SYSTEM BANKOWY W GRECJI

Spis treści:

1. Wprowadzenie.

2. Banki i system bankowy

• Bank

• Usługi bankowe

• Rola banku

• Udział banku w kreacji pieniądza

• Udział w społecznym podziale pracy

• Dokonywani alokacji i transformacji środków

• System bankowy

• Funkcje systemu bankowego

• Skład systemu bankowego.

• Konkurencja między bankami

• Nadzór bankowy

• Operacje bankowe

3. Charakterystyka Grecji.

• Położenie.

• Ukształtowanie terenu.

• Wykorzystanie ziemi.

• Klimat.

• Czas.

• Ludność.

• Wyznania.

• Język.

• Flaga.

• Hymn.

• Waluta.

• Podział administracyjny.

• Władze państwa.

• Sądownictwo.

• Grecja w Unii Europejskiej.

• System bankowy w Grecji.

• Cele banku Grecji

• Status Banku Grecji.

• Funkcje Banku Grecji.

• Organy Banku Grecji.

• Komitet ds. Bankowości i Kredytów.

• Sektor Bankowy Grecji w liczbach.

• System gwarantowania depozytów.

• Karty płatnicze i bankomaty

5. Grecja w czasie kryzysu.

• Grecja ratuje kredyty

• Bezpiecznie jak w greckim banku

• Eurobank EFG skorzysta z pomocy greckiego rządu?

• Najważniejsze działania rządów i banków centralnych dotyczące Grecji.

6. Grecka gospodarka.

• Sytuacja gospodarcza Grecji

• Podstawowe wskaźniki makroekonomiczne Grecji

• Stopa dyskontowa banków emisyjnych.

7. Bibliografia.

Ad. 1. Wprowadzenie.

O kraju i ludziach

Większość krajów przejęła demokrację, tragedię, dramat, a nawet i suvlaki (rodzaju greckiego fast food'a), co daje Grecji możliwość pochwalenia się niezrównanym dziedzictwem. Jednakże nie oczekuj po złożonej tam wizycie wyłącznie trzeźwego studiowania kultury starożytnego świata - greckie usposobienie do zabawy sięga przecież aż do Dionizosa. Grecy są zawziętymi strażnikami tradycji, jednakże nie oznacza to, że nie potrafią się bawić i liczyć.

Ad. 2. Banki i system bankowy.

BANK - przedsiębiorstwo usługowe, którego działalność polega wyłącznie na udzielaniu kredytów i zdobywania środków potrzebnych do sfinansowania kredytów.

Do usług bankowych zaliczono :

• Przyjmowanie od społeczeństwa depozytów i innych funduszy podlegających zwrotowi

• Udzielanie pożyczek i kredytów

• Usługi leasingu finansowego

• Usługi w zakresie doręczania pieniędzy

• Emisja i zarządzanie środkami płatniczymi

• Gwarancje i zobowiązania poza bankowe.

• Postępowanie z rachunkami własnymi i rachunkami klientów w zakresie :

• instrumentów rynku pieniężnego

• waluty obcej

• sprzedaży terminowej środków pieniężnych i opcji

• instrumentów wymiany i kształtowania stopy procentowej

• zbywalnych papierów wartościowych

• Udział w emisji papierów wartościowych i usługi z tym związane

• Doradztwo w zakresie struktury kapitałów, strategii przemysłowej i związanych z tym problemów oraz doradztwo i usługi dotyczące fuzji i sprzedaży przedsiębiorstw

• Usługo maklerów walutowych

• Zarządzanie i doradztwo personalne

• Przechowywanie i administrowanie papierami wartościowymi

• Usługi w zakresie kredytów

• Usługi sejfowe

ROLA BANKU

· UDZIAŁ W KREACJI PIENIĄDZA

Banki komercyjne mogą w ograniczonym stopniu tworzyć pieniądz bankowy ponad pozostawione mu sumy wkładów za pomocą kreacji dodatkowych kredytów.
Kreacja pieniądza bankowego przez banki komercyjne następuje poprzez wzrost wielkości kredytów udzielanych przez te banki, a także przez zwiększenie zakupu walut obcych. Obie te operacje powodują wzrost środków płatniczych w danym banku lub w innym banku, na którego konto zostały przekazane środki otrzymane w formie kredytu.
Środki utrzymane przez banki na rachunkach w baku centralnym, a także gotówka przechowywana w ich skarbcach, stanowią płynne rezerwy banków komercyjnych, zwane także pieniądzem rezerwowym b.c., czy bazą monetarną obiegu pieniężnego. 
Ograniczenie kreacji pieniądza przez banki komercyjne wynika z konieczności utrzymywania płynności, co jest uwarunkowane przez wielkość posiadanych środków banku centralnego. 
Możliwość kreacji pieniądza bankowego przez b.k. są więc ograniczone przez wielkość posiadanego pieniądza rezerwowego b.c.n. Wielkość pieniądza rezerwowego posiadanego przez bank komercyjny może być znacznie mniejsza od wielkości posiadanych wkładów. Wzajemne relacje między posiadanym pieniądzem rezerwowym a nagromadzonymi wkładami jest określona jako tzw. mnożnik pieniądza wkładowego lub multiplikator.

· UDZIAŁ W SPOŁECZNYM PODZIALE PRACY

• Banki przede wszystkim przyjmują wkłady i udzielają kredytów, co sprawia, że przedsiębiorstwa nie muszą same szukać kredytodawcy czy kredytobiorcy.

• Banki przejmują szereg czynności usługowych, zwłaszcza w zakresie obsługi obrotu papierami wartościowymi. 

• Banki występują także w zastępstwie podmiotów gospodarczych w handlu papierami wartościowymi. Kupują i sprzedają w imieniu swoich klientów na giełdzie określone akcje i obligacje.

• Banki udzielają także porad podmiotom gospodarczym, które chcą dokonać lokaty.
  · DOKONYWANIE ALOKACJI I TRANSFORMACJI ŚRODKÓW

Banki spełniają ważna rolę jako instytucje transformacyjne, pośredniczące w doprowadzaniu do wzajemnego uzgodnienia różniących się struktur podaży i popytu.

Odnosi się to zwłaszcza do :

- transformacji informacji

- wielkości zapotrzebowanej sumy pieniądza

- transformacji terminu 

- transformacji ryzyka

SYSTEM BANKOWY - całokształt instytucji bankowych oraz instytucji finansowych wraz z normami określającymi wzajemne powiązania i stosunki z otoczeniem. Powstanie wielopoziomowego układu złożonego z banku centralnego czyli banku emisyjnego oraz banków komercyjnych, uznano za podstawę dla określenia systemu bankowego. SYSTEM bankowy to także liczba oraz rodzaj banków funkcjonujących w danym państwie, które tworzą logiczną, zwartą całość

FUNKCJE SYSTEMU BANKOWEGO:

- stworzenie mechanizmów gromadzenia środków i ich inwestowania w różne przedsięwzięcia
- zapewnienie możliwości dokonywania płatności między podmiotami gospodarczymi, transferu w czasie i ponad granicami

- zapewnienie skutecznych rozwiązań w zakresie zarządzania ryzykiem bankowym

- zapewnienie informacji cenowej, co stwarza możliwość podejmowania decyzji przez podmioty gospodarcze

- stworzenie warunków transformacji środków inwestowania 

Elementami systemu bankowego są banki komercyjne /depozytowo-kredytowe/, inwestycyjne, uniwersalne i emisyjne /centralne/.

SYSTEM BANKOWY OBEJMUJE

o BANKI CENTRALNE

Powstałe na bazie banków emisyjnych B.c. to bank państwowy, który spełnia równocześnie trzy funkcje : banku emisyjnego, banku banków i banku gospodarki narodowej.
Z jednej strony jest regulatorem całego obiegu pieniężnego wew. kraju oraz równowagi bilansu płatniczego, z drugiej str. - bankierem państwa w zakresie udzielania kredytów dla rządu, obsługi długu państwowego oraz kasowej obsługi budżetu. 
Obowiązkiem b.c. jest dbanie o stabilność waluty nar., a także takie oddziaływanie na gospodarkę nar., żeby następował jej stały rozwój, wzrost dochodu nar. oraz spadek bezrobocia.

o BANKI OPERACYJNE

Komercyjne; depozytowo-kredytowe i uniwersalne. Banki te świadczą określone usługi /obsługa obrotu gotówkowego i bezgotówkowego/; są przedsiębiorstwami, których celem powinno być osiągnięcie zysku. Dążą do zaspokojenia potrzeb podmiotów gospodarczych w zakresie usług bankowych przy równoczesnym dążeniu do uzyskania zysku.

o BANKI SPECJALNE

/Inwestycyjne, hipoteczne, towarzystwa kredytowe, rolne i melioracyjne, komunalne/
Są to banki, których sfera działania w porównaniu z bankami komercyjnymi ma specjalny charakter pod względem zakresu i formy albo rodzaju klienteli.

o KASY OSZCZĘDNOŚCIOWE

Ich zadaniem jest ścisłe powiązanie oszczędnościowej działalności tych instytucji z potrzebami drobnych wytwórców i gospodarstw domowych, oraz samorządów. Równocześnie muszą to być jednostki rentowne, Kasy oszczędnościowe są samodzielnymi bankami uniwersalnymi, tj. mogącymi dokonywać wszystkich operacji przewidzianych prawem bankowym /z jednej str. gromadzą oszczędności i udziela kredytów drobnym przedsiębiorstwom i gospodarstwom domowym, a z drugiej str. udzielają kredytu samorządowi, oraz częściowo przeznaczają zysk do kasy gminy/

o SPÓŁDZIELCZOŚĆ KREDYTOWĄ

To instytucje drobnego kredytu zorganizowane na zasadach spółdzielczych, polegające przede wszystkim na powiązaniu kredytobiorców m.in. poprzez ich wkłady członkowskie z solidarną odpowiedzialnością materialną za działalność danej spółdzielni. Obecnie spółdzielnie kredytowe to banki uniwersalne i ze względu na konkurencję rozszerzyły krąg klientów poza obręb własnych członków.

KONKURENCJA MIĘDZY BANKAMI

- TEORIA KONKURENCJI DOSKONAŁEJ

Stoi na stanowisku, że im więcej jest instytucji bankowych, tym bardziej rynek się zbliża do ideału wolnej konkurencji. Ważna jest konkurencja cenowa.

- TEORIA KONKURENCJI ZDOLNEJ DO DZIAŁANIA

Wg. niej decydenci poszukują nie najlepszych rozwiązań, ale jedynie rozwiązań ich satysfakcjonujących; teoria zakłada, że między aktywnymi i pasywnymi uczestnikami rynku występuje asymetria informacji. Oznacza to że nie ilość, a jakość banków decyduje o tym, czy istnieją warunki dla konkurencji.

NADZÓR BANKOWY - przedmiotem zainteresowania jest zapewnienie bezpieczeństwa wkładów gromadzonych przez banki. Nadzór sprawowany jest bądź przez bank centralny, bądź też przez Ministerstwo Finansów /Skarbu/, a także przez organizację niezależną.

OPERACJE BANKOWE - można określić jako stosunki umowne między bankami i klientami, w których bank oferuje swoje usługi, a klient jest usługobiorcą. Operacje te są połączone z określonymi świadczeniami na rzecz klienta /np.depozyt/ lub na rzecz banku
/np.kredyt/. operacje bankowe są wykonywane przy wykorzystaniu rachunku bankowego.
Kwalifikacja operacji bankowych może być dokonywana w zależności od zastosowanych kredytów. Najczęściej stosowany jest tzw. klasyczny podział operacji na aktywne, pasywne i pośredniczące. Opiera się on na podziale bilansu na stronę aktywną i pasywną.

Ad. 2. Charakterystyka Grecji.

• Położenie.

Republika Grecji - państwo położone w południowo-wschodniej Europie. Obejmuje południową część Półwyspu Bałkańskiego oraz 114 wysp. Powierzchnia: 131 990 km kw. (ok.26 000 km kw. zajmują wyspy).

Od południa Grecję oblewa Morze Śródziemne, od wschodu Morze Egejskie, od zachodu Morze Jońskie. Długość linii brzegowej Grecji kontynentalnej wynosi ok. 4000 km, długość wybrzeża 10 000 greckich wysp, z których 114 jest zamieszkanych, wynosi ok. 11 000 km. Grecja graniczy na północnym zachodzie z Albanią, na północy z byłą Jugosłowiańską Republiką Macedonii (FYROM) i Bułgarią, na północnym wschodzie z Turcją.




• Ukształtowanie terenu.

Większą część powierzchni (2/3) zajmują góry o średniej wysokości 1200 - 1800 m n.p.m. Najwyższa góra - Olimp (2917 m n.p.m.). Niziny i kotliny śródgórskie występujące głównie na wybrzeżach oraz w środkowej i wschodniej Grecji. Rzeki w większości typu górskiego - krótkie, bystre o zmiennych wodostanach. Najobfitsze w wodę są rzeki na północnym wschodzie: Wardar, Struma, Mesta. Najdłuższą rzeką jest Aliakmon (297 km).

• Wykorzystanie ziemi.

Ziemie uprawne zajmują 23% powierzchni kraju, łąki i pastwiska - 40%, lasy - 20%, resztę stanowią głównie nieużytki.

• Klimat.

Grecja leży w strefie klimatu podzwrotnikowego o gorących i suchych latach oraz łagodnych, deszczowych zimach. Średnia temperatura lipca przekracza 20 st. C (z wyjątkiem obszarów górskich na północy kraju) średnia temperatura stycznia waha się od 10 st. C na wybrzeżu do 5 st. C w górach.

• Czas.

Czas w Grecji wyprzedza o 2 godziny czas Greenwich (GMT) i o 1 godzinę inne kraje europejskie, w tym Polskę (latem 3 godziny w stosunku do GMT). Zmiany czasu letniego na zimowy i odwrotnie następują tak jak w pozostałych krajach Unii Europejskiej. Na promach linii greckich obowiązuje czas grecki, nawet jeśli prom opuszcza dopiero Włochy.

• Ludność. 

Liczba ludności wynosi 10 264 156. Około 10 mln Greków żyje poza granicami swej ojczyzny, w tym ponad 2 mln w Ameryce (dane z 1991 roku). W miastach mieszka 57,7% ludności, na obszarach wiejskich - 42,3%. Średnia gęstość zaludnienia - 77,8 mieszkańca na 1 km kw. Kobiety stanowią 50,8% ludności, mężczyźni - 49,2%.

• Wyznania.

 Wyznawcy greckiego kościoła ortodoksyjnego - 97,6% ludności, muzułmanie - 1,3%, katolicy - 0,4%, protestanci - 0,1%, inne - 0,6%.

• Język.

Współczesny język grecki to język Greków mieszkających w Grecji, na wyspach greckich oraz na Cyprze. Greka należy do języków indoeuropejskich, posługiwały się nią ludy zamieszkujące obszary wokół basenu Morza Śródziemnego od trzeciego tysiąclecia p.n.e. W pierwszej połowie trzeciego tysiąclecia p.n.e. starożytni Achajowie posługujący się tym językiem osiedlii się w południowej części półwyspu Bałkańskiego i otaczajacych go wyspach. W końcu ósmego wieku Grecy zaadoptowali i zmodyfikowali alfabet fenicki.

• Flaga Grecji.

Flaga Grecji jest prostokątem podzielonym na dziewięć ułożonych na przemian poziomych pasów: piec niebieskich i cztery białe. W lewym górnym rogu umieszczony jest biały krzyż na niebieskim tle. Krzyż wskazuje na przywiązanie Greków do kościoła ortodoksyjnego. Kolor niebieski symbolizuje niebo i otaczające Grecje morze, a biały - piane morskich fal, z której, zgodnie z mitologia grecka, powstała bogini piękności Afrodyta. Według innej wersji, biel oznacza słuszność walki o wolność w 1821 roku.
Dziewięć biało-niebieskich pasów odnosi sie do dziewięciu sylab z powstańczego motta: wolność lub śmierć.




• Grecki Hymn Narodowy.

Imnos pros tin Eleftherian jest hymnem Grecji, a także od roku 1960 hymnem Cypru.
W Grecji jako hymn państwowy został zatwierdzony przez króla Jerzego I w 1864 roku. Księga Rekordów Guinessa wymienia go jako najdłuższy hymn (158 zwrotek). Autorem poematu "Imnos pros tin Eleftherian" (Hymn do wolności) jest grecki poeta patriotyczny Solomos Dionysios, dla którego inspiracją była walka narodu greckiego w rewolucji 1921 roku. Hymn opiewa męstwo bojowników greckich, opisuje ich cierpienia i poświęcenie, potępia politykę mocarstw wobec Grecji. Siedem lat później znany muzyk Nikolaos Mantzaros skomponował melodię. Utwór stał się popularny i zyskał uznanie króla Grecji Ottona I, który nagrodził obu autorów. Jednak oficjalnym hymnem państwowym nadal był niemiecki hymn cesarski. Dopiero po abdykacji króla parlament ustanowił hymnem utwór Solomosa i Mantzarosa. Melodię pieśni wyróżnia nietypowe metrum sześciomiarowe, wywodzące się z ludowego tańca Tsamiko. Tylko pierwsza zwrotka jest używana jako hymn.

• Waluta

Walutą Grecji od 1 stycznia 2002r. jest euro, zastępujące narodową walutę - drachmę. Kurs drachmy do euro był pod koniec 2001 r. "sztywny": 1 euro = 340,75 drachm (1 zł ≈ 100 drachm). Podczas naszego pierwszego pobytu wszystkie ceny, nawet na straganach, podawane były w drachmach i euro. Podróżujący po Grecji po 1 stycznia 2002r., nie mają już takich problemów jak my z nabyciem i przeliczaniem drachm. Choć wprowadzenie euro to niesamowita wygoda, a "okrągły" kurs (prawie 4 złote) ułatwia przeliczanie, to niestety wymiana pieniędzy spowodowała wyraźny wzrost cen.

• Podział administracyjny.

  Grecja dzieli się na 13 Okręgów:

1. Macedonia Wschodnia i Tracja ze stolicą w Komotini

2. Macedonia Centralna ze stolicą w Salonikach

3. Macedonia Zachodnia ze stolicą w Kozani

4. Epir ze stolicą w Joaninie

5. Tesalia ze stolicą w Larisie

6. Wyspy Jońskie ze stolicą w Kerkirze

7. Grecja Zachodnia ze stolicą w Patras

8. Grecja Centralna ze stolicą w Lamii

9. Attyka ze stolicą w Atenach

10. Peloponez ze stolicą w Tripolisie

11. Wyspy północnego Morza Egejskiego ze stolicą w Mitilini

12. Wyspy południowego Morza Egejskiego ze stolicą w Ermupolis

13. Kreta ze stolicą w Iraklionie

Góra Athos, tak zwana „republika mnichów”, jest okręgiem autonomicznym. Okręgi dzielą się na 52 jednostki administracyjne zwane nomosami, te zaś na 147 eparchije i 272 dimosy.

Stolicą Grecji są Ateny mające 3 mln mieszkańców. Drugim co do wielkości miastem są Saloniki (Thessaloniki) - 1 mln mieszkańców. Największym portem morskim jest sąsiadujący z Atenami Pireus.

• Władze państwa.

Prezydent:	Karolos Papoulias
Premier	Kostas Karamanlis przewodniczący Nowej Demokracji	od marca 2004
Minister gospodarki i finansów	Ioannis Papathanasiu Nowa Demakracja	od stycznia 2009
Najbliższe wybory parlamentarne		wrzesień 2011
Przynależność do Unii Europejskiej		1981
Przynależność do strefy euro		2002

Ustrój polityczny: Republika, funkcję głowy państwa sprawuje prezydent, władza ustawodawcza należy do trzystuosobowego Zgromadzenia Narodowego. Władza wykonawcza w rękach rządu.

Na mocy Konstytucji z 1975 roku istnieje podział władzy na prawodawczą, wykonawczą i sądownictwo.

Władzę prawodawczą sprawuje Parlament i Prezydent Republiki, władzę wykonawczą - rząd, władzę sądowniczą - niezawisłe sądy.

Głową państwa jest prezydent wybierany przez parlament w głosowaniu tajnym na okres pięciu lat. Ten sam prezydent może być wybrany powtórnie tylko jeden raz. Kandydat na prezydenta musi być co najmniej od pięciu lat obywatelem greckim, mieć ojca Greka oraz ukończone 40 lat. Obecnie prezydentem jest Karolos Papoulias, sprawujący urząd od 2005 roku.

Parlament składa się z jednej izby. Trzystu parlamentarzystów wybieranych jest w wyborach bezpośrednich, powszechnych i tajnych na okres czterech lat. Kandydat na posła musi być obywatelem greckim i mieć ukończone 25 lat. Prawo wyborcze mają osoby, które ukończyły 18. rok życia. Udział w wyborach jest w Grecji nie tylko przywilejem, ale także konstytucyjnym obowiązkiem każdego uprawnionego. Ostatnie wybory parlamentarne odbyły się w marcu 2004.

Szefem rządu jest premier - lider partii mającej większość w parlamencie. Obecnie - Kostas Karamanlis(ND)

Główne partie polityczne: Ogólnogrecki Ruch Socjalistyczny (PASOK), Nowa Demokracja (ND), Komunistyczna Partia Grecji (KKE), Koalicja Sił Lewicowych i Postępowych (Synaspismos), Demokratyczny Ruch Socjalistyczny (Dikki).

• Sądownictwo.

Prawo do sądu jest zagwarantowane przez Konstytucję. Sądy dzielą się na cywilne, karne i administracyjne. Istnieją sądy cywilne okręgowe oraz dwanaście sądów apelacyjnych. Sądy karne podzielone są w zależności od kategorii przestępstw. Sąd Najwyższy rozpatruje apelacje dotyczące zarówno spraw cywilnych, jak i karnych. Istnieją sądy administracyjne pierwszej instancji oraz Najwyższy Sąd Administracyjny.

• Grecja w UE

Od 1950r. Grecja znajdowała się pod wielkim wpływem ekonomicznym i politycznym Wielkiej Brytanii. Fakt ten okaże się istotny dla kształtowania się stosunku Greków do Wspólnoty zwłaszcza jeśli chodzi o zapatrywania elity politycznej. Pierwsze negocjacje między wspólnotami a Grecją dotyczące umowy mającej w perspektywie dołączenia Grecji do Wspólnoty trwały 2 lata, od 1959 do 1961r. Wówczas podpisano umowę stowarzyszeniową, która weszła w życie 1 listopada 1962r. Była to pierwsza z szeregu umów tego typu i przez wiele lat uważana była za najbardziej daleko idąca w kierunku integracji. Umowa zakładała stopniowe zniesienie barier celnych, otwarcie rynku dla niektórych produktów rolnych Grecji, przyznanie pożyczek i generalne silne wsparcie finansowe Grecji w celu realizacji umowy i unowocześnienia przestarzałej gospodarki. Umowa ustalała również tworzenie ram instytucjonalnych ułatwiających realizację jej postanowień. Powołano Rade Stowarzyszenia, Komitet Parlamentarny oraz Trybuna Arbitrażowy. Umowa uwzględniała ponadto status zobowiązań handlowych zawartych między Grecją a krajami trzecimi. Po zamachu stanu czarnych pułkownik ów 21 kwietnia 1967r umowa została zamrożona. Sytuację zmieniło dopiero upadek dyktatury w lipcu 1974r. który otworzył Grecji drogę demokracji parlamentarnej. Oficjalny wniosek został złożony z zapisem 12 czerwca 1975r. Wśród powodów podanych jako uzasadnienie decyzji podkreślano chęć zabezpieczenia i konsolidacji demokracji poprzez wpisanie kraju do procesu obejmującego całą Europę. Dwa tygodnie później, 24 czerwca, Rada Ministrów Wspólnoty przejęła zgłoszenie i poprosiła Komisję o wydanie Opinii (Avis) na temat greckiego wniosku. Komisja samodzielnie je przygotowała i przekazała Radzie 29 stycznia 1976r. Opinia przedstawiona przez Komisje była, w swej pierwotnej formie w dużym stopniu negatywna i wskazywała na fakt że ani Grecka gospodarka, ani też jej system polityczny i administracyjny nie są jeszcze gotowe do członkostwa we Wspólnocie. Zarzuty te zostały oddalone przez Rade Ministrów, która stanęła na stanowisku, że głównym imperatywem jest wzmocnienie greckiej demokracji. Negocjacje akcesyjne rozpoczęły się oficjalnie w Brukseli 27 lipca 1976r. podczas przewodnictwa holenderskiego. Przewodniczący Komisji był wówczas Francois-Xavier Ortoli. Po stronie greckiej za negocjacje odpowiadał minister Koordynacji Panayotis Papaligouras. Sprawdzenie zgodności prawodawstwa greckiego za acqius (screening) rozpoczęło się formalnie w październiku 1976r. dwa lata po rozpoczęciu negocjacji Wspólnota nie określiła swojego stanowiska w sprawie długości okresu przejściowych ani jako założenia ogólnego, ani w odniesieniu do konkretnych sektorów. Grecy przyjęli jednostronne załączenie o 5- letnim okresie przejściowym z takich perspektyw starali się przedstawić swoje stanowisko. Ostatecznie obie strony przyjęły założenie ogólne. Jednak w poszczególnych kwestiach różnice między żądanymi okresami przejściowymi były spore podczas spotkania Konferencji ministrów 20 grudnia 1978r. Opracowano rozwiązanie 7 letni okres przejściowy tylko dla niektórych produktów. Ten najdłuższy okres przejściowy został wprowadzony również w przypadku swobody przepływu siły roboczej. Pod koniec negocjacji Grecy dokonali zaskakującego manewru taktycznego: Podczas konferencji 6 grudnia 1978r. przeszli nagle z pozycji miękkich negocjatorów do twardego ataku. Minister Spraw Zagranicznych Georgis Rallis w imieniu delegacji greckiej oświadczył że delegacja grecka nie może ukrywać swojego niepokoju w związku z ekonomicznymi implikacjami stanowiska Wspólnoty. Zdaniem Greków przyjęcie przedstawionych rozwiązań oznaczałoby dla Grecji akceptację sytuacji dyskryminującej i obciążającej gospodarkę. Ostatnie spotkanie Konferencji na poziomie ministrów odbyło się 3 kwietnia 1979r. w Luksemburgu. Negocjatorzy uznali że nie ma już istotnych kwestii do negocjacji, pozostały za drugorzędne sprawy, nie mającej wpływu na zagadnienia finansowe lub budżetowe, które zostaną rozwiązane na poziomie zastępców podczas ich ostatniego spotkania 23 maja 1979r. To stwierdzenie oznacza zakończenie negocjacji. Traktat o przystąpieniu do Unii został podpisany w Pałacu Zappieon w Atenach 28 maja 1979r. a 1 stycznia 1981 roku Grecja stała się dziesiątym członkiem Wspólnoty. W 1982r. rząd Grecji przekazał Wspólnocie przygotowane przez siebie me radium informujące resztę państw członkowskich o tym że umowa akcesyjna nie odpowiada interesom Grecji. Zdaniem Greckiego rządu umowa nie uwzględniała istotnej różnicy między gospodarką grecką a gospodarką innych państw członkowskich. Defakto owo memorandum było zdaniem renegocjacji umowy akcesyjnej. Problem nierówności ujawnił się ponownie w przededniu przystąpienia Hiszpanii i Portugalii. Po 21 latach członkostwa Grecja nadal pozostaje najbiedniejszym krajem Unii Europejskiej. W przeliczeniu na PKB per capita, a jej stopa inflacji jest prawie czterokrotnie wyższa od średniej unijnej. Kraj ten w znacznym stopniu korzysta z funduszy strukturalnych i jedynie sporadycznie wykazuje zainteresowanie innymi kwestiami polityki unijnej. Stosunki Grecji z Unią Europejską pozostają kwestią sporną w greckiej polityce a Grecja pozostaje jednym z krajów, który bez entuzjazmu odnosi się do dalszej integracji w ramach Unii. Paradoksalnie jednak, Grecja wraz z innymi krajami zobowiązała się do zniesienia wewnętrznych granic w ramach układu z Schengen. Grecja posiada międzynarodową renomę jako dostawca doskonałych gatunków tytoni. Bardzo dobrze rozwinął się przemysł przetwórstwa spożywczego reprezentowany przez znaczną liczbę przetwórni owocowo- warzywnych, produkujących wino, oliwę jadalną, konserwy owocowe. Stosunkowo niezłą pozycję zajmuje przemysł chemiczny, farmaceutyczny. Znaczną rolę w gospodarce państwa odgrywa rybołówstwo i żegluga morska. Flota grecka pod względem tonażu zalicza się do ścisłej światowej czołówki. Grecja posiada swych przedstawicieli w instytucjach Wspólnotowych. I tak, w Parlamencie Europejskim posiada 25 członków, w komisji Europejskiej ma 1 przedstawiciela, w Radzie Ministrów dysponuje 5 głosami, w Komitecie Ekonomiczno- Społecznym i Komitecie Regionów zasiada 12 przedstawicieli. Traktat Nicejski przewiduje iż w Parlamencie Europejskim Grecja będzie posiadała 22 przedstawicieli, w Radzie Unii Europejskiej 12; nie ulegnie zmianie liczba członków w komitecie Ekonomiczno- Społecznym i Komitecie Regionów.

Ad. 3. System bankowy w Grecji

W Grecji działa ponad 20 greckich banków i około 20 zagranicznych. Bankiem emisyjnym jest Bank of Greece.

Największym greckim bankiem komercyjnym jest National Bank of Greece, który posiada 334 oddziały w 17 krajach. Największym prywatnym bankiem greckim jest Alpha Bank. Więcej informacji o systemie bankowym można uzyskać od Związku Banków Greckich - Hellenic Bank Association

System bankowy w Grecji należy do słabszych pod względem kapitałowym. Mniej stabilne otoczenie działa hamująco na rozwój instytucji rynku finansowego. Grecja przystąpiła do Wspólnot Europejskich w 1981 roku, co było bodźcem do przeprowadzenia niezbędnych reform gospodarczych i społecznych. Pomimo tego Grecja przed dłuższy czas znajdowała się w ogonie peletonu. Miało to oczywiście także w sektorze bankowym. Dopiero chęć przystąpienia do strefy Euro i przyjęcia wspólnej waluty zmobilizowała Grecję na tyle, aby zacząć rozwijać swoją gospodarkę bardziej dynamicznie, a tym samym pobudzić sektor bankowy. Do tej pory jednak ceny i jakość produktów oferowanych klientom w Grecji odbiega swoim standardem od tych spotykanych w innych częściach Europy.

W skład systemu bankowego w Grecji wchodzą :

• Bank Grecji, będący bankiem centralnym Republiki;

• Komisja ds. Bańkowości i Kredytów, sprawująca nadzór nad sektorem bankowym;

• Helleński Fundusz gwarantowania depozytów;

• Sektor bankowy obejmujący banki uniwersalne i wyspecjalizowane instytucje kredytowe o zróżnicowanym charakterze własnościowym.

• Cel Banku Grecji

Celem banku Grecji jest stabilność cen. Bank organizuje sprawne systemy płatnicze. Wykonuje nadzór nad instytucjami kredytowymi oraz finansowymi. Działa jako agent fiskalny rządu. Emituje banknoty i monety. Bank jest spółką akcyjną.

• Status Banku Grecji

Bank Grecji (BG) został utworzony w 1927 r. na mocy dekretu ustalającego jego status jako spółki akcyjnej. Kapitał Banku wynosił 49 mln euro i dzielił się na 297 733 akcje imienne. W odróżnieniu od innych państw w Grecji akcjonariuszami banku centralnego mogą być zarówno rezydenci, jak i nierezydenci. Udział państwa w kapitale BG nie może przekroczyć limitu 35%. Akcje Banku są przedmiotem obrotu na giełdzie papierów wartościowych.

Od daty utworzenia ESBC, czyli od 1 czerwca 1998 r., Bank Grecji wchodzi w jego skład, a jego udziały w kapitale EBC wynosi 1, 8974%, co odpowiada kwocie 105,58 mln euro.

• Funkcje Banku Grecji

Od 1 stycznia 2001 r., czyli od czasu przystąpienia Grecji do UGiW, decyzje dotyczące kształtowania i realizacji polityki pieniężnej w Grecji - podobnie jak i w odniesieniu
do innych państwa należących do UGiW - znalazły się w kompetencjach Rady Zarządzającej EBC, w skład której wchodzą gubernatorzy (prezesi) banków centralnych państw należących do strefy euro oraz Zarząd EBC. Do zadań narodowych banków centralnych, w tym także BG, należy udział w procesie decyzyjnym oraz uczestnictwo w realizacji jednolitej polityki pieniężnej. Jest to tym bardziej istotne, ze decyzje Rady Zarządzającej EBC, dotyczące
np. regulacji płynności finansowej (zmniejszenia lub zwiększenia) instytucji kredytowych, mające na celu osiągnięcie stabilności cen w Eurolandzie, są realizowane w sposób zdecentralizowany, m.in. poprzez operacje otwartego rynku przeprowadzane przez narodowe banki centralne, w tym również BG.

Bank Grecji przechowuje rezerwy złota i dewiz i zarządza tą ich częścią, która nie została przekazana do dyspozycji EBC, zgodnie z formalną umową zawieraną między Skarbem Państwa a BG.

Bank odpowiada za całość zagadnień związanych z emisją euro banknotów w takiej części ogólnej wielkości emisji jednolitego pieniądza, jaka wynika z reguł podziału emisji euro na poszczególne banki centralne w ramach ESBC. W jego gestii znajdują się sprawy produkcji, dystrybucji (zasilania), utrzymania standardów jakościowych oraz dostosowania struktury podaży banknotów do potrzeb gospodarki.

Do zadań BG należy kształtowanie zasad i nadzór nad funkcjonowaniem systemów płatności i rozrachunków miedzy bankowych. Bank ten spełnia ponadto funkcje agenta bankowego rządu, w tym zwłaszcza w zakresie obsługi obrotu bonami skarbowymi
i obligacjami oraz występuje w roli doradcy Rady Ministrów w sprawach ekonomiczno-finansowych, krajowych i zagranicznych.

• Organy Banku Grecji

Organami Banku Grecji są:

• Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy (WZA)

• Prezes Banku

• Rada Ogólna

• Rada Polityki pieniężnej

• Rada Zarządzająca

Walne Zgromadzanie Akcjonariuszy wypełnia funkcje typowe dla tego rodzaju instytucji w spółkach akcyjnych, jest kompetentna w takich sprawach jak:

• Przyjmowanie raportu rocznego Banku

• Akceptacja bilansu

• Określenie wielkości odpisów zysku na rezerwy i inne fundusze celowe

• Ustalenie wysokości dywidendy

• Powoływanie Rady Ogólnej i audytorów oraz określenia ich wynagrodzeń, kosztów podróży

• Uwolnienia od osobistej odpowiedzialności członków Rady Generalnej i audytorów

• Przedkładania propozycji nowelizacji Statutu Banku Grecji, z wyłączeniem podwyższenia kapitału, propozycje te są przedstawiane Parlamentowi przez rząd.

W skład Rady Ogólnej wchodzą:

• Prezes Banku (jako jej przewodniczący)

• Dwóch zastępców Prezesa

• Członkowie Rady Polityki Pieniężnej

• Sześciu członków wybieranych na WZA.

Rada Ogólna jest uprawniona do podejmowania najważniejszych decyzji dotyczących funkcjonowania i rozwoju Banku, które nie są zastrzeżone do kompetencji Rady Polityki Pieniężnej. Rada Generalna składa się z przewodniczącego,2 jego zastępców oraz pozostałych członków polityki Pieniężnej, a także dodatkowych 6 członków (Councillors). Tych 6 pozostałych członków wybiera Walne zgromadzenie. Co najmniej 3 członków powinno się wywodzić z gospodarki (przemysłu, handlu, rolnictwa). Przewodniczący i jego zastępcy są mianowani przez Prezydenta na wniosek rządu na okres 6 lat. Rząd przez zgłoszeniem kandydata powinien wysłuchać Rady Generalnej. Sześciu wspomnianych członków jest wybierane przez Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy na odnawialną kadencję 3 lat.

Członkowie Rady nie mogą być: członkami Parlamentu, urzędnikami, bądź zatrudnionymi w instytucjach i przedsiębiorstwach państwowych, doradcy lub zatrudnieni w innych bankach oraz osoby które nie spełniają warunków o których mowa w art. 14 Statutu . tzn osoby nie posiadające osobowości greckiej, bankruci, osoby którym ograniczono prawa, osoby które nie wywiązują się z obowiązków w stosunku do banków, tj. te których rachunki są trzymane w banku zostały oprotestowane lub nie zostały spłacone, osoby pozbawione praw osobistych i politycznych w wyniku popełnienia przestępstw kryminalnych. Przewodniczący, jego zastępcy i członkowie Rady mogą być usunięci z pełnienia funkcji przez Walne Zgromadzenie, jeśli nie są w stanie dłużej wywiązywać się ze swoich obowiązków, bądź są winni poważnych przestępstw, zwłaszcza jeśli naruszyli obecny statut banku, ujawnili poufne informacje o sprawach banku, bądź nadużyli swojej pozycji dla własnej korzyści lub dla celów biznesowych.

Prezes Banku i jego zastępcy są mianowani na sześcioletnią kadencje przez Prezydenta Republiki greckiej na wniosek Rady Ministrów, sformułowany na podstawie rekomendacji Rady Ogólnej. Prezes Banku organizuje i czuwa nad bieżącym funkcjonowaniem banku oraz podejmuje wszelkie decyzje związane z członkostwem BG w Euro systemie.

W skład Rady Polityki Pieniężnej wchodzą:

• Prezes;

• Dwóch zastępców Prezesa;

• Trzech członków powoływanych na odnawialną sześcioletnia kadencję (przez prezydenta Republiki Greckiej na wniosek Rady Ministrów, zgodnie z rekomendacja Prezesa Banku).

Aktualnie jej funkcje maja głownie charakter analityczno-projekcyjny.

Zadaniem Rady Zarządzającej jest zapewnienie spójności działania i procedur stosowanych w różnych jednostkach organizacyjnych Banku. Jest to typowy organ
o charakterze wykonawczym. W jego skład wchodzi:

• Prezes

• Zastępcy prezesa

• Dyrektorzy najważniejszych jednostek organizacyjnych (departamentów) Banku.

• Komitet ds. Bankowości i Kredytów

Komitet do spraw Bankowości i Kredytów jest ogniwem wyodrębnionym w strukturze Banku Grecji, którego zadanie polega na sprawowaniu nadzoru ostrożnościowego nad działalnością instytucji kredytowych oraz innych podmiotów finansowych, takich jak
np. firmy leasingowe, przedsiębiorstwa factoringowe, kantory wymiany walut, biura brokerskie instrumentów finansowych. Na czele Komitetu stoi Prezes banku, a do jego składu- oprócz przedstawicieli Banku- zaproszeni są przedstawiciele innych resortów, których domeną jest działalność instytucji finansowych.

W Grecji skutki zawirowań na międzynarodowych rynkach kredytowych mają jak dotąd charakter pośredni i ograniczony, przede wszystkim dlatego, że greckie banki koncentrują się na krajowej działalności kredytowej i świadczeniu usług w sąsiednich gospodarkach o wysokim poziomie rozwoju. W kwestii strefy euro w kontekście Grecji pewne czynniki będą najprawdopodobniej łagodzić ewentualne niekorzystne skutki dla systemu bankowego, a zatem i dla całej gospodarki. Zasadniczo perspektywy prowadzenia działalności gospodarczej są w dalszym ciągu dość korzystne. Co więcej, bilanse przedsiębiorstw i gospodarstw domowych pozostają zrównoważone, natomiast wskaźnik adekwatności kapitałowej całego systemu bankowego jest zadowalający.

• Sektor Bankowy Grecji w liczbach

Tablica 1. Elementy struktury sektora bankowego w Grecji w latach 1997-2003

Wyszczególnienie	1997	1998	1999	2000	2001	2002	2003
Liczba banków	55	59	57	57	61	61	59
Liczba oddziałów na 1000 mieszkańców	0,23	0,25	0,25	0,26	0,27	0,28	0,30
Liczba zatrudnionych w bankach na 1000 mieszkańców	5,26	5,33	5,38	5,51	5,45	5,52	5,54
Aktywa sektora bankowego w relacji do PKB	1,07	1,39	1,53	1,68	1,55	1,43	1,39
Relacja aktywów funduszy inwestycyjnych do PKB	0,22	0,25	0,31	0,25	0,13	0,11	0,10
Relacja aktywów towarzystw ubezpieczeniowych do PKB	0,04	0,05	0,06	0,06	0,06	0,06	0,60
Udział pięciu największych banków w aktywach sektora bankowego ogółem (w %)	56	63	67	65	67	67	67

Źródło BAKA W. Bankowość europejska , wydawnictwo: PWN, 2005, I

Tablica 2. Elementy bilansu sektora bankowego w Grecji w latach 1997-2003 (w mld euro).

Wyszczególnienie	1997	1998	1999	2000	2001	2002	2003	Dynamika 2003/1997
Depozyty ogółem	80,7	86,9	101,9	117,8	135,7	133,8	140,0	173,5
Aktywa ogółem	114,6	129,1	162,1	191,9	202,7	201,6	213,2	186,0
Pożyczki ogółem - w tym pożyczki dla korporacji nie finansowych	38,4 Brak danych	45,5 30,9	53,4 33,8	66,8 41,8	81,8 48,6	95,1 52,3	110,0 58,3	286,5 Brak danych
Pożyczki dla ludności - w tym pożyczki na cele mieszkaniowe	Brak danych Brak danych	9,8 6,8	12,4 8,5	16,9 11,2	23,7 15,5	31,3 21,1	40,0 26,4	Brak danych Brak danych

Źródło BAKA W. Bankowość europejska , wydawnictwo: PWN, 2005, I

Tablica 3. Wyniki pięciu największych banków Grecji (stan na koniec 2003 r.)

Nazwa Banku	Kapitał (mln USD)	Aktywa (mln USD)	Relacja koszty-dochody (w %)	Zwrot na kapitale ROE (w %)	Zwrot na aktywach ROA (w %)	Współczynnik wypłacalności (w %)
National Bank of Greece	3,710	68,062	66,1	21,8	0,97	13,1
Alpha Bank	2,635	38,902	54,2	23,9	1,35	14,6
EFG Eurobank Ergasias	2,347	35,400	54,6	20,5	1,33	10,4
Piraeus Bank	1,691	18,609	63,1	12,3	1,12	11,0
Emporiki Bank	1,438	21,329	75,2	9,8	0,67	9,0

Źródło BAKA W. Bankowość europejska , wydawnictwo: PWN, 2005, I

• System gwarantowania depozytów

W 1995 r. powołany został do życia Helleński Fundusz Gwarantowania Depozytów (HFGD), jako instytucja odpowiedzialna za organizacje i funkcjonowanie systemu gwarantowania depozytów bankowych. Wszystkie banki są w sposób prawny zobowiązane do uczestnictwa w HFGD, wnoszenia odpowiednich opłat oraz przestrzegania wszelkich reżimów związanych z ochroną wkładów pieniężnych deponentów. Zakres gwarancji depozytów ustanowiony został na poziomie 20 tys. euro, czyli zgodnie z minimalną norma wyznaczoną przez dyrektywę Unii Europejskiej. Opłaty na rzecz Funduszu są wnoszone przez banki z góry (formuła ex ante) i mogą w skali roku sięgać kwoty równoważnej 0,125% wielkości depozytów gwarantowanych znajdujących się na rachunkach klientów. Jeżeli skala wpłat depozytów gwarantowanych przekroczy wielkość środków pochodzących opłat wnoszonych przez banki, HFGD może zaciągnąć pożyczkę bankową od członków systemu ochrony depozytów bądź na rynku pieniężnym.

• Karty płatnicze i bankomaty

W Grecji najpopularniejsze karty kredytowe nie są respektowane w tanich restauracjach i hotelach, ale przydadzą się, a nawet są konieczne, przy wypożyczaniu samochodu lub kupowaniu biletów na samoloty linii Olympic Airways. Na podstawie karty płatniczej można pobrać gotówkę.

Znacznie wygodniejsze są coraz częściej spotykane bankomaty, których największą ilość posiadają banki Ethnikí Trápeza i Emborikí Trápeza, akceptujące karty Visa, MasterCard, Visa Electron, Plus i Cirrus. Bankomaty Alfa trapeza i Ioniki Trapeza są rzadsze i przyjmują tylko niektóre karty (American Express, Visa i związane z Visą). W sali przylotów na większych lotniskach (w Atenach, na Krecie, Rodos, Korfu i w Salonikach) jest przynajmniej jeden bankomat.

Znacznie tańsze jest posługiwanie się kartą debetową (w systemie Plus/Cirrus) niż kredytową.

Ad. 4. Grecja w czasie kryzysu.

• Grecja ratuje kredyty

Eurobank EFG, drugi co do wielkości bank w Grecji i właściciel działającego w Polsce Polbanku, poinformował 2008-12-08, że włączy się do rządowego planu antykryzysowego. 28 mld euro, czyli 11 proc. PKB Grecji, za które rząd chce wykupywać udziały w instytucjach finansowych, wspierać ich płynność i udzielać gwarancji kredytowych, ma zapewnić dopływ kapitału do gospodarki i jej wzrost w czasach światowej recesji. 

Przystępując do programu, banki zobowiązują się, że w 2009 r. udzielą klientom i firmom co najmniej 10 proc. kredytów więcej niż w tym roku. W listopadzie Grecja podwyższyła gwarancje depozytów przedsiębiorstw i indywidualnych klientów z 20 do 100 tys. euro. Ubezpieczenie kredytu
Oferty różnych banków w jednym miejscu. Umów się z doradcą!
www.Expander.pl

• Ubezpieczenia Turystyczne
  Pomoc Na Całym Świecie 24 h. Już od 2,79 zł za Osobę. Sprawdź!
  www.Elvia.pl

• Szybki Kredyt Gotówkowy
  Do 80 tys bez zbędnych formalności, oprocentowanie od 9,9%. Sprawdź!
  pozyczka-gotowkowa.lukasbank.pl

Byron Ballis, wiceprezes Eurobanku, podkreśla, że plan ma zasilić gospodarki w kredyty, a nie dokapitalizować banki. - Eurobank nie inwestował w toksyczne obligacje. Wykazuje natomiast obywatelską postawę, przyjmując na siebie zobowiązanie do wzrostu kredytów w warunkach światowego kryzysu - tłumaczy.

• Grecki rządu poinformował (03.10.2008), że "gwarantuje w 100%" wszystkie depozyty przechowywane w bankach działających na terenie tego kraju. Dotyczy to także Polbanku, nadwiślańskiego oddziału greckiego Eurobanku EFG.

Dobra informacja dla klientów Polbanku i wszystkich, którzy trzymają pieniądze w greckich bankach. Rząd w Atenach objął gwarancjami 100% depozytów, niezależnie od ich wysokości. Już na początku tygodnia takie zapewnienie złożył premier Costa Caramanlis, a dzisiaj powtórzył George Alogoskofis, minister finansów. Była to reakcja na informacje, ze klienci zaczynają wypłacać pieniądze z Banów.

Warto pamiętać, że depozyty we wszystkich polskich bankach są chronione na mocy ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym. Nie ma tu jednak mowy o 100% ochronie.

Minister finansów Jeorjos Alogoskufis powiedział, że wydzielenie tych środków wpisuje się w szersze wysiłki krajów Unii Europejskich, by wspomóc pożyczkodawców w czasie kryzysu finansowego.

Naszym celem nie jest uratowanie banków i instytucji finansowych, ale ochrona greckiej gospodarki przed nadzwyczajnym międzynarodowym kryzysem - powiedział minister.

Alogoskufis zapowiedział też, że 28 miliardów euro dostępnych będzie "na dwa główne cele: by zapewnić płynność i wesprzeć podstawy kapitałowe instytucji finansowych". 

• Bezpiecznie jak w greckim banku

Grecki rząd zareagował tak na pojawiające się coraz częściej informacje, że klienci zaczynają wypłacać pieniądze z banków. Ateny zdecydowały się na ten krok aby tym samym uspokoić nastroje wśród klientów. Rządowe gwarancje obejmują depozyty wszystkich osób, we wszystkich bankach działających w Grecji, zatem również Polbanku.- To jest bardzo rozsądne działanie wyprzedzające potencjalnie niekorzystny bieg wypadków. Myślę,że to jest wspaniałe: będąc w Polsce, dzięki Unii, naszemu członkostwu i temu że jest Polbank EFG polscy obywatele i firmy mogą mieś w stu procentach gwarantowane depozyty - cieszy się dyrektor Polbanku, Kazimierz Stańczak. Prawo jeszcze nie zmienione - Państwo zagwarantuje całość depozytów bankowych w Grecji - oświadczył w piątek tamtejszy minister  finansów i gospodarki Jeorjos Alogoskufis. Na razie nie znajduje to jednak odzwierciedlenia w obowiązujących przepisach - donosi tymczasem z Aten PAP, powołując się na agencję Associated Press. Minister podkreślił, że grecki system bankowy jest "całkowicie bezpieczny i wiarygodny" i zapewnił, iż "depozyty obywateli we wszystkich bankach działających w Grecji są absolutnie gwarantowane". Agencja Associated Press pisze, że zgodnie z obecnymi przepisami rząd grecki gwarantuje depozyty do wysokości 20 tysięcy euro; w związku z kryzysem finansowym rozważa się podwyższenie sumy gwarantowanej do 30 tysięcy euro. Jeden z przedstawicieli greckiego resortu finansów wyraził opinię, zastrzegając sobie anonimowość, że powszechne gwarancje ogłoszone przez ministra Alogoskufisa były raczej jego "politycznym komentarzem". Dodał, że obecnie grecki system bankowy nie jest zagrożony kryzysem. Podobne regulacje dotyczące gwarancji całości wkładów zgromadzonych w bankach przyjął rząd Irlandii.

• Eurobank EFG skorzysta z pomocy greckiego rządu?

Mimo pory roku, w Grecji jest ostatnio dość gorąco. Wszyscy strajkują, a kraj pogrąża się w chaosie. Demonstranci mają za złe rządzącym, że zamiast dbać o zwykłych ludzi, wspierają przede wszystkim interesy wielkiego biznesu. W tym również banków.

Grecki rząd robi co może, żeby wesprzeć sektor bankowy. Wszyscy mamy bowiem świadomość, że bez tego pasa transmisyjnego, gospodarka żadnego kraju nie może dobrze funkcjonować. Jednym z takich kroków było podwyższenie gwarancji na lokaty bankowe. Jak informuje na swoich stronach Polbank EFG, czyli polski oddział Eurobanku EFG, „grecki fundusz HDGF gwarantuje każdemu klientowi banku zwrot 100% depozytów do kwoty będącej równowartością w polskich złotych 100 000 EUR. Dodatkowo do gwarancji greckiego funduszu gwarancyjnego HDGF, rząd Grecji podjął działania mające na celu zapewnienie całkowitego bezpieczeństwa depozytów greckich banków, stąd w dniu 2 października 2008 r. złożył polityczne zobowiązanie objęcia gwarancjami wszystkich depozytów bankowych w bankach greckich. Ponieważ Polbank EFG jest oddziałem greckiego EFG Eurobank Ergasias S.A., deklaracja rządu greckiego obejmuje także depozyty klientów Polbank EFG.“

Jak się okazuje, tamtejsze ministerstwo finansów idzie o krok dalej. Chce wesprzeć tamtejsze banki, które borykają się z podobnym problemem co nasze instytucje finansowe. Tamtejszy „The Bank Support Plan” ma na celu poprawę płynności banków, a w konsekwencji ożywienie rynku kredytowego, który ma duże problemy, ze względu na trwający na całym świecie kryzys. Na czym polega cały plan?

1. Czasowe zakupienie za maksymalnie 5 miliardów euro uprzywilejowanych akcji grackich banków, na bardzo dobrych dla nich warunkach.

2. Rząd udzieli bankom gwarancji do 15 miliardów euro, co ma pomóc odblokować rynek międzybankowy.

3. Emisja przez rząd papierów wartościowych, które zostaną przekazane, czy raczej pożyczone  tamtejszym bankom.  To kolejne do 8 miliardów dolarów dla zwiększenia płynności.

Szczegóły całego planu można przeczytać pod adresem : http://www.ecb.int/ecb/legal/pdf/en_decision_on_enhancement_of_liquidity_in_the_economy.pdf

Tak czy inaczej grecki rząd poprzez swoja politykę pokazuje, że sytuacja jest albo poważna, albo za chwile mogłaby się taka stać. Nie ma się co dziwić - sytuacja nie zachęca międzynarodowych graczy do pożyczania tamtejszym bankom pieniędzy. To zaś oczywiście dotyczy również Eurobanku EFG, a pośrednio również Polbanku EFG. 

Może to zatem tłumaczyć, dlaczego Eurobank EFG zdecydował się ponad tydzień temu na skorzystanie z rządowego planu i to od razu ze wszystkich trzech jego głównych filarów - czyli objęcia części akcji przez grecki rząd, gwarancji, a także emisji papierów wartościowych. Wszystko ma oczywiście na celu ochronę greckiej gospodarki, dostarczenia jej płynności, rozwoju tamtejszego biznesu.

Informacja o sytuacji banków po trzech kwartałach 2008 r.

Informację o sytuacji banków po trzech kwartałach 2008 r. przedstawiła Komisja Nadzoru Finansowego. Informacja dotyczy uwarunkowań zewnętrznych, głównych kierunków rozwoju działalności sektora bankowego, wyniku finansowego i efektywności działania, głównych obszarów ryzyka i adekwatności kapitałowej.

• Najważniejsze działania rządów i banków centralnych dotyczących Grecji :

Grecja (28 mld EUR na pomoc finansową dla systemu bankowego. Ponadto Komisja Europejska zaproponowała skoordynowany plan pobudzenia unijnej gospodarki o wartości 200 mld euro (1,5 proc. PKB UE), który w większości ma być finansowany przez kraje członkowskie.

• W czasie kryzysu średnio- i mało wiarygodni wierzyciele albo muszą płacić wyższe odsetki, albo wcale nie pożyczają.  W Europie za najbardziej wiarygodnego wierzyciela jest uznawane państwo niemieckie. Niemcy płacą najniższe odsetki. A pozostałe państwa zazwyczaj płacą wyższe odsetki. 

Wraz z zaostrzeniem obecnego kryzysu odsetki, które muszą płacić mniej wiarygodne państwa wzrosły szybciej niż te płacone przez bardziej wiarygodne. Poniżej ukazano różnicę pomiędzy odsetkami płaconymi przez państwo niemieckie, a inne państwa europejskie:




Źródło: http://dobrowol.org/blog/2009/02/na_razie_polska_radzi_sobie_ca.html

Dystans dzielący Polskę do Grecji znacznie się zmniejszył w ostatnich miesiącach. W grudniu 2007 rząd polski musiał płacić około jednego procenta więcej niż rząd grecki. Natomiast w grudniu 2008 ta różnica spadła do około pół procentu.

Grecja ma sporą szansę utracić płynność. Rynki finansowe uważają, że suma pieniędzy potrzebna na sfinansowanie potrzeb pożyczkowych tego kraju może być większa niż jego zdolność płatnicza. Gdy na podstawie tego przekonania rynek zaprzestanie finansować Greków to automatycznie zabraknie mu pieniędzy na bieżące wydatki, w tym na ratowanie banków. A właśnie w tym roku rynki finansowe mogą przestać finansować pożyczki Grecji.

Jeśli w takiej sytuacji reszta Unii szybko nie pomoże Grekom to inne słabe finansowe kraje Unii również zaczną mieć kłopoty. A Unia raczej szybko nie pomoże, bo nie ma mechanizmów zabierania pieniędzy niemieckich, francuskich, polskich podatników, by dotować np. podatników greckich.  

Brak szybkiej unijnej pomocy ma  sporą szansę utrudnić pozyskanie finansowania kolejnym krajom. Rynki finansowe już mają listę potencjalnych kandydatów do kryzysu, których ochrzciły uroczym mianem  PIIGS (Portugal, Ireland, Italy, Greece, Spain).

Ad. 5. Grecka gospodarka

• Sytuacja gospodarcza Grecji

Sytuacja ekonomiczna Grecji w ostatnich latach była stabilna, a tempo wzrostu PKB oscylowało w granicach 4%, a więc  było dwukrotnie wyższe od przeciętnej stopy wzrostu PKB w strefie euro.

Tabela. PKB Grecji

Grecja	2005	2006	2007	2008
PKB (dynamika w %)	3,7	4,2	4,0	2,9

Źródło: opracowanie własne

Utrzymujący się światowy kryzys  gospodarczy i finansowy spowodował spadek PKB w II półroczu 2008 rok do poziomu 2,9%, przekraczając  średnią strefy euro (1,2%)
oraz średnią EU-27 (1,1%). Wg greckich analityków finansowych, gospodarka grecka
jest stosunkowo słabo zintegrowana z międzynarodowym systemem gospodarczym
oraz bankowym i dlatego wykazuje większą odporność na zewnętrzne impulsy kryzysowe.
W II półroczu 2008 roku zarejestrowano  spadek popytu konsumpcyjnego, który miał istotny wpływ na obniżenie produkcji przemysłowej. Odnotowano także malejący popyt inwestycyjny. Czynnikiem stabilizującym tempo wzrostu PKB w 2008 roku, były - podobnie jak w 2007 roku - inwestycje realizowane w ramach rządowego Programu Inwestycji Publicznych (autostrady, lotniska, centra sportowo- rekreacyjne, gospodarka wodna, mosty), które wg szacunkowych danych osiągnęły wartość 9,7 mld EUR. Niemniej wewnętrzne i zewnętrzne zaburzenia równowagi makroekonomicznej spowodowały w 2008 roku drastyczny wzrost długu publicznego i zadłużenia zagranicznego. Wolumen obrotów handlu zagranicznego w stosunku do PKB wynosi w Grecji ok. 42%. Ponad 59% greckich obrotów przypada na kraje UE. Tradycyjnie znaczą pozycję w eksporcie greckim stanowią produkty rolno-spożywcze, skóry, odzież, metale i chemikalia. W imporcie dominują dobra inwestycyjne, surowce energetyczne i paliwa, dobra konsumpcyjne (żywność, samochody). Grecja jest jednym z największych beneficjentów funduszy strukturalnych i funduszu spójności UE.

Najważniejszym problemem greckiej gospodarki pozostaje nadal stan finansów publicznych, wymagający pilnych reform w takich dziedzinach jak: system emerytalny, ochrona zdrowia, edukacja i zatrudnienie w administracji. Komisja Europejska wezwała Grecję do rzeczywistych działań w kierunku konsolidacji finansów publicznych począwszy od 2009 roku, wprowadzenia w szybkim tempie reform administracji podatkowej oraz usprawnienia funkcjonowania procedur budżetowych, a także kontynuacji bieżących reform systemu opieki zdrowotnej oraz systemu emerytalnego. Grecja jest jednym z 5 państw strefy euro, dla których prognozy na 2009 rok przewidują pozytywny poziom rozwoju gospodarczego (1,1%).

W 2006 roku Bank Grecki wykupił turecki Finansbank za 4,1 mld EUR.

• Podstawowe wskaźniki makroekonomiczne Grecji:

Wskaźniki	2005	2006	2007	2008
PKB na 1 mieszkańca (w tys. €)	21,4	22,8	24,1	21,9
PKB (w mld €)	197,6	213,2	228,2	245,0
PKB (dynamika w %)	3,7	4,2	4,0	2,9
Deficyt budżetowy /nadwyżka (% PKB)	-2,5	-2,6	- 2,8	-3,4
Dług publiczny (% PKB)	98,0	95,3	94,5	94,0
Inflacja (w %)	3,5	3,3	3,0	4,2
Bezrobocie (w %)	9,8	8,9	8,3	8,3
Eksport towarów (w mld €)	13,8	16,5	17,2	13,0*
Import towarów (w mld €)	43,4	50,6	55,1	40,3*
Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w Grecji (skumulowana wartość w mld €)	24,7	31,3	32,7	b.d
Bezpośrednie inwestycje Grecji za granicą (skumulowana wartość w mld €)	11,5	17,0	20,9	b.d.

Źródło:http://www.mg.gov.pl/Wspolpraca+z+zagranica/Wspolpraca+gospodarcza+Polski+z+krajami+UE+i+EFTA/grecja.htm (11.05.09)

TABL. REZERWY DEWIZOWE (bez złota)


Źródło: http://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/PUBL_kwartalnik_statystyki_miedzynarodowej_04_2007.pdf (11.05.09)

Jak wynika z powyższej tabeli rezerwy dewizowe Grecji (bez złota) w mln dolarów ulegają zmniejszeniu. W końcu roku 2005 Grecja posiadł 9336 mln dolarów rezerw, w roku 2006 było ich już tylko 7494, natomiast w roku 2007 po upływie 8 miesięcy można już stwierdzić że poziom rezerw nadal utrzymuje tendencje spadkową.




Źródło: http://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/PUBL_kwartalnik_statystyki_miedzynarodowej_04_2007.pdf (11.05.09)

Stopa dyskonta -jest to stopa zrzeczenia się przyszłych środków finansowych na rzecz aktualnie dostępnych środków.

Istnienie stopy dyskontowej wynika ze zmienności wartości pieniądza w czasie i obrazuje stosunek w jakim przyszły kapitał zrównuje swoją efektywną wartość z kapitałem bieżącym. Informuje z jakiej części przyszłych środków jesteśmy skłonni zrezygnować, aby zamienić je w środki bieżące. Jest to stosunek kwoty dyskonta do wartości przyszłej kapitału, wyrażony w procentach.

Stopa dyskontowa umożliwia dyskontowanie, czyli przeliczenie przyszłej wartości kapitału na jej wartość bieżącą. W takiej funkcji stopa dyskontowa używana jest w niektórych metodach oceny projektów inwestycyjnych, jak np. NPV lub IRR, gdzie często przyjmuje wartość średniego ważonego kosztu kapitału.

Stopa dyskontowa w Grecji a ogólniej w strefie euro wykazuje tendencje wzrostową. Na przestrzeni roku 2005 nastąpił wzrost o 0,3% w skali roku. W następnym roku wzrost był już większy z 3,3 % do poziomu 4,5%. W 2007 roku tendencja wzrostowa nadal się utrzymuje, w lipcu osiągnęła już poziom 5,0%.

Ad. 6. Bibliografia:

1. http://www.grecjaonline.pl/

2. http://www.rajskagrecja.pl/index.php?go=grecja-hymn

3. http://grecja.w.w.interia.pl/info.html z dnia 07.05.09 17,41

4. http://athens.trade.gov.pl/pl/Przewodnik_po_rynku_greckim/article/detail,444,System_finansowy.html

5. http://www.bryk.pl/teksty/liceum/pozostałe/przedsiębiorczość/14311-europejski_system_bankowy.html

6. http://biurose.sejm.gov.pl/teksty_pdf_03/i-969.pdf

7. BAKA W. Bankowość europejska , wydawnictwo: PWN, 2005, I

8. http://wyborcza.pl/1,76842,6045305,Grecja_ratuje_kredyty.html 07.05.09 17.43

9. http://www.wyhacz.pl/Wyhacz/1,88542,5764565,Grecki_rzad_ochroni_klientow_Polbanku.html 07.05.09 18.22

10. http://www.bankier.pl/wiadomosc/Eurobank-EFG-skorzysta-z-pomocy-greckiego-rzadu-1879922.html

11. http://www.tvn24.pl/12692,1567196,0,1,bezpiecznie-jak-w-greckim-banku,wiadomosc.html

12. http://dobrowol.org/blog/2009/02/na_razie_polska_radzi_sobie_ca.html

13. http://images.google.pl/imgres?imgurl=http://www.dobrowol.org/drobiazgi/jestrelatywniedobrze02.jpg&imgrefurl=http://www.dobrowol.org/blog/&usg=__-Qww4qLD0XBEkTk5nXk-sZBLUZ0=&h=720&w=960&sz=84&hl=pl&start=4&tbnid=DQadgbAsyTPomM:&tbnh=111&tbnw=148&prev=/images%3Fq%3Dsystem%2Bbankowy%2Bw%2Bgrecji%26gbv%3D2%26hl%3Dpl%26sa%3DX

14. http://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/PUBL_kwartalnik_statystyki_miedzynarodowej_04_2007.pdf

15. http://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/PUBL_kwartalnik_statystyki_miedzynarodowej_04_2007.pdf

http://www.grecjaonline.pl/

http://www.sciaga.pl/tekst/23425-24-wspolczesny_system_bankowy

http://www.opracowania.info/readarticle.php?article_id=4694 23.05.09

http://www.rajskagrecja.pl/index.php?go=grecja-hymn 22.04.09

http://grecja.w.w.interia.pl/info.html z dnia 07.05.09 17,41

http://athens.trade.gov.pl/pl/Przewodnik_po_rynku_greckim/article/detail,444,System_finansowy.html 02.05.09

http://www.bryk.pl/teksty/liceum/pozostałe/przedsiębiorczość/14311-europejski_system_bankowy.html 02.05.09

http://biurose.sejm.gov.pl/teksty_pdf_03/i-969.pdf 10.05.09

BAKA W. Bankowość europejska , wydawnictwo: PWN, 2005, I

http://przewodnik.onet.pl/1236,1871,291406,notka.html 19.05.09

http://wyborcza.pl/1,76842,6045305,Grecja_ratuje_kredyty.html 07.05.09 17.43

http://www.wyhacz.pl/Wyhacz/1,88542,5764565,Grecki_rzad_ochroni_klientow_Polbanku.html 07.05.09 18.22

http://www.tvn24.pl/12692,1567196,0,1,bezpiecznie-jak-w-greckim-banku,wiadomosc.html 03.05.09

http://www.bankier.pl/wiadomosc/Eurobank-EFG-skorzysta-z-pomocy-greckiego-rzadu-1879922.html 04.05.09

http://www.spolkigieldowe.bdo.pl/biuletyn/44/bankowosc-i-finanse/informacja-o-sytuacji-bankow-po-trzech-kwartalach-2008r.html 06.06.09

http://images.google.pl/imgres?imgurl=http://www.dobrowol.org/drobiazgi/jestrelatywniedobrze02.jpg&imgrefurl=http://www.dobrowol.org/blog/&usg=__-Qww4qLD0XBEkTk5nXk-sZBLUZ0=&h=720&w=960&sz=84&hl=pl&start=4&tbnid=DQadgbAsyTPomM:&tbnh=111&tbnw=148&prev=/images%3Fq%3Dsystem%2Bbankowy%2Bw%2Bgrecji%26gbv%3D2%26hl%3Dpl%26sa%3DX 06.05.09

POLITECHNIKA CZESTOCHOWSKA

WYDZIAŁ ZARZADZANIA

1

---