenia się nauczyła Najświętsza Panienka św. Dominika, kiedy poleciła mu głosić św. Różaniec dla rozbudzenia pobożności chrześcijan, ożywienia wiary i miłości do Jezusa Chrystusa.
Nauczyła także bł. Alana De Rupe mówiąc mu: ,, Jest to modlitwa bardzo pożyteczna i bardzo mi przyjemna: odmawianie sto pięćdziesiąt razy Pozdrowienia Anielskiego. Jednak podoba Mi się o wiele więcej i o wiele lepiej czynią ci, którzy do odmawiania Zdrowaś Mario dodadzą rozmyślanie życia i męki, i chwały Jezusa Chrystusa, bo właśnie rozmyślanie jest duszą tej modlitwy”.
Matka Boża wzywała ludzi od wieków do odmawiania Różańca św. i czyniła niezliczone cuda tym, którzy Ją czcili: przywracała narodom orędzie wolności i pokoju, przywracała wolność religijną, uzdrawiała i otaczała swoją opieką.
Możemy wymienić:
Cud w Fatimie,
Cud w Hiroszimie i Nagasaki
Cud na Filipinach
Cud obrony Jasnej Góry w czasach potopu szwedzkiego
Cud uratowanego życia Ojca Świętego Jana Pawła II i inne.
( Objawienia i cuda Matki Bożej możemy omówić na odrębnej jednostce lekcyjnej).
Część Główna
Rzeczą świętą i trudną do zrozumienia jest tajemnica. Wiemy, że dzieła Jezusa Chrystusa są święte i boskie, ponieważ Jezus był jednocześnie Bogiem jak i człowiekiem.
Dlatego dzieła Jezusa Chrystusa i Jego Najświętszej Matki nazywamy tajemnicami, gdyż przywołują na pamięć cuda, doskonałości i pouczenia objawione przez Ducha św. Dzieła Jezusa i Maryi możemy porównać do mistycznego różanego ogrodu, który jest niczym innym jak Jezusem i Maryją w życiu, w śmierci i w wieczności.
Wiemy, ze Różaniec pochodzi od słowa róża, życie Pana Jezusa i Matki Bożej możemy porównać do różanego klombu oznaczającego poszczególne tajemnice.
Prosimy, aby uczniowie pracowali w parach.
Narysujcie różę, zastanówcie się, które części róży przypominają wam życie, śmierć i chwałę Pana Jezusa i Maryi, obok wpiszcie tajemnice.
Oto niektóre wypowiedzi uczniów:
Zielone liście - oznaczają radosne tajemnice; kolor róży - tajemnice światła, gdyż zachodzi fotosynteza i barwnik nadaje roślinie kolor, inna grupa twierdziła, że łodyga oznacza światło, gdyż poprzez korzenie i łodygę róża pobiera wodę niezbędna do życia. Ciernie - tajemnice bolesne; kwiaty - tajemnice chwalebne.
Pączki róż to dzieciństwo Pana Jezusa. Pączki róż, które ujrzały światło, rozwijają się zachwycają swoim pięknem, ożywione świeżością przypominają Pana Jezusa w wieku dojrzałym.
Róże, które się nie pielęgnuje obumierają.
Katecheta zachęca uczniów, aby pielęgnowali ten mistyczny kwiat poprzez odmawianie Różańca św. i rozważanie Jego tajemnic.
Przedstawiamy uczniom tajemnice Różańca św.., wyświetlamy pokaz slajdów, czytamy tekst biblijny i omawiamy z całą klasą.
Pierwsza część Różańca zawiera pięć tajemnic radosnych:
1. Zwiastowanie Najświętszej Maryi Pannie.
2. Nawiedzenie Świętej Elżbiety.
3. Narodzenie Pana Jezusa.
4. Ofiarowanie Pana Jezusa w świątyni.
5. Znalezienie Pana Jezusa w świątyni.
Tajemnice te nazywamy radosnymi z powodu radości, jaką przyniosły całemu światu słowa Anioła Gabriela skierowane do Maryi.
Maryja była przepełniona radością kiedy syn Boży się wcielił. Święta Elżbieta była wypełniona radością z powodu wizyty Maryi. Niebo i ziemia radowały się kiedy na świat przyszedł Zbawiciel. Starzec imieniem Symeon doznał wielkiej pociechy i ucieszył się biorąc Pana Jezusa w ramiona. Doktorzy byli zdziwieni, kiedy słuchali z podziwem odpowiedzi Pana Jezusa. Maryja i św.,. Józef doznali ogromnej radości, kiedy odnaleźli Pana Jezusa po trzech dniach w świątyni.
Przez wiele lat istniały różne formy różańca, zwanego również "Psałterzem Najświętszej Maryi Panny", utrwaliła się ta znana nam do niedawna: część (radosna, bolesna i chwalebna).
Ojciec Święty wprowadził do modlitwy różańcowej nową część Różańca z Tajemnicami Światła
Z okazji zbliżającej się sto dwudziestej rocznicy ogłoszenia encykliki Leona XIII, Ojciec Św. bardzo pragnął, aby modlitwę różańcową odmawiano w szczególny sposób, ukazywano jej wartość w różnych wspólnotach chrześcijańskich. Dlatego w 2002 r. Jan Paweł II listem Rosarium Virginis Mariae dołączył do nich także czwartą część - tajemnice światła (chrzest Chrystusa, pierwszy cud w Kanie Galilejskiej, głoszenie Królestwa i wzywanie do nawrócenia, przemienienie na górze Tabor oraz ustanowienie Eucharystii). Ponadto Ojciec Święty dodał: „Różaniec to przedziwna modlitwa, którą bardzo ukochałem od młodzieńczych lat. Modlitwa ta miała ważne miejsce w moim życiu duchowym. Różaniec towarzyszył mi w chwilach radości i doświadczenia. Zawierzyłem mu wiele trosk, dzięki niemu zawsze doznawałem otuchy, aby rozwinąć chrystologiczny wymiar różańca stosowne było uzupełnienie, które pozwoliło objąć także tajemnice życia publicznego między chrztem w Jordanie a męką. Po przypomnieniu Wcielenia i ukrytego życia Chrystusa (radosne) rozważać pewne momenty życia publicznego o szczególnej wadze (tajemnice światła). To uzupełnienie o nowe tajemnice ma sprawić, że będzie to modlitwa przeżywana w duchowości chrześcijańskiej jako rzeczywiste wprowadzenie w głębie Serca Jezusa Chrystusa - oceanu radości, światła, boleści i chwały. Przedziwna modlitwa w swej prostocie i głębi zarazem. W Różańcu przesuwają się przed oczyma naszej duszy główne momenty z życia Jezusa Chrystusa. Układają się w całokształt tajemnic radosnych, bolesnych, chwalebnych”. My również dołączmy się do słów Ojca Św. „Różaniec to skarb, który trzeba odkryć. Proszę Was odmawiajcie Różaniec”.
Ojciec Święty ogłosił także czas od X 2002 do X 2003 Rokiem Różańca Świętego i wzywał wszystkich wierzących do częstszej i bardziej gorliwej modlitwy
Tajemnice światła - odmawia się w czwartki, w których rozważamy wydarzenia z życia Pana Jezusa są to:
1. Chrzest Pana Jezusa w Jordanie.
2. Objawienie Pana Jezusa na weselu w Kanie Galilejskiej.
3. Głoszenie Królestwa Bożego i wzywanie do nawrócenia.
4. Przemienienie na Górze Tabor.
5. Ustanowienie Eucharystii.
Rozważając Różaniec w Tajemnicach Światła kontemplujemy tajemnice życia publicznego Pana Jezusa w różnych aspektach tego wydarzenia. Pamiętajmy o tym, że sam Bóg i Matka Syna Bożego wskazują nam na osobę Jezusa, którego mamy słuchać i w którym mamy mieć upodobanie i mamy robić wszystko, cokolwiek nam powiedział podczas całego życia i w nauki Ewangelicznej. Mamy Go kochać, dziękować i wielbić Jezusa za Jego miłość ku nam i wzór posłuszeństwa Bogu Ojcu i Matce Najświętszej.
III.Tajemnice bolesne - odmawia się we wtorki i piątki.
1. Modlitwa Pana Jezusa w Ogrójcu.
2.Biczowanie Pana Jezusa.
3.Cierniem ukoronowanie Pana Jezusa.
4.Niesienie krzyża na Kalwarię.
5. Śmierć Pana Jezusa na krzyżu.
Tajemnice bolesne przedstawiają nam Pana Jezusa znużonego cierpieniem, okrytego ranami, obarczonego hańbą, bólem i udrękami. Obciążonego krzyżem, ukrzyżowanego za nas wszystkich, by nas odkupić i dać nam życie wieczne. Po śmierci Pana Jezusa i Jego zmartwychwstaniu Matka Najświętsza spędziła resztę swego życia na odwiedzaniu miejsc uświęconych przez Jej Syna Jezusa Chrystusa Jego obecnością i Jego cierpieniami. Udając się z jednego miejsca na drugie rozmyślała nad bezmiarem Jego miłości i nad srogością Jego męki.
Czwarta część Różańca zawiera pięć tajemnic zwanych chwalebnymi, ponieważ kontempluje się w nich Pana Jezusa i Matkę Jego w tryumfie i w chwale.
IV. Tajemnice chwalebne - odmawia się w środy i niedziele.
1.Zmartwychwstanie Pana Jezusa.
2. Wniebowstąpienie Pana Jezusa.
3. Zesłanie Ducha Świętego na Apostołów.
4. Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny.
5. Ukoronowanie Najświętszej Maryi Panny na Królową nieba i ziemi.
Rozmyślanie świętych tajemnic Różańca staje się ofiarą chwały składanej Bogu za dar odkupienia i pobożnym wspomnieniem cierpienia, śmierci i chwały Jezusa Chrystusa i Maryi. Różaniec przynosi chwałę i radość niezrównaną Panu Jezusowi i Matce Bożej, którzy pragną naszego wiecznego szczęścia.
Jeśli będziemy medytowali i rozważali tajemnice różańca, to zostaniemy napełnieni łaskami w tym życiu, pokojem w godzinie śmierci i chwałą w wieczności.
Rozważajmy więc za pośrednictwem Różańca św. życie i cierpienia naszego Zbawiciela i Matki Bożej, nauczmy się poznawać oraz naśladować Jezusa i Najświętszą Panienkę wówczas w ten sposób będziemy mogli zapewnić siebie, że doszliśmy do doskonałości chrześcijańskiej, a w tym wielkim dniu Oni uznają nas za swoich wiernych przyjaciół i będą potężną pomocą w wiecznej chwale.
Po przedstawieniu i wspólnym rozważeniu wszystkich tajemnic przechodzimy do Zadań Apostolskich.
Dzielimy uczniów na cztery grupy wg. własnych wyborów uczniów. Zadania prezentujemy na slajdach. Jeśli dysponujemy wolną salą komputerową wówczas uczniowie mogą wykonywać te zadania przy komputerze.
Ułóżcie w kolejności obrazki i dopasujcie nazwy tajemnic, w puste miejsce wpiszcie jakie to tajemnice. Za każde poprawnie wykonane zadanie możecie uzyskać 1 punkt. Maksymalnie możecie zdobyć 6 pkt. za jedno zadanie.
Po wykonaniu zadania uczniowie wymieniają się obrazkami i kartkami z nazwami tajemnic tak, aby każda grupa ułożyła wszystkie tajemnice Różańca. W sumie uczniowie mogą zdobyć 24 punkty, które katecheta wpisuje do legitymacji.
Zakończenie
Utrwalenie zdobytej wiedzy i umiejętności uczniów.
Rozdajemy uczniom test. Zadaniem katechizowanych jest zakreślenie poprawnej odpowiedzi.
1. Różaniec składa się z :
A. Pięciu części B. Czterech części C. Trzech części D. Dwóch części
2. Modlitwa różańcowa zawiera w sobie:
A. Modlitwę ustną B. Modlitwę myślną C. Modlitwę myślną i ustną D. Pozdrowienia Anielskie
3. Odmawiając Różaniec św.. rozważamy i kontemplujemy tajemnice życia, męki i chwały:
A. Jezusa B. Maryi C. Jezusa i Maryi D.błogosławionych
4. Koronka Różańca św. liczy :
A. Pięć tajemnic B. Cztery tajemnice C. Dziesięć tajemnic D. Pięćdziesiąt tajemnic
5. Tajemnice radosne to:
A.
Zwiastowanie Najświętszej Maryi Pannie. B. Zmartwychwstanie Pana Jezusa.
Nawiedzenie św. Elżbiety. Wniebowstąpienie Pana Jezusa
Narodzenie Pana Jezusa. Zesłanie Ducha Świętego na Apostołów
Ofiarowanie Pana Jezusa w świątyni. Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny
Znalezienie Pana Jezusa w świątyni Ukoronowanie Najświętszej Maryi Panny na Królową nieba i ziemi.
6. Tajemnice światła to:
A. Modlitwa Pana Jezusa w Ogrójcu. B. Chrzest Pana Jezusa w Jordanie
Biczowanie Pana Jezusa Objawienie Pana Jezusa na weselu w
Kanie
Cierniem ukoronowanie Pana Jezusa Głoszenie Królestwa Bożego i wzywanie do
Nawrócenia.
Niesienie krzyża na Kalwarię Przemienienie na Górze Tabor
Śmierć Pana Jezusa na krzyżu Ustanowienie Eucharystii .
7. Tajemnicę światła do modlitwy różańcowej dołączył :
A. Św. Dominik B. Leon XIII C. Jan Paweł II
D. Apostołowie
8. Nabożeństwa różańcowe odprawiane są:
A. W maju B. W październiku C. W czerwcu
C. W sierpniu
9. Poprzez odmawianie Różańca św. wstawia się za nami
A. Matka Boża B. Rodzice C. Wszyscy chrześcijanie
10. Odmawiając Różaniec św. Matka Boża zsyła nam:
A. Wszelkie łaski potrzebne do zbawienia B. Chwałę w niebie
Ułatwia nam praktykowanie cnót i
naśladowanie Jezusa
daje nam moc i siłę, abyśmy dostąpili chwały w niebie
Zeszyt ucznia
Uczniowie wklejają do zeszytów schemat - Jak odmawiać Różaniec Święty ?
Z jakich części składa się Różaniec?
Praca domowa (współpraca z parafią)
Prosimy o udział w nabożeństwie różańcowym. Wykonanie Zadania Apostolskiego - rozwiązanie hasła dnia z serii 31 pytań przedstawionych w konspekcie drugim: ,,W Szkole Maryi” oraz kontynuacja zadań przez cały miesiąc.
Ewaluacja
Uczniowie anonimowo wypełniają kartki, odnośnie metod stosowanych na lekcji, przekazywanej treści, atmosfery. W podanej przez prowadzącego tabeli zaznaczają odpowiednie buźki: uśmiechnięte, smutne, bądź bardzo ponure. Prowadzący ma możliwość sprawdzenia na ile kolejna jednostka lekcyjna spodobała się uczniom, a po przeprowadzonej serii zajęć katecheta zorientuje się, która lekcja przyniosła uczniom najwięcej satysfakcji.
Wspólna modlitwa jednego dziesiątka Różańca z rozważaniem tajemnicy.
Uwaga temat ten możemy przeprowadzić na dwóch jednostkach lekcyjnych.
Ponadto proponuję, aby na kolejnych lekcjach przeprowadzić następujące tematy:
1. Cudowne objawienia Matki Bożej.
2. Obietnice dane błogosławionemu Alanowi de Rupe.
3. Międzyszkolny Konkurs plastyczny pt.: ,,Nietypowy Różaniec ''.
4. List do Matki Bożej.
5. Zwycięstwo przychodzi przez Różaniec - własne świadectwa wiary.
Pamiętajmy, aby do każdego Zadania Apostolskiego dostosować punktację zgodną w stosunku do stopnia trudności wykonywanych zadań.
Do proponowanych tematów załączam prace uczniów, a wszystkim katechetom i osobom pragnącym skorzystać z moich uwag i doświadczeń chciałabym życzyć owocnej pracy i prosić, abyście w tak niebezpiecznych czasach rozpalali w sercach dzieci i młodzieży tę najpiękniejszą i świętą modlitwę, a z lekcji uczynili najlepszą szkołę doskonałości chrześcijańskiej, prowadzącej do wiecznej szczęśliwości otoczonej chwałą Maryi i Jezusa Chrystusa.
Szczęść Boże
Halina Lilia Kubiak
9